revista ushtarake

248 Pages·2010·1.55 MB·Albanian

KOMANDA E DOKTRINËS DHE STËRVITJES
REVISTA USHTARAKE
Organ teoriko–shkencor
i Komandës së Doktrinës dhe Stërvitjes
Nr. 4/2010
Tiranë, dhjetor 2010
1
Bordi i Botimit të Revistës Ushtarake
Kryetar
Miratuar me Urdhër të Ministrit të Mbrojtjes Nr. 1538, datë 18/08/2010
Anëtar
Gjeneral Brigade Dr. Agim Lala
Kolonel Thimi Hudhra
Kolonel Prof.As.Dr. Kristaq Xharo
Gjen. Major (R) Prof. Dr. Ruzhdi Gjatoja
Kryeredaktor
Gjen. Major (R) Prof. Dr. Kostaq Karoli
Redaktor
Nënkolonel Alqi Nikolla
Përktheu në anglisht
Silvana Markgjonaj
Operatore
Kapiten Kastriot Rexhaj
Art design
Lindita Kuçana
Dorina Qarkaxhija
Copyright © 2010 nga Qendra e Analizave të Mbrojtjes (QAM) të Komandës së Doktrinës
dhe Stërvitjes).
Copyright © 2010 by the Center for Defence Analyses (CDA) of the Albanian Training and
Doctrine Command.
Pikëpamjet dhe opinionet e shprehura në Revistën Ushtarake janë tërësisht të autorit/
autorëve dhe jo domosdoshmërisht reflektojnë politikat apo pozicionet zyrtare të
Ministrisë së Mbrojtjes, Shtabit të Përgjithshëm dhe Komandës së Doktrinës dhe Stërvitjes.
Autori/Autorët e shkrimeve të Revistës Ushtarake nuk do të jenë subjekt i ndëshkimit për
shprehjen e lirë të qëndrimeve e pozicioneve të tyre individuale edhe sikur përmbajtja e
tyre të mos jetë në përputhje me qëndrimet zyrtare të institucionit të mbrojtjes.
Njëkohësisht, autori/autorët mbajnë përgjegjësi për shpifjet, shtrembërimet e fakteve,
sharjet si dhe kopjimet e pa referuara të krijimeve dhe mendimeve të autorëve të tjerë.
Ky botim i Revistës Ushtarake gjendet në website http://www.tradoc.mil.al/
Në rast se nuk mund të merrni informacionin që kërkoni në internet lutemi të kërkoni një
kopje të tij në adresën e-mail: [email protected] ose [email protected]
Komanda e Doktrinës dhe Stërvitjes
Qendra e Analizave të Mbrojtjes
Shtypur: “ADELPRINT”, 2010
Dega e Botimeve
2
PËRMBAJTJA
Samiti i Lisbonës - Koncepti i Ri Strategjik i NATO-s
Mesazhet e Lisbonës
Kolonel Thimi Hudhra 7
__________________________________________________________________________________________________
Sfidat e Forcës Profesioniste të Republikës së Shqipërisë deri në vitin
2015

Ligji i Arsimit të Lartë dhe institucionet e Arsimit të Lartë Ushtarak
_SG_fj_ie_dn_a_e_ rt_aë_l_ n _B_jrë_i_ gf_o_a_rd_ce_e_ D _t_ër_.r _A_ë_gs_ii_ms_h_ _Lt_ ap_l_ra_o _ f_ e_ _s _ i _o _ n_ _i s_ _t _e _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 12
K_P_ëo_r_lo_ n_n_je_ë_l _k(_Ro_n_)_ cZ_e_e_pn_to_ _t J_ëa_ _rh_ia_ tj_ë _ _F _o__r_c_ë__s_ P_ _r_o__f_e_s_i_o_n_ _i_s_t_e_ ____ _________ _________ __________ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 21
Nënkolonel Alfren Disha 29
_“_C_o_n__c_e__p_t_ _P_a__p_e__r_”_ _p_ë_r__ n__j_ë_ _K_o__m__p__o_n__e_n__t_ R__e_z_e__r_v_ë__ V__u_l_l_n__e_t_a_r__ t_ë__ F_A__S_H__ __________________
Gjeneral Major (R) Prof. Dr. Ruzhdi Gjatoja
K_T_ro_a_lo_n_ns_e_fo_l _Tr_mh__ii_mm__i_i H _i_u _s_di_hs_t_re_a_m _ _ i _t _ _t _ë _ _ a _ r_ _ s _ i _m _ _ i _m _ _ i _ t_ _ d _ h_ _ e _ _ t_ r_ _a _ j _ n _ i_ m_ _ _ i t_ _ t_ ë_ _ _ p _ e _ r _ _ s _ o _ n_ _ e _ l_ i _ t _ _ t _ ë _ _ F _ A_ _, _ _s _i _ v_ _e _ n38d
