Programowanie w języku C. Ćwiczenia praktyczne.

121 Pages·2011·2.271 MB·Polish

by  Marek Tłuczek

Spis tre(cid:2)ci
Wst(cid:3)p 5
Rozdzia(cid:4) 1. Podstawy j(cid:3)zyka C 7
Tworzenie programu w C 7
printf() — funkcja wyj(cid:2)cia 9
Zmienne w j(cid:3)zyku C 11
Sta(cid:4)e w C 15
scanf() — funkcja wej(cid:2)cia 17
Instrukcja warunkowa if 19
Co powiniene(cid:2) zapami(cid:3)ta(cid:5) z tego cyklu (cid:5)wicze(cid:6)? 25
(cid:7)wiczenia do samodzielnego wykonania 26
Rozdzia(cid:4) 2. Programowanie strukturalne 27
Funkcje 28
P(cid:3)tle w j(cid:3)zyku C 35
Wst(cid:3)p do tablic 35
Instrukcja switch 42
Co powiniene(cid:2) zapami(cid:3)ta(cid:5) z tego cyklu (cid:5)wicze(cid:6)? 44
(cid:7)wiczenia do samodzielnego wykonania 45
Rozdzia(cid:4) 3. J(cid:3)zyk C dla wtajemniczonych 47
Tablice wielowymiarowe 47
Wska(cid:8)niki 51
Wska(cid:8)niki i tablice 52
Znaki oraz (cid:4)a(cid:6)cuchy znaków 56
Znaki 57
(cid:9)a(cid:6)cuchy znaków 58
4 Programowanie w j(cid:3)zyku C • (cid:5)wiczenia praktyczne
Zastosowanie wska(cid:8)ników 65
Przekazywanie przez wska(cid:8)nik zmiennej
jako argumentu funkcji 65
Dynamiczny przydzia(cid:4) pami(cid:3)ci 67
Operacje arytmetyczne na wska(cid:8)nikach 68
Struktury w j(cid:3)zyku C 74
Co powiniene(cid:2) zapami(cid:3)ta(cid:5) z tego cyklu (cid:5)wicze(cid:6)? 78
(cid:7)wiczenia do samodzielnego wykonania 80
Rozdzia(cid:4) 4. Operacje wej(cid:2)cia-wyj(cid:2)cia 81
Strumienie wej(cid:2)cia-wyj(cid:2)cia 81
Funkcje wej(cid:2)cia 82
Funkcje wyj(cid:2)cia 86
Operacje na (cid:4)a(cid:6)cuchach znaków 87
Kopiowanie (cid:4)a(cid:6)cuchów znaków 88
(cid:9)(cid:10)czenie (cid:4)a(cid:6)cuchów znaków 90
Operacje na plikach 92
Otwieranie, tworzenie i zamykanie
plików tekstowych 92
Odczytywanie pliku tekstowego 93
Zapisywanie pliku tekstowego 97
Co powiniene(cid:2) zapami(cid:3)ta(cid:5) z tego cyklu (cid:5)wicze(cid:6)? 101
(cid:7)wiczenia do samodzielnego wykonania 102
Rozdzia(cid:4) 5. J(cid:3)zyk C dla guru 103
Struktury ze wska(cid:8)nikami 103
Wska(cid:8)niki do funkcji 108
Tablice wska(cid:8)ników do funkcji 112
Preprocesor 113
Sparametryzowane makrodefinicje (makra) 115
Kompilacja warunkowa 116
Co powiniene(cid:2) zapami(cid:3)ta(cid:5) z tego cyklu (cid:5)wicze(cid:6)? 118
(cid:7)wiczenia do samodzielnego wykonania 119
Wszelkpirea wzaa strzeNżioenaeu.t oryzroowzapnoew szechcnaiłaonśicei
lubfr agmenntiun iejpsuzbelji kwa jcajkii ejkoplowsiteajkce isz ta bronione.
Wykonywankioep mieit odkąs erograffioctzongąr,a fait cazknżkąeo, p iowanie
książnkani o śnifkiul mowymma,g netyczlnuybm inpnoywmo duje
naruszepnriaeaw u torsnkiincihe jpsuzbelji kacji.
Wszystzkniaekw iy stępuwj ątceek śsciąze a strzeżzonnaykmaim i
firmowybmąid tźo warowyimciw hł aścicieli.
Autoorr aWzy dawnicHEtLwIo ONd ołożwyslzie lkisctha rbayń ,z awarte
w tekjs iążicnef ormbaycłjkeyo mpleitr nzee teNlineeb .i orjąe dnżaakd nej
odpowiedziaalninz aoi śccwhiy korzystaaninz iaze w,i ązaznty em ewentualne
naruszepnriaepw a tentowlyucbah u torskAiucthoo.rr aWzy dawnictwo
HELIOnNi ep onosrzóąw niżeażd noedjp owiedziazlaen woeśnctiu alne
szkodwyy nikzłw ey korzysitnanfioar macji zwa kwsairątżycceh.
