pdf Założenia do strategii AI w Polsce. Plan działań Ministerstwa Cyfryzacji

240 Pages·2017·5.9 MB·Polish

Założenia do strategii
AI w Polsce

Warszawa, 9 listopada 2018
Rekomendacje przygotowane pro bono, na zaproszenie i pod kierunkiem

Ministerstwa Cyfryzacji, przez środowiska zainteresowane rozwojem AI w Polsce

Szanowni Państwo,
Przekazuję w Państwa ręce wyjątkowy dokument, będący wynikiem wielomiesięcznej pracy niezależnych
ekspertów, którzy zgodzili się poświęcić swój cenny czas, aby wspólnie wypracować rozwiązania służące
rozwojowi sztucznej inteligencji w Polsce i dla Polski.
Sztuczna inteligencja to technologie, który na stałe zagościły już w naszej świadomości, nie tylko jako
nowinka techniczna. Z rozwiązaniami opartymi na sztucznej inteligencji spotykamy się coraz częściej
w naszej codziennej pracy, życiu. Przewidujemy, że zastosowanie tej technologii znacznie zaważy w
przyszłości na tempie wzrostu gospodarczego wielu państw. Rolą administracji jest właśnie wsparcie
tych procesów zarówno na poziomie krajowym jak i międzynarodowym. Chcemy aby ten potencjał
otworzyć również dla Polski.
Zaprosiliśmy do współpracy pro publico bono najlepszych ekspertów, wspaniałych ludzi, którzy pokazali,
że razem wciąż jesteśmy w stanie dokonać wiele. Tak właśnie powstał ten dokument – raport o sztucznej
inteligencji w czterech kluczowych dla nas płaszczyznach: gospodarka oparta na danych, finasowanie
i rozwój, edukacja, prawo i etyka.
Potraktujmy ten dokument jako solidną podstawę do otworzenia ogólnokrajowej debaty oraz do
opracowania przez polską administrację, we współpracy z Państwem, strategicznego planu działań
nakierowanego na rozwój i wykorzystanie technologii AI dla dobra polskich obywateli i przedsiębiorców.
Dziękuję przewodniczącym grup roboczych oraz wszystkim ekspertom zaangażowanym w powstanie
raportu. Zachęcam Państwa do pozostania z nami i włączenia się w dalsze prace.
Chciałbym aby wyzwania związane ze sztuczną inteligencją były ważne dla całej administracji. Jestem
pewien, że w bliskim czasie uda nam się wypracować konkretne i dobre rozwiązania, które będą naszą
wspólną odpowiedzialnością.

Marek Zagórski,
Minister Cyfryzacji

2
Rekomendacje przygotowane pro bono, na zaproszenie i pod kierunkiem

Ministerstwa Cyfryzacji, przez środowiska zainteresowane rozwojem AI w Polsce

Autorzy raportu

Grupa 1
Przewodniczący: dr hab. inż. Roman Szewczyk, prof. nzw. PIAP
Autor raportu:
 dr hab. Inż. Roman Szewczyk, prof. nzw. PIAP
Grupa 2
Przewodniczący: Tomasz Huś
Autor raportu: Tomasz Huś
Autorzy załączników:
 dr Łukasz Borowiecki
 Małgorzata Szołucha
 Marek Zieliński
Grupa 3
Przewodniczący: dr Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek; Marta Ponikowska
Zespół redakcyjny:
 Piotr Beńke
 Agnieszka Konkel
 Tomasz Klekowski
 Piotr Lewandowski
 Piotr Mieczkowski
 Marta Ponikowska
 dr Małgorzata Starczewska – Krzysztoszek
 prof. Sylwia Sysko – Romańczuk
 Wojciech Szymczak
 dr Alek Tarkowski
Autorzy załączników:
 Agnieszka Konkel
 Piotr Mieczkowski
 Nell Przybylska
3
Rekomendacje przygotowane pro bono, na zaproszenie i pod kierunkiem

Ministerstwa Cyfryzacji, przez środowiska zainteresowane rozwojem AI w Polsce

 Krzysztof Smutek
Grupa 4
Przewodniczący: dr Sebastian Szymański
Przewodniczący podgrupy prawnej: Roman Bieda
Zespół redakcyjny:
 Paweł Gora
 dr Jędrzej Niklas
 Artur Thielmann
 dr Robert Sroka
 dr Sebastian Szymański
Autorzy załącznika:
 dr Aleksandra Auleytyner
 dr Tomasz Bagdziński
 Aleksandra Bańkowska
 Roman Bieda
 Martyna Czapska
 Małgorzata Darowska
 Zbigniew Deptuła
 Wojciech Dziomdziora
 dr hab. Wojciech Filipkowski, prof. UwB
 dr Damian Flisak
 Maciej Groń
 dr hab. Monika Jagielska, prof. UŚ
 Xawery Konarski
 Kaja Kowalczewska
 Łukasz Łyczko
 dr hab. Monika Namysłowska, prof. UŁ
 dr Jędrzej Niklas
 dr Zbigniew Okoń
 dr Piotr Semeniuk
 dr Grzegorz Sibiga
 Katarzyna Szczudlik
 dr hab. Dariusz Szostek, prof. UoP
 dr hab. Marek Świerczyński, prof. UKSW
 Mirosław Wróblewski
4
Rekomendacje przygotowane pro bono, na zaproszenie i pod kierunkiem

