Polska - Ukraina. trudne pytania. Tom 6

352 Pages·2000·34.312 MB·Polish

POLSKA-UKRAINA:
TRUDNE PYTANIA

POLSKA-UKRAINA
trudne pytania
t. 6
Tom sponsorowany przez:
Komitet Badań Naukowych
Fundację im. Stefana Batorego
Ministerstwo Spraw Zagranicznych
Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”
Radę Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa
Akademię Obrony Narodowej
Centralną Bibliotekę Wojskową
Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych
POLAR Spółkę Akcyjną
POLSKA-UKRAINA:
trudne pytania
t. 6
Materiały VI międzynarodowego seminarium historycznego
„Stosunki polsko-ukraińskie w latach II wojny światowej”
Warszawa, 3-5 listopada 1999
Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej
Związek Ukraińców w Polsce
2000
KARTA
RADA NAUKOWA:
prof. Andrzej Ajnenkiel, prof. Władysław Filar,
prof. Jarosław Isajewycz, prof. Stepan Makarczuk,
prof. Andrzej Paczkowski, prof. Wołodymyr Serhijczuk,
dr hab. Michał Klimecki, doc. Mykoła Kuczerepa
Projekt okładki:
Danuta Błahut-Biegańska
Opracowanie redakcyjne:
Romuald Niedzielko
Tłumczenie referatów i dyskusji z języka ukraińskiego
Marla Buczyło, Roman Gałan, Eugeniusz Misilo, Bernadetta Wojtowicz
Skład i łamanie:
Robert Stachowicz
Przygotowanie do druku:
Ośrodek KARTA
w ramach programu
„Wspólne Miejsce — Europa Wschodnia”
© Copyright by Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej,
Związek Ukraińców w Polsce,
Warszawa 2000
ISBN 83-908944-7-5
Spis treści
Wstęp...............................................................................................................7
Otwarcie obrad..............................................................................................10
I. Czesiów Partacz. Próby porozumienia polsko-ukraińskiego
na terenie kraju w latach II wojny światowej.......................................17
Jurij Kyryczuk: Próby porozumienia polsko-ukraińskiego
w latach II wojny światowej...................................................................53
Dyskusja..................................................................................................75
Sprawozdanie Ośrodka KARTA z prac nad „Polsko-ukraińskim
programem badawczym dokumentującym ofiary wzajemnego
konfliktu w latach czterdziestych XX wieku"...................................95
II. Władysław Filar, Michał Ktimecki, Mychęjio Szwahułak:
Chronologia wydarzeń na Wołyniu i w Galicji Wschodniej
w latach 1939-1945 (projekt)..............................................................110
Dyskusja................................................................................................166
III. Stepan Makarczuk: Straty ludności w Galicji Wschodniej
w latach II wojny światowej (1939-1945.......................................... 228
Ryszard Kotarba: Zbrodnie nacjonalistów ukraińskich
na ludności polskiej w województwie tarnopolskim
w latach 1939-1945. Próba bilansu......................................................259
Grzegorz Hryciukr. Straty ludności w Galicji Wschodniej
w latach 1941-1945 ............................................................................ 271
Dyskusja...............................................................................................309
IV. Uzgodnienia i rozbieżności...................................................................317
Indeks osobowy.....................................................................................320
Indeks geograficzny.............................................................................330
Streszczenie w jęz. angielskim..............................................................343

