Osmanogullari’nin tarihi : tevarih-i al-i osman

616 Pages·2007·4.997 MB·Turkish

by  Aşık Paşazade, K. Yavuz, M. A. Y. Saraç

AşıK
PAŞAZADE
.
osmanoGuııarı'Tnaırni H,i
KemalY avuz M. A:Y ektaSa raç
Hazırlayanlar -
AşıpAK ŞA ZAD E
OSMANoGULLARI'NTIANR İHİ
ÇEVİRVİEG ÜNÜMÜDZi LİNAEK TARIM:
KEMALY AVU-ZM.A .Y EKTSAA RAÇ
AşıPka şaz(a1d3e9:-3 1?4 ?8)A4 s ıald ıD ervAihşm edm,a hlaAsşıı kd!i'rA .m as­
ya sancağbıanğal Mıe dtözküa zasıEnlıvna Çne lekböiy ünddeo ğdu1..
Mehmed2,.M uradv e2 .M ehmed'sienf erlkeartiınlİeds ıt.a nbufle'tuhni nde
bulundFue.t ihstoennr İas tanbyuelr'lae Oşstmia.n tlaır yiahz ıcılıçğoıkn da
önembliiy re roil aMne nakuı Tbe variAhl--Oiis manO,s mandleıv letkiunriun­
luşundFaant idhö neminsionn unkaa dagre lmekteBduyi arp.ı töınne mOis,­
manltıa rihisnödzee nd end ahae rketna ribhalzimı e tinlteerrisni kneen,d i
içintduet abrilbrıü tüonl uşturymaalsnıı,Oz scmaa nlıkloanru'e ıt mesaiç,ı k
bibri çimydaez arıkniışni lidğaimngians dıant ıa şıyvaebn i rienlcdieb ni lgiler
vereinl yka pıotl masıGdeırre.k tiğdiönndeem idne vlaedta mlarvıekn oım u­
tanlaerlıenşıt ikraedcaecrke subrik ra leomlia yna zayra,p ıtısnidyaa tsaarli he
bilgsiulnerm asıynaınsnıı rkau rulduöşn eminOdsem antloıp lumusnousny al
yapısvıeni ak tisdaudriu muinlai şbkiilng dielv eerr mekteSdöizrü.ne üt tsieğ­i
ferlekreen,d isdienk iant ılomlımşa syıa,z dıtğaır iöhnienm lbiib rö lümünün
bizzyaatş adbıiğtrıa roilhm asyıa,p ıötzag übni ürs luöpz ellvieğrim iştir.
ProDfr.K. e maYla vuz1:9 4y7ı lınKdaar amand'odğad u1.9 7y1ı lıİn.dÜaE .d e­
biyaFtak ültTeüsriDk i lvieE debiyBaötlıü mü'nmdeeznu onl du1.9 70-y7ı3l ­
laraır asıİnÜdE ad ebiFyaaktü ltTeüsrik iEynastt itüsküü'tnüdpeh amnemeu ­
ruo larçaakl ı1ş9t7ıy7.ı lıİnÜdEa d ebiyat FaTküürlDkti elvsieEi d,e biyBaöt­ı
lümün'd eT ürDki lail anıdnodkat uonrv anı1n9ı8y,3ı lıdnada ay naıl anddoa­
çenutn vanıknaız an1d9ı7.3 -y8ı6l laarraıs ıAntdaat üÜrnki versitaessiis'­nde
tana,s isdtoaknt oyra,r dımdcoıç evnetd oçeonlta rçaakl ı1ş9t8ıy9.ı lınİdÜa
EdebiyFaatk ültTeüsrik DvieEl die biyBaötlıü mü'dnoeç eonlta raatka ndı.
198y9ı lıanydnabı ö lümüEns kTiü rEkd ebiyatı ADnaalbıi'lpnirdmoa f evseö r
EskTiü rkE debiyAantaıb ilDiamlB ıa şkaonlıd uH.a lebnu g örevsiünrid ür­
mektedYiary.ı nlRaerşıaN:du ri'nTiiny atirlloei gMialkia le(leİrsit an1b9u7l6,) ;
MesnevMiu-ria diy(yAen ka1r9a8,2 K)e;n zü'l-K(üAbnekraii1r 9a9,1 G)a;r ibname
(İstan2b0u0l0A,)y .r ıTcüar dki lviee debiyaitlıgydilelari ks i taplayraıyyılna­
lanmçıeşş itli mbaiklailvmeesb eill dirbiulleurnim aktadır.
ProDfr.M. . A .Y ektSaa ra1ç9:6y 3ı lınİdsat anbudlo'ğddau1 .9 8y5ı lınİd.aÜ .
