B I B L I O T H E CA SCRIPTORVM GRAECORVM ET ROMANORVM T E V B N E R I A NA PROCOPIVS CAESARIENSIS OPERA OMNIA RECOGNOVIT JAKOB HAURY VOL.1 DE BELLIS LIBRI I-IV EDITIO STEREOTYPA CORRECTIOR ADDENDA ET CORRIGENDA ADIECIT GERHARD WIRTH MONACHII ET LIPSIAE IN AEDIBVS K. G. SAUR MMI ADMONEBVNTVR, QVI HVNC LIBRVM LEGEM, VT ADDENDA ETCORRICENDA CON5VLANT, LATERCVLO • IN UARCINE APPICTO Die Deutsche Bibliothek - CIP-Einheitsaufnahme Procopius <Caesariensis>: [Opera omnia] Procopius Caesariensis, Opera omnia / recogn. Jakob Haury. - Ed. stereotypa / addenda et corrigenda adiecit Gerhard Wirth. - Monachii; Lipsiae : Saur (Bibliotheca Teubneriana) Vol. 1. De bellis. - Libri I - IV. - 2001 ISBN 3-598-71734-2 © 2001 by K. G. Saur Verlag GmbH, München und Leipzig Printed in Germany Alle Rechte vorbehalten. All rights Strictly Reserved. Jede Art der Vervielfältigung ohne Erlaubnis des Verlags ist unzulässig. Gesamtherstellung: Strauss Offsetdruck GmbH, Mörlenbach PROLEGOMENA. Libri, qiios saepe citavi, sunt hi: Agathiae historiarum libri quinque, ed. B. G. Nie- buhrius. Bonnae 1828. Arriani Peripl. — ϋρρειανοϋ περίπλους Ευξείνου Πόν- του in: Arriani scripta minora, ed. R. Hercher. Lips. 1885. Auct. Marcell. Com. = Auctarium Marcellini Comitis in: Chronica Minora Saec. IV. V. VI. Vll., ed. Th. Mommsen. Vol. II. Berol. 1894. Auler, de fide Procopii Caesareensis. Bonnae 1876. Bar-Hebr. = Gregorii Abulpharagii sive Bar-Hebraei Chronicon Syriacum, edd. Brans et Kirsch. Lips. 1789. Β. Ζ. = Byzantinische Zeitschrift. Cedren. = Georgius Cedrenus ab Imm. Bekkero suppl. et emendatus. Bonnae 1838—1839. Chron. Edess. = Ludw. Hallier, Untersuchungen über die edessenische Chronik. Leipz. 1892 (— Texte und Untersuchungen IX l). Chron. min. = Chronica Minora Saec. IV. V. VI. VII., ed. Th. Mommsen. 3 voll., Berolini 1892—1898. Chron. Pasch. = Chronicon Paschale, rec. L. Dindorfius. 2 voll., Bonnae 1832. Cramer, An. Par. = 1. A. Cramer, An. Paris. Oxonii 1839. Euagr. = The eccles. history of Evagrius, ed. Bidez and Parmentier. London 1898. Eaustus Byz. = Des Faustus von Byzanz Geschichte Armeniens, übers, von M. Lauer. Köln 1879. Hyi = J. Haury, Procopiana, Progr. Augsburg 1891. VI PROLEGOMENA Hy2 = J. Haury, Procopiana, II. Teil, Progr. München 1893. Hy3 = J Haury, Über Prokophandschriften, Sitzungsber. der bayer. Ak. 1895, p. 129—176. Joannes Antioch. = Joannis Antiocheni fragmenta in C. Mueller FHG IV 535—622. Joannes Lydus ex recogn. Imm. Bekkeri. Bonnae 1837. Jord. Rom. et Jord. Get. = Jordanis Rom ana et Getica, rec Th. Mommsen. Berolini 1882. Jos. Styl. = Chronique de Josue le Stylite. Texte et traduction par Μ. l'abbe P. Martin, Leipz. 