Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 4: L-R

473 Pages·2001·22.143 MB·Polish

by  Ciechanowicz Jan

Jan Ciechanowicz
Rody rycerskie
Wielkiego
Ksiçstwa
Litewskiego
Тош IV
L -R
Rzeszów 2001
Opiniowal
prof, dr Bronislaw Jaikiewicz
Projekt okladki
Rys2ard Trzeciak
Na pkladce herb Pogoii Litewska
© Copyright by Jan Ciechanowicz
Rzeszów 2001
Wydanlel
ISBN 83-87602-80-9/t. I-V
83-87602-87-6/t. IV
Druk i oprawa
TOSZE
35-209 Rzeszów, ul. Ofiar Katynia 15
e-mail: [email protected]
www, fosze.com.pl
LACH (Lakas) herbu Doląga. Zamieszkiwalt w Matopolsce Wschodniej.
LACHOWICZ (Lachoviiius) herbu Lodzia i Korab. Jan i Maciej Lacho-
wiczowie, szlachcice z Niemieža, wedhig listy z 1528 r. mieli sami stawad pod
bron w razie potrzeby wojennej. A. Boniecki (Herbarz polski, t. XIII, s. 322)
zanotowai: „Lachowiczowie herbu Lodzia. Maciej Stanisfawowicz Lachowicz
1539 i 1543 r. w Wilehskiem (...). Krzysztof, czešnik starodubowski 1670 r.
Wladyslaw podpisal z wojewodztwem nowogrodzkim obior Augusta II”.
Lachowiczowie mieszkali w Zahorowie w powiecie brzeskim, w Rokietni-
cach i Korzertiowie w Galicji. Znani tež byli na Podolu i Wilenszczyznie oraz
w powiecie rosieriskim na Zmudzi. Poprzez malzehstwa spokrewnili šią m.in.
z Duninami Karwickimi, Gizewskimi, Kopystynskimi, Lewandowskimi, Jan-
kowskimi, Eysymontarni, Januszewskimi, Kleczkowskimi.
Wywodfamilii urodzonych Lachowiczow herbu Lodzia z 22 XII 1819 r* po-
dawal: „Familia rodowitošcią sziachecką zaszczycona, uzywaia ciągle preroga-
tyw stanowi szlacheckiemu wlasciwych, z jakowej familii pochodzący Jan Do-
rza Lachowicz posiadal majętnošci ziemskie w powiecie rosiehskim i trockim
sytuowane (...) Podratwinie i Kiidzie”. Na mocy przywileju krdla Augusta III
z 1744 r. byl woznym Ksiqstwa Žmudzkiego. Z Anną Urbanowiczowną mial
syna Kazimierza (1755), ktory oženiony z Ewą Wiszelowną, zostawil pięciu
synow. Oni rowniez doczekali šią licznego potomstwa. W 1819 roku heroldia
wilenska uznaia za „rodowitą i starožytną szlachtę” Kazimierza, Wawrzyttca,
Marcina, Wincentego, Ludwika i wielu innych Lachowiczow z powiatu trockie-
go (CPAHL, f. 391, z, 1, nr 995, s. 226-227).
LAKITYCZ (Lakitičius) herbu Pelikan. Ich siedziby rodowe znajdowaly
šią na Litwie (CPAHL, f. 391, z. 1, nr 1026).
LAKSTUTOWICZ (Lakstutavicius) herbu Rawicz. Zamieszkiwali w woje-
wddztwie witebskim.
LALEWICZ (Lalevicius) herbu Poraj. W žrodlach historycznych notowani
byli od XVI wieku.
LANDSBERG (Landsbergis) herbu Abdank. Pisali stę „z Hohibia”, a rod
wywodzili od Rafala Franciszka Landsberga, straznika wojewodztwa kowieh-
skiego, ktory w 1738 r. nabyl częšč dobr Judejki w powiecie upickim. Pozosta-
wil on syna Boguslawa. W 1820 r. Landsbergowie uznani zostali za „rodowitą
i starožytną szlachtę polską” oraz wpisani do pierwszej częšci ksiąg szlachty
gubemi litewsko-wilenskiej (CPAHL, f. 391, z. 8, nr 2596, s. 367-369).
