nanzi anton vrede

44 Pages·2006·1.1 MB·Italian

Anton Vrede
Uit het boek (helaas uitverkocht):
Hoe Nanzi de koning beetnam
en andere Antilliaanse verhalen over de slimme spin
Auteur:© Nilda Pinto
Nederlandse vertaling:© dr.Wim Baart
Bewerking Nederlandse tekst:© Lieke van Duin
Bewerking Papiamentse tekst:© Sidney Joubert en Hubert Lemmens
Illustraties:
© Doesjka Bramlage (pagina 39,68,99,147,183,186,199)
© José Maria Capricorne (pagina 42,78,102,157,196)
© Hans Leijdekkers (pagina 3,6,11,45,73,107,137,140,165,168)
© Marenthe Otten (pagina 22,55,88,112,117,160)
© Mirelva Romano (pagina 29,32,48,85,128,173,176,200)
© Anton Vrede (pagina 14,19,58,63,93,96,120,125,152,193)
Vormgeving en beeldredactie:Renée Koldewijn
Uitgegeven door:© Zirkoon uitgevers, Amsterdam,2005
en © Instituto Raúl Römer,Curaçao,2005
Verspreiding in België:Bakermat uitgevers,Mechelen
Dit boek werd mede mogelijk gemaakt met financiële steun van:
Nederlands Literair Productie- en Vertalingen Fonds
Prins Bernhard Cultuur Fonds Nederland
Notarissen Alexander en Simon te Curaçao
Stichting Bon Intenshon te Curaçao
Alle rechten voorbehouden.Niets uit deze uitgave mag worden
verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt op welke wijze ook,
zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgevers.
ISBN 90 5247 353 6
NUR 277/280
2
Cha Tiger engañá
Cha Tiger gefopt
Hopi aña pasá Cha Tiger no tabata biba den mondi,sino kaminda hende mes tabata
biba.Tur hende tabatin miedu di dje.Ora nan weta Cha Tiger punta hanchi so,ya nan
tabata kita p’e.
Un anochi un grupo di hende tabata sintá bou di un palu enorme di tamarein.
E kòmbersashon tabata trata di Cha Tiger.Un di nan di:
‘Boso sa no,e kompai ei tin mashá forsa i mi no ta konfi’é niun tiki.Lo e mester ta
kome mashá hopi.Mi tin miedu di dje!’
Vele jaren geleden woonde Cha Tiger,de tijger,niet in het bos maar bij de
mensen.Iedereen was bang voor hem.Wanneer ze Cha Tiger maar even om
de hoek zagen komen,liepen ze al voor hem weg.
Op een avond zat een stel mensen onder een enorme tamarindeboom.
Ze hadden het over Cha Tiger.Iemand zei:
‘Jullie moeten weten,die makker is oersterk en ik vertrouw hem voor geen
cent.Hij zal vast een heleboel moeten eten.Ik ben bang voor hem.’
‘Ai,bo ta kèns! Ta kiko Cha Tiger por hasi? Blo grita so.Ami sí no tin miedu di dje.
Klaro ku e mester ta kome hopi.Un kurpa grandi asina mester gasta hopi kos,sino ni
kana e no por kana di flakesa.Mi ta pusta boso ku mi por sinta riba su lomba,meskos
ku mi por sinta riba lomba di kualke buriku.’
‘Och,je bent niet goed wijs! Wat kan Cha Tiger doen? Alleen maar brullen.
Ik ben helemaal niet bang voor hem.Natuurlijk eet hij veel.Met zo’n groot
lijf moet hij heel wat naar binnen werken,anders is hij te slap om te lopen.
Maar ik wed dat ik op zijn rug kan zitten,zoals ik op de rug van de eerste de
beste ezel kan zitten.’
Ta Nanzi tabata esun ku a pronunsiá e palabranan akí.E hendenan a hari te dal kontra
otro.
3
4
‘Abo,Nanzi? Gaña bo ta gaña.E ta supla,tumba bo plat abou! Stòp di papia kos di
kèns!’
‘Mi no ta gaña,ni mi no ta broma tampoko.Lo mi laga boso mira.Mañan mi ta kore
riba su lomba.Lo e hiba mi te na Shon Arei.’
Het was Nanzi die deze woorden sprak.De mensen rolden tegen elkaar van
het lachen.
‘Jij,Nanzi? Je liegt.Hij blaast je zó om.Schei toch uit!’
‘Ik lieg niet en ik schep ook niet op.Ik zal het jullie bewijzen.Morgen rijd ik
op hem.Hij zal mij helemaal naar de koning brengen.’
Su manisé,bon tempran,ya Shon Arei tabata sa tur kos.E tabata kurioso pa sa si
Nanzi tabatin tur e kurashi ei.Ata Cha Tiger mes ta pasa.
‘Mòru,Cha Tiger,’ un di e hendenan a kumind'é.
‘Grrr.’
‘Cha Tiger,tende!’
