Program Polskiego Stronnictwa Demokratyczno-Narodowego w państwie austryackiem uchwalony na 2. Zjeździe Stronnictwa w dniu 8 i 9 grudnia 1905 we Lwowie PDF
Preview Program Polskiego Stronnictwa Demokratyczno-Narodowego w państwie austryackiem uchwalony na 2. Zjeździe Stronnictwa w dniu 8 i 9 grudnia 1905 we Lwowie
7 Stronnictwo cvo- i:a: Demokrs.tyczne 'ro^raiu Polskiego Strorjiict^Ta I^s^iokratyczno- Karodcwego w pastwie austryackiem JN 6769 A5885 I A5 /d-^OCA-^ 1^ AWNICTVf0 STRONNICTWA DEMOKRATYCZNO-NARODOWEGO I. PROGRAM STRONNICTWA 80KRATYCZNO-NAROD0WEG0 - /ÓW TOWARZYSTWO WYDAWNICZE, 1906 ena 20 halerzy. WYDAWNICTWO STRONNICTWA DEMOKRATYCZNG-NARODOWEGO I. PROGRAM Polskiego Stronnictwa demokratyczno-narodowego w pastwie austryackiem o Uchwalony na II. Zjedzie stronnictwa w dniu 8 9 grudnia 1905 we Lwowie* ^ i LWÓW 1906 z DRUKARNI SOWA POLSKIHGO POD ARZ. ZIEMBISKIEGO J. Ar' : Zasady stronnictwa. Stronnictwo demokratyczno-narodowe w pa- stwie austryackiem jest zwizkiem politycznym Pola- ków, który, przyjmujc za punkt wyjcia swego pro- gramu jedno narodu polskiego, jego prawo zdolno do niezawisego bytu politycznego po- i i trzeb nieustannej pracy dla osignicia tego bytu, ma w dzisiejszych warunkach prawnych na celu a) zdobycie dla spoeczestwa polskiego w tem pa- stwie jak najwikszej samodzielnoci politycznej, kul- turalnej gospodarczej; b) wszechstronn obro- n i interesów narodowych polskich przestrzeganie i we wszystkich sprawach krajowych stanowiska ogól- no-polskiego c) powoanie zaprawienie wszyst- ; i kich warstw spoeczestwa, zwaszcza za warstw ludowych, do skutecznej pracy na wszystkich po- lach ycia publicznego, do umiejtnej obrony wa- snych interesów do walki o narodowe prawa i o interesy kraju przeciw wszelkim wrogim czyn- i nikom. Stronnictwo demokratyczno-narodowe jest wic stronnictwem samodzielnoci na- rodowej jak najszerzej pojtego interesu i narodowego, stronnictwem miaej polityki na- rodowej twórczej polityki demokratycznej. i Stronnictwo demokratyczno-narodowe zawdzi- cza swoje powstanie dwom naczelnym objawom 1» — — 4 wspóczesnego ycia narodowego na caym obszarze zeiem polskich wszechstronnemu wzrostowi si d- : i narodowych z jednej strony, a wzrostowi polity- — cznej samodzielnoci ludu polskiego z drugiej stro- ny. Z uznania równorzdnego uwzgldnienia tych i dwóch faktów stronnictwo czerpie swoj myl prze- wodni, w obronie czynnej interesów narodowych widzc—najwyszy cel, w demokratyzacyi spoecze- stwa najskuteczniejszy rodek polityki narodowej. Z uznania zrozumienia tych dwóch faktów po- i wstao stronnictwo drog naturaln, równolegle niemal równoczenie z podobnemi stronnictwami i innych dzielnic Polski powstao jako wytwór y- ; cia narodowego jego potrzeb, miao jako nie- i i zorganizowany kierunek polityczny w zaborze au- stryackim oddawna licznych zwolenników, dla któ- rych zorganizowanie stronnictwa byo zaspokoje- kad niem rosncej z chwil potrzeby, byo jedynie formalnem stwierdzeniem stanu rzeczy ju istniejcego. Z wskazanego wyej celu genezy stronnictwa i wynikaj same przez si naczelne jego zasady. Pier- wsz z tych zasad jest niezachwiana wiara w ywo- tno przyszo naszego narodu, w jego prawo i zdolno do niepodlegego bytu pastwowego, i w jego niespoyte rosnce siy materyalne du- i i chowe. Siy te na jaw wydoby, zespoli zorga- nizowa, wiadomo narodow rozszerzy i pog- i bi, poczucie jednoci solidarnoci narodowej i wzmocni rozpowszechni, interes narodu, jako i caoci, postawi ponad odrbne interesy klasowe, wyznaniowe, korporacyjne, dzielnicowe