Table Of Content

ISBN 978-83-61370-07-9 Polskie_spory_o_role_filozofii_w_teorii_prawa_okladka.indd 1 09-12-2014 16:20:22 Polskie spory o rolę filozofii w teorii prawa Prace Naukowe Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego Seria: e-Monografie Nr 53 Dostęp online: http://www.bibliotekacyfrowa.pl/publication/62954 Paweł Jabłoński Polskie spory o rolę filozofii w teorii prawa Wrocław 2014 Komitet Redakcyjny Przewodniczący – prof. dr hab. Leonard Górnicki Członek – mgr Bożena Górna Sekretarz – mgr Aleksandra Dorywała Recenzent dr hab. prof. nadzw. UŁ Sylwia Wojtczak © Copyright by Paweł Jabłoński Korekta Marta Uruska Projekt i wykonanie okładki Karolina Drozd Skład i opracowanie techniczne Krzysztof Mruszczak, Tomasz Kalota eBooki.com.pl Wydawca E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego ISBN 978-83-61370-07-9 „Prawdą świadomości hermeneutycznej jest mianowicie prawda przekładu. Wyż- szość tej prawdy polega na tym, że daje ona możliwość przyswojenia czegoś obcego; prawdziwy przekład nie dokonuje bowiem tylko krytycznej destrukcji ani nie odtwarza czegoś bezkrytycznie, lecz interpretuje, posługując się własnymi pojęciami w swym własnym horyzoncie, wykazując na nowo znaczenie tego, co tłumaczy”. Hans-Georg Gadamer, Rozum, słowo, dzieje Spis treści Podziękowania ..............................................................................................................11 Wprowadzenie ..............................................................................................................13 1. Przedmiot i cel pracy ..........................................................................................13 2. Podejście badawcze ............................................................................................16 3. Wpływ kierunków filozoficznych na polską teorię prawa ..................................18 4. Porządek badań ...................................................................................................27 Rozdział I Perspektywa ..................................................................................................................33 1. O terminie „teoria prawa” ...................................................................................33 2. O trzech poziomach tematyzacji związków teorii prawa z filozofią ..................40 Rozdział II Pytanie o filozofię prawa ..............................................................................................45 1. Uwagi wprowadzające ........................................................................................45 2. Dwie osie sporu ..................................................................................................49 3. Problem wartości filozofii ...................................................................................50 3.1. Pozytywistyczny schemat rozwoju wiedzy .................................................50 3.2. Odrzucanie wartości filozofii .......................................................................52 3.3. Obrona wartości filozofii .............................................................................54 3.4. Przełom antynaturalistyczny jako perspektywa rozumienia rehabilitacji problematyki filozoficznej .......................................................56 4. Problem lokalizacji filozofii ................................................................................64 4.1. Trzy stanowiska ...........................................................................................64 4.2. Przegląd koncepcji filozofii prawa ..............................................................66 4.3. Filozoficzne podstawy teorii prawa jako powód rezygnacji z precyzyjnego zakreślenia przedmiotu filozofii prawa ..............................78 4.4. Filozoficzne podstawy teorii prawa jako powód rezygnacji z wyodrębniania filozofii prawa ..................................................................81 5. Od pytania o filozofię prawa do pytania o filozoficzne podstawy teorii prawa .........................................................................................................86 Rozdział III Pytanie o filozoficzne podstawy teorii prawa .............................................................89 1. Uwagi wprowadzające ........................................................................................89 2. Pierwsze spojrzenie – trzy typy związków między teorią prawa a filozofią ......92 3. Właściwości relacji przyporządkowania ............................................................94 3.1. Nieformalny charakter reguł przyporządkowania .......................................94 3.2. Wszechobecność i wielopoziomowość relacji przyporządkowania ............96 3.3. Stopniowalność relacji przyporządkowania ................................................98 3.4. Przyporządkowanie alternatywne a przyporządkowanie przez sformułowanie minimalnego założenia .......................................................99 3.5. Niezależność relacji przyporządkowania względem relacji powołania ..................................................................................................100 4. Funkcje założeń filozoficznych w teorii prawa ................................................103 5. Zasadność przyjmowania postawy filozoficznej ..............................................106 6. Status koncepcji Jerzego Wróblewskiego .........................................................112 6.1. Narzędzie badawcze ..................................................................................112 6.2. Konstrukcja samoistna ..............................................................................116 7. Słaba i mocna interpretacja relacji przyporządkowania ...................................120 8. Od pytania o filozoficzne podstawy teorii prawa do pytania o integrację zewnętrzną prawoznawstwa .........................................................129 Rozdział IV Pytanie o integrację zewnętrzną prawoznawstwa ..................................................131 1. Uwagi wprowadzające ......................................................................................131 2. Wielość ujęć integracji zewnętrznej prawoznawstwa ......................................132 3. Wielość ujęć płaszczyzn badawczych prawoznawstwa....................................136 4. Integracja zewnętrzna jako problem ontologicznego aspektu płaszczyzn prawoznawstwa ..............................................................................141 5. Integracja zewnętrzna jako problem autonomii prawoznawstwa .....................149 6. Integracja zewnętrzna jako problem rodzaju podejmowanych zagadnień filozoficznych ..................................................................................157 Zakończenie ................................................................................................................167 Bibliografia .................................................................................................................169