Byli tež na Litwie, w Polsce i w Niemczech uszlachceni Žydzi tego nazwi-
ska, liczni i bardzo wplywowi. Ludwik ¡Corwin {Szlachta neoficka, Krakow
5
1939, t. Il, s. 145) podawal: „Hrabia Landsberg. Z rodztny tej doktor Wilhelm
byl rabinem i nauczycielem religii mojzeszowej. Jego potomkowie ochrzctli się
i za pieniądze otrzytnali od któregos z ksiąžąt niemieckich szlachectwo z lytu-
lem hrabiowskim” O Žydach Landsbergach wspominat równiez Osip Man-
delsztam w eseju Fieodosia (/ ty, Moskwa..., s. 190).
LANG (Langas) herbu Gryf. Dziedziczyli dobra ziemskie w powiecie
oszmianskim (CPAHL, f. 391, z. 6, nr 7).
LANGlERD (Langerdas) herbu Zadora. Osiedleni byli w powiecie
oszmianskim (CPAHL, f. 391, z. 6, nr 7; f. 708, z. 2, nr 5).
LANGMIN (Langminas) herbu Rys. Posiadlosci rodowe mieli w powiecie
rosienskim (CPAHL, f. 391, z. 6, nr 7).
LARSKI vel FONLARSKI vel FONLARLARSKI vel WONLARLARSKI
vel von LAHR LARSK1 (Larskts) herbu Pniejnia odm, czyli w polu bialym dwie
lapy niedzwiedzie. Seweryn Uruski pisal o nidi: „Na Litwie rodzina niemieckie-
go pochodzenia, wlasciwe jej nazwisko von Lahr, które spolszczyla na Larski
vel Vonlarlarski. Jakub, budowniczy smolenski, poborca województwa smolen-
skiego 1627 i 1632; jego córka Anna za Samuelem Hieronimem Kotlem, mar-
szalkiem oszmianskim. Jan, starosta smolenski 1710 r. (...). Franciszek, syn
Sylwestra, wylegitymowany w Cesarstwie i zapisany do ksiąg szlachty gubemi
podolskiej 1861 r.” [Rodzina..., t. VIII, s. 278).
W przekazach archiwalnych wzmianki o reprezentantach tego rodu spotyka
šią od wieku XVI. W latach 1575-1593 w wilenskich księgach grodzkich wielo-
krotnie wspominano Hanusa Fonlara (von Lahr), kupca, wtasciciela kamienicy
w Wilnie obok kosciola šw. Jana (AWAX, t. VIII, s. 10, 469; t. XX, s. 84). Uro-
dzony Jakub Wonlar, budowniczy smolenski, w 1622 roku zostal poborcą po-
datkowym tegož województwa (VL, t. Ill, s. 275). Prawdopodobnie ów „z Mo-
zakowa Jakub Wonlar” walczyl w obronie Smolenską przed agrcsją moskiewską
w 1654 r. Jan Wonlar Larski, stolnik smolenski, w 1710 roku podpisaf konstyru-
cj<j sejmu warszawskiego (VL, t. VI, s. 100). Jeden z panów Larskich okolo 1720
r. byl orszanskim sądzią ziemskim (A WAX, t. XXIX, s. 413).
Bardzo zasluženi i slynni Wonlarlarscy osiedleni w Rosji uzywali polskiego
herbu Pniejnia (A. Lakier, Russk oja gieraldika, t. II, s. 452). L. M. Sawioiow
[Rodostownyje zapiski, t. II, s. 119) pisal: „Wonlarlarskij. Pochodzenia polskie­
go. Posiadali majątki w powiecie smolenskim, po przytączeniu w 1655 r. Smo­
lenską przyjąli poddanstwo rosyjskie”.
