Multicultural Studies

168 Pages·2016·5.35 MB·Polish

Multicultural
Studies
: … 1
Rada naukowa czasopisma / Scientifi c Council of the Journal
» prof. David L. Blustein, Boston College, Boston, USA
» prof. dr hab. Bruno Drwęski, National Institute of Oriental Languages and Civilizations,
Paris, France
» prof. Keith Doubt, Wittenberg University, USA
» prof. dr hab. Marian Golka, Adam Mickiewicz University in Poznań, Poland
» prof. dr Funda Günsoy, Uludag University, Bursa, Turkey
» prof. dr hab. Jerzy Nikitorowicz, University of Białystok, Białystok, Poland
» prof. Slobodan Šoja, Bosnia and Herzegovina
» prof. dr Džemal Sokolović, Institute for Strengthening Democracy, Konjic, Norway,
Bosnia and Herzegovina
» prof. dr hab. Piotr Stępniak, Adam Mickiewicz University in Poznań, Poland
» prof. dr hab. dr h.c. Andrzej Szwarc, Collegium Polonicum in Słubice, Poland; Adam
Mickiewicz University in Poznań, Poland
» prof. dr hab. Adnan Tufekcić, University of Tuzla, Bosnia and Herzegovina
Redaktor naczelny / Editor in Chief
Alicja Szerląg
Sekretarze redakcji / Editorial Assistants
» dr Kamila Gandecka
» dr Justyna Pilarska
» dr Arkadiusz Urbanek
Kolegium recenzentów na lata (cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)–(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:6) / Reviewers for the years (cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:5)–(cid:2)(cid:3)(cid:4)(cid:6)
» prof. UWr dr hab. Stefan Bednarek, University of Wrocław, Poland; prof. ChAT dr hab. Elżbieta
Czykwin, The Christian Theological Academy in Warsaw, Poland; prof. dr Vilija Grincevičienė,
Lithuanian University of Educational Sciences, Lithuania; prof. UWr dr hab. Witold Jakubowski,
University of Wrocław, Poland; prof. dr hab. Zenon Jasiński, Opole University, Poland; prof. dr
hab. Inese Jurgena, Teacher Training and Educational Management Academy in Riga, Latvia; prof.
dr Libertas Klimka, Lithuanian University of Educational Sciences, Lithuania; dr hab. Dorota
Misiejuk, University of Białystok, Poland; prof. dr Zigurds Mikainis, Rezekne Higher Educational
Institution, Latvia; prof. dr Liuda Radzevičienė, Siauliai University, Lithuania; prof. UwB dr hab.
Mirosław Sobecki, University of Białystok, Białystok, Poland; prof. UŚ dr hab. Alina Szczurek-
Boruta, University of Silesia in Katowice, Poland; prof. dr hab. Vilija Targamadzė, Vilnius
University, Lithuania
2 Multicultural Studies 1/2016
Multicultural
Studies
Tom I (1/2016)
KONFLIKTY I WSPÓLNOTA KULTUR
przestrzeniami doświadczania
oraz międzykulturowej edukacji
CONFLICTS AND COMMUNITY OF CULTURES
as the spaces of experiencing
and multicultural education
Redakcja naukowa / Scholarly Editing
Alicja Szerląg
Wrocław (cid:7)(cid:8)(cid:9)(cid:10)
: … 3
Pierwotną wersją czasopisma jest wersja drukowana. Natomiast wersja elektroniczna dostępna
jest pod wskazanym adresem strony internetowej: www.mcs.uni.wroc.pl /
Printed version is the primary version of the journal. Electronic version can be found at the
following website: www.mcs.uni.wroc.pl
Wydawca / Publisher
Zakład Pedagogiki Społecznej Instytutu Pedagogiki
Wydziału Nauk Historycznych i Pedagogicznych
Uniwersytetu Wrocławskiego
Adres redakcji / Editorial Offi ce
Zakład Pedagogiki Społecznej Instytutu Pedagogiki
ul. J.W. Dawida (cid:9), (cid:11)(cid:8)–(cid:11)(cid:7)(cid:12) Wrocław
tel. [+(cid:13)(cid:14)] (cid:12)(cid:9) (cid:15)(cid:10)(cid:12) (cid:7)(cid:8) (cid:8)(cid:9) w. (cid:9)(cid:14)(cid:8)
strona internetowa: www.mcs.uni.wroc.pl
e-mail: [email protected]
Publikacja sfi nansowana została przez Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego /
Publication was fi nanced by Institute of Pedagogy of the University of Wrocław
ISSN (cid:7)(cid:13)(cid:11)(cid:9)-(cid:7)(cid:14)(cid:12)(cid:12)
ISBN (cid:16)(cid:12)(cid:14)–(cid:14)(cid:15)–(cid:10)(cid:7)(cid:10)(cid:9)(cid:14)–(cid:9)(cid:8)–(cid:9)
Realizacja wydawnicza / DTP and Print
Ofi cyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
ul. Kościuszki (cid:11)(cid:9)a,(cid:11)(cid:8)–(cid:8)(cid:9)(cid:9) Wrocław
www.atut.ig.pl
4 Multicultural Studies 1/2016
Spis treści
