reka bentuk model aktiviti penggunaan lagu kanak-kanak melayu tradisional untuk peningkatan ...

340 Pages·2017·2.72 MB·Indonesian

REKA BENTUK MODEL AKTIVITI PENGGUNAAN LAGU
KANAK-KANAK MELAYU TRADISIONAL UNTUK
PENINGKATAN IMAGINASI-KREATIF PRASEKOLAH

AZLI BIN ARIFFIN

FAKULTI PENDIDIKAN
UNIVERSITI MALAYA
KUALA LUMPUR
2018
REKA BENTUK MODEL AKTIVITI PENGGUNAAN LAGU
KANAK-KANAK MELAYU TRADISIONAL UNTUK
PENINGKATAN IMAGINASI-KREATIF PRASEKOLAH

AZLI BIN ARIFFIN

TESIS DISERAHKAN SEBAGAI MEMENUHI KEPERLUAN
BAGI IJAZAH DOKTOR FALSAFAH

FAKULTI PENDIDIKAN
UNIVERSITI MALAYA
KUALA LUMPUR

2018
UNIVERSITI MALAYA
PERAKUAN KEASLIAN PENULISAN

Nama: AZLI BIN ARIFFIN (No. K.P/Pasport:7201919-10-5461)
No. Matrik: PHA 110011
Nama Ijazah: DOKTOR FALSAFAH
Tajuk Kertas Projek/Laporan Penyelidikan/Disertasi/Tesis (“Hasil Kerja ini”):
REKA BENTUK MODEL AKTIVITI PENGGUNAAN LAGU KANAK-KANAK
MELAYU TRADISIONAL UNTUK PENINGKATAN IMAGINASI-KREATIF
PRASEKOLAH

Bidang Penyelidikan: KURIKULUM DAN TEKNOLOGI INSTRUKTIONAL
Saya dengan sesungguhnya dan sebenarnya mengaku bahawa:
(1) Saya adalah satu-satunya pengarang/penulis Hasil Kerja ini;
(2) Hasil Kerja ini adalah asli;
(3) Apa-apa penggunaan mana-mana hasil kerja yang mengandungi hakcipta telah
dilakukan secara urusan yang wajar dan bagi maksud yang dibenarkan dan apa-apa
petikan, ekstrak, rujukan atau pengeluaran semula daripada atau kepada mana-
mana hasil kerja yang mengandungi hakcipta telah dinyatakan dengan sejelasnya
dan secukupnya dan satu pengiktirafan tajuk hasil kerja tersebut dan
pengarang/penulisnya telah dilakukan di dalam Hasil Kerja ini;
(4) Saya tidak mempunyai apa-apa pengetahuan sebenar atau patut semunasabahnya
tahu bahawa penghasilan Hasil Kerja ini melanggar suatu hakcipta hasil kerja yang
lain;
(5) Saya dengan ini menyerahkan kesemua dan tiap-tiap hak yang terkandung di dalam
hakcipta Hasil Kerja ini kepada Universiti Malaya (“UM”) yang seterusnya mula
dari sekarang adalah tuan punya kepada hakcipta di dalam Hasil Kerja ini dan apa-
apa pengeluaran semula atau penggunaan dalam apa jua bentuk atau dengan apa
juga cara sekalipun adalah dilarang tanpa terlebih dahulu mendapat kebenaran
bertulis dari UM;
(6) Saya sedar sepenuhnya sekiranya dalam masa penghasilan Hasil Kerja ini saya
telah melanggar suatu hakcipta hasil kerja yang lain sama ada dengan niat atau
sebaliknya, saya boleh dikenakan tindakan undang-undang atau apa-apa tindakan
lain sebagaimana yang diputuskan oleh UM.

Tandatangan Calon Tarikh:
Diperbuat dan sesungguhnya diakui di hadapan,
Tandatangan Saksi Tarikh:
Nama:
Jawatan
ii
ABSTRAK