anëtar i NATO-s
K_S_to_a_lon__nd_ea__lr _Qd__ei_zt_is_mo_r_i_ Oi_ _Fr_hP__a –_n_ in_ _ j _ë _ _ k _ u _ _ a _ d _ _ ë _ r _ _ i _ r _ _i _ d _ o_ _ k _ t _ r_ _i n _ _ a _ r_ _ d_ _h _ e_ _ k _ _ o _ n _ _ c _ e _ p_ _ t _u _ a_ _ l_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 49
Kolonel Avdi Hankollari
Kapiten Kastriot Rexhaj 58
_____________________________________________________________________________________________
3
Një platformë e bashkëpunimit ushtarak të FA profesioniste, anëtare e NATO-s
Nënkolonel Editson Zarka
Nënkolonel (R) Dr. Gaqo Tanku 65
_____________________________________________________________________________________________
Vizioni për një sistem funksional të kërkimit dhe zhvillimit të FA profesioniste
Nënkolonel Mazllum Alla 77
_____________________________________________________________________________________________
Edukimi në distancë dhe aplikimi i tij në sistemin e arsimimit të FA
Kapiten Klean Xhelilaj
Nënkolonel (R) Dr. Ulsi Meta 88
_____________________________________________________________________________________________
Motivimi i forcës profesioniste – bazë për rritjen e performancës dhe produktivitetit
Nënkolonel (R) Dr. Gaqo Tanku 98
_____________________________________________________________________________________________
Operacionet luftarake të Forcave të Armatosura në kuadrin e NATO-s
Operacionet e ardhshme urbane të shekullit të 21-të
Gjeneral Brigade Vladimir Qirjazi
Nënkolonel Mehmet Hamdi 108
_A_k__t_u_a__li_t_e__t_i __d_h__e_ _p__e_r_s_p__e_k__t_i_v_a_ __e_ _p__je__s_ë_m___a_r_r__je__s_ _s_ë__ _F_A__ _n_ë__ _o_p__e_r_a__c_i_o__n_e_t_ __lu__f_t_a_r__a_ke të
NATO-s
Nënkolonel Ismet Tola
Nënkolonel Fatmir Lokaj 117
___________________________________________________________________________________________
Lufta kundër kryengritjeve
Nënkolonel Kosta Jano
Nënkolonel Durim Beu 126
_L_i_g_j_i_ i_ _K__o_n__fl_i_k__ti_t_ _t_ë_ _A_r__m__a__to__s_u__r_, _d__o_m__o__s_d_o__s_h__m__ë_r__ia__ _e_ _n_j_o_h__j_e_s_ _n_g__a_ _F_A_______________
Nënkolonel Agim Lleshi 136
___________________________________________________________________________________________
Angazhimi ndërkombëtar në paqeruajtje
Luljeta Kodra 150
___________________________________________________________________________________________
4
Analiza, Sinteza dhe Vlerësime
Për një shkencë ushtarake bashkëkohore
Kolonel Prof.As.Dr. Kristaq Xharo
Nënkolonel Enver Lako 158
_T_ë_ _r_e_j_a__ n__ë_ _f_u_s__h_ë_n__ _e_ _s_i_g_u__r_i_s_ë_ _–_ _O__r_g_a__n_i_z_a__t_a__ e_ _T__r_a_k__t_a_t_i_t_ _t_ë_ _S_i_g_u__r_i_s_ë_ _K__o_l_e_k__t_iv__e_____
Kolonel (R) Selim Shiroka
Nënkolonel Ardian Lulaj 170
_R_e__fo__r_m__i_m___i _d_h__e_ _k_o__n_t_r__o_l_l_i _i_ S__h_ë__r_b_i_m___e_v_e__ t_ë__ I_n__t_e_l_i_g_j_e_n__c_ë_s_ _n__ë_ _d_e_m___o_k__r_a_c__i_të__ e__ r__e_j_a_ _
Kolonel Eduart Bala 180
_V_i_z_i_o_n__i_ s__t_r_a_t_e__g_j_i_k_ _d_h__e_ _p_o__l_it_i_k__a_t_ _e_ _z_h__v_i_l_li_m__i_t_ _n_ë__ _F_A___________________________________
Kolonel Jeronim Bazo
Kolonel Ahmet Leka 192
