Okuma Sanatı nasıl Okumalı Neler Okumalı

265 Pages·03.994 MB·Turkish

by  Emin Özdemir

ISBN9 750--10007-6
Dizgbia,s kAın:k aO fset
CemaNla diSro kaNko : Cağaloğlu-İst.
24
EMİNÖ ZDEMİR
OKUMA SANATI
NasıOlk umalı
NeleOrk umalı
,
1. �
-.J" ...
,, !..
'-:..,.,, ,
,
İnkılap .Kitabevi
YAYISNA NAYiT iveC ARAEŞT .
AnkaraC ad9.5 İ, STANBUL

BU KİTAPÜ ZERİNE
Okumayıö ğrenmeks anatlareınn. gücüdür.
Türün eo luroslas uhne ry azyıa d ak itabpe lbliir
okurk esimisnees leBnui ry.o llyaa zaork,u rlarsıen­a
sindiu yurmaikl,e tigsöinndie rmieskte rB.u nuni çin
dey azvıe y apıtıbniıç imlendidriilrikknee nn disine
sunduğoul anaklayradraanr lakniımri;l edyeib nu n­
larlyae tinmkeezn,d ibsiir takyıemn oil anakylaarra ­
tırY;e ndii lsel düzenleyimlere somyuötn elir. Böylece
bimre tikno ro rtaSyeas.i dneii, l etidseoi rntia kyoay du­
ğum etnidno kususnian diOrkiurm.a m,e tnidno kusu­
nas indiriollmaibnşu s esv ei letionkiunr,l aarlcıam ­
l asıdbıirbr a kımBau. y önüyblieru cundyaa zarın
anm
biru cunddaa o kurlabruılnu nduiğlue tişbiimrse et!­
kinliktir.
İletişihmesree t!k ingliibkoi k,u mad ak imib ilgi
veb ecerigleerre ktBiur ibri.l gvieb ecerinleelre rdir?
Metinletrüirnsv eely apısöazle llikglöerrneias nıelb ir
değişkegnölsitke rDiarh?a d oğrusouk umae diminin
gerektibridlivgğieib ecerimleetri,n imçeit,i ndhıaşnı­
giö ğelüezre rinydoeğ unlaşoıkrusraly,aa zaarr asında
eksikbsiiriz l etikşuirmu labİişltieerl ?i nizbduek kii­
tapb,u nlavre b unlabream ;esro rulaayrdıı nlatmak
amacıyhlaaz ırlanmıştır.
Kitabpe,şb ölüoml ardaükz enlenmİilşiktk ibirö .­
lümdoek umanyıanş amımızydearkviie i şlevioyklue­,
ma edimionliu ştutermaenl ö ğelüezre rindduer ulmuş­
turb;i lvgeiy aşanetvır enimizi zenginylee­ştirmedeki
ıiv urgulan.m ıştır
5
Üçüncvüe d ördünbcöül ümldeern,i lekbiikl iit­ra
bıng övdesoilnuiş turmakBtaaşdlııroc.ka u mat ürleri
belirlenyietceil iklaeçrıikyllaen mbıuş t,ü rlebraeğ lı
olaradka yöntemlöernre klerglöes terilmAiyşrtıicra.
okumab eğenimgiezlii ştirme,e doikmuibmniail inçli
bira lışkandlöınğüaş türimçeit nu tacağıymoılüz z e­
rinddeu rulmuşBtuunru.n i çihne,r b iraiy nzıa man­
dab ire«rii yo kurd»a o lmasvıa rsayımıynodlaçanı ­
kılarkaikm iy azarlarıtmaınzııknl ıbğaışnvau rulmuş­
turo;n laroıknu mas erüvenleirligyidlleien eyimlerine
yerv erilmiştir.
Sonb ölüsme çmkei talpi steleirligyilleKi idtiarp.
listelehrainngigine reksinhiamzlıer lanbduınğlıa,r ın
değişmdeezm,i rbbaişrn iteltiakş ımadbıeğlıi rtilmiş­
tirÖ.t ey andaonk umai zlenceysaipnaic aokk urlara
kılavuzalmuakc ıysleaç mkei talpi stelervienb daeşn­
kak aynaklarydaarna rlanıolkaurnaukl akciatka apd ­
larıyillag yileinb ii ro kumal istdeüszie nlenmbiuş tir
bölümde.
Söylenenleri örneklerliel kessokiminu­et landırma
tapb oyuncsaı ksıı kıbyaağ lkıa lınmıBşut nıerd.e nle
okumayla mieltgiinllie rydaepnı laalnı ntıloayrlıun­
mu büyütku tulmuşBtöuyrl.e ickedi ü zlembliirn ite­
likka zanmıbşutk ıirt aBpi.ry andaonk umas ürecinin
ilkveey öntemlegröisntie briekrnı lavkuizt abpi,yr a n­
dand a« okumüaz erionkeu mak itaboıl»m uştur.
Belirtmbeiklf ea zloak,u mae dimçio ky önlbüi r
·
çabais toekru rdaBnu. ç abanyıönn ünvüe b oyutlarını
belirlem«enyaes,oı klu malı-noekluemra lsıo»r ularını
yanıtlamyaayrad ımoclıa caktıkri tabYpua. z ılaımşa ­
cıd ab uduirş .te. .
