NVMO Congres 2017 16 en 17 november Hotel Zuiderduin Egmond aan zee

217 Pages·2017·2.29 MB·Dutch

NVMO Congres 2017
16 en 17 november
Hotel Zuiderduin
Egmond aan zee
Woord vooraf
Namens de congrescommissie heet ik u van harte welkom op het congres van de Nederlandse
Vereniging voor Medisch Onderwijs (NVMO) op 16 en 17 november 2017 in Hotel Zuiderduin in
Egmond aan Zee.
‘Inspireren tot leren; docenten maken het verschil!’ Dat is het centrale thema van het NVMO
Congres 2017.
Voor een goede kwaliteit van onderwijs is de kwaliteit van de individuele docent van wezenlijk belang.
Binnen de gezondheidszorgopleidingen is daarom een toenemende aandacht voor het
professionaliseren van docenten en opleiders. Bekende voorbeelden zijn de verplichte bijscholingen
voor opleiders via de Teach-the-Teacherstrajecten en de universitaire Basis- en Senior Kwalificaties
Onderwijs (BKO en SKO). Maar leiden deze opleidingen en trajecten nu tot verbetering van de
kwaliteit van individuele docenten? En wat zouden we nog meer kunnen doen om docenten te helpen
hun onderwijstaak beter uit te voeren?
Prof. Yvonne Steinert van McGill University Montreal Canada houdt zich al jaren met dit
onderwerp bezig en kan gerekend worden tot een van de toonaangevende onderzoekers op het
gebied van Faculty Development. In haar lezing Faculty Development; Inspiring Teachers to Teach
praat zij ons bij over recente inzichten vanuit onderzoek naar de impact van Faculty Development
op individuele docenten en organisaties en wat we kunnen of moeten doen om de continue
ontwikkeling van docenten verder te verbeteren.
Er is zowel nationaal als internationaal ook veel discussie over de waardering van onderwijs. We
vinden allemaal onderwijs belangrijk. Toch blijven in de gezondheidszorg patiënten natuurlijk voorop
staan en wordt vooral in de academische setting onderzoek meer gewaardeerd dan onderwijs. Dus
de vraag is hoe onderwijs en degenen die zich daar voor inzetten meer gewaardeerd kunnen worden.
In hoeverre identificeren onze clinici en onderzoekers zich met het ‘profiel’ van docent? Welke
carrièremogelijkheden zijn er voor hen die geïnteresseerd zijn in onderwijs en hoe creëren we een
onderwijscultuur? Hoe doen ze dat eigenlijk op andere plekken in de wereld?
Stimulating an Educational Culture, what can we do? is de titel van de lezing van prof. Patricia
O’Sullivan van de University of California San Francisco (UCSF). Daarin deelt zij
(onderzoeks)ervaring rondom het stimuleren van ‘faculty’, het promoten van scholarship in
docentprofessionalisering en het creëren van een onderwijscultuur aan de hand van voorbeelden
vanuit UCSF.
Het onderwijs verandert, qua vorm en qua inhoud. Een aspect daarvan is een toenemend zoeken
naar integratie en interprofessionele samenwerking. Onderwijsprogramma’s worden herzien om meer
nadruk te leggen op interprofessioneel en team-based leren. Maar wat betekent dat eigenlijk voor
betrokken docenten? Hoe interprofessioneel en team-based werken zij eigenlijk en hoe kunnen we ze
daarbij helpen?
Prof. Ian Bates van de UCL School of Pharmacy in Londen deelt in zijn lezing Training medical
professionals from an interprofessional point of view; what does it mean to medical educators? zijn
jarenlange ervaring rondom interprofessioneel leren met ons en geeft zijn visie op dit punt.
