objektif cezalandırılabilme koşulları bağlamında türk ceza kanunu'nda yer alan suçlar PDF
Preview objektif cezalandırılabilme koşulları bağlamında türk ceza kanunu'nda yer alan suçlar
T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ KAMU HUKUKU ANABİLİM DALI Doktora Tezi OBJEKTİF CEZALANDIRILABİLME KOŞULLARI BAĞLAMINDA TÜRK CEZA KANUNU’NDA YER ALAN SUÇLAR Elif BEKAR 2502100452 Tez Danışmanı Prof. Dr. Adem SÖZÜER İstanbul, 2016 ÖZ OBJEKTİF CEZALANDIRILABİLME KOŞULLARI BAĞLAMINDA TÜRK CEZA KANUNU’NDA YER ALAN SUÇLAR Elif Bekar Objektif cezalandırılabilme koşulları, tipik hareketi gerçekleştiren kişinin ce- zalandırılması için aranan suçun unsurları ve kusurluluk dışında kalan koşullardır. Bu koşulların objektif yapısı ve failin kusuruna bağlı olmayan özelliği, doğurduğu sonuç- lar ve bu koşulların tartışma konusu olduğu Türk Ceza Kanunu’nda yer alan suçlar, çalışmanın ana konusunu oluşturmaktadır. Dört bölümden oluşan çalışmada, birinci ve ikinci bölümde bu koşulların teorik temeline dair açıklamalara yer verilmiştir. Bu kapsamda suç öğretisindeki yeri, kusur ilkesi ile bağdaşabilirliği, suçun unsurları dışında kalan diğer hallerden farkı ve sonuç- ları değerlendirilmiştir. Üçüncü ve dördüncü bölümde ise, objektif cezalandırılabilme koşulları bağlamında tartışma konusu yapılan Türk Ceza Kanunu’ndaki suçlar ince- lenmiştir. Anahtar Kelimeler: Objektif cezalandırılabilme koşulları, suç, kusur, suç öğretisi, Türk Ceza Kanunu. iii ABSTRACT THE CRIMES IN TURKISH CRIMINAL CODE IN THE CONTEXT OF OBJECTIVE CONDITIONS FOR PUNISHABILITY Elif Bekar Objective conditions for punishability refer to those conditions which are nec- essary for punishment other than the presence of the elements of crime and culpability. This study examines the objective nature of these conditions, their being independent of the presence of culpability, the consequences of these conditions as well as the re- lated crimes within the Turkish Criminal Code that are mostly disputed in relation to these conditions. This study consists of four chapters. The first and the second chapters set the theoretical background for the objective conditions for punishability. More specifi- cally, these chapters focus on the place of objective conditions for punishability within the crime theory, how compatible they are with the principle of culpability, the differ- ence between these conditions and others which provide partial or total refuge from punishment and finally the consequences of these conditions. The third and the fourth chapters examine highly controversial issues with regard to specific crimes within the Turkish Criminal Code in relation to the presence of objective conditions. Keywords: Objective conditions for punishability, crime, culpability, crime theory, Turkish Criminal Code. iv ÖNSÖZ “Objektif Cezalandırılabilme Koşulları Bağlamında Türk Ceza Kanunu’nda Yer Alan Suçlar” başlıklı bu çalışmanın ceza hukukunun temel bir alanına işaret etme- sinin yanı sıra birçok ceza hukuku kurumu ile yakın ilişkili olması ve uygulamaya yönelik önemli sonuçlar doğuran yanının bulunması, konunun araştırılmasındaki önemi göstermektedir. Bu nedenle çalışmada, öncelikle bu kurumun teorik temeline ilişkin açıklamalara yer verilmiş olup, ardından benzer kurumlardan farkı ve sonuçları değerlendirilmiştir. Son olarak bu kurumun tartışıldığı Türk Ceza Kanunu’nda yer alan suçlar, konu ile irtibatı ölçüsünde incelenmiştir. Söz konusu kurum oldukça tartışmalı olup, hakkında az sayıda eser mevcuttur. Bu alanda yeterli bilimsel çalışmaların bulunmaması nedeniyle konunun teorik teme- linin detaylı şekilde irdelenmesi ve çalışmanın yabancı literatürden yararlanarak ta- mamlanması gerekmekteydi. Bu kapsamda yabancı literatürden etkin şekilde faydala- nabilmek için yurt dışı araştırma bursu ile Augsburg Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde misafir araştırmacı olarak bulundum. Augsburg Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku Anabilim Dalı’nda görevli olan Prof. Dr. Henning Rose- nau’ya gerek Almanya’da bulunduğum süreçte danışmanlığımı üstlenmesi gerekse araştırma sürecimin yurt dışında bulunduğum kısmında gösterdiği ilgi ve destek için teşekkür ederim. Bunun yanı sıra çalışmanın