Obszczij gierbowntk (t. IV, s. 125) podawal zaš: „Przodkowie familii Won-
larlarskich, szlachcice smolenscy Aleksy i Konstanty Wonlarlarscy, od cara
i wielkiego kniazia Aleksego Michajtowjcza w 1672 roku obdarzeni zostali sta-
rodawnymi ojca ich Piotrą Wonlarlarskiego majątnošciami dziedzicznymi, które
on posiadal na mocy przywilejów króla polskiego (...). Potomkowie tego rodu
Wonlarscy (...) wielu równym sposobem tronowi rosyjskiemu w róznych ran-
gach služb dworzanskich služylo”.
6
LASKARYS (Laskaris) herbu Laskarys. Miejscem ich osiedlenia by! po-
wiat wilenski (CPAHL, f. 391, z. 7, nr 703; f. 391, z. 9, nr 2215).
LASKOWICZ (Laskovicius) herbu Korab. Dziedziczyli maj?tnosci w po-
wiatach oszmianskim i wilenskim. Mieszkali tez w Wilnie (CPAHL, f. 391, z, 7,
nr 1603; f. 391, z. 6, nr 7).
LASKOWSKI (Laskauskas). W Wielkim Ksi?stwie Litewskim piecz?to-
wali si? godlem Korab. Bartosz Paprocki pisal o nich: „Laskowskich dom z Ma-
zowsza w powiecie oszmianskim. Pawel Laskowski w powiecie oszmianskim
mial za sob a Drucke, zostawil syna Jana w zakonie Societatis Jesu i cork?, ktora
szla za Unichowskiego”.
Tomasz Swi?cki wzmiankowal tylko o dwöch reprezentantach rodu: „La­
skowski Stanislaw, z Laskowej Jabloni w ziemi lomzynskiej, instygator koronny
i podczaszy lomzynski. Jakub Laskowski za panowania Zygmunta Augusta upo-
rz^dkowa) Ksi?stwo Zmudzkie, rol? pomi?dzy mieszkancow porz^dnie podzie-
lil, gaje poswi?cone jeszcze obrz^dkom pogahskim powycinac kazal, tak iz
dziejopisowie polscy i litewscy zgodnie swiadcz^, iz lubo w te kraje wiara
swiqta za staraniem Wtadyslawa Jagielly i Witolda jeszcze okolo 1413 roku
przyniesion? zostala, jednak ogolnie dopiero za staraniem tegoz Jakuba Laskow-
skiego tamze rozkrzewiona kwitnie dot^d” (Historyczne pam.iq.tki znamienityck
rodzin i osöb dawnej Polski, t.1, s. 135)
Adam Boniecki (Herbarz polski, t. Xlll, s. 355-385) pisal o Laskowskich
herbu D^browa, wywodzgeych si? z Laskowa Jabloni i Laskowa Sierzputow
w ziemi lomzynskiej pod Zambrowem; Laskowskich herbu Doliwa — z Laskow
w powiecie wielunskim; herbu Drogoslaw - z ziemi halickiej; herbu Korab -
z Laskowa w powiecie kamienczykowskim w ziemi nurskiej (najbardziej roz-
gal?zieni); herbu Komicz - z Laskowej w Ksi?stwie Zatorskim; herbu Leliwa
zamieszkalych w Prusach; herbu Leszczyc - z Laskowa w powiecie kaliskim;
herbu Pölkozic - z Laskowa w ziemi belskiej; herbu Trzaska - z Laskow w po­
wiecie wareckim (rowniez bardzo licznych).
O Laskowskich herbu Dqbrowa Herbarz rodzin szlacheckich Krölestwa
Polskiego (Warszawa 1853, cz. 1, s. 144) informowal: „Laskowscy. Zygmunt,
syn Stanislawa Laskowskiego, wojewody plockiego, w roku 1667 dobra swoje
w ziemi bielskiej Tybory-Kamionka, Zulawka, Wolka, Tybory-Olszewo
i Choszcz6wka z przylegtoiciami sprzedat, a w roku 1680 nabyl dobra Wierz-
bowo-Zambrzyce w powiecie zambrowskim. Stanislaw zas w r. 1789 dobra La-
skowiec i Obidzino w ziemi lomzynskiej dziedziczyh”,
Laskowscy od bardzo dawna byli wzmiankowani w zapisach archiwalnych,
szczegolnie na terenie Malopolski. Clemens et Paulus Laskowski, nobili, wspo-
mniani zostali w 1443 roku w ksi?gach ziejnskich Sanoka. Laskowski, Polak
w sluzbie sultana tureckiego, by! poslem tego kraju do Polski i pahstw niemiec-
kich w roku 1512. ¿rodla nicmieckie podaj^o nim, iz byl urodzonym Polakiem
- und ist eyn geborner Pole (Akla stanöw Prus Krolewskich, t. V, s. 219-223).