miejscowe, i samo pojcie tego interesu narodowego uczyni co- raz gbszem wszechstronniejszem, wytworzy siln i opini obywatelsk, wiadom swego znaczenia od adnych ubocznych wpywów niezawis: i - - 5 Oto najwaniejsze obowizki zadania, jakie stron- i nictwo dla siebie z powyszej naczelnej zasady wy- W dy snuwa. myl tej zasady stronnictwo do wy- zwolenia ducha narodowego polskiego z pod je- dnostronnego naladownictwa przemonego wpy- i wu umysowoci obcej, zwaszcza niemieckiej, do wzmocnienia duchowej samodzielnoci narodu, do jak najwikszego rozszerzenia wpywu kultury pol- W skiej polskiej myli politycznej. myl tej zasa- i dy stara si dalej stronnictwo o wzmocnienie du- chowej ekonomicznej cznoci wszystkich dzielnic i e Polski o oywienie poczucia, dzielnica, w le- i pszych warunkach politycznych zostajca, ma obo- wizek popierania pracy narodowej w innych cz- ciach Polski podejmowania tych zada ogólno- i zaj narodowych, któremi inne dzielnice skutecznie W si nie mog. imi tej zasady stronnictwo zwal- cza zakorzenion w naszem spoeczestwie obaw przed kadyrn mielszym krokiem politycznym, roz- powszechnion skonno do ustpstw na rzecz y- wioów obcych, rozwielmoniony naóg sprzymie- rzania si z obcymi przeciwko swoim dla stronni- czych celów szukania w obcem zwierzchnictwie i obcym nadzorze rodków zaradczych na we- i W wntrzne niedostatki narodowego ycia. imi tej zasady stara si stronnictdwoeo podniesienie w caem spoeczestwie poziomu aspiracyi narodo- i e wych, o wyrobienie powszechnego przekonania, iinteres narodu, który nie chce powoli gin, lecz wraz z innymi w postpie, wymaga nietylko obrony tego, co naród posiada, cieszenia si i tem, czego mu jeszcze nie zabrano, ale take sta- ego powikszania jego si wpywu, cigego po- i mnaania jego dorobku politycznego, cywilizacyjne- go gospodarczego, nieustannego zdobywania ^^i- i — — 6 om narodowym nowych pól dziaalnoci. W myl te tej zasady stronnictwo wypisao na czele swego programu szczegóowego zmian prawno-pastwo- wego stosunku Galicyi do pastwa w celu zdoby- cia dla kraju jak najszerszej samodzielnoci ustawo- dawczej, finansowej, gospodarczej administracyjnej, i wytworzenie jak najcilejszej duchowej politycznej i cznoci lska cieszyskiego z Galicy, rozszerze- nie autonomii kraju zabezpieczenie interesów na- i rodowych ju na gruncie dzisiejszego ustroju pa- stwa, przystosowanie ustawodawstwa administracyj- nego skarbowego do potrzeb spoecznych warun- i i ków ekonomicznych kraju, oparcie wychowania na- i uczania publicznego na gruncie narodowym, wreszcie zwikszenie wpywu Polaków na polityk pastwa. Drug naczeln zasad stronnictwa jest wiara w niespoyte siy ludu polskiego, w jego zdrow dusz wrodzony instynkt narodowy. Pouczone do- i e wiadczeniem, ludu tego nie trzeba dopiero dla Ojczyzny kupowa ustpstwami obietnicami, ani i te wystawia mu ideaów narodowych jako sztu- cznej konsekwencyi radykalnych programów, lecz e lud ten sam przez si po dojciu do uwiado- mienia poczuwa si do obowizków narodowych, a nawet staje si dla warstw innych wzorem zdro- wego realizm—u w pojmowaniu zagadnie narodo- wego ycia uwaa stronnictwo interesy warstw ludowych, spraw ich postpu spoecznego, kultu- ralnego, ekonomicznego politycznego za równozna- i czne dzi z najwaniejszymi interesami narodu, za równoznaczne nietylko ze spraw liczebnego pomno- enia bojowników przyszoci narodowej utrwale- i nia ywiou polskiego na kresach, ale zarazem ze spraw pogbienia wzbogacenia treci narodowe- i go ycia, wzmocnienia rozwoju samoistnej kultu- i
The list of books you might like