yurt dışındaki kısmı için önemli bir katkı sağlayan TÜBİTAK’a (Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu’na) da ay- rıca çok teşekkür ederim. Değerli Hocam Prof. Dr. Adem Sözüer’e hem yüksek lisans hem doktora aşa- masında danışmanlığımı üstlenmesi, konunun belirlenmesi ve çalışmanın tamamlan- ması aşamasında desteğini hiçbir zaman esirgememesi, çok yoğun olduğu zamanlarda dahi ilgisini eksik etmeyip, değerli görüşlerini her fırsatta paylaşması nedeniyle teşek- kür etmek isterim. Doktora tezimin hazırlanması ve tamamlanması aşamasında göster- miş olduğu desteğin yanı sıra bizleri birçok bilimsel faaliyete dâhil etmesi ve akademik v çalışmalarımızı her daim desteklemesi nedeniyle Hocam’a ne kadar teşekkür etsem azdır. Diğer yandan tez izleme komite üyesi olan değerli Hocalarım Prof. Dr. İzzet Özgenç ve Yrd. Doç. Dr. Selman Dursun’a ayırdıkları vakit ve gösterdikleri ilgi için çok teşekkür ederim. Bununla birlikte her fırsatta bilgi ve tecrübelerinden yararlandı- ğım kürsü Hocalarım Yrd. Doç. Dr. Serdar Talas, Yrd. Doç. Dr. Tuba Topçuoğlu, Yrd. Doç Dr. Mehmet Maden ve kürsü arkadaşlarıma ayrı ayrı çok teşekkür ederim. İstanbul, 2016 Elif BEKAR vi İÇİNDEKİLER ÖZ ............................................................................................................................... iii ABSTRACT ............................................................................................................... iv ÖNSÖZ ........................................................................................................................ v KISALTMALAR LİSTESİ .................................................................................... xiii GİRİŞ .......................................................................................................................... 1 BİRİNCİ BÖLÜM OBJEKTİF CEZALANDIRILABİLME KOŞULLARINA DAİR GENEL BİLGİLER I. GENEL OLARAK .................................................................................................... 6 A. Kavram ................................................................................................................ 6 B. Tarihsel Gelişim ................................................................................................ 17 II. SUÇ ÖĞRETİSİNDEKİ YERİ ............................................................................. 22 A. Haksızlık İle İlişkisi .......................................................................................... 22 1. Objektif Cezalandırılabilme Koşulları ve Tipiklik ........................................ 25 a. Objektif Cezalandırılabilme Koşulları ve Tipikliğin Objektif Bir Unsuru Olarak Hareket ............................................................................................... 31 b. Objektif Cezalandırılabilme Koşulları ve Tipikliğin Diğer Bir Objektif Unsuru Olarak Netice ..................................................................................... 36 c. Objektif Cezalandırılabilme Koşullarına Yer Veren Suçlarda Nedensellik Bağı ve Objektif İsnadiyet ............................................................................. 46 d. Objektif Cezalandırılabilme Koşulları ve Tipikliğin Sübjektif Unsurları.. 53 2. Objektif Cezalandırılabilme Koşulları ve Hukuka Aykırılık ......................... 56 B. Tipiklik Eklentisi Olarak Değerlendirilmesi ..................................................... 59 vii C. Suçun Unsurları ve Kusur Dışında Değerlendirilmesi ...................................... 62 III. KUSUR İLE BAĞDAŞABİLİRLİĞİ .................................................................. 69 A. Kusur Kavramı .................................................................................................. 69 B. Objektif Cezalandırılabilme Koşulları ve Kusur ............................................... 75 1. Kusur ile Bağdaşabilirliğini Reddedenler ...................................................... 77 2. Kusur ile Bağdaşabilirliğini Kabul Edenler ................................................... 79 a. Genel Olarak Cezaya Liyakat ve Cezalandırma Gereksinimi Ayrımı ....... 85 b. Objektif Cezalandırılabilme Koşullarının Cezaya Liyakat Kapsamında Değerlendirilmesi ........................................................................................... 