_M__b_i_ _k_u__p_t_i_m__i_n__ d__h_e__ p__ë_r_m___b_a__j_t_je__n_ _e_ _P_ë__r_g_a__t_i_t_j_e_s_ _Z_b__u_l_u__e_s_e_ _t_ë_ _F_u__s_h__ë_b__e_t_e_j_ë_s__________
Nënkolonel (R) Prof.As.Dr. Agron Agolli 197
_K_o__m__u__n_i_t_e_t_i_ _m__e_s__d_h__e_t_a_r__, _n_d__ë_r_t_u__a__r_ m___b_i_ _p_o__li_t_i_k_a__ _e_k_o__n_o__m__i_k_e__ d__h_e__ t_ë__ s_i_g__u_r__is__ë______
Silvana Tashi 207
_N_j_ë_ _p__a_m__j_e__ e_ _p__ë_r_g__ji_t_h__s_h__m__e_ _m__b__i_ h__i_s_t_o_r_i_n__ë_ _e_ _r_e_t_o__r_i_k_ë_s__ ______________________________
Majlinda Cukalla 217
_P_o__li_c_i_m___i _A__jr__o_r_ _i_ h__a_p__ë_s_i_r_ë__s_ _s_o_n__ë_ _a_j_r_o__r_e________________________________________________
Kolonel (R) Dilaver Goxhaj 223
_P_ë_r__m__b__le__d_h__j_a_ _n_ë__ a__n_g__l_is__h_t_______________________________________________________________
Kapiten Kastriot Rexhaj 233
_K_u__j_t_e_s_ë_ _p__ë_r_ _b_a__s_h_k__ë_p__u_n__t_o_r__ë_t_ e__ R__e_v__i_s_t_ë_s_ _U__s_h_t_a__r_a__k_e__________________________________
247
____________________________________________________________________________________________
5
Mesazhet e Samitit të Lisbonës, NATO - 2010
Samiti i 61-të i NATO-s, i zhvilluar në datat 19-20 nëntor 2010, në Lisbonë, shënoi
një tjetër pikë kulmore në historinë e Aleancës së Atlantikut të Veriut, pasi NATO
miratoi në këtë samit, një dokument të rëndësishëm politiko-strategjik i cili i jep një
dimension të ri Aleancës, në shekullin e 21-të.
Koncepti i Ri Strategjik i NATO-s është dokumenti thelbësor strategjik mbi të cilin
Aleanca do të ndërtojë, në vitet në vijim, veprimtarinë e vet dhe do të udhëhiqet
politikisht.
Redaksia e Revistës Ushtarake ju njofton se, duke filluar nga ky numër, ajo do të
hapë një Rubrikë të veçantë ku do t’i kushtohet vëmendje gjatë gjithë vitit 2011,
problematikave dhe sfidave themelore të Konceptit të Ri Strategjik të Aleancës. Kjo
përpjekje nuk do të ketë vetëm qëllim informativ por, në radhë të parë, do të synojë
përfshirjen tonë modeste në zhvillimin e qëndrimeve dhe pozicioneve të Shqipërisë
dhe të Forcave të saj të Armatosura për të gjitha çështjet e sigurisë dhe mbrojtjes
kolektive të Aleancës, pjesë e së cilës është tani edhe vendi ynë.
Në këtë botim, për efekte të kufizuara kohore, do të japim vetëm mesazhet kryesore
të këtij samiti, të rejat dhe vendimmarrjet kryesore të tij, si dhe çështjet kryesore të
Konceptit të Ri Strategjik. Në numrin e ardhshëm të Revistës Ushtarake, Mars 2011,
do t’i kushtojmë një rubrikë të veçantë trajtimit analitik të çështjeve themelore të
Konceptit të Ri Strategjik të Aleancës si dhe implikimeve dhe efekteve të këtij koncepti
mbi vendin tonë, institucionet e sigurisë dhe, në veçanti, mbi Forcat e Armatosura.
Jeni të mirëpritur të kontribuoni me shkrimet tuaja.
Redaksia e Revistës Ushtarake
6
Mesazhet e Lisbonës
Kolonel Thimi Hudhra
Shef i Qendrës së Analizave të Mbrojtjes
Abstrakt. Ky artikull hedh dritë mbi disa nga përfundimet e Samitit të NATO-s, të
mbajtur në Lisbonë, Portugali, në 19 dhe 20 Nëntor 2010. Autori komenton vetëm mbi
rezultatet kryesore, duke synuar trajtimin e hollësishëm të kësaj teme në një rubrikë të
veçantë të numrit të ardhshëm të Revistës Ushtarake.