EminÖ zdemir
6
OKUMANIANB ECE'Sİ
Okuma,t utkulareınn s oylusudur.
A.A lbalat
İnsanbilimtcoiplleurm,b ılitmacriilheçrii,nl searn ­
oğlunugne lişsiemr üveniinncie lerbkiernç ovka rsa­
yımlöanre s ürmüşleBrudnilra.rb ıanş ınadraa çlar var­
sayımıg eliDre.r lkeiri nsaanr,a çlyaarp araakr,a çlar
yaratarianks anlıkğaıznaın mışDtoığra.ü zerindeki
egemenlibğui ynoil lkau rmuştuKru.ş kusuazr açlar
yapıypa ratırkkeennd,i dneid eğiştirkmeinşd,id nei
yaratmıştır.
İnsanoğdlouğ,a deag emenlsiakğ lamiaçki anr aç­
layra pıçpa lışıkreknedsnie sidneib iarr agçi bkiu llan­
may.d enemiştÇiırk.a rdsıeğsıl ebreel iralnil amlar
yükleyesreesdk i lionliu şturmuTşatruiröh.n ceysai
da insaönn cesvia rlığın insanlbaüşymüakbs iırn da
aşamao lmuştounru n, sesairnaigç i bbkiiur l lanması.
Çalışmsae,s ibniir a raçg ibkiu llanimnas aönn cesi
varlısğoay,u tladmüaş,ü nmgeü cünvüe rmişBtöiyrl.e ­
ceo nuny aşamıöntıe kcia nlılaarydıarnao nn,uü stün
kılayne nbi ira racaad,ı ndial d ediğiamnilza tvıem
bildirairşaicmı snaah iopl muştiunrs anoğlu.
Bildiryiaşd iami letibşiirmt,a ksıimm gelearni­n
lamlaünz erinudzel aşmbau,n larkıu llanabrialkg i,
duygvue d üşüniclee timşei dDiirld. e i nsanların üze-
7
rindaen laşuızpl aşmavyaar dıksleassreısl i mgeldeür­
zenidBiöry.l bei ra nlaşmvae u zlaşmaya, insanların
topluhma linydaeş amaiks teyizşolrelraim ıoşntlıarr ı.
Dahad oğrutsoup lumkuu rano,l uştuarnaane tken­
lerdbeinr oil muştduirlB .u yöndetno plumbsiarkl u ­
rumdudri lö.t ey andabni reyalrears ınbdial dirişimi
sağlayaarna nçi telidğeit yülmed üşüncvees öza lış­
verişiannaind ayanağıdır.
Yalınlaştsıöryalrearkis leekt,i eşnia mz,i kkii şyia
day era rasınkdaar şıloılkalrıab ki ldiribmudleu nma
eylemiBdui re.y lemsia ğlayeadni mlebraişnı nkdoa­
nuşmag eliİrn.s anoyğülzuy ılbolyaurn cat emeill eti­
şima racoıl arakku llanmıkşotnıurş mayı. Düşündük­
leritnais,a rladıkalcaırlıanrüıır,nk ıü,l erkionrik,u ları­
nı hep sözed önüştürekraerkş ısındialkeitnmei ştir.
Böyledciel iink ia nak anaklıo nuşmvae d inleimne­
sanoğlugnüunnl üyka şamdsaı ks ıkb aşvurduyğoul ­
laorl muştur.
Yazgıi.b ain laşmsaayğıl aytaünmö tekyio llgaerr ­
çektkeo nuşmantıonp rağıbnidçai mlegneilpi şmiştir.
Nitekyiamz ıniışnl evini ybüozyyuınlcslaöa zrla ün la­
tımü stlenmiİşntsiarn.l abriılnm öeğ,r enmyea şanılan
ortamdbainrb aşkoar tamdaü,ş lyeorl uygleaç mgee ­
reksinimlkearrişnıil amsaöyzıla ün latısma ğlamıştır
hepY.a zınbıunl unuşubnaas,ı amr açlarmıantıbna,a ­
nıno rtaykao nuşudneağ ikni tabyıenr isnöiz laün la­
tımt utmuştur.
İltko plumlaçrodkya ö nlbüi kri şiloilğasina natçı,
aynız amandaan latıcdıad.Nı irt ekibmu güni nsanlı­
ğıns oyyapıtalraarsıı nbdaaş köşteuytia İnl yadvae
OdysseiHao meros'ntiacnye ı llöanrc ee skYiu nanlı­
lardgae·z ioczia nlaarnclaa tışlaırrk,ıb liıç imsdöey le­
nirdBiu.n ung ibtiü md estandlaa.rİ nsanlasraıvna ş
öykülekraih,r amıakns lerüvendlienrlie gmeer eksinim·
8
lerkia rşılanBıurgdüınb. i lbei ziüml kemizDdoeğ u
Anadolub'udö ay küa nlatmvaed inlegmeel enveağri­
lığısnüır dürmektÖezdeilrl.ir kalmea zagne celhearlik
birk ahveyteo planmaakntlaa,t öıyckıü yaün latmak­
tadıArn.l atbıimr kgaüçn s ürügpi tmektedir.