Table of Contents
Misja czasopisma 9
Mission 11
Wstęp 13
Introduction 17
Bruno Drwęski
Antagonistic Cultures or Global Stratifi cation? Lessons of History and Social
Analysis: The Causes of Tensions in Multicultural Societies 21
Antagonistyczne kultury czy globalne rozwarstwienie? Przyczyny napięć w społe-
czeństwach wielokulturowych na podstawie nauk historii i analiz społecznych 21
Adnan Tufekčić
Problem of Terminological Determinants in Structuring Intercultural Up-
bringing/Education – Is Interculturalism in Education Possible when Starting
from “Confl ict or Compromise between Islam and the Western Culture”? 31
Czy międzykulturowość w edukacji jest możliwa, gdy punktem wyjścia jest
„konfl ikt bądź kompromis między islamem a kulturą zachodnią”? Problema-
tyka terminologii związanej z edukacją międzykulturową 31
Marian Golka
Komunikowanie międzykulturowe. Przypomnienie głównych tez 41
Intercultural Communication. Reminder of the Main Ideas 41
Jerzy Nikitorowicz
Wartość dialogu międzykulturowego w przezwyciężaniu konfl iktów na po-
graniczach kulturowych 53
Spis treści / Table of Contents 5
The Value of Intercultural Dialogue in Overcoming Confl icts at the Cross-
roads of Cultures 53
Vilija Targamadzė
The New Generation at the Crossroad of Cultures: Socialization Aspect 65
Nowa generacja na skrzyżowaniu kultur: aspekt socjalizacji 65
Alicja Szerląg
Polacy na wileńskim pograniczu kultur: przestrzenie (nie)porozumienia a bu-
dowa międzykulturowej wspólnoty 77
Poles in the Vilnius Borderland of Cultures: The Areas of (Non-)Agreements
and Establishing Cross-Cultural Community 77
Justyna Pilarska
Integracja na styku kultur. Islamsko-chrześcijańskie pogranicze Bośni i Her-
cegowiny 89
Chances for Integration at the Cultural Meetings Points: The Muslim-Chris-
tian Borderland of Bosnia-Herzegovina 89
Barbara Jańczak
Integracja kulturowa polsko-niemieckiego borderscape’u na przykładzie dwu-
miasta Słubfurt: jedność czy różnorodność 103
Cultural Integration of German-Polish Borderscapes on the Example of Slub-
furt-City: Unity or Diversity 103
Szymon Dąbrowski
Strategie komunikacji w Ruchu SLOW odpowiedzią na wyzwania edukacji
międzykulturowej XXI wieku 115
Strategies of Communication in Slow Movement as an Answer to the Chal-
lenges of Intercultural Education of the (cid:7)(cid:9)st Century 115
Przemysław Paweł Grzybowski
Mistrz, błazen i ich międzykulturowa wspólnota. Śmiech na kulturowym
pograniczu klasy szkolnej 131
The Master, the Clown and Their Cross-Cultural Community. Laughter in
the Cultural Borderland of a Classroom 131
Wydarzenia naukowe | Cultural Events
Alicja Szerląg
Profesor Algirdas Gaižutis doktorem honoris causa Uniwersytetu Wrocław-
skiego – zasłużony dla rozwoju naukowego Wydziału Nauk Historycznych
i Pedagogicznych 145
6 Multicultural Studies 1/2016
Professor Algirdas Gaižutis becomes Doctor Honoris Causa of the University
of Wrocław – imperative for scientifi c development of the Faculty of Histori-
cal and Pedagogical Sciences 145
Kamila Gandecka
Sprawozdanie z Międzynarodowej Konferencji Naukowej VII Polsko-Ukra-
ińskie Dni Historyczno-Pedagogiczne pt. Kultura w edukacji, Zakopane, (cid:11)–(cid:10)
maja (cid:7)(cid:8)(cid:9)(cid:10) roku 151
Report from the (cid:12)th International Scientifi c Conference from the Series of
Polish-Ukrainian Historical-Pedagogical Days: Culture in Education, Zako-
pane, (cid:11)–(cid:10) of May (cid:7)(cid:8)(cid:9)(cid:10) 151
Indeks cytowań 155
Citation Index 155
Regulamin wydawniczy czasopisma naukowego „Multicultural Studies” 161
Terms of publishing of the scientifi c journal “Multicultural Studies” 165
Spis treści / Table of Contents 7
8 Multicultural Studies 1/2016
Misja czasopisma
Mimo że wielokulturowość jest zjawiskiem silnie akcentowanym w ponowoczesnym
dyskursie naukowym, mnogość zjawisk i procesów, które uobecniają się w wielowy-
miarowych przestrzeniach życia człowieka oraz wspólnot kulturowych (dywersyfi ko-
wanych przez różnice kulturowe), wymaga aktualnych, adekwatnych oraz innowa-
cyjnych interpretacji jej dyskursywnych, teoretycznych oraz empirycznych sensów.