“Anybody who believes that all you have to do to be a good teacher is to love to teach also has to
believe that all you have to do to become a good surgeon is to love to cut.” is een citaat van Adam
Urbanski Ph.D. (1946 – American Federation of Teachers, Vice President). Het maakt duidelijk dat
voor het uitvoeren van specifieke taken ook specifieke competenties nodig zijn. Regelmatig worden in
het onderwijs vernieuwingen gelanceerd die bedoeld zijn om de kwaliteit te verbeteren. Maar ze zijn
lang niet altijd succesvol en dat heeft vaak te maken met het feit dat ze zich niet richten op de cruciale
speler: de docent!
Jaap Versfelt werkt als initiatiefnemer van de Stichting leerKRACHT met docenten binnen diverse
onderwijsinstellingen aan het creëren van een cultuur van ‘samen elke dag een beetje beter’. Met als
doel daarmee de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. Hij daagt ons uit te onderzoeken wat we
daarvan binnen onze eigen instellingen kunnen leren.
Door (wetenschappelijke) papers, posters, workshops, ronde tafel sessies, symposia en
debatten biedt het NVMO Congres een inspirerende omgeving voor het uitwisselen van
innovaties en onderzoeksresultaten op het gebied van onderwijs in de gezondheidszorg.
2
In dit abstract boek vindt u alle abstracts van alle inhoudelijke bijdragen. We hopen dat het helpt bij de
selectie van uw persoonlijk programma. Op de NVMO-website (www.nvmo.nl) kunt u tevens de
congresapp downloaden om zo uw persoonlijke congresprogramma aan te maken. Ook vindt u in
deze app de abstracts en de inhoud van dit boekje.
Het jaar 2017 is een bijzonder jaar, want de NVMO bestaat 45 jaar. De lustrumcommissie heeft een
eigen thema gekozen namelijk Academische Vrijheid gedefinieerd als “freedom of teaching and
discussion, freedom in carrying out research and disseminating and publishing the results
thereof...”. Dat onderwerp kwam al eerder in het jaar aan de orde bij werkgroepbijeenkomsten en nu
vooral op de donderdag tijdens het congres. We dagen u graag uit om in vrijheid te discussiëren bij
de lustrumworkshops en in het plenaire debat tijdens de borrel. Om vervolgens na het walking diner
het feest voort te zetten op de dansvloer of aan de bar.
Wij beloven dat u met dit congres geïnspireerd wordt tot leren!
Namens de NVMO Congrescommissie,
Drs. Lisette van Bruggen
Hoofdorganisator NVMO Congres 2017
Universitair Medisch Centrum Utrecht
3
European Board of Medical Assessors

The European Board of Medical Assessors (EBMA) promotes best assessment practice for
medical education in Europe and enables medical schools and other institutions, active in
medical education and training, to develop and implement the strategic use of assessment for
learning.
EBMA is a full service assessment community consisting of like-minded professionals concerned with
improving the quality of care offered to the public. EBMA shares its expertise in assessment by
offering:
Assessment Products Conference
- European Knowledge Testing - Annual EBMA conference on assessment
- (Online Computerized Adaptive) Progress ➢ 14-15 October 2017, Egmond aan Zee,
Testing the Netherlands
- Video-based workplace-based ➢ November 2018, Braga, Portugal
assessment
- E-Portfolio
- Item bank As a member of EBMA you can benefit from
being introduced to a community of
Faculty Development Workshops established experts working together to create
- Programmatic assessment unique assessment recourses that could
- Workplace-based assessment improve quality of healthcare. We offer two
- Effective feedback levels of membership: institutional
- Item writing membership and school membership.
- Psychometrics
- E-Portfolio Visit our website www.ebma.eu for more
information on our products and services, our
Consultancy Services partners, membership opportunities and
- Support for the development and activities.
implementation of a programmatic
assessment system EBMA has a booth at the NVMO conference
- Support for the development and were you can meet us; we are there to
implementation of a (computerized answer all your questions!
adaptive) Progress Test
- Benchmarking of an assessment Or contact us via:
programme against accreditation criteria European Board of Medical Assessors
P.O. Box 616, 6200 MD Maastricht, the
Trainings Netherlands
- Training in Psychometrics (16-20 April [email protected]
2018, Maastricht, the Netherlands) Phone [phone]
- Tailor-made trainings
4
Sponsoren NVMO Congres

Federatie Medisch Specialisten
Koninklijke van Gorcum
Mas Outreach
Mateum B.V.