Redaktporro wadząMciyc:h aMłr owiec
Projekt oMkałcaidPekajis :e k
WydawnicHtEwLoI ON
ulK.o ściuslze,4k 4i- 100 GLIWICE
tel[phone]
e-mahiel:l [email protected]
WWW: http://h(eklsiioęng.aiprnlnti ear nektaotwaal,ko sgi ążek)
DrogCiz ytelniku!
Jeżeclhic eoscze ntięćk siążzkaęj,r pzoydja dres
http://helion.pwplr/cu2s er/opinie?c
Możestza mw pissawćo juew agsip,o strzerżeecneinaz,j ę.
Kodyź ródłowwyeb ranypcrhz ykładdoóswt ępsnąpe o da dresem:
fpt:/ft/p.helion.pl/przyklady/cwprc2.zip
ISBN9:7 8-83-246-2834-6
Copyri©g Hhetl i2o0n1 1
PrintienPd o land.
Wstęp
DlaczeCg?o T akipey tanziaed ałewme wstępdioep ierwszego
wydanitae kjs iążŁkait.w boy łnoa n ieo dpowiedzdizeiće sięć
latte mui p rzekonnaaćw emto jąb abcidęoo dstawiednriuat ów
iz ajęcsiiapę r ogramowanDizeims.i jaujżn iej estta kp rostuoz asadnić
potrzenbaęu ktie gjoę zykBaa.b cizaa czępłrao gramowwa Jća viaep li­
kacjnea s wójt elefzo sny stemem AndMrłooiddz.ki a rierowoipcrzoe­
gramowusjwąo jsetr onyw językasckhr yptowtyycphPu H P,J avaScript
czyn aweFt lex( albkoo piuijp ąr zerabgioatjoąw sek ryptkyt,ó re bez
problemmóowż naz nalewź ćI nternecTiyem),k. t órzmya rzoą tworze­
niug iekro mputerowycczhę,s twoy starctzyal ko FlKaisehd.ył śa two
byłnoa pisażćeC, jesstz ybkipi r ogranmiye w ymagajdąu żepja mięci.
Tyleż ew tedym ójk omputewry posażobnyył w proces3o5r M0H z
i2 5MB6 pamięcTie.r awzi ększouśżćy tkownimkaó pwe wnimei niumm
4r dzenpioe2 ,G7Hz i 4 G B pamięcwii,ę cn ikatż t akb ardznoi ep rzej­
mujes inęp .r ozmiarpermo gramcuz yc zasem jdezgioa łania.
Do kogow ięca dresowajneast tak siążCk at?o j ęzywk ,k tórynma pi­
sanoj ądr(ain iet ylkwos)z ystkincahj popularniesjyssztyecmhó w
operacyjn(yncph. UNLIiXn,u xW,i ndowsM,a cOS)J.e st zaptrezmy ­
datnzya równdol ap rogramisstyóswt emóowp eracyjnjyackhi ,d la
wszystkikcthó,r zcyh cąt es ystempyo zna(ćn pd.l ah akerówW)C. na­
pisanroó wnieiżn nej ęzyki program(onwpaP.nH iPa,R ubyP,e rclz y
PythoCn )j.e sśtw ietdnlya p rogramisttzówws. y stemówwb udowanych
(tzno.p rogramowanniisak opoziomodwlearg oó żnycuhr ządzesńt,e ­
rownikóiwt p.U)m.o żliwibae zpośreddonsit ędpo pamięciij edno­
cześnziaek ładżaep, r ogramiwsiteac, o r obin,i ec hronigąocn as iłę
6 Progorwanamiwe j zęykCu Ćwziecinap rkatzynce
•
odw szelkimcohż liwybcłhę dówN.a k oniemco żnat eżd odaćoc zy­
wistset wierdzeżnepi reo,g rawm yC d ziałsazjyąb ciize ajj mumjnąi ej
pamięci.
A co,j eśnliie jepsrtoegśr amissytsąt emówwb udowanycmha,s zg dzieś
możliwobśećz pośredndioesgtoę pduo p amięcai p,r ogramowanie
jąder uznzaajw esstzy dlizwaej ęcoi ket,ó rynmi en ależoyp owiadać
w gronikeo legóNwa? p ewnod ałezśa robaiućt oronwaip iwo. Ale
niet ylko! Mopżoecshzw alsiićęk umplomj,a kim jemsitsetśr zem,
poniewapżr ogramujwe sjzę zykwu ,k tórynma pisasnąep rogramy
stworzown ej ęzykapcrhz enzi chu żywanycZhn.a jomośbću dowy
języCk at oe lementawranryu nezkr ozumieinninay cjhę zykópwr o­
gramowan(ihap J.a viyC + + ).P odstawsak ładjnęiz ykjae sptr awie
taksaa maa,l ew iedzkat,ó rpąo siądziesz,p rpoigsrzaąmwcy j ęzyku
niskopozioymmo,ow każsei ęni ezbęddnoal epszezgroo zumiednziiaa ­
łaniaap likakctjóir,ne a piszews izn nycjhę zykach.