‘Grrr.’
‘Nanzi a hasi bofon di bo.’
Cha Tiger a keda para i el a grita un poko mas duru:‘Grrrrrr…’
‘Bo sa kiko e di? Ku e no tin miedu di bo.Ku e ta subi riba bo lomba.Ku bo no tin
asina tantu forsa manera nos ta kere.’
Cha Tiger a rabia i grita:‘Mi ta bai p’e i mi ta bai regla su kuenta!’
De volgende morgen,nog heel vroeg,wist de koning alles al.Hij was
benieuwd of Nanzi dat echt zou durven.Daar kwam Cha Tiger langslopen.
‘Goeiemorgen,Cha Tiger,’ begroette iemand hem.
‘Grrr.’
‘Cha Tiger,luister eens!’
‘Grrr.’
‘Nanzi heeft de spot met je gedreven.’
Cha Tiger bleef staan en brulde een beetje harder:‘Grrrrrr...’
‘Weet je wat hij gezegd heeft? Dat hij niet bang voor je is.Dat hij op je rug
zal klimmen.Dat jij lang niet zo sterk bent als wij denken.’
Cha Tiger werd woedend en riep: ‘Ik ga naar hem toe en ik zal het hem
inpeperen!’
5
Henter kaminda Cha Tiger a grita furioso.Tur mucha i tur hende grandi a kore drenta
nan kas.Tur ta wak dor di yalusí loke ta bai pasa.Kaya tabata bandoná;el a keda pa
Cha Tiger so.
Nanzi tambe a tende e gritamentu ei,ku a bira ora pa ora mas duru.El a spanta,bira
blek.Su djentenan tabata bati kontra otro,manera hende ku tin kalafriu.Sodó tabata
basha di su frenta.
Shi Maria no por a puntra nada,pasobra ata Cha Tiger a bati porta di kas,manera ta
saka e ker a sak’é di su skarnirnan.Shi Maria a habri porta.
Cha Tiger a push’é un banda.Den un huki di e kas el a weta Nanzi drumí boka abou
ta tembla.
De hele weg brulde Cha Tiger van woede.Alle kinderen en grote mensen
renden hun huis in.Ze keken door de jaloezieën naar wat er ging gebeuren.
De straat was leeg;Cha Tiger had vrij spel.
Ook Nanzi had het gebrul gehoord,dat hoe langer hoe harder klonk.
Hij schrok en werd bleek.Zijn tanden klapperden,alsof hij koude rillingen
had.Het zweet stroomde over zijn voorhoofd.
Shi1 Maria kon niets vragen,want daar bonkte Cha Tiger al op de voordeur
alsof hij hem uit zijn hengsels wilde slaan.Shi Maria deed de deur open.
Cha Tiger duwde haar aan de kant.In een hoek van het huis zag hij Nanzi op
zijn buik liggen beven.
‘Kon ta,Cha Tiger?’,Nanzi a puntra ku un bos lastimoso.
‘M'a bin tende di bo mes boka,loke bo a bisa di mi.Grrrr.’
‘Ami akí? Ami a papia malu di bo? Ta kon hende bibu por ta malu asina? Esaki sí ta
kolmo de los kolmos.Bo no ta mira kon malu mi ta?’
‘Hoe gaat het,Cha Tiger?’ vroeg Nanzi met klagerige stem.
‘Ik ben gekomen om uit je eigen mond te horen wat je van mij gezegd hebt.
Grrrr.’
‘Ik? Heb ik kwaad van je gesproken? Hoe is het mogelijk dat de mensen zo
gemeen kunnen zijn! Dit is het toppunt,eerlijk waar.Zie je niet hoe ziek ik
ben?’
Nanzi a warda un ratu,manera hende ku no por hala rosea drechi,kaba el a sigui
6
papia ku e mésun bos lastimoso: ‘Shi Maria ker a hiba mi serka Shon Arei,pasobra mi
no tin niun sèn pa kumpra yerba.Aya un hende sabí por saminá mi i kura mi.
Ami,ami no por papia mas.’
Agotá Nanzi a kai atrobe boka abou.‘Ami,un tata di nuebe yu...’
Nanzi wachtte eventjes,zoals iemand die niet goed adem kan halen,en ging
toen op dezelfde klagende toon verder:‘Shi Maria wilde mij naar de koning
brengen,want ik heb geen cent meer om kruiden te kopen.Daar kan een
geleerd man mij onderzoeken en genezen.Ik,ik kan niet meer praten.’
Uitgeput viel Nanzi weer voorover.‘Ik,een vader van negen kinderen…’
Cha Tiger a spanta.Nanzi ta malu di bèrdat.Dios sa ku e no ta muriendo.
‘Cha Tiger,abo tin forsa.Lo bo no por hiba mi serka Shon Arei?’
Cha Tiger a haña duele di Nanzi.P’esei e di:
‘Ta bon,subi riba mi lomba numa.’
