Pediatrik abdominal aciller PDF
Preview Pediatrik abdominal aciller
• Çocuklardaki karın ağrısı değerlendirilmesi yetişkinlerinden farklılıklar gösterir • Bazı karın ağrısı nedenleri her iki dönemde gözlenebilse de, bazı nedenleri yaşa spesifiktir –Konjenital anomaliler, volvulus, malrotasyon, Dr. Bengü MUTLU hirschsuprung hastalığı vb. F.T.M. ACİL TIP A.D • Abdominal hastalıkların sınıflandırılmasında • Semptomların ortaya çıkış şekli ayırıcı birkaç yol vardır tanıda önemlidir –Ateşin eşlik edip etmediği • Sık ortaya çıkanlar ve hayatı tehdit edenler –Obstruktif olup olmadığı öncelikle akla getirilmelidir –Abdominal mi ekstraabdominal mi –Lokal mi sistemik mi –Çocuk sağlıklı ve mutlu mu, yoksa hasta ve septik mi görünüyor ANAMNEZ • Çocuklarda tam bir anamnez almak zordur • Ama konuşabilen çocukların şikayetleri sabırla kendilerinden dinlenmelidir • Hikaye veremeyen çocuklar için anne, baba ya da bakıcılardan hikaye alınabilir • Çocuk istismarı nedeni ile yakınların ya da bakıcıların doğru bilgi vermeyebilecekleri göz önünde bulundurulmalıdır 1 ANAMNEZDE: TANISAL GÜÇLÜKLER • Şikayetin başlangıcı (akut/kronik) • Kusmukta, dışkıda kan • Yetersiz anamnez • Ateş • Kilo kaybı • İletişim ve fiziki muayenede güçlük • Zaman içindeki • Prematüre doğum değişiklikler • Fiziki muayene bulgularının belirgin • Nekrozitan enterokolit • Ağrı yeri, şiddeti olmayışı • Doğumsal anomaliler • Beslenme, dışkılamada • Metabolik sorunlar • Daha çok sistemik bulguların ön planda değişiklik • Kistik fibrozis olması • Kusma varsa içeriği, • İntusepsiyon • Yaş grubuna özgü hastalıkların yeterince sıklığı, şekli • Orak hücre anemisi bilinmemesi DEĞERLENDİRİLMELİDİR DEĞERLENDİRME • Çocuğun güvenini kazanmak önemlidir • Muayene rahat bir pozisyonda gerekirse yakınlarının kucağında iken yapılmalıdır • Kıyafetler tamamen çıkartılmalı ve çocuk dikkatle gözlenmesi –İnkarsere herni, kitle, peteşi, darp izi, peristaltizm DEĞERLENDİRME DEĞERLENDİRME • Abdomen dışında mutlaka sistemik ve genel bir • Tanıya en çok yardımı olan testler idrar tetkiki, muayene yapılmalıdır tam kan sayımı, periferik yayma ve dışkıda gizli –Farinks, mukoz membranlar, boyun, akciğerler, kan aranmasıdır inguinal bölge, femoral nabızlar, testisler, skrotum özellikle değerlendirilmelidir • Ultrasonografi ve direkt grafiler tanının –Rektal muayene ve gaita mikroskopisinin desteklenmesinde ve ayırıcı tanıda önemlidir değerlendirilmesi önemlidir • Gerekirse elektrolitler, amilaz-lipaz, gebelik •Hirschsprung hastalığı, volvulus ve ya intussepsiyonun gözden kaçma riski azaltılmış olur testi, tomografi de stabilhastaların değerlendirilmesinde kullanılabilir 2 DEĞERLENDİRME • Eğer çocuk hasta görünümlü ve vital bulguları stabil değilse resusitasyon girişimleri ile tanısal testler aynı anda yapılmalı ve erken konsültasyonistenmelidir ANAHTAR SEMPTOMLAR • Karın Ağrısı • Kusma • Diyare • Kabızlık • Kanama • Sarılık • Kitleler AĞRI ETİYOLOJİSİ AĞRI < 2 YAŞ • Appendisit • Kolik (ilk 4 ay) • GIS hastalıklarının en sık başvuru nedenidir • Konjenital anomaliler • Karın ağrısı ile acil servise başvuran %33 • Gastroenterit Malrotasyon hastaya spesifik tanı koyulamaz • Inkarsere herni Obstruksiyon • Karın dışı nedenlere bağlı olabilir • Intussusception Sickle cell ağrılı kriz –3-6 yaş: pnömoni, tonsillit • Malabsorption Toksinler Travma Üriner sistem enfeksiyonları Volvulus 3 AĞRI ETİYOLOJİSİ AĞRI ETİYOLOJİSİ 2-5 YAŞ 6-11 YAŞ • Appendisit • Appendisit • Diabetik ketoasidoz • Diabetik ketoasidoz • Gastroenterit • Fonksiyonel ağrı • HUS • Gastroenterit Peptik ülser hastalıkları • Henoch-Schonlein Obstruksiyon • Henoch-Schonlein Pnömoni purpurası Pnömoni purpurası Renal taşlar • Inkarsere herni Sickle cell ağrılı kriz • Inkarsere herni Sickle cell ağrılı kriz • Intussusception Toksinler • İnflamatuar barsak Streptokokal farenjit • Malabsorption Travma hastalıkları Over ya da testis torsiyonu Üriner sistem enfeksiyonları • Obstruksiyon Toksinler Volvulus Travma Üriner sistem enfeksiyonları AĞRI ETİYOLOJİSİ AĞRI >11 YAŞ • Appendisit • Peritona bağlı ağrılar hareketle artar, bu • Kolesistit • Diabetik ketoasidoz nedenle hastalar kıpırdanmaktan kaçınır • Dismenore Peptik ülser hastalıkları (apandisit) • Ektopik gebelik Pnömoni • Fonksiyonel ağrı Gebelik • Obstruktif ağrılar genellikle spasmotiktir, • Gastroenterit Renal taşlar hareketle artar (intussepsiyon vb) • Inkarsere herni Sickle cell ağrılı kriz • İnflamatuar barsak hastalıkları Streptokokal farenjit • Obstruksiyon Over ya da testis torsiyonu • Pankreatit Toksinler Travma Üriner sistem enfeksiyonları AĞRI HAYATI TEHDİT EDEN AĞRILAR • Appendisit • İnfantlarda ağrı reaksiyonu, davranış değişikliği • Konjenital anomaliler (malrotasyon, intestinal şeklinde kendini gösterir. atrezi ya da stenoz, inperfore anus, intra- abdominal bands, etc.) • Daha yaşlı çocuklarda ise “ağrı, korku veya • Diabetik ketoasidoz dehşet” gibi kelimelerle ifade eder • Ektopik gebelik • 2 yaş üzeri çocuklarda erişkinlerdeki gibidir • HUS • Inkarsere herni • Intussusception • Konjenital adrenal hiperplazi 4 HAYATI TEHDİT EDEN AĞRILAR HAYATI TEHDİT EDEN AĞRILAR • Nekrotizan enterokolit • Besin zehirlenmeleri • Obstruksiyon: anatomik nedenler, renal • Gastroenteritler sistem • GÖR • Pnömoni • Hirschsprung disease • Pilor stenozu • Sepsis • Hidrosefali • Toksinler • Metabolizma bozuklukları • Üriner sistem enfeksiyonları • Kernikterus (yenidoğan) • Volvulus • Malrotasyon • Peptic ülser • Mekonyum ileusu • Travma • Menenjit KUSMA KUSMA • Kusma sıkça rastlanan bir çocukluk çağı • Ciddi dehidratasyon ve şoka neden olabilir problemidir • Volvulus gibi ciddi hastalıkların ileri evrelerine • Benign hastalıklarla birlikte olabileceği gibi, hayatı kadar kusma görülmeyebilir tehdit eden ciddi hastalıklarla da birlikte olabilir • Çocukların dolaşımı ve dehidratasyonu • Safralı kusma bebeklerde daima ciddi bir değerlendirilerek, şoktaki çocuklara ve hastalığın bulgusu olarak yorumlanmalıdır dehidrate çocuklara 20 ml/kg SF ile destek • Kusma, obstruktif ve non-obstruktif GI yapılmalıdır hastalıklara bağlı olabileceği gibi, enfeksiyonalara • >6 aylık çocuklarda 1 kerelik antiemetik tedavi ya da metabolik bozukluklara da bağlı olabilir verilebilir KUSMA YENİ DOĞANDA KUSMA • Şok ya da dehidratasyon durumlarında • Konjenital adrenal hiperplazi konsultasyon istenmelidir • Konjenital anomaliler • Sistemik olarak