Parantion
Skills Meducation
Team Based Learning Collaborative
5
DONDERDAG 16 NOVEMBER 2017
08.00-09.45 ONTVANGST MET KOFFIE EN THEE
09.45-10.15 Plenair / Zuiderduinzaal
09.45-10.00 Opening congres
drs. Lisette van Bruggen, hoofdorganisator NVMO congres 2017
Prof.dr. Fedde Scheele, voorzitter NVMO
Prof.dr. Berent Prakken, vice-decaan Faculteit Geneeskunde UMC Utrecht en directeur
Onderwijscentrum
10.00-10.15 Uitreiking Han Moll Penning in het kader van het 45-jarig bestaan van de
NVMO prof.dr. J. de Graaf, Voorzitter van de jury
10.15-11.00 Hoofdlezing
Faculty Development: Inspiring Teachers to Teach
prof.dr. Yvonne Steinert, McGill University, Montreal, Canada
Faculty members play a vital role in the education of future health professionals, and in many ways, our
educators and researchers are our most important educational resource. During this session, we will focus
on how faculty development can help to inspire our teachers to teach – and to learn. Following a brief
discussion of a recent study examining why physicians teach and the scope of faculty development, we
will examine different approaches to this critical aspect of professional development, with a particular focus
on peer coaching, work-based learning, and communities of practice. We will also examine what is known
about the impact of faculty development on the individual and the organization.
11.00-11.30 WISSELPAUZE MET KOFFIE EN THEE
6
12.00-13.15 Blok A
A2 / Zaal 525
Navigeren in de complexiteit van curriculum herziening binnen medisch onderwijs
Dekker H, Velthuis F, Jaarsma ADC
UMC Groningen
Thema
Curriculum herziening is een terugkerend, intensief en complex proces binnen elke medische faculteit.
Organisatiemanagement en veranderkunde leveren allerlei handvatten om dit proces in kleinere stappen
uiteen te rafelen. Toch blijkt de realiteit vaak weerbarstig. Het onderwijs krijgt vorm door vele interacties
tussen verschillende groepen stakeholders; van docenten en studenten tot onderwijskundig medewerkers,
afdelingshoofden en de Raad van Bestuur. Daarbij speelt ook nog de belangrijke link met de universiteit
een rol. Daarnaast hebben maatschappelijke ontwikkelingen en groeperingen invloed op het curriculum. Dit
maakt het proces van curriculumherziening een complexe aangelegenheid.
In deze workshop gaan we deze complexiteit uitdiepen aan de hand van drie inleidingen door
vertegenwoordigers van de geneeskunde opleidingen uit Amsterdam, Maastricht en Groningen. Elk van deze
opleidingen zit momenteel in de implementatiefase van een nieuw curriculum. De focus van deze inleidingen
ligt niet op de vormgeving van het nieuwe curriculum maar zal zich juist toespitsen op hoe dit proces van
curriculumherziening vorm heeft gekregen. De discussie na afloop zal worden gemodereerd aan de hand van
drie grote uitdagingen: hoe om te gaan met de grote hoeveelheid stakeholders, met weerstand en hoe het
proces te ‘sturen’. Dit zijn uitdagingen die afkomstig zijn uit recent eigen onderzoek.
Doel
Inzicht vergroten in hoe te navigeren binnen complexe curriculumherzieningen in medisch onderwijs.