Wstęp
Oddajemy do rąk Czytelników szósty tom materiałów dotyczących
konfliktu polsko-ukraińskiego w czasie II wojny światowej. Zawiera on
teksty referatów, głosy w dyskusji oraz protokoły uzgodnień i rozbieżności
z VI seminarium historyków polskich i ukraińskich, które odbyło się w li­
stopadzie 1999 roku. Tom zawiera też sprawozdanie z realizowanego przez
Ośrodek KARTA komputerowego programu rejestracji strat ludności w
czasie konfliktu.
Tak jak tomy poprzednie, również ten jest przeznaczony dla wszyst­
kich ośrodków naukowych zajmujących się historią II wojny światowej w
Europie Środkowo-Wschodniej. Dystrybucję wszystkich tomów prowadzi
Ośrodek KARTA.
W VI seminarium wzięli udział historycy — ze strony ukraińskiej:
1. mgr Wołodymyr Chanas (Tarnopol)
2. doc. Wołodymyr Dmytruk (Łuck)
3. doc. Ihor Iliuszyn (Kijów)
4. prof. Wiktor Kołesnyk (Łuck)
5. prof. Kostiantyn Kondratiuk (Lwów)
6. doc. Mykoła Kuczerepa (Łuck)
7. doc. Jurij Kyryczuk (Lwów) — referent
8. prof. Jurij Makar (Czemiowce)
9. prof. Stepan Makarczuk (Lwów) — referent i przewodniczący
10. doc. Wiktor Matijczenko (Równe)
11. prof. Wołodymyr Serhijczuk (Kijów)
12. prof. Jurij Sływka (Lwów)
13. prof. Jurij Szapował (Kijów)
14. prof. Mychajło Szwahulak (Lwów) — referent
15. prof. Wołodymyr Trofymowycz (Ostróg)
Ze strony polskiej:
1. prof. Andrzej Ajnenkiel (Warszawa) — przewodniczący
2. prof. Edmund Bakuniak (Warszawa)
3. prof. Władysław Filar (Warszawa) — referent
4. prof. Czesław Grzelak (Warszawa)
5. dr Grzegorz Hryciuk (Wrocław) — referent
6. dr Marek Jasiak (Warszawa)
7
7. dr Zbigniew Kaipus (Toruń)
8. prof. Michał Klimecki (Warszawa) — referent
9. dr Ryszard Kotarba (Kraków) — referent
10. prof. Grzegorz Mazur (Kraków)
11. dr Grzegofz Motyka (Warszawa)
12. prof. Andrzej Paczkowski (Warszawa) — przewodniczący
13. dr Zbigniew Palski (Warszawa)
14. dr Czesław Partacz (Koszalin) — referent
15. prof. Waldemar Rezmer (Toruń)
16. dr Andrzej Leon Sowa (Kraków)
Patronat naukowy nad badaniami sprawował Wojskowy Instytut Histo­
ryczny Akademii Obrony Narodowej w Warszawie i Państwowy Uniwer­
sytet im. Łesi Ukrainki w Łucku.
Z trzech tematów przedstawionych na seminarium dyskusji poddano
tylko dwa pierwsze:
1. Próby porozumienia polsko-ukraińskiego w latach II wojny światowej;
2. Chronologia wydarzeń na Wołyniu i w Galicji Wschodniej w latach
1939-1945.
Temat „Straty ludności w Małopolsce Wschodniej w latach II wojny
światowej” zostanie omówiony na VIII seminarium w ramach łącznej dys­
kusji nad stratami ludności na całym terenie wspólnie zamieszkanym przez
Polaków i Ukraińców.
W tomie V na stronie 189 i nn. odnotowano zastrzeżenia do uzgodnień
dotyczących tematu „Stanowisko i los Ukraińców w Generalnym Guberna­
torstwie (bez Galicji) w latach okupacji niemieckiej” w kształcie zamiesz­
czonym w tomie 4, s. 330-333. Wyjaśnienie tej sprawy znajduje się na koń­
cu niniejszego tomu.
Stałe wsparcie sponsorów i zainteresowanie przebiegiem konfliktu pol­
sko-ukraińskiego w czasie wojny i tuż po niej ze strony coraz większej
liczby historyków pozwoliło na zorganizowanie w ciągu ostatnich lat już
sześciu odbywających się co pół roku seminariów. W efekcie zbadano
dotąd osiemnaście tematów na ogólną liczbę trzydziestu obejmujących całą
problematykę.
Wszystko wskazuje na to, że w 2001 roku odbędzie się dziesiąte i
ostatnie spotkanie. Będzie trzeba jeszcze kilku miesięcy 2002 roku, aby
ukazał się dziesiąty tom „Polska-Ukraina: trudne pytania”, zawierający
końcowy komunikat o wynikach wspólnych badań.
VII seminarium odbędzie się 23-25 maja 2000 roku w Łucku na Ukra­
inie. Przewiduje się wygłoszenie referatów na następujące tematy:
8