Samiti i Lisbonës, ashtu si çdo samit tjetër i Aleancës, do të mbahet mend për disa nga
vendimmarrjet e tij specifike. Ai do të kujtohet si samiti i Konceptit të parë Strategjik
të Aleancës për shekullin e 21-të, i fillimit të një reforme të ristrukturimit të Aleancës
për përballimin e sfidave të reja të sigurisë, i zbatimit të një strategjie konkrete
për përfundimin e shkallëzuar të misionit të NATO-s në Afganistan, i zhvillimit të
kapaciteteve të reja për kërcënimet dhe rreziqet e ardhshme si dhe i një përqasjeje
më gjithëpërfshirëse në operacionet e drejtuara nga Aleanca, përtej asaj tradicionale
ushtarake.
Si vend anëtar i Aleancës, më shumë se kurdoherë tjetër, Shqipëria dhe Forcat e saj të
Armatosura do të kenë efekte direkte që lidhen me vendimmarrjet e këtij samiti. Për
këtë qëllim, ky artikull shërben si “food for thoughts” për rubrikën e veçantë të Revistës
Ushtarake të muajit Mars 2011 mbi Konceptin e Ri Strategjik të NATO-s dhe implikimet
e tij për vendin tonë.
Me analizat dhe vlerësimet tuaja, jeni të mirëpritur në këtë rubrikë!
amiti i NATO-s, i 19-20 Nëntorit, në Lisbonë, mori vendime që synojnë ndryshime
të thella në Aleancën më të suksesshme në historinë botërore, për ta bërë atë më
efektive për të përmbushur misionet e saj në mjedisin global të sotëm dhe të
ardhshëm të sigurisë. Më poshtë, po përshkruajmë shkurt vendimmarrjet kryesorë
Adoptimi nga Aleanca i një Koncept të ri Strategjik
të samitit:
. Deviza e konceptit të ri strategjik
S
7
Mesazhet e Lisbonës
është “Angazhim Aktiv, Mbrojtje Moderne”. Koncepti pararendës ishte ai i Samitit të
Uashingtonit, të Prillit 1999, i cili zëvendësoi atë të Samitit të Romës, të vitit 1991.
Të tre konceptet së bashku përbëjnë trinitetin e mendimit dhe veprimit strategjik të
Aleancës të pas Luftës së Ftohtë.
Koncepti i ri Strategjik i Lisbonës do të shërbejë si një udhërrëfyes për të gjithë
vendet anëtare për dekadën e dytë të këtij shekulli. Së bashku me Konceptin e ri
Strategjik, NATO ka miratuar gjithashtu edhe një plan veprimi me hapa konkrete për
rinovimin e saj si një organizatë për të përballuar kërcënimet dhe rreziqet e pritshme
mbrojtja kolektive
në dhjetëvjeçarin e ardhshëm.
mbetet çështja më thelbësore e Aleancës. Një sulm ndaj një vendi aleat do të vazhdojë të
Vkoentësmid enrojëh emt usia nj jpë asrualm s anmdaitji ttë, Sgejikthreët aalreia Rtëavsem. Kuys sëesnh tsëh npjër ezhouti mse i: p“alëkundur. Ai është
sinjali më i fuqishëm i solidaritetit të Aleancës. Ai është gjithashtu një akt shkurajues
ndaj çdo agresori të mundshëm, për ta pasur të qartë se përpjekjet për të sulmuar një
vend aleat nënkuptojnë përballjen e tij me të 28 vendet e saj.
1
“
Në vijim të këtij konteksti, krahas kapaciteteve për mbrojtjen tradicionale të
territoreve të saj, Aleanca vendosi zhvillimin e kapaciteteve të reja për t’u mbrojtur
ndaj kërcënimeve moderne të shekullit të 21-të. Ajo inicioi zhvillimin e programit
të mbrojtjes ndaj raketave balistike në përgjigje të rrezikut në rritje të programeve
raketore të rreth 30 vendeve jashtë Aleancës, ku disa prej të cilave mund të përbëjnë
kërcënim për vëndet aleate. E njëjta gjë mund të thuhet për zhvillimin e kapaciteteve
të mbrojtjes cyber (kibernetike). Kërcënimet aktuale të këtij lloji ndaj vendeve
të NATO-s janë shtuar kohët e fundit deri në 100 sulme në ditë të intensiteteve të
ndryshme, por që e ardhmja do të shpalosë kërcënime të paparashikuara, ku deri
tani, Estonia, Gjeorgjia dhe rasti Wikileaks evidentohen si tre raste shembullore.