Doelgroep
Collega’s die betrokken zijn bij curriculum herziening
Opzet: activiteiten en opbrengst
• Korte introductie
• Drie inleidingen (Amsterdam, Maastricht en Groningen)
• Plenaire nabespreking en discussie aan de hand van drie grote uitdagingen:
- hoe om te gaan met de grote hoeveelheid stakeholders
- hoe om te gaan met weerstand
- hoe het proces te ‘sturen’
• Conclusie en afsluiting
Max aantal deelnemers: 75
Trefwoord: Education Management: Change
Wijze van presentatie: Workshop
Correspondentieadres:
H. Dekker
UMC Groningen
Onderwijsinstituut, CEDAR
Ant. Deusinglaan 1
9713 AV GRONINGEN
E-mail: [email protected]
A3 / Abdijzaal
Academic Freedom – vrijheid in gebondenheid?
Leden van de NVMO Werkgroep Experts2Meet
Doel
Het doel van de workshop is duidelijk te krijgen wat we bedoelen als we het over Academic Freedom hebben,
in het bijzonder wat Academic Freedom betekent voor het (medisch) onderwijs en onderzoek van onderwijs.
7
Thema
Academic Freedom is een belangrijk thema op dit NVMO-congres. Intuïtief vinden we dit een heel belangrijk
thema, maar waar hebben we het eigenlijk over? Wat bedoelen we nu precies? En wat betekent Academic
Freedom voor ons onderwijs en ons onderzoek van onderwijs? Schept Academic Freedom ook
verplichtingen of moet iedereen kunnen doen waar hij/zij zin in heeft? Wat is de relatie tussen Academic
Freedom en professionaliteit? Vragen als deze staan centraal in de workshop.
Doelgroep
Een ieder die graag een bijdrage wil leveren aan de discussie over Academic Freedom.
Activiteiten
Van de deelnemers wordt een actieve inbreng verwacht. Op basis hiervan worden stellingen cq suggesties
geformuleerd die verderop in het congres weer aan de orde zullen komen.
Trefwoord: Academic Freedom
Wijze van presentatie: Workshop
A4 / Zaal 530
Voor, met en door patiënten. Een nieuw curriculum met de patiënt als partner
in onderwijs
Gurp PJM van1, Schwering LCC2, Verseput JJA2, Tabak R1, Landstra AM3, Goor
H1 1Radboudumc,2Radboud universiteit,3Rijnstate ziekenhuis
Thema
De gezondheidszorg van morgen vraagt aanpassingen in de opleiding van studenten geneeskunde en
biomedische wetenschappen 1. Bij een veranderende rol van zorgverlener en patiënt hoort een veranderde
visie op leren. Kernbegrippen van deze visie zijn contextueel en samenwerkend leren waarbij persoonlijke
zorg, participatie van de patiënt in een behandelteam en het onderwijs uitgangspunten zijn. Vertaald naar de
opleiding doet de student zoveel mogelijk kennis op in een praktijkgeoriënteerde omgeving met interactie
tussen student en patiënt. De patiënt deelt niet alleen ervaringen. De patiënt is ook actief betrokken bij
ontwikkeling, organisatie en uitvoering van onderwijs 2.
In deze ronde tafel sessie creëren we een platform voor het uitwisselen van ervaringen van
patiëntparticipatie in het onderwijs. We laten ter inspiratie innovaties uit het Nijmeegse curriculum zien,
belicht vanuit het perspectief van de student, de patiënt en de opleiders.
Doelen
Verkennen van mogelijkheden van patiëntparticipatie in het onderwijs, met passende leerdoelen en
aandachtspunten voor de organisatie van dit onderwijs.
Doelgroep
Docenten, opleiders, onderwijskundigen, studenten
Opzet
De groepen deelnemers werken volgens de World Café methode. Centraal staan drie thema’s die
gerelateerd zijn aan het verbinden van patiëntervaringen met de studie/student geneeskunde. Aan de tafel
zit een vertegenwoordiger van de student, de patiënt, de docent/opleider van een academisch en een
perifeer ziekenhuis.
Deelnemers gaan in groepen aan de slag om met elkaar te discussiëren over:
- mogelijkheden en belemmeringen voor actieve participatie van patiënten in brede zin in het
onderwijs voor studenten geneeskunde en biomedische wetenschappen
- passende leerdoelen bij leeractiviteiten gebaseerd op contact tussen student en patiënt.