‘Ai,mi n’ por! Tur mi kurpa ta hasi due.Laga Shi Maria pone un kusinchi riba bo
lomba.’
‘Ta bon.’
Cha Tiger schrok.Nanzi was echt ziek.Wie weet of hij niet doodging.
‘Cha Tiger,jij bent sterk.Zou jij mij niet naar de koning kunnen brengen?’
Cha Tiger kreeg medelijden met Nanzi.Daarom zei hij:
‘Oké,klim maar op mijn rug.’
‘O jee,ik kan het niet! Overal doet het pijn.Laat Shi Maria een kussentje op
je rug leggen.’
‘Goed.’
Shi Maria a pone un kusinchi riba Cha Tiger su lomba.Ku mashá difikultat Nanzi a
subi para riba un banki.El a pasa man tene Cha Tiger su oreanan,kaba el a laga su
kurpa slep baha riba lomba di Cha Tiger.Nanzi a keda ku su kabes riba palu di
garganta di Cha Tiger.’ Asina mi kurpa lo sakudí muchu i lo mi mester keda tene bo
na bo orea.Mihó mi pasa un kabuya dor di bo boka,ya mi tin un kaminda di tene.
E or’ei mi por sinta nèt.’
Cha Tiger a gruña ku ta bon.Miéntras Nanzi tabata suspirá i keha,Shi Maria a pasa e
kabuya dor di boka di Cha Tiger.
7
Shi Maria legde een kussentje op de rug van Cha Tiger.Met veel moeite ging
Nanzi op een bankje staan.Hij greep met zijn handen de oren van Cha Tiger
en liet zich op de rug van de tijger glijden.
Met zijn hoofd bleef hij op de nek van Cha Tiger liggen.
‘Zo ga ik te veel schudden en moet ik mij aan je oren blijven vasthouden.
Ik kan beter een touw door je mond doen,dan kan ik rechtop zitten.’
Cha Tiger bromde dat het goed was.Terwijl Nanzi zuchtte en klaagde,deed
Shi Maria het touw door de bek van Cha Tiger.
‘Ban pokopoko,’ Nanzi di ku Cha Tiger ora el a kuminsá kana.
Den mondi Nanzi di:‘Hasta e muskitanan ta molestiá mi.Nan ta mira ku mi no tin
hopi dia mas di bida.Cha Tiger,laga mi kòrta un rama di e palu akí pa mi kore ku
nan.’
Cha Tiger a keda para i Nanzi a kòrta su rama.Kada be e ta zuai ku e rama,kaba e ta
keha di doló.Ata nan a sali for di mondi.Un grupo di hende tabata pará kantu di
kaminda.
Nanzi a lanta kurpa,zuai ku e rama i dal Cha Tiger asina duru kuné,ku esaki a spanta
asina tantu ku el a sali na kareda te serka Shon Arei.Lenga afó el a para dilanti di Su
Mahestat.
‘Kalm aan,’ zei Nanzi tegen Cha Tiger toen hij begon te lopen.
In het bos zei Nanzi:‘Zelfs de muskieten plagen mij.Ze zien dat ik niet lang
meer te leven heb.Cha Tiger,laat me een takje van deze boom afsnijden om
ze van me weg te jagen.’
Cha Tiger bleef staan en Nanzi sneed zijn takje.Telkens weer zwaaide hij met
de tak en jammerde van de pijn.Daar kwamen ze uit het bos.Een groepje
mensen stond aan de kant van de weg.
Nanzi kwam overeind,zwaaide met de tak en sloeg er Cha Tiger zo hard
mee dat deze ontzettend schrok en het op een lopen zette,tot aan de
koning toe.Met de tong uit de bek bleef hij voor Zijne Majesteit stilstaan.
‘Shon Arei a weta? Cha Tiger no ta nada mas ku mi buriku!’
Henter pueblo a grita:‘Biba Nanzi!’
Cha Tiger a haña bèrgwensa,ora el a komprondé ku Nanzi a nèk e.El a saka un
kareda bai mondi.Eiden el a keda te dia di awe.
8
9
Shon Arei a regalá Nanzi un saku di plaka.Shèrs di Su Mahestat a hiba Nanzi kas.
Nanzi i su yunan a haña paña nobo i Shi Maria a haña un shimis tur di kanchi i bòrdür
i un sombré ku pluma di abestrus.
‘Heeft de koning het gezien? Cha Tiger is niet meer dan mijn ezel!’
Alle mensen schreeuwden:‘Hoera voor Nanzi!’
Cha Tiger schaamde zich dood toen hij begreep dat Nanzi hem bedrogen
had.Hij zette het op een lopen naar het bos.Daar is hij gebleven tot op de
dag van vandaag.
De koning gaf Nanzi een zak met geld.Het rijtuig van Zijne Majesteit bracht
Nanzi naar huis.Nanzi en zijn kinderen kregen nieuwe kleren en Shi Maria
kreeg een jurk vol kant en borduurwerk en een hoed met struisveren.
10