Stanislaw Laskowski 1 V 1619 zlozyl podpis pod uchwala szlachty woje-
wodztwa krakowskiego „na okazowaniu” pod Kazimierzem. Jan Stanislaw La-
7
skowski, kasztelan warszawski, w 1648 r. podpisal uchwatą warszawskiej kon-
federacji generalnej (VL, t. IV, s. 85). Mikoiaj, Stanislaw i Piotr Laskowscy,
reprezentując szlachtą ziemi nurskiej, podpisali w 1648 roku akt elekcji kröla
Jana Kazimierza (V£, t, IV, s. 111).
Albertus Laskowski, sacrae regiae majestatis secretarius, czyli sekretarz kr61a
polskiego Jana Kazimierza, wielokrotnie figūroje w dokumentach oficjainych
ztamtych czasöw (1650-1658). W 1655 roku wsröd studentöw teologii Kolegium
šw. Klemensą w Pradze znajdowal šią Jan Laskowski, przybysz z Wilenszczyzny.
Pawel Laskowski naležal w szeščdziesiątych latach XVII wieku do najlepszych
wykladowcöw matematyki na Akademii Wilenskiej. W XVlI-wiecznym nekrologu
czytamy o nim: „Urodzony na Mazowszu, wstąpil do Towarzystwa [Jezusowego]
dobrze juž obznajmiony z dyscyplinami filozoficznymi i matematycznymi”. Wy-
kladal on rowntez filozofią - w Polocku przez trzy lata, a przez rok w Akademii
Wilenskiej, tutaj tež„wykladal przezpewną liczbą lat matematykę”.
Tomasz Laskowski, komomik brzeski, w 1766 r. na mocy uchwaly Komisji
Skarbowej Wielkiego Ksiąstwa Litewskiego mianowany zostat na pelnomocnika do
uregulowania dlugow kahahi zydowskiego Brzescia Litewskiego. W tym czasie
Antoni Henryk Laskowski byt komomikiem ziemskim tegož wojewodztwa. Ignacy
Laskowski w 1778 roku byl czesnikiem wojewodztwa brzeskiego, a Stanislaw -
chorąžym petyhorskim Wielkiego Księstwa Litewskiego (posiadal dobra Jatwiehi).
On tež w 1794 roku zostal czlonkiem Narodowej Komisji Porządkowej Brzeskiej-
Litewskiej. W tym okresse ksiągi grodzkie mohylewskie wspominają o zbierającym
jalmužną „szlachcicu wądrownym” Gabrielu Laskowskim.
Opröcz rodowitej szlachty polskiej byli tež Laskowscy uszlachceni Žydzi.
Wywöd urodzonych Laskowskich herbu Leliwa z 29 maja 1800 roku, uložony
w Wilnie, podawal: „Antoni Laskowski, neofitą, jak poswiadczyla metryka
chrztü jegož pod rokiem 1777, miesiąca Juni 11 dnia w xięgach košciola dyne-
burskiego zapisana, zostawszy szlachcicem polskim na mocy prawa statutowego
(,,,), byl woznym powiatu trockiego za przywilejem roku 1789 danym. Iž zas
splodzil synöw dwoch, dziš wywodzących šią Wincentego y Piotrą Antoniewi-
czöw Laskowskich, oraz že wywodzący šią mają possessyę zastawną Jurgielany
zowiącą šią, o tem [przekonala] metryka chrzestna Wincentego Laskowskiego”.