Kajian ini bertujuan untuk mereka bentuk dan membangunkan Model Aktiviti
Penggunaan Lagu Kanak-Kanak Melayu Tradisional untuk Peningkatan Imaginasi-
Kreatif Prasekolah. Tujuan pembinaan model ini adalah untuk membantu dan
memudahcarakan pelaksanakan pembinaan imaginasi-kreatif kanak-kanak prasekolah.
Sungguhpun imaginasi ada disebut sebagai salah satu proses yang perlu ada dalam
perkembangan dan pemupukan kreativiti kanak-kanak, namun peranan dan
kedudukannya tidak dinyatakan dengan jelas dalam dokumen Kurikulum Standard
Prasekolah Kebangsaan (KSPK). Imaginasi hanya dilihat sebagai pelengkap kepada
perkembangan kreativiti dan tidak dilihat sebagai satu elemen yang penting dalam
perkembangan kreativiti kanak-kanak. Kajian ini menggunakan Kaedah Kajian Reka
Bentuk dan Pembinaan (Design and Development Research Approach) yang telah
diperkenalkan oleh Ritchey dan Klien (2007) dalam membangunkan model. Langkah
kajian ini telah dibahagikan kepada tiga fasa. Fasa pertama melibatkan analisis
keperluan dengan menggunakan soal selidik yang dijalankan ke atas seramai tujuh puluh
lima orang guru prasekolah bagi mendapatkan maklum balas berkaitan keperluan
pembinaan dan kandungan model yang dibina. Fasa kedua menggunakan kaedah
Interpretive Structural Modeling (ISM) untuk membangunkan model berdasarkan
kepada pandangan dan keputusan panel pakar yang terdiri daripada sebelas orang. Fasa
ketiga melibatkan seramai lima puluh orang guru prasekolah untuk menilai model
tersebut menggunakan kaedah fuzzy Delphi yang telah diubah suai. Penilaian tersebut
berdasarkan respon para guru terhadap soal selidik yang digunakan bagi menilai
iii
kebolehgunaan model yang telah dibina. Dapatan fasa pertama menunjukkan bahawa
terdapat keperluan terhadap pembinaan model imaginasi-kreatif kanak-kanak
prasekolah. Sejumlah 52.0% resoponden memilih sangat setuju dan sejumlah 45.3%
pula memilih setuju bahawa mereka memerlukan panduan untuk meningkatkan
imaginasi-kreatif kanak-kanak prasekolah. Bagi aspek kandungan pula, hampir
keseluruhan responden memilih sangat setuju kandungan berkaitan keupayaan ingin
tahu, meneroka, main peranan dan mereka cipta sebagai kandungan dalam pembinaan
model. Berkaitan dengan kesesuaian penggunaaan lagu kanak-kanak Melayu tradisional
pula, sejumlah 69.3% responden memilih setuju dan sejumlah 24.0% pula sangat setuju
dengan penggunaan lagu berkenaan. Panel pakar juga berpendapat bahawa sebanyak dua
puluh aktiviti yang telah dipilih boleh dibahagikan kepada tiga fasa (merangsang,
merasai dan membina) dan dipecahkan kepada lima peringkat. Dapatan daripada fasa
ketiga kajian pula menunjukkan Model Aktiviti Penggunaan Lagu Kanak-Kanak Melayu
Tradisional Untuk Peningkatan Imaginasi-Kreatif Prasekolah adalah sesuai digunakan
kerana mempunyai tahap kebolehgunaan yang tinggi berdasarkan kepada nilai
defuzzification kesepakatan pakar yang tinggi, iaitu berada dalam julat 42.15 hingga
44.90.

iv
ACTIVITY MODEL DESIGN USING TRADITIONAL MALAY CHILDREN’S
SONGS TO ENHANCE CREATIVE-IMAGINATION AMONG
PRESCHOOLERS

ABSTRACT

This study aims to design and develop the use of activity model using traditional Malay
children's songs to enhance creative-imagination among preschoolers. This model is
built to assist and facilitate the implementation of creative-imagination building among
preschool children. Although imagination has been referred as a process that should be
included in the development and nurturing of children's creativity, the role and position
of imagination are not clearly stated in the National Preschool Curriculum Standard
(NPCS) documentation. Imaginations are only seen as complementary to the
development of creativity rather than being regarded as important element in the
development of children's creativity. This study uses Design and Development Research
Approach which was introduced by Ritchey and Client (2007) in developing the model.
This study is carried out in three phases. The first phase involves needs analysis using
survey conducted on a total of seventy five preschool teachers to obtain feedback on the
needs for model building and its content. The second phase uses the Interpretive
Structural Modeling (ISM) to develop a model based on opinions and decisions from a
panel of experts consisting of eleven persons. The third phase involves a total of fifty
preschool teachers to evaluate the model using Fuzzy Delphi method that has been
modified. The assessment is based on teachers' responses to questionnaire used in the
v
study to assess the usability of the model. Findings from the first phase show that the
creative-imagination model requires children for the model construction. A total of
52.0% respondents answered strongly agree while another 45.3% respondents agreed
that they need guidance to improve creative-imagination of the preschool children. As
for content, almost all respondents strongly agree with the content in terms of their
capabilities in curiosity, exploratory skills, role play and inventing content in
constructing the model. With regard to appropriateness of using traditional Malay
children's songs, a total of 69.3% respondents answered in favor and another 24.0% also
strongly agree with the use of the song. The expert panel also believes that there are
twenty activities divided into three phases (stimulation, sense and build) and are broken
down into five stages. Findings from the third phase of the study shows that the activity
of using traditional Malay children's songs are suitable for enhancement of creative-
imagination among preschoolers because of its high usability according to the
defuzzified value by unanimity of the experts which are within the range of 42.15 to
44.90.