Po ashtu, zhvillimin e kapaciteteve të sigurisë së energjisë, të sigurisë së rrugëve të
komunikacionit strategjik, të kërcënimeve të piraterisë, apo të aspekteve të tjera të
sigurisë.
Koncepti Strategjik i Aleancës shërben si një dokument studimi dhe veprimi edhe për
vendin tonë dhe Forcat e Armatosura. Bazuar në këtë dokument, duhet të fillojë pa
vonesë riformulimi i Strategjisë së Sigurisë Kombëtare, Strategjisë Ushtarake të RSH
dhe i të gjitha planeve të zhvillimit të kapaciteteve kombëtare, në fushën e sigurisë
dhe mbrojtjes. Direktiva e Mbrojtjes, për vitin 2011, duhet të konsiderojë ndjeshëm
Artikulimi i marrëdhënieve dhe partneriteteve strategjike të Aleancës.
mesazhet kryesore të konceptit të ri.

Samiti startoi një strategji të re të marrëdhënieve me Rusinë, duke zgjeruar
fushat e bashkëpunimit, sidomos për Afganistanin, për një Traktat të ri START për
mospërhapjen e ASHM (armët e shkatërrimit në masë), për mbrojtjen raketore,
o1)p Tehrea Nceiwo nSterat tkeguicn Cdoëncre ppti: rAacttievre iEsnëg,a kgeumnednët, rM toedrerrno Dreizfemnsiet, Sep epecëhr b fyu NsAhTaO Steëc rtejtearrya Gmeneer ainl Atendreerss të
Fogh Rasmussen at the German Marshall Fund of the United States (GMF), Brussels, 08 Oct. 2010.
8
Kolonel Thimi Hudhra
përbashkët. Aleatët ranë dakord për një bashkëpunim të veçantë me organizma të
tilla si Kombet e Bashkuara dhe Bashkimin Evropian.
Ai artikuloi gjithashtu zhvillimin e një partneriteti strategjik të veçantë me të gjitha
vendet e tjera që ndajnë vlera të përbashkëta anembanë globit, si dhe promovoi
hapjen për konsultime për çështje të sigurisë me çdo vend partner të Aleancës. Samiti
ritheksoi qëndrimin e patundur të Aleancës për ta mbajtur derën të hapur për vendet
Reforma konceptuale dhe strukturore të Aleancës
e reja të demokracisë evropiane.
. Reformat dhe ndryshimet
strukturore të Aleancës ishin gjithashtu pjesë e vendimmarrjes së samitit. Aleatët,
në samit, u prononcuan për formatimin e një strukture të re ushtarake, për ta
bërë NATO-n më të efektshme në operacionet e saj, për t’iu dhënë 900 milionë
taksapaguesve të saj më shumë siguri me më pak resurse financiare, në kushtet e
krizës financiare globale.
nivelin e ambicies
Fokusi i vendimmarrjes ishte zhvillimi i një strukture ushtarake më të vogël dhe
më të efektshme që përmbush “ ” aktuale të Aleancës. Struktura
e ardhshme e komandimit të Aleancës do të jetë më e vogël dhe më e zhdërvjellët,
shtabet dhe agjencitë e saj do të riorganizohen në misionin e tyre, duke shmangur
dyzimet dhe strukturat paralele. Po ashtu, resurset e Aleancës do të rigrupohen në
mënyrë racionale, duke synuar me përparësi projektet e përbashkëta të Aleancës.
Numri i shtabeve të larta të Strukturës së Komandës Ushtarake të Aleancës do të
zvogëlohet nga 11 në 7, me një reduktim afro 30% të personelit ushtarak të tyre.
Vendimmarrja për vendosjen gjeografike të këtyre komandave do të vendoset gjatë
vitit 2011.
