RADICALISME AAN BANDEN LEGGEN

142 Pages·2017·0.95 MB·Dutch

by  Charlotte Leeman

Faculteit Rechtsgeleerdheid
Universiteit Gent
Academiejaar 2016-2017

RADICALISME AAN BANDEN LEGGEN ?
EEN MENSENRECHTELIJKE TOETS

Masterproef van de opleiding
‘Master in de rechten’

Ingediend door

Charlotte Leeman

(studentennr. 01104242)

Promotor: Gert Vermeulen
Commissaris: Stéphanie De Coensel

LET’S TRACE THE BIRTH OF AN IDEA. IT’S BORN AS RAMPANT
RADICALISM, THEN IT BECOMES PROGRESSIVISM, THEN
LIBERALISM, THEN IT BECOMES MODERATED CONSERVATIVE,
OUTDATED, AND GONE
–
POWELL CLAYTON

Dankwoord

Deze masterproef vormt het sluitstuk van mijn academische carrière aan de Universiteit Gent.
Zowel tijdens het behalen van mijn bachelor- als masterdiploma heb ik op de steun en hulp
van veel mensen mogen rekenen. Ook tijdens het schrijven van deze thesis was dit het geval.

Allereerst zou ik graag een woord van dank te richten aan mijn promotor Professor Dr. Gert
Vermeulen, wie mij dit boeiende onderwerp heeft aangereikt.
Ook mijn commissaris, mevrouw Stéphanie De Coensel wil ik heel graag bedanken voor haar
hulp en vele tips.

Tevens gaat een hartelijk dankwoord richting mij vrienden en studiepartners, waaronder
Conner Rousseau, voor het blijven beantwoorden van mijn oneindige lijst van vragen en
Céline De Vuyst, voor de enorm geapprecieerde en motiverende thesistrip.

Vooral mijn ouders wil ik graag bedanken voor hun onvoorwaardelijke steun. Zonder hun
hulp en raad zou niet alleen het schrijven van deze masterproef, maar ook het verloop van
mijn gehele studie een stuk moeilijker geweest zijn. Ook mijn zus Lauren, die mij zelfs in de
moeilijkste periodes kan doen lachen, wil ik graag oprecht bedanken voor haar liefde en
steun. Ten slotte wil ik ook graag mijn grootouders bedanken, die me al van kleins af aan in
alles hebben gesteund en aangemoedigd, iets wat ze ook tijdens het schrijven van deze
masterproef niet hebben nagelaten te doen.

Charlotte Leeman

Waasmunster, mei 2017.

Inhoudsopgave

Dankwoord ...…………….…………………………...……………………………………… I
Lijst met gebruikte afkortingen ...………………………………………………………... VI
Inleiding ...……………………………………………………………………………….…....1
Hoofdstuk 1: HET BEGRIP RADICALISME ...…………………………………...…...……….. 7
I. HISTORISCHE ACHTERGROND ....……………………………………………...…....8
II. RADICALISME, EXTREMISME, TERRORISME EN FUNDAMENTALISME .......................12
III. OP ZOEK NAAR EEN DEFINITIE ………………………...…………………...…......14
Hoofdstuk 2: MENSENRECHTELIJKE TOETS .......………………………………..…….……17
I. HET BEGRIP ‘MENSENRECHT’ ……….…………………...………………………17
II. BRONNEN …………………………..…………...………………………….…….18
III. TOETSING ………..……...…………..…………………………………….…..….20
a. CATEGORIEËN ...……………………….…………………………………….20
b. GENERATIES ……………...……………………….…………………………21
c. ANDERE OPDELINGEN .……………………………………………………….22
i. ABSOLUTE RECHTEN ……...…………...….……………..…………….23
ii. RELATIEVE RECHTEN …………...…….…………….……...………….24
iii. BEPERKINGS- OF ESCAPECLAUSULES ……………..….………………..24
iv. IMPLICIETE OF INHERENTE BEPERKINGEN ...……………….…………..25
d. BESLUIT ……………………………………………………………………..26
Hoofdstuk 3: REEDS BESTAAND WETTELIJK KADER – DE LEGE LATA …...………………...27
Hoofdstuk 3.1: REEDS BESTAANDE MAATREGELEN BETREFFENDE HET
RADICALISME……...………….……………………………………………....………27
Hoofdstuk 3.2: PROBLEMATIEK VAN DE PSEUDOCRIMINALISERING ....….….……..29