vi
PENGHARGAAN

Dengan nama Allah yang Maha Pemurah lagi Maha Penyayang. Segala puji-
pujian bagi Allah S.W.T. serta selawat dan salam ke atas junjungan besar Nabi
Muhammad S.A.W. Alhamdulillah, dengan izinNya penulisan tesis ini telah berjaya
disiapkan.
Di kesempatan ini, saya ingin mengucapkan setinggi penghargaan terima kasih
kepada Prof. Dr. Saedah Siraj selaku penyelia kepada kajian ini. Segala ilmu, nasihat,
keprihatinan, tunjuk ajar dan bimbingan yang diberikan amat bermakna kepada saya.
Sesungguhnya jasa dan pengorbanan beliau hanya Allah sahaja yang dapat
membalasnya.
Seterusnya, penghargaan terima kasih kepada isteri tercinta, Noor Amy Afiza
binti Mohd Yusof di atas sokongan, semangat, kesabaran dan pengorbanan yang telah
diberikan sepanjang penyediaan tesis ini. Kepada anak-anak tersayang, Shahreez Azran,
Muhammad Miqhael, Putera Daiyan Imdad dan Puteri Dayana Iman yang sentiasa
menjadi sumber inspirasi dalam menyiapkan tesis ini, jutaan terima kasih yang tidak
terhingga buat kalian.
Ucapan terima kasih dan kerinduan ditujukan khas buat kedua ibu bapa tersayang
Ariffin bin Jabar dan Ainun binti Mat Zain. Seterusnya kepada ahli keluarga dan juga
rakan-rakan yang telah membantu. Akhir sekali saya ucapkan ribuan terima kasih
kepada semua pihak yang terlibat sama ada secara langsung dan tidak langsung dalam
menyiapkan tesis ini. Sekian.
vii
ISI KANDUNGAN

Muka surat
Borang Perakuan Keaslian Penulisan…………………………………………………….ii
Abstrak ....................………………………………………………………….................iii
Abstract ……………………………………………………………………......................v
Penghargaan ……………………………………………………………………………vii
Isi Kandungan …………………………………………………………………………viii
Senarai Rajah …………………………………………………………………..............xiv
Senarai Jadual ………………………………………………………………………......xv
Senarai Ringkasan ……………………………………………………………............xviii
Senarai Lampiran ……………………………………………………………………...xix

BAB 1 PENDAHULUAN

Pengenalan ……………………………………………………………………………….1
Pernyataan Masalah ……………………………………………………………………...6
Matlamat Kajian ………………………………………………………………………..11
Objektif Kajian …………………………………………………………………………11
Persoalan Kajian ………………………………………………………………………..12
Rasional Kajian ………………………………………………………………………...14
Kepentingan Kajian …………………………………………………………….............16
Kerangka Teori Kajian …………………………………………………………………18
Batasan Kajian ………………………………………………………………………….19
Definisi Istilah ………………………………………………………………….............20
Imaginasi …………………………………………………………….............20
Kreativiti …………………………………………………………….............20
Lagu Kanak-Kanak Melayu Tradisional ………………………….................21
Kanak-Kanak Prasekolah ……………………………………………............21
viii
Rumusan ………………………………………………………………………..............22

BAB 2 SOROTAN KAJIAN

Pengenalan………………………………………………………………………………23
Konsep Imaginasi……………………………………………………………………….23
Teori Imaginasi dan Kreativiti Kanak-Kanak Vygotsky………………………………..27
Imaginasi Dalam Pendidikan Awal Kanak-Kanak…………………………...................37
Konsep Kreativiti………………………………………………………………..............39
Kreativiti Dalam Pendidikan Awal Kanak-Kanak……………………………………...44
Kreativiti dan Muzik…………………………………………………………………….48
Proses Pemikiran Kreatif Muzikal Kanak-kanak……………………………….50
Ciri-ciri Produk Muzikal Kreatif Kanak-kanak…………………………………55
Ciri-ciri Gubahan Muzikal Kanak-kanak……………………………….55
Ciri-ciri Ubahan (Improvisasi) Muzikal Kanak-kanak………………….56
Teori Pembelajaran Kanak-Kanak……………………………………………………...57
Teori Pembelajaran Konstruktivisme ………………………………………..................57
Model Proses Pembinaan Kreativiti Cecil………………………………………............62
Model Pembelajaran Kolb……………………………………………………................63
Kaedah Pembelajaran Muzik Kanak-Kanak….………………………………………...69
Zoltan Kodaly…………………………………………………………………...69
Emile Jaques-Dalcroze………………………………………………………….71
Carl Orff………………………………………………………………………...72
Lagu Kanak-Kanak Melayu Tradisional………………………………………………..74
Corak dan Gaya Bahasa…………………………………………………………75
Gaya Bahasa dan Loghat………………………………………………………..76
Fungsi Lagu……………………………………………………………………..77
Senarai Lagu Kanak-Kanak Melayu Tradisional……………………………………….80
Kerangka Konseptual Kajian………………………………………………....................85
Rumusan……………………………………………………………………...................88
ix