EdebiyFaatk ültTeüsriDk i lvieE debiyBaötlıü mü'nmdeeznu on ldvue a ynı
yıİl. ÜE.d ebiFyaaktü ltTeüsrDkii lvieE debiyBaötlıü mEüs kTiü rEkd ebiyatı
AnabilDiaml ı'anraa şhrgmöar evloilsaira atka ndAıy.n ıa nabildiaml ında;
198y7ı lıynüdkas elki sapnrso gramımnedzaunon l d1u9, 9y1ı lıdnodkat uonr­
vanıanlıd 1ı9,9 y2ı lınydaar dımdcoıç eknatd rosautnaan 1d9ı9,y 4ı lınddoa­
çenutn vankıanzıa n2d0ı0,y3 ı lınpdrao fesökraldürko sautnaan Hdaıl.e İn. Ü.
EdebiFyaaktü ltTeüsrDkii lvieE debiyBaötlıü mEüs kTiü rEkd ebiyAantaıb i­
limD alöığ retüiyme soil arçaakl ışmalsüarrdıünrım ektedir.
YayınlŞaeryıh:ü liKselmaamPl a şazaHdaey,a tŞıa,h siyEesteir,lv eerB ia zŞıi irleri
(İstan1b9u9l5,E) d;e biyTaetr imleri-IEsdteıbliayh(yiiİets,-t ıa n1b9u9l6K )l;ii sik
EdebiByialtg isi-B(e2bl.aii sgkaİıts :t an2b0u0l1,E) m;r Dii va(nıİ stual2n0b02B)u.
kitapldaırşıınnb dial imdseerlg ilveera dnes iklopedyialyeırndleaç nemşıişt li
makalbei,l dviera in siklompaedddie lvearrid ır.

AşıKP AŞAZADE
OSMANOGULLATRIA'RNİIHNİ
ÇEVİRVİE G ÜNÜMÜZD iLiNAEK TARIM:
KEMALY AVUZ-M.A .YE KTAS ARAÇ
AşıPka şazade
OsmanoğullaTraır'inhıin
K Kitap2lı8ğ ı
Anato3li a
ISBN9:7 5-296-043-X
ÇevivreiG ünümüDzi liAnket arıKme:m aYla vuzM-.A .Y ektSaa raç
YayınHaa zırlaHyaayna:Dt eiv e-lSia mihR ifat
KitaTpa sarıEmrıs:Pu e kin
KapakR esmi":O rhabni nO sman"t uğrmaüllık namTeo.p kapSıa raMyüız esi Arşivi.
DüzelMtüig:e K araloHma,y aDteiv e(lÇie vriyazı)
BaskıM:A S MatbaacAı.lŞı.l <
DereboCyaud desZia griaş M erkezi
B BloNko 1,3 439Ma8s laiks,t anbul
021228 151 9 6
[email protected]
© KoçK ültSüarn aTta nıtAı.mŞ 2. 003
BarbarBousl vaMroır,b asaSno kakK,o zai şM erkezi
C Blok8,0 70Be0ş iktiasşt,a nbul
AşıpKAŞ AZADE
OSMANOGULLARTIA'RNİIHNİ
ÇEViVREGi Ü NÜMÜDZi LiANKET ARIM:
KEMAYLA VU-ZM.A .Y EKTSAA RAÇ

İÇİNDEKİLER
ÖNS ÖZ
25
HAYAVTEI" TARiH"AişYıPLKAE Ş AZADE
31
HAYATI
31
EsERMiE:N AKITBE YARİAHL--Oiis MAN
u 42
GÜNÜMÜDZi LiNDE
49- 314
OSMANOUGLLARI'TNAIRNİ Hİ 51
BÖLÜM1 0SMANOGULLARI'SNOIYNU NUAND LAR! 53
BÖLÜM2 OSMANG Azi'NSiONY UV ES ÜLALEHSAİN Gİv iLAYETTEN 53
NES EBEPLGEEL DİLENRİ;Ç İPNA DİŞAOHL DUS;O NRA
BUR UM ÜLKESi(NAEN ADOLU'YHAA)N GİS EBEPGLEEL DiLER;
ONUA NLATIR.
BÖLÜM3 OSMANG Azi'NGiNE CEG ÜNDÜZD EMEDENZ AMAN ZAMAN
DÖRTB İRY ANAY ÜRÜMEYBEA ŞLADIGAINNLIA TIR.