Na podstawie tych dowodöw Deputacja Wywodowa Wilenska uznala Piotrą
i Wincentego Laskowskich za „rodowitą y aktualną szlachtę polską”, wpisując
ich do pierwszej cząšci ksiąg szlachty gubemi litewsko-wilenskiej (CPAHL,
f. 391, z. 1, nr 994, s. 21-22), Oni tež figurująna lišcie szlachty powiatu trockie­
go z 1844 r, (CPAHL, f, 391, z. 8, nr 85, s. 35). Nekanda Trepka znal tež La­
skowskich nieszlacheckiego pochodzenia zamieszkalych w Malopolscc. O jed-
nym z nich zanotowal, že byt to „chlop i bąkart” {Liber..., s. 236-237).
Wywöd rodöwitosci szlachetnej familii urodzonych Laskowskich herbu Ko-
rab, dotyczący noszących to šamo nazwisko Polakow, sporządzony w Wilnie 25
maja 1836 r., podawal, že röd ten posiadal majątki Jankuny, Niebygany, Szyrwie
i Taszymance w wojewödztwie wilenskim, nadane przez kröla Augusta III.
W 1836 r. Karol Leonard Laskowski uznany zostat za rodowitego szlachcica
i wpisany do pierwszej cząšci ksiąg szlacheckich gubemi wilenskiej (CPAHL,
f, 391, z. 1, nr 1053, s. 87-88).
8
LASOTA (Lasotas) herbu Rawicz. Na Šląsku uzywali godla Odrowąž
(Siebmacher, s, 82). Pisali się „z Lopiennika". W XIX w. przedstawiciele tego
rodu znani byli w Wilnie. Nekanda Trepka opisywal tež Lasotów podających się
za szlachtę, chociažtylko „za pisarze u szlachty shižyli” (Uber..., s. 237).
LASZENKO (Lašenk as) herbu Radwan. W zródíach archiwalnych
wzmiankowani byli od XVIII stulecia.
LAUDA herbu Pelikan. W XVII w. nabyli dobra Poszuki w powiecie wie-
lonskim na Žmudzi. 12 kwietnia 1804 r. uznani zostali przez lieroldię w Wilnie
za rodowitą i starožytną szlachtę polską {CPAHL, f. 391, z. 1, nr 995, s. 82-83).
LAUDGIN (Laudginas) herbu Dzialosza. W 1799 r. wpisano ich do ksiąg
szlachty gubemi litewskiej.
LAUGMIN (Laugminas) herbu Pielesz. Ich przynaležnošč do stanu szla-
checkiego potwierdziía heroldia wileñska. Do ksiąg szlachty gubemi litewskiej
Laugruínowie wpisani zostali w 1799 roku.
LAUŠ (Lausas) herbu Trzy Lílie. Zamieszkiwali w powiatach nowoalek-
sandrowskim, poniewieskim i wilkomierskim.
LAWDANSKI (Laudanskas) herbu Jastrzębiec i Zagloba. Dziedziczyli
pos i adióse i w powiatach oszmiañskim i rosieóskim.
LAWDGIN (Laudginas) herbu Pielesz. Ich majątki rodowe znajdowaly się
w powiatach rosieñskim i telszewskim.
LAZAROWICZ vel LAZAROWICZ (Lazarovicius) herbu Kosciesza.
„Michaí nobilitowany roku 1662 za okazane męstwo na wojnach” (H. Stupnicki,
Herbarzpalski i imionospis..., Lwow 1859, t, II, s. 89).
LEBIEDOWICZ (Lebedavicius) herbu Szeliga. W ¿ródlach archiwalnych
notowani byli od XVII wieku.
LEBIEDZIEJEWSKI (Lebedijauskas) herbu Nalęcz, Lis. Dziedziczyli
dobra ziemskíe w powiatach piñskim, oszmiaiískim i lidzkim (CPAHL, f. 391,
z, 6, nr 612).
LEBIEDZIÑSKJ vel LEBIEDYÑSK1 (Lebedynskas) herbu Labędž, Le-
chicki ród szlachecki znany na Bialej Rusi i Ukrainie.