1876 (= Abhandl. f. d. Kunde des Morgenlandes, herausgeg. v. d. deutschen morgenl. Ges. VI 1). Jung, Julius, Geographisch-Historisches bei Procopius von Cäsarea, Wiener Studien Υ (1883) 85—115. Lib. Pont. = Gestorum Pontificum Romanorum vol. I. Libri Pontificalis pars prior, ed. Th. Mommsen. Berolini 1898 Mal. = Joannis Malalae Chronographia ex rec. L. Din- dorfii. Bonnae 1831. Marcell. Com. = Marcellini Comitis Chronicon in: Chro- nica Minora, ed. Th. Mommsen. Vol. Π. Mich. Syr. = V. Langlois, Chronique de Michel le Grand. Venise 1868. Nicephori Callisti ecclesiasticae hist, libri XVIII. Tom. posterior. Lutet. Paris. 1630. Noeld.-Tab. = Tabari, Geschichte der Perser u.Araber zur Zeit der Sasaniden, übers, von Th. Noeldeke. Leiden 1879. Nov. = Novellae, recogn. R. Schoell. BeroL 1895. Paulus Diaconus, Historia Langobard. (Monum Germ, histor., Script, rer. Langob.), Berol. 1879. Prise, fr. =* Prisci Panitae fragmenta in: Mueller FHG IV 71—110. cf. Excerpta de legationibus, ed. C. de Boor, Berol. 1903, p. 121—155, 575—591. Schmidt = Dr. L. Schmidt, Geschichte der Wandalen Leipz. 1901. Theoph. = Theophanis Chronographia, rec. C. de Boor. 2 voll., Lips. 1883—1885. PROLEGOMENA. ΥΠ Theophyl. = Theophylacti Simoc. historiae, ed. 0. de Boor. Lips. 1887. Yict. Tonn. = Victoris Tonnennensis Chronica in: Chronica Minora, voL Π 178—206. Vict. Yit. = Victor Vitensis, Hist, persec. Afric. prov. ex rec. M. Petschenig. Vindob. 1881. Vit. = G. Vitelli, RiviSta di filologia 1895, p. 404—408. Zach. = die sogenannte Kirchengesohichte des Zacharias Rhetor, in deutscher Übersetzung herausgegeben γ. Ahrens u. Krüger. Leipz. 1899. Zonar. = Joannis Zonarae epitome historiarum, ed. L. Dindorfius. Vol. III. Lips. 1870. De fontibus Procopii. Libri, de quibus hie scripturus sum, cum in codicibus aliis aliter inscribantur, id quod adnotatum invents in apparatu critico, in editione mea inscripti sunt: υπέρ των πολέμων λόγοι, quoniam sic a Procopio ipso in libris de aedificiis constanter citantur; cf. I 1, 6 iv τοις νπϊρ των πολέμων δεδηλωται λόγοις. I 1, 20 iv τοις νιάρ των πολέ- μων δεδιηγηται λόγοις. Π 1,4. ΙΠ 2, 8 V 8, 2. VI 1, 8. VI 5, 6. VI 6,9. Quos libros conscribens quibus fontibus usus sit rerum scriptor Caesariensis, difficile est quaerere. Permulta eum quidem legisse Agathias IV 26 p. 264 dicit; sed paucos scriptores antiquos ipse laudat: Hero- dotum, Arrianum, Strabonem, Aristotelem, Homerum, Aeschylum, quamquam eas res, quas narrat in prooemiis libri primi et libri tertii de bellis iam composuerant rerum scriptores locupletissimi yelut Priscus Panites, ex quo multa fragmenta in posteriorum historicorum opera fluxisse verisi- millimum est; complura quidem in Procopii historiis ex- stare demonstrari posse puto; conferas hos locos: Proc. I 836,11 Prisci fr. 29 καίτοι Γιξέριχος εχρηζε Τον δΐ τάς 'Ιταλίας '/.cd Mal πολλά ίλιπάρει Όλνβρίω ΣικελΙαν δγονν δ Γιξέριχος