Podjsętzaywkya
C
Ą
C jesjtę zykipermo gramowaon pioat ężnymcohż liwościach.
Przuyż yciu tkyillkkjoue gfuon kcjii własnej wymoobżrnaaź ni
stworznyaćw etn ajbardszkioemjp likowparnoeg ramCy j.e st
używany ptrwzoyr zentiauk icphr ojektjóawks ystemoyp eracyjne,
edytory tcezkysn tauw ekto mpilationrnyy cjhę zykópwr ogramowa­
niaŚ.w iadcztyoo tym,ż eC potęgjąe sitb astZaa.c zynajwmiyę c-
na pewnon iem ożesszi ęd oczeknaaćp isansiwao jegpoi erwszego
programu.
Towrzpernoigewr aCm u
Tworzenpireo gramwu C m ożnap odzienlaic ćz teertya py:
Napisaknoideźu r óodwłegwo d owolneydmy totrezkes tu.
Kodź ródłotwoyt ylkcoi ąign stru-kctjeik sWt .p rzeciwieńsdtow ie
człowiekkoam putegron iez rozumiPer.o cesroorz umitey lkion struk­
cjbei narnket,ó ryzcbhi ónra zywamjyę zykimeams zynowyDmo.p rze­
tłumaczenia inws ttrryubkicej i teksntaoo wdypmo wiednbiiknia rne
potrzebjneysk to mpilator.
Kompilakcojdaźu r óodwłego.
Niestentiyei stnijeejdee unn iwersaklonmyp ilajtęozry Ck.a K ażdy
systeomp eracypjonsyi aidnan syy stepml ikówwi,ę c jteops rta ktycznie
niemożliWw et.e kjs iążce prezentujęt wporrzzyeknpłiraaod gyr amów
przyu życikuo mpilatsoyrsat emUuN IXu ruchamianpeogloe ceniem
8 Programwo jwzęayrnnlC i eĆ wcizneipark atyncez
•
gccR.e zultatpermo ceskuo mpilajcejsuitt worzendliaek ażdegpol iku
programzu k odemź ródłowyomd powiadająmcue pgloi kzu i nstruk­
cjammia szynowymDil.ak ażdegpol ikzur ozszerze.ncit ewmo rzony
jeswti ęct zwp.l iokb iekztr uo zszerze.nioe.m
Łączeznaip eo mocpąr ogra„mluie nrk".
Kompilator jedynie pkrozdźe rkósdzłtoawwł ycp al ikoib iektóNwi.e
możnai chn ar aziuer uchomiMću.s ząo nej eszcze z„opsotłaąćc zone"
zap omocąp rogram1iu n kePrro.c es łącjzaekn isaa,nm aaz waw ska­
zujeł,ą czpyr ograzmł ożonzy w ielpul ikóww j edncąa łośCćz.ę sto
różnfeu nkczjdee finiowsaąnw e r óżnych plikach.t eCżzp arsoa­mi
gramista zapoo zmdienfai niowadnaineufj u nkcljuibo dołączeniu
odpowiednipelgiok Zua.d anielmi nkejreasw ti ęcró wniesżp rawdzenie,
czyw szystkfiuen kcjdeok ,t óryncalhe żyo dwołasći wę kodzizeo,s tały
zdefiniowiap noei,n formowaon wiyes tąpietnaikui ebgłoę du.
Uruchomipernoiger amu.
Prograwm yk siążce zopsrzteatłeys tozwaarnóew nkoo mpilatogrcemc
w systemLiien uxj,a kik ompilatogrceczm pakieMtiun GWw sys­
temiWei ndowsU.ż ytkownikom wszmealśkcsiiye sjt emóWwi ndows
szczególpnoilee catme np akieItn.s trukicnjset alzancajjid usjiąęn a
stroniinet ernetowej:
htpt/:/wwwn.gwm.oirwgi/kiG/ettgi_Sn tarted
ĆWIECNIZE
Napispzr ograkmt,ó rwyy świetnlaei k randioew olntye kst,
następnsikeo mpilguoij u ruchom.