LEBIEDŽ vel LABĘDŽ (Lebedys) herbu Labędž i Trzaska. Szlachta pol-
ska od wieków zamieszkala w Wielkim K.sięstwie Litewskim, Labędzjowie na
Litwie uzywali często fonny nazwiska Lebiedž. Od 1598 roku jedna z gatęzi
Lebiedziów posiadata dobra Siopda kolo Nowogródka, Ci Lebiedziowie wywo-
dzili się ze starožytnej szlacheckiej rodziny tatarskiej (CPAHL, f. 391, z. 1, nr
9
1045, s, 25-26). PrzynaleznoSc lego rodu do stanu szlacheckiego wielokrotnie
potwierdzaiy heroldie grodzienska, minska i wilenska.
Na terenie Wielkiego Ksiestwa Litewskiego Lebiedziowie posiadali liczne
dobra w powiatach oszmianskim, wilejskim, wilenskim, trockim, lidzkim i in-
nych (CPAHL, f. 708, z. 2, nr 3088; f. 391, z. 4, nr 1611; f. 391, z. 6, nr 665,
707, 2754, 2778, 2779, 2929; f. 391, z. 7, nr 486, 590, 3284; f. 391, z. 8, nr 86,
2558). Ludmila Lebiedziowna herbu Trzaska, szlachcianka z ziemi drohiczyn-
skiej, wspomniana jest w uchwale warszawskiego sejmu walnego z 28 stycznia
1578 r. (W. Semkowicz, Wywody szlachectwa, nr 360).
■Lab^dziowie znani byli rowniez w Malopolsce w XV-XVi w. (Jozef Krze-
pela, Maiopolskie rody ziemimskie, Krakow 1928, s. 136). Jan Lab^dz ze Strq-
gowej sprawowal fiinkcj^ podstolego w latach 1507-1532 (Urz^dnicy centralni
i nadworni Polski XlV-XVUl wieku, Komik 1992, t. X, s. 183). Jan Labqdz (za-
pewne ten sam), stolnik nadwomy, wspomniany jest w przywileju Zygmunta
Starego z 30 marca 1523 r. (W. Semkowicz, Wywody szlachectwa, nr 162).
Szlachta nosz^ca to nazwisko zatnieszkiwala takze w Polsce srodkowej i na
Podlasiu.
LECttOWTCZ (Lekavičius) herbu Gryf. Pan Andrzej Witwicki Lechowicz
w 1651 r. wziąl udzial w popisie pospolitego ruszenia szlachty ziemi Iwowskiej
i zydaczowskiej. W następnych wiekach Lechowiczowie szeroko rozgalęzili šią
na ziemi lubelskiej i sandomierskiej. W 1847 r. uzyskali szlachectwo rosyjskie.
LEDOCHOWICZ vel LEDOCHOWlCZ (Ledukavičius) herbu Szalawa.
Dziedziczyii dobra ziemskie w powiatach dzisneriskim, polockim i witebskim.
LEDOWICZ (Ledavičius) herbu Slepowron. Zamieszkiwali w powiecie
szawelskim (CPAHL, f. 391, z. 6, nr 7).
LEGACZYNSK1 (Legačinskis) herbu Poraj. Osiedleni byli w powiecie ro-
siehskim (CPAHL, f. 391, z. 6, nr 31, 707).
LEGEJKO vel LEGIEJKO (Ligeikis) herbu Przyjaciel. Ich rodowitoSc
szlachecką. potwierdzila heroldia wilenska 3 lipca 1835 roltu (CPAHL, f. 391,
z. 1, nr 1045, s. 22).
LEGOWICZ (Legavicius) herbu Dąbno, Przyjaciel i Slepowron. Mieli po-
siadlosci w powiatach kowiehskim i wilenskim (CPAHL, f. 391, z. 7, nr 751;
f. 391, z. 1, nr 1045).
LEINDORF (Laindorfas) herbu Linda. Dziedziczne dobra Leindorfow
znajdowaiy šią powiecie braslawskim (CPAHL, f. 391, z. 1, nr 995, s. 3-4).
LEJKA vel LEJKO (Leikis) herbu Podkowa. Zamieszkiwali w powiatach
lidzkim i wilenskim (CPAHL, f. 391, z. 6, nr 7, 1622, 2759).
10
LELEWEL (Lelevelis) herbu Lelewel. Nazwisko to pojawia się w zapisach
archiwalnych od początku XVIII wieku.
