on altıncı yüzyıl divan şiirinde ulü'l-'azm peygamberler PDF
Preview on altıncı yüzyıl divan şiirinde ulü'l-'azm peygamberler
T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ANABİLİM DALI TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI BİLİM DALI ON ALTINCI YÜZYIL DİVAN ŞİİRİNDE ULÜ’L-‘AZM PEYGAMBERLER YÜKSEK LİSANS TEZİ Hazırlayan Saadet ARZI Danışman Yrd. Doç. Dr. Nurgül SUCU 2018 KONYA I T. C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü Bilimsel Etik Sayfası Adı Soyadı Saadet ARZI Numarası 144201001004 n ni Ana Bilim / Bilim Dalı TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI/ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI nci Programı Tezli Yüksek Lisans Doktora e r ğ Ö Tezin Adı ON ALTINCI YÜZYIL DİVAN ŞİİRİNDE ULÜ’L -‘AZM PEYGAMBERLER Bu tezin proje safhasından sonuçlanmasına kadarki bütün süreçlerde bilimsel etiğe ve akademik kurallara özenle riayet edildiğini, tez içindeki bütün bilgilerin etik davranış ve akademik kurallar çerçevesinde elde edilerek sunulduğunu, ayrıca tez yazım kurallarına uygun olarak hazırlanan bu çalışmada başkalarının eserlerinden yararlanılması durumunda bilimsel kurallara uygun olarak atıf yapıldığını bildiririm. Öğrencinin imzası (İmza) Saadet ARZI II T. C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü Yüksek Lisans Tezi Kabul Formu Adı Soyadı Saadet ARZI Numarası 144201001004 n Ana Bilim / Bilim Dalı TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI/ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ni ci Programı Tezli Yüksek Lisans Doktora n e ğr Tez Danışmanı Yrd. Doç. Dr. Nurgül SUCU Ö Tezin Adı ON ALTINCI YÜZYIL DİVAN ŞİİRİNDE ULÜ’L-‘AZM PEYGAMBERLER Yukarıda adı geçen öğrenci tarafından hazırlanan ON ALTINCI YÜZYIL DİVAN ŞİİRİNDE ULÜ’L-‘AZM PEYGAMBERLER başlıklı bu çalışma 18/01/2018 tarihinde yapılan savunma sınavı sonucunda oybirliği ile başarılı bulunarak, jürimiz tarafından yüksek lisans tezi olarak kabul edilmiştir. III Ey cihânuñ Rüstemi ‘azm it mahall-i rezmdür Tut ulü’l-‘azmüñ tarîkın kim zamân-ı ‘azmdür (Bağdatlı Rûhî, 216, K.156/4) ÖN SÖZ XVI. asır, Türk kültürü ve medeniyeti ve buna paralel olarak Türk sanatı ve edebiyatının hızla gelişerek mükemmelliği yakaladığı bir dönemdir. Bilindiği gibi Divan edebiyatı Osmanlı sahasında vücut bulmuştur. XVI. yüzyıl ise Osmanlı’nın en parlak dönemi olan yükselme dönemine tekabül etmektedir. Tarihin her döneminde sanat, siyasî koşullardan etkilenmiş ve etkilenmeye devam etmektedir. Bu etkileşimin en doğal sonucu XVI. yüzyıl divan edebiyatı ve sanatçılarının zenginliğidir. Bu yüzyıl; tarihin, sanatın, bilimin, edebiyatın ve daha birçok kültürel gelişmenin yaşandığı ve şekillendiği bir dönemdir. XVI. yüzyıl, divan edebiyatının en tanınmış ve en çok eser veren şairlerini barındırmaktadır. Divan edebiyatı her ne kadar salon edebiyatı ya da yüksek zümre edebiyatı gibi isimlerle tanımlansa da eserlerin muhtevası birçok geleneğe, sanata, dinî menkıbelere, savaşlara, sosyal yaşama ışık tutmaktadır. Bizim çalışmamıza ışık tutan yönü ise ulü’l-‘azm peygamberleri işlemesidir. Bu çalışmamız XVI. yüzyıl divan edebiyatı sahasında yaşamış ve divan sahibi olan on şairimizin eserlerinde yer alan Ulü’l-‘Azm (Hz. Nûh, Hz. İbrâhîm, Hz. Mûsâ, Hz. ‘Îsâ ve Hz. Muhammed SAV) peygamberlerdir. “XVI. Yüzyıl Divan Şiirinde Ulü’l-‘Azm Peygamberler” isimli bu çalışmamız giriş ve iki bölümden oluşmaktadır: Giriş bölümünde tezi şekillendirme sürecine değinildikten sonra, Ulü’l-‘Azm peygamberlerin kimler olduğu hakkında bilgi verilip, bu peygamberlerin ortak özelliklerine1 yer verilmiştir. Birinci bölümde; XVI. yüzyıl divan edebiyatının genel özellikleri aktarılmış, çalışmamıza kaynaklık eden on divanın şairleri hakkında bilgi verilmiştir. 1 Ulü’l-‘Azm peygamberlerle ilgili bilgilerde genel olarak Salih Karacabey’in (1998) “Ulü’l-‘Azm Peygamberler ve Ortak Yönleri” makalesinden (Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fak. Dergisi) ve Muhammed Aruçi’nin (2012) “ulü’l- ‘azm” maddesinden (TDV) istifade edilmiştir. IV İkinci bölümde; ayet ve hadislere atıfta bulunarak peygamber kıssaları derlenmiş, ilgili başlıklar altında o konuyla ilgili beyitler, sayfa şiir ve beyit numarasıyla tasniflenerek verilmiştir. Konunun değerlendirilmesinden elde edilen veriler de sonuç kısmında verilmiştir. Bu çalışma bana divan şiirini bir kez daha sevdirmiş ve her şairin farklı tatta ve renkte eserlerini özümsememe olanak tanımıştır. Bana divan edebiyatını sevdiren değerli hocalarım Prof. Dr. Ahmet Sevgi’ye, Doç. Dr. Semra Tunç’a, Yrd. Doç. Dr. Erol Çöm’e ve tabiî ki lisans eğitimimden bu yana benden manevî yardım ve desteklerini esirgemeyen danışman hocam Yrd. Doç. Dr. Nurgül Sucu Hanımefendi’ye çok teşekkür ederim. Saygılarımla… 5. 12. 2017 Salı KONYA V T. C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü Adı Soyadı Saadet ARZI Numarası 144201001004 n i Ana Bilim / Bilim Dalı TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI/ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI n i c n Programı Tezli Yüksek Lisans Doktora e r Öğ Tez Danışmanı Yrd. Doç. Dr. Nurgül SUCU Tezin Adı ON ALTINCI YÜZYIL DİVAN ŞİİRİNDE ULÜ’L-‘AZM PEYGAMBERLER ÖZET XVI. yüzyıl divan şiirini şekillendiren en önemli unsurlar hiç şüphesiz İslâmî inançlar (ayet, hadis), peygamber kıssaları ve mucizeleri, İslâm tarihi, dinî menkıbeler ve Türk tarih ve kültürüdür. Bu çalışmamızda XVI. yüzyılda yaşamış olan “Divan” sahibi 10 önemli şairin Ulü’l- ‘Azm adı verilen beş büyük peygamberi (Hz. Nûh, Hz. İbrâhîm, Hz. Mûsâ, Hz. ‘Îsâ ve Hz. Muhammed) şiirlerinde nasıl konuk ettikleri ele alınmıştır. Anahtar Kelimeler: XVI. yüzyıl Türk edebiyatı, Ulü’l-‘Azm peygamberler, divan.
Description:The list of books you might like