itαραόο&ηναι την β ad ι- ούχ άπέατη. άλλα μάλλον vm PROLEGOMENA. λείαν nimuila Βαλεν- αντάς έξεπόρ&ει, μετά τόν τινιανοϋ παιδί ξννοιχονντι Μαϊοριανύν βουλη&εις βα- xai δια tb χηδος εννοιχως οιλενειν των Ιν rjjj εαπερα αύτω ίχοντι, ίπειδή τε τού- 'Ρωμαίων 'Ολύβριον δια τή ν τον ητνχηΟεν, ϊτι μάλλον Ιξ ίπιγαμίας ανγγένειαν ώργίζετο χαϊ πΰααν την βα- (cf. Ioann. Antioch. fr. 204). αιλίως γην έληΐξετο. Proc. I S84,18 Prisci fr. 80 τότε äh Γιξέριχος. . . . τον Γιξερίχου μη Άλως Ιπειδή Βαλεντινιανός ίτελεν- τον πόλεμον χατα&ηαειν άπει- τησεν, ανά παν έτος η ρ ι Aowtog, ειμή γε αύτωζή^τοϋ άρχο μένω ίς τε Σιχελίαν Βαλεντινιανϋΰ . . . περιονοία χαΙ'Ιταλίαν ίαβολάς Ιποι- δο&γ. . . . Jib δι' (it' Val., εΐτο χαϊ των πόλεων τάς δη codd.) ί'τονς εχάατου μίν άνόραποδίδας, τας Sh ταύτην τοϋ πολέμου πρόφα- χα&ελων ig έδαφος, ίηϊαά- βιν ποιούμενος εν&νς ηρος μενός τε απαντα. . . . αρχομένου ανν Οτόλω τήν Ιχβτρατείαν ίποιεϊτο ίπί τε Σιχελίαν χαϊ τάς 'Ιτα- λίας. . . . χαταλαμβάνων ii χωρία, Ιν οϊς μη ετνχεν ουοα αντίπαλος δνναμις, Ιδήου τε χβ,Ι ηνδραποδίξετο. Procopius, qui fonteui verbotenus exscribere nolebat, Prisci verba mutavit; alio loco ita cum Theophane et Nicephoro Callisto consentit, ut communi illo fonte omnes usos esse probetur. P R O L E G O M E N A. IX • "i 1,s I I § - 5 ,a I a, s • £ δ-a ^ 'g» * &£ .3 Ί 'i^ ^ '9 ~ - J s Ί Ü -S.-8 "g * X, λ I. ν ^ Γί ο§ 3δ s_ a ¥ι3 "β 'O IC Ό .(« " ft ο >3 ^ S' SO ι5 8 S δ4 8 Ι, ^ & ä 'l S la F* ·§ a U 9 s <o Ό <S.*8 'S «Q-22 Κ fc I ^ ^ 1 I 2h I ·"» U» <3^ CJ1 I I O»—* a Ä > I «Λ I ·*:» l! 1s j i ^ s - s ^ g - a g ,« 1 jn a .: 11 ' ^ fi m j* f Η 11 * Ή - ί Ii l * ϊ§ J : i sj -Ή s | ^ ι * «, i /h ι Β - ΜI -ε-ί Κ |ι ι I II r ^ Jl a 8 5 *1 ef» '•S-< J-aOSP.«i^S , 2ί ί'3 μ-5ΰ -ίsΒ^oϋ μä - ί ΐ '.3ίί a -a> »«o» =n> aΌ ?ο n §g ι ο» ^ ι a -Ό <s ι «j ·>κ· ä ca ι S » ä 'i » ' « t» S • J3 a s IS- 5 3 SIR-IS-O • - S a. oi 's ä -o n.-ir Γ» o - i u, -ä. J 3 .1 -I s 1 « * 8 |A Μ ^ ^Zä i* ε to β *·3 3 ϋ « η So r\S>© 1| 3 1 1 - 3" s i - i l -N »a " i l» ? - Ρ ' «δ fΊ i ·§ 1 II I d · § " § .§ § 8 ο ^ ^ <§-a '3 S 4 g ^ « " ; VS «l3 a ° -S 0 s S. I t , « » -? > 5 - o a - ö 'w ^ CQ. 2 S ^ ' wg ov3 ** g M O· ^ c 3 § ^ g ο , Φ 'δ I s. I ° 3 g i »s s -5 ο 5 ο ο s « ? » Ε; - «β S κ es -ä ρ s a Μ > Φό ίο η to χ -«ι to ό Κ χ PROLEGOMENA -I a Ι 8 A I έ^ .δ Mj - i ^ i ^ iP l· μ η β i? ^ »» ρ ^ _'ε-a S' it '5 S g 5 3 i i-fi-l S -si 5 § •a.I aco I>1 &1*,1 * •a ~ * £ g « δ "" Ί s- I «t I· r 4 4! -- » is- a S ^ 'S Ό S'S tS s ο > > I ISA • > J 5 ^ Cl' V ^ J f s , 3 §-s .3 Η ιa O « ^ « Q/ r r-Ä 5 . Ό 3 .S S * JS *·8 S ®rr · ΐ |* - β§ ΙΟ : ^ J ^ i g - i l f - Ji So j y ^10 «"SCU r i ' s ^ l f r^ it ι rS 1SR 3 r*» V3 a s Ä δ *Ν fr Χ ίπ -S-tg ü ^ q 'S " Μ s i s ' N 'i w Or ^ a. s _ y CA (/ι «ho ^ ^ S ν; jä * iS ^ η -S ^o -P «y fcS "P a ο ο ο a