LEM vėl LEMI (Lemis) herbu Pobög. Dziedziczne majątki tego rodu znaj-
dowaly šią w powiecie grodzienskim (CPAHL, f, 391, z. 6, nr 18),
LENARTOWICZ (Lenartavičius) herbu Giejsz, Jastrzębiec i älepowron.
Dawny röd szlachecki osiedlony w powiatach oszmiahskim, litlzkim, wiiehskim
i szawelskim (CPAHL, f. 391, z. 4, nr 1635; f. 391, z. 1, nr 995, 1026, 1399).
Pochodzili zapewne z Lączyckiego. W Malopolsce Wschodniej uzywali godla
Pobög i Jastrzębiec, Posiadali wiele majątk6w, a wsröd nich Lubiankę w powie­
cie oszmianskim,
Wywod familii urodzonych Lenartowiczow herbu Jastrzębiec z 4 wrzesnia
1800 roku podawal, že „familia urodzonych Lenartowiczow jeszcze przed unią
Polski z Litwą rodowitošcią szlachecką zaszczycona byla”. Ich przynaležnošč do
stanu sziacheckiego wielokrotnie potwierdzala heroldia wilenska (CPAHL,
f. 391, z. 1, nr 995, s. 25-28, 144-145, 150-151).
LENCZEWSKI (Lenčiauskas) herbu Strzeraią. Posiadali liczne dobra
w powiecie Iidzkim i oszmianskim. 15 paždziemika 1800 r. uznani zostali przez
heroldię wilenską za „rodowitą i starožytną szlachtą polską”. Wpisano ich do
pierwszej częšci ksiąg genealogicznych tejže gubemi (CPAHL, f, 391, z. 1, nr
995, s. 31-32, 196-199). Ich szlachecką rodowitosc potwierdzila rowniez herol­
dia w Wjlnie 30 XII 1819 oraz urząd heraldyczny w Warszawie (AGAD
w Warszawie, Inwentarz Heroldii Krölestwa Polskiego, Zb. dok. pap. 3933).
Gustaw Lenczewski, urodzony w Berlinie 16 wrzesnia 1896 r., wieloletni
profesor Wyzszej Szkoly Muzycznej we Frankfiircie nad Menem, byl jednym
z najwybitniejszych niemieckich kompozytoröw (Klang und Rhythmus, koncer-
ty, sonaty na skrzypce i in.) i teoretyköw muzyki (Grosser Geigenton, Ratgeber
fiter die Leitung eines Streichorchesters) XX wieku.
LENDZIEWICZ (Lendevicius) herbu Jastrzębiec i Waga. Posiadali raąjąt-
ki w powiecie rosienskim (CPAHL, f. 391, z. 6, nr 7).
LENKIEWICZ (Lenkevičius) herbu Kotwicz. Na Kijowszczyznie pieczą-
towali się godlem Pobög odm. Mieli dobra ziemskie w powiatach wilenskim,
mozyrskim, oszmianskim, kowieriskim, rosienskim, witebskim i szawelskim
(CPAHL, f. 391, z. 7, nr 663, 1866, 3820). Posiadali tež majętnošc Linki w po­
wiecie kroskim na Žmudzi. Dziedziczyli rowniez Drohilowszczyznę i Czechy
w powiecie oszmianskim oraz Wojdyly i Samy w Księstwie Žmudzkim.
Jan III Sobieski osadzil jako kolonistöw Bazylego, Jana i Magdaleną Len-
kiewiczöw w Dolhowiczach na ziemi orszanskiej, nadając im dziedziczny tytul
strazniköw smolenskich. Z tej rodziny znany byl w XVIII wieku Gabryel Len-
kiewicz, rowniez czeänik smolenski, i brat jego Roman, czesnik czerykowski.
22 grudnia 1819 r. Lenkiewiczowie uznani zostali przez heroldią wilehską
za rodowitą i starožytną szlachtą polską (CPAHL, f. 391, z. 1, nr 995, S. 222-
11
223). W 1820 r. wpisano ich do pienvszej częšci ksiąg szlachty gubemi litew-
sko-wilenskiej jako rodowitą szlachtę polską (CPAHL, f. 391, z. 8, nr 2596,
s. 380-385). W 1836 r. heroldia w Wilnie potwierdzila powtomie ich przynalež-
nošč do stanu szlacheckiego (CPAHL, f. 391, z. 1, nr 1053, s. 85-86).