86 c. Objektif Cezalandırılabilme Koşullarının Cezalandırma Gereksinimi Kapsamında Değerlendirilmesi ...................................................................... 89 d. Tipik Haksızlık Bakımından Arz Ettiği Öneme Göre Çıkarma Tezi Kapsamında Değerlendirme ........................................................................... 95 IV. TÜRLERİ ............................................................................................................. 97 A. Gerçek Objektif Cezalandırılabilme Koşulları .................................................. 97 B. Görünüşte Objektif Cezalandırılabilme Koşulları ............................................. 99 İKİNCİ BÖLÜM OBJEKTİF CEZALANDIRILABİLME KOŞULLARININ BENZER KURUMLARDAN FARKI VE SONUÇLARI I. BENZER KURUMLARDAN FARKI ................................................................. 106 A. Objektif Cezalandırılabilme Koşulları ile Unsurlar ve Kusur Dışında Kalan Diğer Haller .......................................................................................................... 106 1. Şahsi Cezasızlık Sebepleri ........................................................................... 110 2. Cezayı Kaldıran veya Azaltan Şahsi Sebepler ............................................. 116 3. Muhakeme Koşulları .................................................................................... 120 viii a. Muhakeme Koşullarının Ortak Özellikleri ............................................... 120 b. Objektif Cezalandırılabilme Koşulları ve Muhakeme Koşulları Ayrımı . 121 (1) Maddi Hukuk-Şekli Hukuk Ayrımı .................................................... 123 (2) İlgili Koşulun Mevcut Olduğu Zamana Göre Yapılan Ayrım............ 126 (3) Failin Dışında Bir Kişi veya Organın İradesinin Varlığı.................... 127 (4) Verilecek Hüküm Esas Alınarak Yapılan Ayrım ............................... 128 (5) Ayrıma Dair Örnekler......................................................................... 131 (6) Değerlendirme .................................................................................... 135 B. Netice Sebebiyle Ağırlaşmış Suç ve Objektif Cezalandırılabilme Koşulları .. 136 II. OBJEKTİF CEZALANDIRILABİLME KOŞULLARININ .............................. 140 SONUÇLARI ........................................................................................................... 140 A. Objektif Cezalandırılabilme Koşullarında Hata .............................................. 140 B. Objektif Cezalandırılabilme Koşulları ve Suçun Özel Görünüş Biçimleri ..... 145 1. Suça Teşebbüs .............................................................................................. 145 2. Suça İştirak ................................................................................................... 149 3. Suçların İçtimaı ............................................................................................ 152 C. Objektif Cezalandırılabilme Koşullarının Yer Aldığı Suçlarda Zamanaşımı . 155 1. Zamanaşımı Kavramı ................................................................................... 155 2. Objektif Cezalandırılabilme Koşuluna Yer Veren Suçlarda Zamanaşımının Başlangıcı ......................................................................................................... 158 D. Objektif Cezalandırılabilme Koşullarının Yer Aldığı Suçlarda Suçun İşlendiği Yer ........................................................................................................................ 162 E. Objektif Cezalandırılabilme Koşulları ve Ceza Muhakemesinde Verilecek Karar ..................................................................................................................... 165 F. Objektif Cezalandırılabilme Koşullarının Tazminat Sorumluluğuna Etkisi .... 167 ix ÜÇÜNCÜ BÖLÜM TÜRK CEZA KANUNU’NDA YER ALAN VE FAİLİN HAREKETİ İLE DOĞRUDAN BAĞLANTILI OLMAYAN ÖZELLİKLER GEREKTİREN SUÇLAR I. VATANDAŞ VEYA YABANCI TARAFINDAN YABANCI ÜLKEDE İŞLENEN SUÇLAR (TCK m.11, 12)...................................................................... 172 A. Genel Olarak ................................................................................................... 