BÖLÜM4 OSMANG Azi'NNiANS IBLİ RR ÜYAG ÖRDÜGÜNÜ, 57
BUNUK İMEH ABERV ERDİGİVNEİY ORUMUNUN
NE OLDUGUNAUN LATIR.
BÖLÜM5 OSMANG AziK,A YIBNA BASDIÜ ŞÜY ORDUKTASNO NRA 59
NELERO RTAYÇAI KTVIE N EYLMEE ŞGUOLL DUO NUA NLATIR.
BÖLÜM6 SULTAANL AADDiN'KiANF İRLERMLÜES LÜMANLARAıRNA SINDA 6o
GEÇENO LAYLARDAHNA BERDAORL DUGUNU BİLDİRİR.
BÖLÜM7 SULTANA LAADDiN'iN VİLAYETİNE GİDİP 6ı
TATARİ LEN EY APTIGIBNİIL DİRİR.
BÖLÜMB OSMANG AziH İSARAIL INCSAU LTANA LAADDiN'E
NEG ÖNDERDViE S ULTAN'DOANNA N EG ELDİO,N UA NLATIR.
BÖLÜMg OSMANG Azi'NKiİNM LERDİO STV ES IRDAEŞD İNDİGİNİ 63
VEÇ EVRELERİKNİDMEL ERİBNU LUNDUGUNNUA,S ITLE DBİR
ALDIGIVNEIO NLARLNAE Ş EKİLDDEÜ ŞÜPK ALKTIGIANNIL ATIR.
BÖLÜM1o HARMANKAYKAA FİRLERİONSİMNA NG Aziİ LEN EY ÖNLERDEN
TANIŞOILKD UKLARIVNEIN ELERY APTıKLARBIİNLID İRİR.
BÖLÜM11 KÖSEM iHALD ÜGÜNE DİKPI ZINI
GÜLF ALANOZOGLU'BNEUYNİ NVEE RİYOR.
BÖLÜM12 YA RHİSATRE KFURUNUKNIZ INAIL ACAOKL AN 68
BiLECTİEKK FURUNUDNÜ GÜNY APTICIBNİIL DİRİR.
BÖLÜM1 3 0 YARHİSAR TEKFURKUINZOU!LN ANG ELİNTİU TUP
KİMEV ERDİLVEERA YRICOA K İMİ DİO,N UA NLATIR.
BÖLÜM1 4 OSMANG Azi'NİiLNK Ö NCEC UMA NAMAZINNIE REDE
KILDIRDIGVIEF NEIT HETTHİEGRİŞ EHİRDE
NASIBLU LUNDUGUNAUN LATIR.
BÖLÜM15 Bu BÖLÜMO SMANG Azi'NKiONY DUGKUA NUNUN 73
HÜKÜMLERİANNİL ATIR.
BÖLÜM16 BuF ETHETTVİİGLİA YETLETRIİMNA RLARINI 75
KİMLERVEE RDİGİANNİL ATIR.
BÖLÜM1 7 BURSAT EKFURVUE B AŞKAT EKFURLEADRR ENOTSE KFURU, 75
BEDENOTSE KFURUK,E STETLE KFURKUİ,T ET EKFURU
BUNLARIHNE PSİNBİİNR LEŞTİKLAENRLİANTİI R.
7
Aşık Pa1Oş samaznaodğeul laTrarıi'hniı n
BÖLÜMı8 ÜSMAGNA zBiU RSHAİ SAİRÇIİH NA NGTiE DBİRALLEDR!İ, 77
NELEYRA PBTUIN AUN LATlR.
BÖLÜM1 9
BÖLÜM2o MEKECAEK,H İSGAERY,V LEE,B LEBİCİVHEÇİ ASDAIRRIL I'NIN
NEŞ EKİALLDIEN DIBCİILNDIİ RİR.
BÖLÜM2ı ÜSMAGNA zKiA RACAHİSİAKRE'GNDE AR MİYAN'DAN So
TATAÇRA VDARG'EILNE RKEAKR ACAHİPSAAZRA RINI
VURDUGUANNUL ATŞliRM.DZ iA MANIMIOSZ ÜDLAA LEDEN
OLANLVAARRV EB UNLÇAARY DARDLİUYA EN ILMAKTADIR.
BÖLÜM22 OsMAGNA zi'oNciLNÜu R HANA'KrY AVZEIK ocAiLi'NE Sı
NASIGLÖ NDERDİAGNİLNAİTB lİPL DİRİR.
BÖLÜM23 OsMAGNA zi'NOGiLNÜU,R HANB'urR SAG'ÖYNAD ERDiciNSi4
VEB URSA'NNEŞI ENK İFLEDTEH OLUNDUBGİULNDUİ RİR.