Wychodząc temu naprzeciw, tematyka podejmowana na łamach czasopisma „Multi-
cultural Studies” osadza proponowany dyskurs, z jednej strony, na fundamencie em-
pirycznym, ujawniając szeroką gamę nowatorskich perspektyw badawczych i meto-
dologicznych w badaniach nad wielokulturowością, z drugiej zaś strony skupia się na
specyfi ce wskaźników kulturowych, będących przedmiotem ciągłej zmiany w kontek-
ście instytucjonalnie i pozainstytucjonalnie manifestowanej wielokulturowości, a więc
w ramach transmisji kulturowej, socjalizacji, akulturacji, edukacji (formalnej i niefor-
malnej), resocjalizacji, komunikacji międzykulturowej, międzykulturowego uczenia
się, kontaktów z różnicą kulturową w ramach aktywności zawodowej itp.
W konsekwencji tak sformułowanych zakresów problemowych ujawnia się interdy-
scyplinarny ogląd współcześnie pojmowanej różnicy kulturowej, facylitujący jej upra-
womocnienie jako potencjału, ale i zadania, które wymagają adekwatnego odczytania
w przestrzeni społecznej, instytucjonalnej, administracyjnej, ekonomicznej i eduka-
cyjnej. Ergo, przedmiotem zainteresowania twórcy czasopisma czynią elementy bu-
dujące kompromis kulturowy, ale też opór aktorów życia społecznego wobec różnicy
kulturowej. W konsekwencji eksponowanie roli nauki w tworzeniu płaszczyzny poro-
zumienia na rzecz dialogu międzykulturowego staje się misją czasopisma.
Mając na uwadze powyższe, cele poznawcze, jakie lokalizują tematykę niniejszego
czasopisma w transdyscyplinarnym dyskursie, dotyczą:
(cid:9)) eksploracji wskaźników kulturowych (takich jak religia, tożsamość narodowa,
język, etniczność, tradycja czy szeroko rozumiane wzory kultury) w kierunku
określenia, które z nich są podatne na zmiany w sytuacji wielokulturowości
uobecniającej się w przestrzeni prywatnej i publicznej, oraz ustalenia specyfi ki
urzeczywistnienia się kompromisu na styku kultur;
Misja czasopisma 9
(cid:7)) szeroko pojętej konceptualizacji nowego paradygmatu badań nad wielokultu-
rowością, tj. innowacyjnego oglądu metodologii ilościowej i jakościowej, no-
watorskich orientacji i narzędzi badawczych oraz perspektyw teoretycznych
stanowiących ramę odniesienia dla formułowanych celów empirycznych, kom-
petencji miękkich badacza środowiska zróżnicowanego kulturowo, naznaczo-
nego konfl iktem i oporem, a także interdyscyplinarnego podejścia do badanych
przestrzeni, w których uobecnia się różnica kulturowa.
Realizacji powyższych celów będzie służyło prezentowanie na łamach czasopisma
„Multicultural Studies” koncepcji teoretycznych, podejść badawczych, wyników badań
empirycznych z polskich i zagranicznych ośrodków naukowych, czyniąc z czasopisma
międzynarodowe forum naukowego dyskursu.
Zespół Redakcyjny
10 Multicultural Studies 1/2016