MÜMTAZ ŞAHSİYETLERİN KABUSLARI DİGER ÖYKÜLER VE Bertram;l Russell bgst Yayınları bgst Yayınları -70 Edebiyat Dizisi -2 Mümtaz Şahsiyetlerin Kabusları ve Diğer Öyküler Bertrand Russell "Nightmares of Eminent Persons and Other Stories" Birinci Basım: The Bodley Head, Londra (1954) © 2000 The Bertrand Russell Peace Foundation Ltd., Londra Spokesman, Nottingham (2000) Türkçesi: Seda Çıngay Mellor Birinci Basım İstanbul, Ekim 2016 © bgst Yayınları Yayına Hazırlayan: Taylan Doğan Redaksiyon: Seda Ateş Türkçe Düzelti: Sibel Neslişah Hazar Kapak Tasarımı: Mehmet Ulusel Mizanpaj: Esra Aşan Baskı: Görsel Dizayn Ofset Matbaacılık Tic. San. A.Ş. Atatürk Bulvarı, Deposite iş Merkezi A5 Blok, 4.Kat No:407 İkitelli O.S.B. /Başakşehir I İstanbul Sert. No: 32211 0212 671 91 00 ISBN: 978-975-6165-72-0 Boğaziçi Gösteri Sanatları Topluluğu Tomtom Mah. Kaymakam Reşat Bey Sok. 9/3 Beyoğlu I İstanbul Sert. No: 11193 0212 251 19 21 www.bgst.org [email protected] MÜMTAZ ŞAHSİYETLERİN KABUSLARI DİGER ÖYKÜLER VE Bertrand Russell Türkçesi: Seda Çıngay Mellor bgst Yayınlan Bertrand Arthur William Russell (1872-1970): Britanyalı fel sefeci, mantıkçı, matematikçi, tarihçi, yazar, toplumsal eleştirmen ve politik aktivist. Yaşamının çeşitli dönemlerinde kendini liberal, sosyalist ve pasifist olarak adlandırmış, fakat bu tanımlardan hiç birinin onu doğru ifade etmediğini belirtmiştir. Henüz 19. yüzyılda kadınların oy hakkı, kürtaj ve Darwincilik gibi radikal görüşleri be nimseyen liberal bir aristokrat ailenin çocuğudur. G. Frege, G. E. Moore ve kendi öğrencisi Ludwig Wittgenstein ile birlikte analitik felsefenin kurucularından kabul edilir. 1910-13 yıl ları arasında A. N. Whitehead ile birlikte yayımladıkları üç ciltlik eser Principia Mathematica, matematik için mantıksal bir temel inşa etme çabasının ürünüdür. 1905'te yayımladığı "On Denoting" adlı makale, bir "felsefe paradigması" olarak değerlendirilir. Çalış malarının mantık. matematik, küme teorisi, dilbilim, yapay zeka, bilişsel bilimler, bilgisayar bilimleri ve felsefe; özellikle dil felsefe si, epistemoloji ve metafizik üzerinde çok büyük etkileri olmuştur. Russell aynı zamanda önde gelen bir savaş karşıtı aktivist ve an tiemperyalisttir. 1. Dünya Savaşı esnasında pasifist görüşleri ne deniyle hapse girmiştir. il. Dünya Savaşı arifesinde Adolf Hitler'e karşı kampanya yürütmüş, Soğuk Savaş yıllarında Stalin'in otoriter rejimini eleştirmiştir. ABD'nin Vietnam işgaline karşı çıkmış, nük leer silahlanma yarışına karşı mücadele yürütmüştür. 1950 yılında, "insani idealleri ve ifade özgürlüğünü savunan çeşitli yazılarından ötürü" Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görülmüştür. 