BÖLÜM24 ÜSMAGNA zOiG LÜUR HANV'AAS iYETLAENRLİANTİl R. S7
BÖLÜM25 KONUARL Pİ LGEA ZRiA HMAVNEA KÇAKOCAD'UNRIUNM LARS!S
NEO LDUO,N LAARN!L ATlR.
BÖLÜM26 AYDOHSİ SANREŞI E KİFLEDTER OLUONNDUAU N LATlR. S9
BÖLÜM27 TEKFİULRKE I ZINNEYI A PTlOLNAURA NLATlR. 91
BÖLÜM28 GAZİLEBRUYİ ANN DNAE LER YAPVTEÜI RCHIANGNIA Zi'NİN9 2
BABASIHNAIKRN A HMETKiANVEU ŞTUGAUNNLUA TlR.
BÖLÜM29 OsMAGNA zi'ÖNLiÜNM ÜNDsEoNN RÜAR HAGNA zi'NiN 93
NEİ LMEE ŞGOULLD UGUANNUL ATlR.
BÖLÜM3o ÜRHAGNA ZPiA DİŞOALHD UKTSAONN RA 95
HANGİİŞ LEURGLREA ŞOTNIUB, İ LDİRİR.
BÖLÜM3ı ÜNUNN EG İYDİVGEİN NEİL EORR TAÇYIAK ARIP 97
UYGULADAINCLIANTIl R.
BÖLÜM32 İzNiKN'AiSNIA LL INFIEPT HEDİLADNİLGAİTNlİR . 99
BÖLÜM33 ÜRHAGNA zi'İNziNNi KN'ETLEEY RA PTICINI 101
VEK İMLEGRÖLREÜ ŞKÜOPN UŞTUGAUNNLUA TlR.
BÖLÜM34 İZNİK FETSHOiNNRÜDARE HNA GNA ZNiE İ LUEG RAŞTI 102
VET IMARLARI VKEİRMDLÜiEN?RUA E N LATBlİPL DİRİR.
BÖLÜM35 ÜRHAGNA Zi KARASİ YİLAYETİNİ NİÇİN10 2
VEH ANGSİE BEPFLETEH ETMİÜŞNTUBİ İRL?D İARÇİIPK LAR.
BÖLÜM36 KARAİsLiİ NÜDREH AGNA Zi'NNEiLNE R YAPTICINI 10A3N LATlR.
BÖLÜM37 ÜRHAGNA Zi'BNUİV Nİ LAYFEETTİH ETTİGİNİ, 104
TIMARLAKRİIMNLIEV REER DİGVİEON H İİ SARDOAGKLİA NIN
DURUMUNUVNES ONUNNUENO LDUGUANÇUI KLAAYNILPA TlR.
BÖLÜM38 SÜLEYMpAANŞ A'BNUIİ NL DNEE LEYRA PTICINI
VEH ANGİİŞ LEURGLREA ŞTIAGNILNAITA lÇPI KLAR.
BÖLÜM39 SÜLEYMPAANŞ RAU MELiG'ENÇEİ NNCAES IÖLN LEMLER 109
ALDN!E,L EYRA PVTEIN ELEDRÜ ŞÜNBDUÜN,L AARN!L ATlR.
BÖLÜM4o KONUHRİ SARNIENŞ IE KİLADLED ıKLAARNILNAITA lÇPI KLAR1.1 0
BÖLÜM4ı GAZEiV RENİOLZHE A CİIL BEYİN'ENLiEYNRA PTIKLARIN1I1,1
AYRISCÜALEYMPAANŞ A'FNAIANL İYETALNELRAİTNlİR .
BÖLÜM42 MURAHDA NG AZKiA,R DEVŞEiF AETT TİKSTOENNR A 112
KENDNİESLİE YRA PTOIN,UA NLATlR.
BÖLÜM43 HAcİıL BEİYLGİEA zEiV RENNOEZL EYRA PTlLAR 113
VEN Eİ ŞLEURGLREA ŞTOINLUAA RN LATlR.
BÖLÜM44 MURAHDA N'EIDNİ RNEN'AYSEIG Lİ RDİAGNİLNAİT lR. 113
8
içindekiler
BÖLÜM45 MuRAHDA NG Azi'NiN EDiRNE'DE 114
NEİ LMEE ŞGOULLD UGUANNUL ATlR.
BÖLÜM46 MuRAHDA NG Azi'BNuiRNs AY'ÖYNAE LDiCiNi 115
VEG İTIİKSTOENNRO AR ADNAE LEYRA PTIBCİILNDIİ ARNİLPA TlR.