Thema’s die centraal staan per ronde:
Thema 1: de patiënt als mede-ontwikkelaar van onderwijs en docent in het onderwijs
Thema 2: de patiënt longitudinaal gevolgd
Thema 3: eenmalige student-patiëntcontacten
Per ronde starten de deelnemers waar de vorige groep is gebleven. Praktijkvoorbeelden, suggesties en
randvoorwaarden worden opgeschreven. Elke tafel kent zijn eigen thema. Plenair worden resultaten
nabesproken en enkele voorbeelden uit het nieuwe curriculum in Nijmegen worden in detail besproken.
8
Referenties
1. Rapport Kervezee (https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2016/11/17/anders-
kijken-anders-leren-anders-doen)
2. Active patient involvement in the education of health professionals. 3.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20078757 2010 Jan;44(1):64-74.
Maximum aantal deelnemers: 30
Trefwoord: Teaching & learning: Experiential learning, Teaching & learning: Collaborative/peer-to-
peer, Curriculum: Education environment
Wijze van presentatie: Rondetafelsessie
Correspondentieadres:
P.J.M. van Gurp
Kwakkenbergweg 55
6523 ML NIJMEGEN
E-mail: [email protected]
A5 / Zaal 531
Ontwerpen en produceren van interactief lesmateriaal door docenten
Doets M, Hols SHG
Erasmus MC
Thema
Het Erasmus MC heeft een aantal jaren ervaring met het ontwerpen en produceren van e-learningmodules.
De laatste jaren worden ook onze docenten nauw betrokken bij het ontwikkelen van deze modules, doordat
gebruik gemaakt wordt van de gebruiksvriendelijke open source auteurstools Xerte Online Toolkits (XOT),
voor de ontwikkeling van interactieve tutorials aan de hand van templates, en OpenLabyrinth (OL), voor het
ontwerpen van modules met vertakte paden, zoals virtual patientprogramma’s. Docenten kunnen hier zelf
mee aan de slag na een workshop waarin zowel didactische principes worden uitgelegd als hands-on de
auteurstools worden behandeld.
In deze sessie ligt de nadruk op het ontwerpproces en de didactische keuzes die gemaakt worden bij
ontwikkeling van interactieve zelfstudiemodules. Naast het ontwikkelproces van de modules zelf, zullen
we aandacht besteden aan inbedding in het onderwijs en principes van blended learning en flipping the
classroom. We geven praktijkvoorbeelden van onze eigen e-learningmodules en laten zien hoe deze
gecombineerd worden met contactonderwijs. We geven praktische tips die u kunt toepassen bij het
ontwerpen van uw eigen onderwijs.
Doelgroep
Docenten
Opzet workshop
- inleiding; voorstellen en verwachtingen peilen, leerdoelen formuleren door de deelnemers
- didactische principes; presentatie van de didactische principes bij het maken van een interactieve
e-module, modellen voor inbedding en ontwerpkeuzes bij het implementeren in het onderwijs
- produceren van modules; een blik op de achterkant van de auteurstools, en aandacht voor gebruik
van multimedia
- modules bekijken; deelnemers bekijken in 2 of 3-tallen een aantal modules, beoordelen deze kritisch
aan de hand van de principes en bediscussiëren de bevindingen met elkaar
- terugkoppeling per groep, afsluiting en samenvatting
Doel / leerdoelen
Na afloop heeft de deelnemer een beeld van de stappen die nodig zijn voor het ontwikkelen van e-
learningmodules voor het eigen onderwijs. Na afloop kent de deelnemer enkele auteursomgevingen voor
de ontwikkeling van e-learningmodules en kan hij/zij een inschatting maken van de benodigde investering
om deze zelf te ontwikkelen. Na afloop heeft de deelnemer kennis van de begrippen blended learning en
flipping the classroomom, en mogelijkheden om e-learning in zijn eigen onderwijs in te bedden.