iyi görünen çocuklara 30 ml • Besin zehirlenmeleri rehidratasyon sıvıları 15-30 dk aralıklarla • Gastroenterit verilebilir • GÖR • Hirschprung hastralığı • Hidrosefali • Metabolizma hastalıkları 5 YENİ DOĞANDA KUSMA YENİ DOĞANDA KUSMA • İnkansere herni Pnömoni • Kernikterus Pilor stenozu • Malrotasyon Sepsis • Mekonyum ileusu Toksinler • Menenjit Üriner sistem enfeksiyonları • Nekrotizan enterokolit Volvulus • Obstruksiyon: anatomik nedenler, renal sistem Peptic ülser Travma 2 YAŞ ALTINDA KUSMA 2 YAŞ ALTINDA KUSMA • Apandisit • İnkansere herni • Konjenital Adrenal Hiperplazi • Intussusception • DKA • Malrotasyon • Yabancı cisim yutulması • AGE • Menenjit • Kafa travması • Metabolik asidoz • İntussepsiyon • Nörolojik hastalıklar(menenjit, ensefalit, Reye • Hirschsprung hastalığı sendromu, beyin tümörü) • Hidrosefali 2 YAŞ ALTINDA KUSMA 2-5 YAŞ KUSMA • Obstrüksiyon Apandisit • Pnömoni DKA • Pilor stenozu Gastroenterit • Sepsis HUS • Toksinler Henoch-Schonlein purpurası • Üriner sistem enfeksiyonları İnkansere herni • Volvulus Intussusception Malabsorpsiyon 6 2-5 YAŞ KUSMA 6-11 YAŞ KUSMA Apandisit Obstruksiyon DKA Peptik ülser Pnömoni Fonksiyonel ağrı Pnömoni Sickle cell ağrılı krizleri Gastroenterit Renal taşlar Toksinler Henoch-Scholein Sickle cell ağrılı krizi Travma purpurası Streptokokal farenjit Üriner sistem enfeksiyonları İnkansere herni Over veya testis Volvulus İnflamatuar barsak torsiyonu hastalıkları Toksinler Obstruksiyon Travma Üriner enfeksiyonlar >11 YAŞ KUSMA İSHAL Apandisit Kolesistit Pankreatit • Barsaklardaki sıvı miktarının artması ile DKA Pnömoni tekrarlayan sıvı dışkılamaya verilen Dismenore Gebelik isimdir Ektopik gebelik Renal taşlar • İnfantlarda her yemekten sonra forme Fonksiyonel ağrı Sickle cell sendromu veya semiforme dışkılama olabilir Gastroenterit Over ya da testis torsiyonu İnkansere herni Toksinler İnflamatuar barsak hastalıkları Travma Obstruksiyon Üriner enfeksiyonlar İSHAL İSHAL • İshal bir çok mekanizma ile ortaya • Diarenin major nedenleri arasında çıkabilir virusler ve bakteriler vardır –Osmotik • Nöroblastom gibi hormon sekresyonu –Sekretuar yapan bazı tümörler de ishal nedeni –Transit olabilir • Dışkı miktarı, sıklığı ve kan varlığı önemlidir 7 İSHAL İSHAL • Diğer aile bireylerinde benzer şikayetlerin • Tedavi ishalin sebebine uygun olarak varlığının sorgulanması ayırıcı tanıda yapılır yardımcıdır • Crohn ya da Hirschprung hastalığı • Dehidratasyon ve elektrolit imbalansı varlığında çocuk cerrahikonsültasyonu tedavi edilmelidir istenmelidir • Kanlı ishal enfeksiyonun ya da sistemik bir hastalığın göstergesidir İSHAL İSHAL NEDENLERİ • Anatomik: Hirschsprung hastalığı • Malabsorbsiyon, HUS, kistik fibrozis, kilo kaybı ile beraber olan diarelerde pediatri • Diet: allerji, malabsorpsiyon, aşırı beslenme konsültasyonu istenmelidir • Enfeksiyon: bakteriyel, parazitik, toksik, viral • Diğer sebeplerle oluşan ishallerde destek • İnflamatuar: Crohn hastalığı, HUS, ülseratif tedavisi, özellikle oral rehidratasyon kolit sıvıları önemlidir • Malabsorpsiyon: kistik fibrozis, enzim • Kanlı ishal, 5 günden uzun süren ishal, toksik görünüm ve epidemi olasılığı varsa eksiklikleri, celiac hastalığı