BÖLÜM47 BiGA'NNAISNIF LE THEDİLADNİLGAİTNlİR . ıı6
BÖLÜM48 SıRPLAERDıİNR NEG'EYLED İKLAENRLİANTİl R. 116
BÖLÜM49 MURAHDA N'GIENR MİYANOGNLEUŞ 'EYKLİAL DE, 117
NASIDLÜ NÜORL DUKLAARNILNAIT lR.
BÖLÜM5o MURAHDA N'DIÜNG ÜNBEA ŞLAKYIIZAPIL IVERDİGİNİ ıı8
VEO GLUNEUV LENDİRADNİLGAİTNlİR .
BÖLÜM51 GELİGNEİT İRİMÇEİKKN İ MLEGRÖİN DERDiLER 119
VEO RADAKNİ MLGEERL DOİN,UA NLATlR.
BÖLÜM52 MuRAHDA NG Azi'HNAiMNi vDi LAYETiNi 120
NASIFLE THETTAİNGLİANTİl R.
BÖLÜM53 MURAHDA NG AzAiS KETRO PLADI 121
VET OPLADBIUOG RID UYNLEAY APOTNIU A NLATlR.
BÖLÜM54 PADiŞAEHDIİNR NEVA' RYIEN NCEAY APTICINI ANLAT1l2R2 .
BÖLÜM55 ŞAHİLNA LA ÖLBÜENYCEL,E RBEYKİALRİTAG EİMNÜ R 123
PAŞA'VYEAR İLDİOGNİUNNNİ E,L EYRA PTIGÖINNCIE,
NET ARAGFÖAN DERİLVDEİN GEİRNEİGY İEI TİAGNİLNAİT lR.
BÖLÜM56 MuRAHDA NG Azi'SNıiRNKP R ALiIL E 124
NEŞ EKİLMDÜEC ADEELIET İGAİNNLİA TlR.
BÖLÜM57 BAYEZHİADNT AHTÇAI KTIKSTOANNRN AE LEYRA PTI 126
ONUA NLATIR.
BÖLÜM58 BAYEZİD HAALNA'ŞIENH ViARR'IEP 127
ORAYNIA SIFLE THEITAİNGLİANTİl R.
BÖLÜM59 BAYEZHİADN 'İISNT ANBVUALR'MAA SISNEIBNEN BEİi D İ 128
VEO RADNAE LEYRA PTOIN,UA NLATlR.
BÖLÜM6o SULTBAANY EZiİDS'TiANN ABY UELN'İ DGEENL MEİSLiE 130
NELEYRA PTIACNILNAIT lR.
BÖLÜM6ı BuNDAsNo NRSAu LTBAANY EZiD'iN 131
NEi ŞLEURGLREA ŞTIAGNILNAIT lR.
BÖLÜM62 BAYEZHİADN 'DIiNS PİOLTNE E LEYRA PTIACNILNAIT lR. 132
BÖLÜM63 BAYEZHİADNK ,A RAMANOGLNUE'Y YALPAOT NIU A NLATlR.1 35
BÖLÜM64 SULTBAANY EZHİADN 'KIANS TAMONU'YA 136
NEŞ EKİLVDAERD ICAINNLIA TlR.
BÖLÜM65 BAYEZHİADN 'AIMNA SYVAES iVAS'! 137
NASFIELT HETTBİİGLİDNİİR İR.
BÖLÜM66 SARURBAENG LÜ'FNiÜLNİY BÖER ESNİANSEIG LE LDİGİNİ 138
VES ÜRÜLOÜRPA YGAİ TMESNİENYEİS NE BOELPD UGUNU
ANLATBlİPL DİRİR.
BÖLÜM6 7 BAYEZHİADN 'ÖILNÜ MÜNDSEONN RKAA ÇO GLKUA LDI 146
VEB UNLNAERL EYRA PTlLONAURA ,N LATlR.
BÖLÜM68 148
BÖLÜM69 BAYEZOİGDLS UU LTMAENH MEDK'AiRND EŞi 149
MUSA'YBLUAL UŞVMEAV iLAYETÇLEEKRİİŞ EARLEMKA
İSTEGDİENVİL,KE İTM İİNSH EA KK'EIMNRİ İL ÜEL KEYE
ONUNI lAKOİLMM AGSEIR EKTİACNİLNAİTB lİPL DİRİR.
BÖLÜM7o SULTMAENH MEDR'UiMNE Li'KNADRED EŞi 151
MusA'YMLÜAC ADEELITEİ GSİI RADA,
KARAMANOGLUB'UNRUSNAG 'EYLAD İGAİNNLİA TlR.
9