Aleatët vendosën zvogëlimin e numrit të agjencive të NATO-s, për të arritur një sinergji
më të madhe midis funksioneve të ngjashme dhe një maksimum të efektivitetit të
tyre. Për këtë qëllim, Ministrat e Mbrojtjes së Aleancës, pritet të miratojnë një plan
veprimi, në takimin e tyre të pranverës 2011. Aleatët ranë gjithashtu dakord që
agjencitë të rrisin rolin e tyre për zhvillimin e kapaciteteve kryesore të Aleancës, në
Aplikimi i një strategjie “gjithëpërfshirëse”
mënyrë kolektive apo në grup.
comprehensive
. Vend të veçantë, samiti i kushtoi
zbatimit të konceptit “ ”, në vijim të Planit të Veprimit, të miratuar në
Bukuresht. Përqasja gjithëpërfshirëse përbën një transformim të NATO-s në fushën
e menaxhimit të krizave. Ajo është rrjedhojë logjike e mësimeve të nxjerra nga
operacionet e saj, të cilat tregojnë se krizat nuk mund të menaxhohen me sukses
vetëm me mjete ushtarake.
Krahas kapaciteteve ushtarake për operacionet e saj të menaxhimit të krizave,
samiti shtroi detyra për aleatët që të zhvillojnë edhe kapacitetet përkatëse civile për
zhvillimin ekonomik, social, ngritjen e institucioneve të zbatimit të ligjit, e të tjera.
Po ashtu, u nxor në pah nevoja për vendosjen e mekanizmave të nevojshme për një
koordinim më të ngushtë dhe efektiv me Kombet e Bashkuara, Bashkimin Evropian,
9
Mesazhet e Lisbonës
“comprehensive
agjenci e organizata të tjera joqeveritare, aktorët lokalë, etj.
Zbatimi i konceptit ” kërkon një ndryshim të mentalitetit në
institucionet e sigurisë dhe mbrojtjes. Ai nënkupton gjithashtu trajnim të përbashkët
të civilëve dhe ushtarakëve, në nivele të ndryshme; pjesëmarrjen e tyre në fazat e
planifikimit të operacioneve; pjesëmarrjen në stërvitje të përbashkëta; vendosjen e
linjave të koordinimit; ndërtimin e besimit reciprok si dhe ndërtimin e një strategjie
Zbatimi i një Strategjie aktive për Afganistanin
komunikimi efektive.

. Afganistani ishte një nga pikat
më të nxehta të samitit. Aleanca lançoi një proces, nëpërmjet të cilit, forcat afgane
të sigurisë, duke filluar nga viti 2011, do të marrin, në mënyrë graduale deri në vitin
2014, kontrollin e operacioneve të sigurisë anembanë vendit. Sekretari Rasmussen
nënshkroi një marrëveshje me presidentin Karzai mbi një partneritet afatgjatë
midis NATO-s dhe Afganistanit edhe përtej misionit aktual, ku NATO parashikohet
të qëndrojë në Afganistan për aq kohë sa ky vend të mos bëhet më një strehë për
terroristët.
Sot
Tfiëll o4n8 n vjëe nfadzeët ea lreea ete m dihsieo npiatr ttonneër en ëq ëA fkgoanntirsitbauno. Njneë snoët fIiSllAoFjm rëa npëro dcaeskionr, dn ëppëërr mfajzeatt teë
tcrilaint,z qiceivoenriita taëf gsatrnaet edgoj itsëë m paërrr ëA fdgraenjtiismtainn ipnë. rS seikgruertianrëi aRnaesmmbuasnsëe nv eun dsiht,p nregha dseis:t r“ikti
në distrikt, nga provinca në provincë. Ky është vizioni i Presidentit Karzai. … Ky është
një vizion që ne e mbështesim dhe do ta bëjmë realitet duke filluar që nga fillimi i vitit
2011. Synimi është që forcat afgane të marrin drejtimin e sigurisë në të gjithë vendin,
deri në fund të vitit 2014 .”2
”.
Samiti vlerësoi progresin e ngritjes së ushtrisë afgane e cila parashikohet të arrijë
300 000 vetë, në fund të vitit 2013. Këto forca, nëpërmjet trajnimit të tyre, po marrin
drejtimin e operacioneve në distrikte të ndryshme. Sfida e tyre është viti 2014 kur ato
do të marrin drejtimin e sigurisë, në gjithë vendin.
Këto ishin disa opinione provokuese për të ushqyer e nxitur mendimin e analistëve
civilë dhe ushtarakë, për vendimmarrjet e samitit të Lisbonës. Revista Ushtarake do
të stimulojë një debat të veçantë për implikimet dhe efektet e këtij samiti për vendin
tonë dhe sidomos për Forcat tona të Armatosura.
Jeni të mirëpritur me mendimet tuaja.
2) Secretary General, Anders Fogh Rasmussen, Opening Speech at ISAF meeting, Lisbon Summit, Nov 2010.
10