Ministerstwa Cyfryzacji, przez środowiska zainteresowane rozwojem AI w Polsce

Wszyscy eksperci zewnętrzni zaangażowani w tworzenie raportu:
Adamczyk Adam, MSWiA Doran Karolina, IBM
Antczak Bartłomiej, BETACOM Dorsey Katarzyna, Yosh AI
Balcewicz Justyna, NASK Drab Tomasz, Omnilogy
Bała Piotr, UW ICM Draganiak Marzena, TVN
Bartoszek Jakub, SAMSUNG Dudojc Paweł, Stowarzyszenie Compliance
Polska
Batorski Dominik, UW ICM
Dwojak-Matras Agnieszka, IBE
Beauchamp Magdalena, Startup Poland
Dyrda Stanisław, PW
Beńke Piotr, IBM
Dziekan Łukasz, FinAi
Ber Grzegorz, Comtegra
Dziomdziora Wojciech, Domański Zakrzewski
Bieda Roman, Maruta
Palinka sp. k.
Biliński Piotr, University of Oxford
Dziwulski Wojciech, Klub Jagielloński
Bolek Piotr, 7bulls
Flisak Damian, KPI
Borowiecki Łukasz, 10 senses
Fydrych-Gąsowska Marta, Agora S.A.
Borucki Bartosz, UW ICM
Gałagus Michał, PIIT
Bryndal Paweł, KRP Elżbieta Barembruch
Godula Paweł, Deepsense
Burska Zuzanna, MSZ
Goliński Adam, Polonium Foundation
Chaber Michał, GUS
Golonka Sławomir, KRD
Cichocka-Tylman Beata, PWC
Gora Paweł, UW
Ciecierski Konrad, NASK
Górnisiewicz Magdalena, NASK
Cieślak Ewa, T-Mobile
Grabowski Sebastian, Orange
Cieśliński Sławomir, PIIT
Heidtman Joanna, Business Doctors
Cyrbus Katarzyna, Grayling
Hodakowski Tomasz, Intel
Czapska Martyna, Digital Poland
Huś Tomasz, PZU LAB
Czerwiński Wojciech, UW
Jabłońska Aleksandra, UPRP
Dąbek Stanisław, Dentons
Jarosz Magda, UW ICM
Donajski Juliusz, Wizard Forms Sp. z o.o.
Kaczorowska - Spychalska Dominika, UŁ
5
Rekomendacje przygotowane pro bono, na zaproszenie i pod kierunkiem

Ministerstwa Cyfryzacji, przez środowiska zainteresowane rozwojem AI w Polsce

Kadenaci Witold, MSWiA Lew - Starowicz Rafał, MEN
Kamiński Andrzej, SGH Lewandowski Piotr, IBS
Kamola Mariusz, NASK Ludka Katarzyna, Grupa Onet
Karaszewska Anna, Job First Ludwiniak Paweł, Fundacja Republikańska
Keller Tomasz, SAMSUNG Łyczko Łukasz, PWC
Kempińska Kira, Polonium Foundation Macias Mateusz, UW, PL in ML
Klekowski Tomasz, Konfederacja Lewiatan Marasek Krzysztof, OPI
Kłosiński Michał, 7bulls Marczuk Piotr, Microsoft
Kłosowicz Tomasz, Marcova Polska Defence Marmołowski Mateusz, CTA Sp. z o.o.
Kobyliński Paweł, OPI Mazur Joanna, DELAB UW
Kocięcki Maciej, Orange Mazurkiewicz Grzegorz, NASK
Kokoszka Marta, Google Miazga Agata, MC
Kolasa Joanna, DATAWALK Michalewicz Marek, UW ICM
Koloch Grzegorz, SGH Michalik Krzysztof, UEK
Konkel Agnieszka Mieczkowski Piotr, Digital Poland
Korczyński Jarosław, MPiT Mikliszańska Marta, Allegro
Korytkowski Marcin, Politechnika Mileszyk Natalia, Fundacja Centrum Cyfrowe
Częstochowska
Młodzianowski Dorian, D-group
Kosela Dorota, Braster EU
Muniak Anna, Exploreit
Kostrzewa Konrad, Veturai
Musielak Aleksandra, Konfederacja Lewiatan
Kowalczyk Witold, Klub Jagielloński
Nalepa Grzegorz, AGH, PSSI
Kowalski Grzegorz, PLUS
Niklas Jędrzej, LSE
Kozłowski Krzysztof, Orange
Nowicki Robert, Politechnika Częstochowska
Krzesińska Dagmara, KPI
Obłój Michał
Kurkowska Kamila, Firemind B2B Marketing
Olszewska Maja, MIiR
Solutions
Olszewski Łukasz, MSWiA
Kurleto Mateusz, Neoteric
Osterreicher Paweł, Deepsense
Kwapisz Arkadiusz, UPRP
6
Rekomendacje przygotowane pro bono, na zaproszenie i pod kierunkiem