  I
Hoofdstuk 3.3: MAATREGELEN BETREFFENDE ANDERE VERSCHIJNSELEN DAN HET
RADICALISME ………………………………………………………………………...31
I. OVERZICHT……………………………………………………………………….31
II. TERREURWETGEVING………………..……………………………………………32
a. WET VAN 19 DECEMBER 2003 BETREFFENDE TERRORISTISCHE
MISDRIJVEN..………………………………………………………………....33
b. WET VAN 18 FEBRUARI 2013 TOT WIJZIGING VAN BOEK II, TITEL ITER VAN HET
STRAFWETBOEK .…………………………………………………………….35
i. ARTIKEL 140BIS ………………………………...……………………..36
1. LEGALITEITSBEGINSEL (ARTIKEL 7.1 EVRM) ..…………………….37
a. RECHTSPRAAK GRONDWETTELIJK HOF .................................38
b. RECHTSPRAAK EHRM …………...………………………….42
c. CONCLUSIE RECHTSPRAAK ...……………………………….43
d. LEGITIMITEIT VAN DE SCHENDING…….................................44
2. RECHT OP VRIJHEID VAN MENINGSUITING (ARTIKEL 10 EVRM) &
RECHT OP VRIJHEID VAN VERENIGING (ARTIKEL 11
EVRM)………………………………………………….…………45
3. VERBOD VAN MACHTSAFWENDING (ARTIKEL 18
EVRM)………………..…………………………….……..………47
ii. ARTIKEL 140TER …………………….......……………………………48
iii. ARTIKEL 140QUATER ………………………………………………….48
iv. ARTIKEL 140QUINQUIES …………………...…….……………………49
v. ARTIKEL 160SEXIES …………………………………………………...49
c. VOORBEREIDENDE HANDELINGEN ...……………………………….………..50
d. GEMEENSCHAPPELIJKE GEGEVENSBANK FOREIGN TERRORIST FIGHTERS ....…52

  II
i. ALGEMEEN ...………………………………………………………….52
ii. WET VAN 27 APRIL 2016 INZAKE AANVULLENDE MAATREGELEN TER
BESTRIJDING VAN TERRORISME – TWEEDE TERRORISMEWET …...…….55
iii. KB VAN 21 JULI 2016 ...……………………………………………….56
iv. GERECHTELIJKE OMZENDBRIEF VAN 8 DECEMBER 2016……………….58
v. BESTUURLIJKE OMZENDBRIEF VAN 21 AUGUSTUS 2015……………….58
1. INHOUD ………………………………………...............................58
2. MENSENRECHTELIJKE TOETS ……………………………………..60
a. TOETSING ARTIKEL 7.1 – LEGALITEITSBEGINSEL……………61
b. TOETSING ARTIKEL 6 EVRM – RECHTE OP EEN EERLIJKE
PROCES…………………………………………………...…63
vi. BESLUIT………………………………………………………………..67
e. De WET VAN 3 AUGUSTUS 2016 HOUDENDE DIVERSE BEPALINGEN TER
BESTRIJDING VAN TERRORISME – DERDE TERRORISMEWET ……………….…69
i. TOEPASSINGSSFEER NIEUWE REGELING ……………………………….70
1. DE OPSPORINGS- EN ONDERZOEKSHANDELINGEN ……...................72
2. VERSCHILLENDE SOORTEN ONDERZOEKSDADEN …….…………...73
3. AANVANG VAN HET ONDERZOEK …………………………………73
4. DE EIGENLIJK VOORLOPIGE HECHTENIS …………………………..75
ii. BESLUIT ……………………………………………………………….76
III. WET VAN 24 FEBRUARI 2017 TOT WIJZIGING VAN DE WET VAN 15 DECEMBER 1980
BETREFFENDE DE TOEGANG TOT HET GRONDGEBIED, HET VERBLIJF, DE VESTIGING
EN DE VERWIJDERING VAN VREEMDELINGEN …….…………………..……...……77
a. ALGEMEEN………………………..………………………………………….77
b. MENSENRECHTELIJKE TOETS ………………………………………………..80

  III
i. LEX CERTA – BEGINSEL ………...………...……….…….…………......80
ii. ARTIKEL 6 EVRM ……………………………………………………...84
iii. ARTIKEL 2 VIERDE PROTOCOL ………………………………………..88
1. TOETSING ………………………………………………………...88
a. INMENGING OF BEPERKING VAN EEN MENSENRECHT ……….89
b. BIJ WET VOORZIEN ……………………………………........89
c. BESCHERMING VAN EEN LEGITIEME DOELSTELLING ………..89
d. NOODZAKELIJK IN EEN DEMOCRATISCHE SAMENLEVING …..89
i. DRINGENDE MAATSCHAPPELIJKE BEHOEFTE …………..90
ii. PERTINENTIECRITERIUM ……………………………….94
iii. PROPORTIONALITEIT …………………………………..96
1. SUBSIDIARITEITSCRITERIUM ……………………...97
2. AARD VAN DE NIEUWE MAATREGEL ………………97
3. STATUS VAN DE BEOOGDE PERSONEN …………….99
4. GARANTIES TER COMPENSATIE VAN DE
BEPERKING.............................................................101
5. BESLUIT …………………………………….…...102
c. BESLUIT ……………………………………………………………………102
Conclusie …………………..………………………………………………..……………...104
Bibliografie …………………………………………...……………………………………107
Wetgeving …………………………………...……………………………………...107
Voorbereidende documenten ...……………………………………………...107
Wet ……………………...…………………………………………………..110
Rechtspraak …...…………………………………………………………………...115
Rechtsleer ...………………………………………………………………………..118

  IV