gaita kültürü alınmalıdır • Sistemik: endokrinopati, immundefisit • Obstruktif: fekalit KABIZLIK • Dışkılama sıklığının azalması, kuru ve sert dışkı ile karakterizedir • Sebep rektumun dolma ya da boşalma sorunlarıdır • Rektal muayene, ishal ve kabızlığın değerlendirilmesinde çok önemlidir • İnfantlarda ve çocuklardaki kabızlık nedenleri erişkinlerden farklılık gösterir 8 KABIZLIK KABIZLIK • İnfantlarda; maternal ilaçlar, konjenital GI • Daha yaşlı çocuklarda kabızlığın nedeni anomaliler, kistik fibrozis, Hirschsprung hastalığı, fonksiyoneldir yetersiz beslenme, anal fissur sık karşılaşılan • Genelde bu çocuklar anoreksik görünümde, sebeplerdir serebral palsy, nöromusküler hastalık, dehidratasyon, hiperkalsemi, hipokalemi, hipotroidizm, depresyonu olan hastalar ya da sürekli olarak diüretik, antihistaminik, antikolinerjik ya da narkotik kullanan çocuklardır ORGANİK OLMAYAN KABIZLIK KABIZLIK NEDENLERİ • Tıkayıcı bir neden düşünüldüğünde cerrahi görüş • Çeşitli ilaçlar (diüretik, antihistaminik, istenmelidir antikolinerjik, narkotik, vincristine) • Akut kostipasyonda sıvı alımının artması ve dışkı • Anorexia nervosa yumuşatıcılar kullanılır • Fonksiyonel • Kronik konstipasyonda ise sebebe yönelik araştırma yapılmalıdır • Sıvı alımında kısıtlama • Minimal hacimli diet • Uzamış immobilizasyon • Psikojenik ORGANİK GIS KANAMA KABIZLIK NEDENLERİ • Gastrointestinal • Üst ve alt GIS kanama olabilir Metabolik –Anal fissür Dehidratasyon • Üst GIS kanamaları genellikle peptik ülser, –Astnriaclt ur/stenoz HHiippeorkkaalelsmemii gastrit, varislerden kaynaklanabilir –Kistik fibrosis Hipotiroidi • Alt GIS kanamaları HSP, HÜS, koagülopati, –Hirschsprung Renal tübüler asidoz inflamatuar barsak hastalıklarına bağlı olarak hastalığı Nöromüsküler –Obstrucsiyon Amyotonia congenita gelişebilir –Tümör Cerebral palsy • Hastaların tedavilerinde nedenin tespiti, sıvı- –Volvulus Myotonic distrofi • Enfeksiyöz Spina bifida kan replasmanı yapılmalıdır Spinal cord hastalıkları –İnfantil botulism ve hasarları Tümör 9 GİS KANAMASI GİS KANAMASI • 2-10 yaşta az-orta derecedeki ağrısız • İnfeksiyon, duplikasyon, yabancı madde kanamalarda neden polip, infeksiyon ya da yutma, sistemik hastalık, anal fissür, süt inflamatuar barsak hastalığı olabilir allerjisi gibi değişik durumlarda gözlenebilir • İnfantlarda az-orta derecede kanama özellikle • Yeni doğanda kusma ve dışkılama ile kan kusma da varsa volvulusu akla getirmelidir gelmesi anneye ait kanın yutulması ile olabilir! • Tanıda Apt testi kullanılır GİS KANAMASI ÜST GIS KANAMA • Maternal kaynaklı • İnfant ve çocuklarda belirgin ve ağrısız üst GİS • Vasküler yapılara bağlı kanamalarının nedeni genellikle portal • Yabancı Cisim hipertansiyona bağlı özefagus varis kanamalarıdır • Meckel divertikülü ağrısız alt GİS kanamalarına • Gastroenterit neden olur • Mallory Weis Sendr. • Tekrarlayan kanamalar durumunda odak • Özefagial varis belirlemede Gİ radyolojik çalışmaları, endoskopi ve izotop çalışmaları yararlıdır ALT GIS KANAMASI • Konjenital • İntusepsiyon • Meckel divertiküliti • NEC • Vasküler nedenler • Anal fissür • HÜS • Kolitis • Polip ve Tümörler 10
Description:The list of books you might like