172 B. Failin Türkiye’de Bulunması Koşulu .............................................................. 173 II. HAKARET SUÇUNDA İSNADIN İSPATI (TCK m.127) ................................ 175 A. Genel Olarak ................................................................................................... 175 B. İsnadın İspatının Hukuki Niteliği .................................................................... 180 III. İFLAS SUÇLARI (TCK m.161, 162) ................................................................ 184 A. Genel Olarak ................................................................................................... 184 B. İflas Kararının Hukuki Niteliği ....................................................................... 194 1. Suçun Unsuru Olarak Değerlendirilmesi ..................................................... 195 2. Objektif Cezalandırılabilme Koşulu Olarak Değerlendirilmesi ................... 197 a. Genel Olarak............................................................................................. 197 b. Objektif Cezalandırılabilme Koşulu Olarak Değerlendirilmesinin Sonuçları ...................................................................................................... 201 IV. DENETİM GÖREVİNİN İHMALİ (TCK m.251) ............................................ 207 A. Genel Olarak ................................................................................................... 207 B. Görevin İhmal Edilerek Zimmet veya İrtikâp Suçunun İşlenmesi .................. 208 V. KARŞILIKLILIK KOŞULU (TCK m.343) ........................................................ 210 A. Genel Olarak ................................................................................................... 210 B. Karşılıklılık Koşulunun Hukuki Niteliği ......................................................... 210 x DÖRDÜNCÜ BÖLÜM TÜRK CEZA KANUNU’NDA YER ALAN VE FAİLİN HAREKETİ İLE DOĞRUDAN BAĞLANTILI ÖZELLİKLER GEREKTİREN SUÇLAR I. GIYAPTA HAKARETTE İHTİLAT (TCK m.125) ............................................ 217 A. Genel Olarak ................................................................................................... 217 B. İhtilatın Hukuki Niteliği .................................................................................. 222 II. TEHLİKE SUÇLARI .......................................................................................... 227 A. Genel Olarak ................................................................................................... 227 B. Somut Tehlike Suçlarında Tehlikenin Hukuki Niteliği ................................... 234 C. Türk Ceza Kanunu’nda Tehlikenin Arandığı Bazı Suçlar .............................. 239 1. Genel Güvenliğin Kasten ve Taksirle Tehlikeye Sokulması (TCK m.170, 171) ............................................................................................ 239 2. Radyasyon Yayma (TCK m.172) ................................................................. 241 3. Atom Enerjisi ile Patlamaya Sebebiyet Verme (TCK m.173) ..................... 242 4. Akıl Hastası Üzerindeki Bakım ve Gözetim Yükümlülüğünün İhlali (TCK m.175) .................................................................................................... 243 5. Hayvanın Tehlike Yaratabilecek Şekilde Serbest Bırakılması (TCK m.177) .................................................................................................... 245 6. Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçu (TCK m.179) ........................... 247 7. Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik veya Aşağılama (TCK m.216) ................ 250 8. Kanunlara Uymamaya Tahrik (TCK m.217) ............................................... 252 9. Suç İşlemek Amacıyla Örgüt Kurma (TCK m.220) .................................... 254 10. Gizliliğin İhlali (TCK m.285) .................................................................... 260 11. Yabancı Devlet Aleyhine Asker Toplama Suçu Bakımından Özel Haller (TCK m.306) .................................................................................................... 263 xi
Description:The list of books you might like