Maximum aantal deelnemers: 12
Trefwoord: Teachers/Trainers: Faculty/Staff development, Teaching & learning: e-learning/computers
Wijze van presentatie: Workshop
9
Correspondentieadres:
M. Doets
Erasmus MC
Onderwijsbeleid en -advies
Postbus 1738
3000 CA ROTTERDAM
E-mail: [email protected]
A6 / Zaal 532
Aios Self Assessment Tool: Online werken aan eigen ambities
Blok GA1, Rem LG2, Leede BJA de2
1Reinier de Graaf Groep,2LUMC
Thema
In het kader van het RIO project Individualisering stond in de OOR Leiden het thema Aios Empowerment
centraal. Dit heeft onder andere een online Self Assessment Tool voor aios opgeleverd. Doel van deze online
tool is dat aios tijdens de opleiding hun eigen professionele ambities, wensen en ontwikkelpunten in beeld
brengen en deze bijhouden tijdens hun gehele opleiding en daarna. Het instrument is ontworpen om (te leren)
effectief invloed uit te oefenen binnen de werkorganisatie, gericht te werken aan ambities en zicht te krijgen op
de eigen ontwikkelpunten en –mogelijkheden. Niet alleen tijdens de opleiding, maar ook voor daarna. Met
behulp van de tool kunnen aios hun bewustzijn vergroten over hun sterke en minder sterke eigenschappen,
meer bewuste keuzes maken in stages/activiteiten die passen bij hun ambities, voorkeuren en ontwikkeldoelen
en zo betere sturing geven aan de eigen persoonlijke en professionele ontwikkeling. De tool is daarnaast
bedoeld als hulpmiddel om meer expliciete keuzes met de opleider of supervisor te bespreken, bijvoorbeeld in
het kader van de voortgang van de opleiding, de keuze van een stage of aandachtsgebied of keuzes die te
maken hebben met het beroepsperspectief. De tool is gebaseerd op een gedegen theoretische onderbouwing
en toegespitst op de opleiding/ het werk van aios (o.a. Bandura, Covey, Coleman, Karasek & Theorell,
Knegtmans, Myers-Briggs, Rotter, Seppällä)
Doel
Het doel van de workshop is deelnemers inzicht te verschaffen in achtergrond en structuur van de Aios
Self Assessment Tool en de wijze waarop de Tool kan worden ingezet in de opleiding en daarna.
Deelnemers kunnen zelf ervaring opdoen in het werken met de Tool.
Doelgroep
Aios, opleiders, supervisoren, onderwijs(des)kundigen, HRM-professionals
Opzet workshop, activiteiten en opbrengst
In de interactieve workshop gaan we eerst in op de theoretische uitgangspunten waarop de Self Assessment
Tool is gebaseerd, waarbij we gebruik maken van reflectieopdrachten. We demonstreren vervolgens de tool.
De deelnemers kunnen daarna zelf ervaren hoe de tool werkt en wat deze kan opleveren door ermee aan de
slag te gaan. Deze individuele activiteit wordt gevolgd door uitwisseling van ervaringen in duo’s. In de
plenaire discussie die daarna volgt worden de ervaringen teruggekoppeld, bespreken we de mogelijkheden
van de Tool en evalueren we de workshop. De deelnemers weten na de workshop op welke wijze de Aios
Self Assessment Tool bij kan dragen aan de professionalisering van aios en kan zorgen voor meer
bewustwording en regie over de eigen professionele ontwikkeling.
Maximum aantal deelnemers: 20
Trefwoord: Assessment: Self-assessment, Learning outcomes: Reflection / Critical thinking /
decision-making / clinical reasoning, Students/Trainees: Career choice
Wijze van presentatie: Workshop
Correspondentieadres:
G.A. Blok
Reinier de Graaf Groep Leerhuis
Postbus 5011
2600 GA DELFT
E-mail: [email protected]
10