Ministerstwa Cyfryzacji, przez środowiska zainteresowane rozwojem AI w Polsce

Ostrowski Igor, Dentons Sobecki Piotr, OPI
Owczarek Piotr, T-Mobile Sobiesiński Krzysztof, IBM
Palczyńska Marta, IBS Sobolewska Sylwia, SGH
Pankratz Bartosz, SGH Sot Rober, UW ICM
Paszcza Bartosz, Klub Jagielloński Sowa Artur, SAMSUNG
Piasecki Piotr, Business Doctors Sowiński Robert, Radca prawny
Pieniek Monika, MC Sroka Robert, Akademia Leona Koźmińskiego
Piotrowska Magdalena, MIiR Staniłko Jan, MPiT
Pokojska Justyna, DELAB UW Stankiewicz Piotr, IBE
Ponikowska Marta, IBE Stańczyk Anna, PIAP
Poszytek Paweł, FRSE Starczewska - Krzysztoszek Małgorzata, UW
Przybylska Nell, Digital Poland Stokalski Borys, PIIT
Roś Adam, SAMSUNG Swaczyna Piotr, NASK
Rozkrut Bartosz, 2040 Sp. z o.o. Sysko-Romańczuk Sylwa, Szkoła Biznesu PW
Rozmus Tomasz, IBM Szczudlik Katarzyna, Wardyński i Wspólnicy
Rybińska Agnieszka, FRSE Szelenbaum Iwona, MC
Scherer Rafał, Politechnika Częstochowska Szewczyk Roman, PIAP
Sikora Marek, EMAG Sznyk Agnieszka, Innowo
Siudak Robert, Instytut Kościuszki Szołucha Małgorzata, KPK PB UE
Skopicz-Radkiewicz Anna, Allegro Szopa Julia, Startup Poland
Skroban Katarzyna, PW Szupiluk Ryszard, SGH
Slusarczyk Konrad, VISA Szymański Sebastian, UW
Słabiński Łukasz, SAMSUNG Szymczak Wojciech, OxAID
Słomczyński Maciej, UW Szymoszek - Łata Ewa, MIiR
Smus Tomasz, Blockchain Alliance Świątek Paweł, Alphamoon
Smutek Krzysztof, UW Tarkowski Alek, Fundacja Centrum Cyfrowe
Sobczyk Michał, Fundacja Impact CEE Thielmann Artur, Atende S.A.
7
Rekomendacje przygotowane pro bono, na zaproszenie i pod kierunkiem

Ministerstwa Cyfryzacji, przez środowiska zainteresowane rozwojem AI w Polsce

Trenczek Stanisław, EMAG Wolny Wojciech, DATAWALK
Tworóg Jarosław, KIGEIT Wrzosek Magdalena, NASK
Tykierko Mateusz, WCSS PWr Wysocki Krzysztof, Oracle
Wackowska Joanna, NASK Zaceńska Dorota, Orange
Wadas Krzysztof, Sirocco Mobile Zachariasz Igor, VISA
Wąs Tomasz, UW Zalewski Maciej, Wardyński i Wspólnicy
Wesołowski Tomasz, 2040 Sp. z o.o. Zieliński Marek, 10senses
Wielec Łukasz, Maat Consulting Ziewiec-Skokowska Gabriela, IBE
Wilamowski Maciej, DELAB UW Zięba Tomasz, Astozi
Wilk-Ilewicz Agnieszka, PIAP Zręda Marcin, Wolters Kluwer
Włodarczyk Małgorzata, NASK Żółtowski Marek, Grayling
Wodczak Michał, SAMSUNG

**********
Ministerstwo Cyfryzacji
Zespół AI Ministerstwa Cyfryzacji pod kierunkiem Roberta Kroplewskiego, Pełnomocnika MC ds.
Społeczeństwa Informacyjnego.
Strumień AI w ramach programu Paperless/Cashless: Maciej Groń, dyrektora Departamentu Polityki
Międzynarodowej MC.
Eksperci Ministerstwa Cyfryzacji:
Gospodarka oparta na danych: Hubert Romaniec, Elżbieta Kroszczyńska, Paweł Flakiewicz
Finasowanie i rozwój sztucznej inteligencji: Robert Kroplewski, Michał Pukaluk
Edukacja: Anna Podgórska-Buompane, Jarosław Sekuła, Bogusław Dębski
Etyka i zagadnienia legislacyjne: Maciej Groń, Agata Zaczek, Robert Kroplewski