LENKOWSKI (Lenkauskas) herbu Lubicz. Ich szlachectwo potwierdzily
heroldie w Wilnie (3 IX 1817) oraz w Warszawie (AGAD w Warszawie, In-
wentarz heroldii Kr61estwa Polskiego, Zb. dok. perg. 8881).
LENKSZEWICZ (Lenkševičius) herbu Leliwa. Dziedziczyli dobra ziem-
skie w powiecie rosieiiskim (CPAHL, f. 391, z. 7, nr 1866).
LENSKI (Lenskas) herbu Ostoja. Znani na Kresach Polnocno-Wschodnich
Rzeczypospolitej, W XIX wieku posiadali Bialą Wakę pod Wilnem.
LEONOWICZ (Leonavičius) herbu Gozdawa (powiat rosienski), Kotwicz
(povviat upicki) i Leliwa (powiaty wilehski i trocki) (CPAHL, f. 391, z. 7, nr
285,643; f. 391, z. 4, nr 1632; f. 391, z. 8, nr 85; f. 391, z. 1, nr 1078). Od XVII
w. dziedziczyli majątek Wismonty w powiecie upickim. W 1820 r. zostali wpi-
sani do pienvszej cząšci ksiąg szlachty gubemi litewsko-wi|enskiej jako „rodo-
wita i starožytna szlachta polska” (CPAHL, f. 391, z. 8, nr 2596, s. 386-389).
LEONTOWICZ (Leontavičius) herbu Šlepowron. Znakotnity rod kreso-
wy, w XVI-XVIII w. slynny i wplywowy zarowno w wojewodztwie sicradzkim,
wilenskim, jak tež witebskim. Jan Leontowicz w roku 1768 pelnil funkcję paro-
cha košciola Trojcy Najswiętszej w Czudnowie na Kijowszczyžnie.
LEPARSKI (Leparskis). Znanych bylo pięč spokrewnionych ze sobą du-
žych odgalęzien rodu Leparskich. Dwie z nich užywaty herbu Kotwicz i Lubicz,
ajedna - herbu Leparski, czyli \vlasnego, Heroldie w Kownie i Wilnie potwier-
dzaly rodowitošč szlachecką tych rodžiu m.in. w latach 1799, 1819, 1831, 1835,
1837, 1855, 1857, 1859, 1872, 1892. Senat zaš w Sankt Petersburgu potwierdzal
ich przynaležnosč do stanu szlacheckiego w latach 1852, 1877, 1880, 1900,
1908 (CPAHL, f. 391, z. 11, nr 30).
Leparscy posiadali w XVI-XVIII w. maj etnose i Poistrze (Toloczkany)
w powiecie rosiehskim, Jan6wdany (Lepary) nad rzeką Lcparą, Sabany, Poto-
wiesie, Nury, Nowiniki w powiecie upickim oraz pomniejsze dobra w powiecie
szawelskim (por. AWAK, t. XXXVIII, s. 264). Niektore gaięzie rodu Leparskich
jednak powoli podupadaiy gospodarezo, tak i i 15 Hpca 1829 r. urząd marszalka
szlachty powiatu szawelskiego, poswiadczaj ąc rodovvitosč szlachecką Ambrože-
go Piotrą Leparskiego i jego synow Tadeusza, Marcelego, Kazimierza i Raj-
munda, zaznaczal jednoczesnie, iž pan ow „nie posiada dziedzieznego w tym
powiecie majątku” (CPAHL, f. 391, z. 4, nr 1633, s. 10).
W XVU-XVIII w. žrodla archiwalne często wzmiankują reprezentantow tej
rodziny. Np. Wawrzyniec Leparski odnotowany zostal w księgach sądowych
dworu biržahskiego w lipcu 1694 r. (Biržų dvaro teismo knygos, Vilnius 1982,
12