1955 yılında nükleer silahlanmaya karşı yayımlanan ve dönemin önde gelen on bir fizikçisi tarafından imzalanan Russell-Einstein Manifestosu, 1962 Küba Krizi sırasında Nikita Khruschev ve ]. F. Kennedy arasındaki dolaylı görüşmede oynadığı rol, Kennedy sui- kastinin ardından 1964'te Kennedy'i Kim Öldürdü Komisyonu'nun kuruluşuna öncülük etmesi, 1966-67'de jean Paul Sartre ve diğer önemli entelektüellerle birlikte Russell Vietnam Savaş Suçları Mahkemesi'nin kuruluşunda oynadığı rol, Russell'ın uzun siyasal aktivizminden önemli satırbaşlarıdır. Russell'ın Türkçe yayımlanmış başlıca eserleri şunlardır: lkaruö ya da Bilimin Geleceği (çev. Nirva Osanyan, bgst Yayınları, 2016) ToplumöalYeniden İn�anın ilkeleri (çev. Şebnem Duran. Taylan Doğan, bgst Yayınları, 2015), Özgürlük Yolu: Soöyalizm. Anar �izm. Sendikalizm (çev. Şebnem Duran, bgst Yayınları, 2015), Neye inanıyorum (çev. Savaş Kılıç, bgst Yayınları, 2015), Politik ldealler (çev. Taylan Doğan, Sezin Gündoğan, bgst Yayınları, 2015), Felöete Yazıları (çev. Funda Sezer, Say Yayınları, 2015), Anlam ve Doğru luk Üzerine (çev. Ezgi Onat, italik Yayınları, 2014), Batı Felöeteöi Tarihi. 3 Cilt (çev. Ahmet Fethi, Alfa Yayıncılık, 2016), Mutlu Olma Sanatı (çev. Yunus Sağlamtürk, Say Yayınları, 2016), Din ile Bilim (çev. Akşit Göktürk, Say Yayınları. 6. baskı. 1994), E:ğitim Üzerine (çev. Şebnem Duran, llya Yayınevi, 2005), E:ğitim ve Toplum Dü zeni (çev. Nail Bezel, Varlık Yayınları, 1969), E:vlilik ve Ahlak (çev. Ender Gürol, Cem Yayınevi, 1999), lktidar (çev. Mete Ergin, Cem Yayınevi, 2002), lnöanlığınYarını (çev. Akşit Göktürk, Yapı Kredi Yayınları, ı998), Neden Hıriötiyan Değilim (çev. Ender Gürol, ilke Basın Yayım, 1996), Sorgulayan Denemeler (çev. Nermin Arık, Say Yayınları, 2015). ÖNDEYİŞ Bu ciltteki hikayelerin hepsinin niyetinin eğlendirmek olmadığı konusunda okuru uyarmak adilce olur. "Kabuslar"ın bir kısmı tam anlamıyla fantastik, diğerleriyse muhtemel olmasa da imkan da hilindeki dehşetleri anlatıyor. "Zahatopolk" baştan aşağıya ciddi olarak tasarlandı. Son hikaye "inanç ve Dağlar" bazı okurlara fan tastik gibi gelebilir, ama bu, okurların korumalı hayatlar sürdüğü anlamına gelir. Şöyle ki: "İngiltere Kraliçesi il. Elizabeth'in bu yılki taç giyme töreninden ilham alan Milli Turşu Vakfı, ı953 yılı boyunca Turşistan'ın hüküm darlığını yapması için Elizabeth Turshu isimli bir Amerikalı kız ara maya başladı. -Yertıötı�ı Günceöi ve Fıötık Dünyaöı" (Oböerver gazetesinden, 28 Haziran ı95J.) Elizabeth Turshu'ya sonsuz başarılar diliyorum! İÇİNDEKİLER ıı Girif 13 Saba Melikeai'nin Kdbuau Şehzadelere Güven Olmaz - 22 Bay Bowdter'ın Kdbuau Aile Saadeti - 28 Paikanatiatin Kdbuau Uyum - Bir Füj - 41 Metati.%ikçinin Kdbuau Retro Me Satanas - 47 Varot�çunun Kdbuau -Varoluşu Elde Etmek 51 Matematikçinin Kdbuau Profesör Karedüz'ün - Tasavvuru 57 Statin'in Kdbuau Amor Vincit Omnia - 62 tiaenhower'ın Kdbuau McCarthy-Malenkov Paktı - 70 Dean Acheaon'ın Kdbuau Menelaus S. Bloggs'un Son - Eseri 75 Doktor Southport Vutpea 'in Kdbuau Zihnin Maddeye - Karşı Zaferi 83 Zahatopotk 133 inanç ve Dagtar