8
Rekomendacje przygotowane pro bono, na zaproszenie i pod kierunkiem

Ministerstwa Cyfryzacji, przez środowiska zainteresowane rozwojem AI w Polsce

Spis treści
Grupa 1: Gospodarka oparta na danych .................................................................................................... 11
Podsumowanie ....................................................................................................................................... 12
Wprowadzenie ........................................................................................................................................ 13
Analiza ..................................................................................................................................................... 13
Podsumowanie ....................................................................................................................................... 18
Grupa 2: Finansowanie i rozwój .................................................................................................................. 19
Wstęp wart przeczytania… ...................................................................................................................... 20
Podsumowanie ....................................................................................................................................... 21
Jakie cele przyświecały pracom grupy finansowania i rozwoju AI? ........................................................ 23
Świat nie czeka, więc na co czekamy my? .............................................................................................. 24
Dlaczego powinniśmy wdrażać AI? ......................................................................................................... 25
Czy musimy budować własne AI? ........................................................................................................... 28
Szaleństwo polskich innowacji ................................................................................................................ 31
Adoptować najlepsze rozwiązania .......................................................................................................... 32
Mieć kapitał to nawet nie połowa sukcesu ............................................................................................. 34
Profesjonalna transformacja to silni liderzy, jasne cele i właściwe narzędzia ........................................ 35
Nie stać nas na dryfowanie bez celów .................................................................................................... 41
Kilka słów o kredytach i pożyczkach ....................................................................................................... 48
Od kołyski aż do ekspansji ....................................................................................................................... 49
62 pomysły na dobry start ...................................................................................................................... 50
Inteligencja nie tylko sztuczna ................................................................................................................ 53
Bibliografia .............................................................................................................................................. 55
Załączniki ................................................................................................................................................. 56
Załącznik 1: Finansowanie działań B+R+I z funduszy europejskich..................................................... 56
Załącznik 2: Programy akceleracyjne, możliwe do wykorzystania przy rozwoju AI ............................ 68
Załącznik 3: Propozycje kandydatów na liderów ................................................................................ 70
Załącznik 4: Propozycja mapy prac badawczych w obszarze sztucznej inteligencji............................ 71
Grupa 3: Edukacja ....................................................................................................................................... 78
Wstęp ...................................................................................................................................................... 79
Podsumowanie ....................................................................................................................................... 79
9
Rekomendacje przygotowane pro bono, na zaproszenie i pod kierunkiem

Ministerstwa Cyfryzacji, przez środowiska zainteresowane rozwojem AI w Polsce

Diagnoza .................................................................................................................................................. 81
Rekomendacje ........................................................................................................................................ 85
1. Tworzenie: kształcenie specjalistów tworzących rozwiązania wykorzystujące sztuczną
inteligencję (IT AI) ............................................................................................................................... 85
2. Wdrażanie: kształcenie specjalistów branżowych współtworzących i wykorzystujących AI. ..... 86
3. Użytkowanie: kształcenie użytkowników AI ............................................................................... 88
4. Adaptacja: przekwalifikowywanie pracowników ........................................................................ 89
Grupy docelowe dla rekomendowanych działań ................................................................................ 91
Propozycje źródeł finansowania proponowanych działań w obszarze edukacji na potrzeby rozwoju
AI ......................................................................................................................................................... 92
Propozycje działań strategicznych dla rozwoju ekosystemu AI .............................................................. 94
Bibliografia .............................................................................................................................................. 96
Załączniki ............................................................................................................................................... 100
Załącznik 1: Przegląd zagranicznych strategii sztucznej inteligencji w zakresie edukacji ................. 100
Załącznik 2: Międzynarodowe dokumenty strategiczne w zakresie rozwoju sztucznej inteligencji. 110
Załącznik 3: AI – potencjał szkolnictwa wyższego i nauki ................................................................. 116
Grupa 4: Etyka i prawo .............................................................................................................................. 123
Wstęp .................................................................................................................................................... 124
Podsumowanie ..................................................................................................................................... 125
Zagadnienia etyczne .......................................................................................................................... 126
Zagadnienia prawne .......................................................................................................................... 133
Załączniki ............................................................................................................................................... 140
Załącznik 1: Wybrane prawne aspekty rozwoju i wykorzystania sztucznej inteligencji ................... 140
Plan działań w zakresie Sztucznej Inteligencji na lata 2018-2019 przygotowany przez Ministerstwo
Cyfryzacji ................................................................................................................................................... 238

10