1: / P*r zyIkI.la dp ierpwszyr og'ra!m
-
2#:ni culd<es otd.>i h
3: ntii n m(a)
4:{
5: prnit"fzC(ynzei j etsewmps aanyli?N asplaiesmow jpe irzwys
6: promg!r\!"anIl :
7: retOu:r n
8:
Procekso mpilazcajp io mocąg c:c
gccc w.-lc1olw .1.c
Uruchomiepnliiek u:
.c/w.l1
Rozzid1a.ł P dotsaywj ęzyC ka 9
•
Terakzi lksał óww yjaśniejnaikza b,u dowanjye sptr ograWmi. er1s z
zawierkao mentarkzt,ó rryo zpoczysniaęz nakie/m* ,a kończzya
pomocą*.K/ ompilatiogrn orutjeek sztn ajdujsąicępy o międztyy mi
specjalnzynmaik ami.
Dyrekty#wain lcu dwe wiers2z puow odujweł ączendioe p rogramu
informacji zaww aprltiykncuah g łówkowsymt od.i.mh ani( t)og łówna
funkctjeag koo dui,n strukwc pjreo gramsiąwe y woływanpeo,c ząwszy
odp ierwslzienji jak sik,o ńczywsnzaoy s tatniej.
Funkcmjaa )ij esnnt i e(z będwn kaa żdypmr ogramipei sanymw języCk.u
Ciągi nstrukmucsjii bzyaćw artpyo międznya wiasa{m i i } .
Funkcjpęrn it fz(a)s,t osowwa nwąi ers5z,oup iszwę k olejnryomz ­
dzialPeo.z ostjaełsaz ciznes trukrctejuanr O.Z wracoan aw artoOśćd o
systemoup eracyjniengfoo,r mujżąepc r,o grazma kończsyiłęp omyśl­
nieW.p isujwąacr tość mnioedjO s( znąp r.te ur-n1, i) nformujeżmey ,
wystąpbiłłą d.
-
printffu(nw)ky cjj-śac ia
Funkcjparn it fs(ł)uż dyo w yświetlatneikas ntaum onitor-zeu rzą­
dzeniwuy jściDal.a tegmoo żnas twierdzżiepć ,rn it fj e(s)ftu nkcją
wyjściTao.p odstawofwunak cjbai bliotejcęzznyaCk ,an aukpęr ogra­
mowanirao zpocznioedmz ya poznansiiazę j edjz iałaniem.
ĆWICHZIE
Napispzr ograkmt,ó rwyy świetnlae ik ranTiweo jdea neo so­
bowe. Kaiżndfao rmamcujsaib yćp odanwa oddziellnienji jce.
1/:P* r zyk1la.*d2/
2/:W* y spwyiandiaen yocsho ybcmnhva e la-an'i1e/
3#:ni culd<esd oti.> h
4:it nm ani()
5:{
6: prnit" fJz(oe \k nMa rcczhDeeo wl2a 1l :k " i\ nWi l
7: prnit" f4\(5n6 -8\0nu KrZzdyr \o"nj) ;
8: retOu:r n
9:
10 Proagmroawniew j zęykCu Ć wcizneipaar ktnyec z
•
Jakw idaćt,e kswty świetlnaane yk ranmiues ib yćz awartwy c udzy­
słowiDeo.d atkowzon ak\ nw ywołujper zeskdookn astępnleijn ijki.
Należoyn d og ruptyz w.s ekwencwjyij ściowych. Nzi enkitcóhr e
zademonstwr ukjoęl ejnypcrhz ykładach.
Napispzr ograkmt,ó rwyy świetnlaie krantieek s„tK ocham
programoawnieW"y.r aztye p owinnyb yćo ddzieloodns ei ebie
dwomat abulatorami.
1:/*P r zy1k.l*3aI d
2/:*W yipsunjaee ta- andiweway razodyzd iel*o/n e
3:/ *osdie dbwioemz ana amktia bul*aIt ora
4:#ni culd<esd oti.> h
5:it n nm)(a i
6:{
7: prnit"foK(ch\atm\o tgporawranem\i"nl:
8: retOu:r n
9:
Wykorzysttaunz ao stakłoal ejsneak wencwjyaj ściow\at:.W stawia
onao dstęwpi elkojśecdin ego tabulatora.
Napispzr ograkmt,ó rwyy świetnlaie kranciyet a„tL itwo,
Ojczyzmnooj a".
1:/*P r zykl1.a'4d ' !
2:/*W yspiinyaee ta-anciyet* a/ t
3:# nicl<usdote.>d ih
4:it nm ia n ( l
5:{
6: prnit"f"\(LwioOt.j czmyjoza"n\\"on) :
7: retOu:r n
8:
Sekwencwjyaj ścio\w"aw yświetnlaae kranizen akc udzysłowu.
Pozostzanłaek tie gtoy put o:
\a- wywołujdeź więk;
\b powodujwey mazanipeo jedynczzengaok u( backspace);
-
\\-w stawizan ak\;
\?- wstawizan akz apytania;
\ ' ws-tawizan ak' ;
\"- wstawizan akc udzysłowu.
-