SözdYeanz ıya
Konuşmyaa d as özlaün latısme,s selo lbgiurd ur.
Dahad oğrusyuü zy üzeg erçekleşbtiirrii lleetni şim
yöntemi.dDiirn leaynilcait,ı scaılystıe sd üzeyidned­e
ğilg,ö rsoella radkai zleKro.n uşmacıjneısnmt i,m ik,
davranışlarına bakarakg eanliışmlzleetanin­pm asını
ginleştNierk iisr ö.z liül etisşıinmı rlbıidryı err dSeö.z
uçark;a lıbciıry anyıo ktuorn unİ.ş tien sanoyğal­u
şamd eneyimlebriilngviie,e dintilerini saklamak, bi­
riktirdmaehka,u zaklara igleertemkeski dnuiymmiu ş­
turB.u nuni çidne s özlaün latıkmaılnm azlıöğnılneı­
yecekd,ü şüncevyeia nlatı,km aıl ırlaştyıorlalcaark
aramışBtuı arr.a yyıaşz ıbyuıl maygaö türmüşotnüur.
Duygud,ü şünvceeb ildirislaeprtiann masyıadz.ıı r
Şöyldee d enebi«lSiörz:l büi ldirairşaicmdı i lgiö rsel
vet ekboyubtiırdu ü zeinc insduen anu,z aktabnil di­
rişisma ğlamabki,l diriylietriigpni tmesöinnlie mek
vb.a maçlakrullal anıbliardn ü zgü-,s özcüğgüenn iş
anlamıylsai-mgesbeilra nlatıimk,i ncbiilrd izge­
dir1. »
Sözyea d ak onuşmagyöar iek inbciirdl i zgnei te­
liğitnaiş ıyyaanz ınbıunl unuişnus anoğlyuanşuanm ın­
daö nemlbii ra şamao lmuştŞuöry.l kei k onuşmbai,r
düşüncebyiird, u yguykuı sabcial dirsiımniı örllçıü de
(1)B .B ard·aD ri,l bivleiD mi lgbiislTie rimlSeörzil üTğDüK,. y ayını,
Ankar1a9 8s0., 1 62.
9
yayaOry.s ay azbıu sınıgreın işldeütşiürn,c deu,y gu
alışvergieşçimniişg leel ecgeekç,m işşliem dizkaim an,
şimdizkaim anlgae leczeakm ana rasınbdoay utlandı­
rırB.u nung ibeik insveely azındseağle rlsearpit ayıp
aktarartaokp lumuyna pıseık,i nsöerlü ntüisçüi nde
önemlbii ry ert utaDrü.ş ünmdeu,y may,a ratemdai m­
lerinüirnü nlersianpit ayabrua akl anlayrednaai ç ı­
lımlaçriaç,e klenmoellaenraseka ğlar.
İnsanlıbğeılnl edğiiyd ee n itelendiryeabziılyiır.i z
Öylek it ümd ilsyealr atıklaalnı kcııl ayna zıdSıarl.t
kalıkcııl maazy,n zıa mandaak tarıcdıad.İı nrs anoğlu,
buç oky önlvüe ç oki şlebvillid irairşaicmıb nuıl masay­
dıg,e çmiştionp lumeskailn,s yealz,ı nsasla nvaetd sea­l
ğerlgeürniü naüş ıbpu güngee lmeyecBeukgtüiny. a ra­
tıladne ğerdlee,er k insyealz,ı nvseas la natsüarlün ler
deg ündezşa manb oyutuanşuı dpü nyanhıenr k öşesi­
ney ayılmayacBaukntuıng. i bgiü ndezşa manb oyutu­
nua şıtpa rihzsaemla nb oyutiuç ingdeel eckeukş akla­
rak almıyacbauky taır atılar.
Yazıs,ö zlbüi ldirairşaicomıl an gdöirlsive elt ek
boyutbliurd üzenleiyçiimn sduen aSru.n uc(uy azar),
sözcüksleeçreir kbeunn,l atrüım celeşbtiirrbiipr leriyle
bağıntılaşttıürmıcreklaeernra, s ınddial sveeld üşün­
selb ağlantkıulraarrö ;z eng österGierl.i şigdüezğeill ,
düşünültüapr tımlanoalruaşkt uruölzmeunşbl iir d il­
diry azdıi lYia.z ıollıd uğiuç idne b irya pıyta,r aytaı
da yazıydıö ned öneo kuyabialliırm,l aymoal larını
araştırabiliriz.
Konuşmvae y azmad,i libni rbirbiayğlıen tiıkliı
ana kanalıdır. Düşündtüakslaerrliamdiızkil,a rımızı,
düşleyyiapş adıklaarnılmaıtzaıb ilkmaerkş,ı mızdakile­
rey ad a bizdeunz aktakiilleertee biilçmiebnku iki
edimdebni ribnaeş vuruVreurzi.dc iil seetlk inlidkel­er
nilibru nlarİaş.l eyvöin ündebni rbirlebraiğyılnet ılı-
10