Modernite ve Holocaust

301 Pages·2007·2.757 MB·Turkish

by  Zygmunt Bauman

�
l��y��!
1989A vruApmaa lSfols yovleSo ojsiyT aeloÖ rdiü Slaüh ibi
ModernvieHt oel ocaust
ZygmuBnatu man
PoliPtrye1 s9s9,5
1997 ONK Ajans-Türkiye
TürkYçaey ıhna klSaarrım Yaa ly ıneaviitntei r
ISB9N7 5-576-019-9
TürkçSeüshiSa:e rtabiboğlu
KapaSka:r mYaaly ınevi
KapaRke smAib:e Gless ic/h1 tV eorld tiAi b el-AeU SCHWITZ
Bas-kCıi lKta:y hMaant baası
SARMAL YAYINEVİ
BabıCaaldiP. a Hka nN o1: 6/C4a ğal-oİğsltua nbul
Tel:2(1O25 )2 42 57 8- 5127 02 0
Faks: (5022241 572 8)
ZYGMUNT BAUMAN
.
M O TIJ) JE�NIT'fIE
we
IHIO.ILOCA1U§1r
TürkçSeüshiSa:e rtabiboğlu
Janina'vyeak urtulguepr çeağnil atdainğ ehre rkese.
"Şua ndab eny azıyoryküekns,ed kü zeyde uygarlaşmış insanoğul­
larbıe nöil dürmieçki tne pemdueç uyorlBaern.i gmi boin,l ardıan
banak arşkıi şibsielrd üşmanlyıoğk.ıH eps öylendgiiğbii" ,g ö­
revleryianpiı yorylaalrn"ı zca. Bçuonğluah,ri ıçkn u şkuymo kk i,
özelyaşamlacriınnadyiaeş tl emaesyliaa k lındbainlg ee çirmemiş,
iykia lplyia,s alasraa ygıilnıs anlarAdmıar ö.t ey andainç,l erin­
denb irbie npia ramparçead ecebki bro mbaytıa my eriinsea beett­
tirmeybie ceribrusy eü,z deuny kusaus leas kisindadhean k ötoül ­
mayacaktOınrus. u çloul maktan kurtaragcüaçkl üikliak deasirn e
hizmeettm ekteçdüinrko ü."
GeorOgrew eİlnlg,i lEtnegrleay,no duE rn gla(n1d9 41)
"Hibçi şre ys,e ssigzilbiaikc ıkdleığ il"d ir.
ReichsvertrdeetrDu enugt schJeund en
BaşkaLneıoB aec1k9 39-43
"Biziil gilen.d.ib.ru en na sıoll abil.d.Bi.u? b üyütka rihvsees lo s­
yals orunutnü ma ğırlığtıünmıç ,ı rılçıplatkülmıd ğeıhnşıe,t ini
·korumgaesrıe ktiğidir."
GershSocmh olem,
Eichmanind'aımnık naraçş ıık ıyor.
liçindekiler
Önsöz 7
...................................................................................
1-GiHroilşo:c aSuosntrS aossıy o.l.o.j.i. .....1.7. ....................
Modernlsiığniann OmlaasrıHa okl oca.u.s.t....... 2.3.. .............
UygarlSaüşrmeac inin. .A.n.l.a.m.ı... ....3.0. ...........................
AhlakKsaaylı tsıTzolpılğuımÜnsr aelt. i.m.i. ....3.8. ..............
AhlakGsöarlü nmezTloipğliunmÜ sraelt. i.m.i. ...4.4. ............
Uygarlİaşşlmeam AihnlianSk oin uç.l.a.r.ı. .....4.8. ................
2-Modernlik,İ mIhr1ak. ç.ı.l. ık, 52
........................................
YahuYdaib ancılaşBmaazÖsızı enlıln.i .k.l.e.r.i. 5.6. ............
HristiyaMnoldıekrtnYalanih ğueTd uit ars.ı.z.l.ı.ğ6.ı0.. ... ....
BarikaTtelpaersı.in.n .d.e. ............6.5. ....................................
PrizmGartui.pk. ..................6.6. .............................................
TutarsıMzoldıeğBrıonny ut.l.a.r.ı. ........7.1. ..........................
UlusOallm ayan. .U.l.u.s. ...........7.8.' . .....................................
IrkçıMloıdğeırnn. l.i.ğ.i. ............8.3. ......................................
3-ModernIlrikkç,ıİ lmıh1ka., . . 89
........................................
Yabancı KorIkruksçu.ın.ld.ıağ.na. .......9.0. ..........................
SosyMaülh endisBliBiriğ çiinOm lia rIarkk ç.ı.l.ı.k.9 .5. ......
ReddetmeYkoktE etnm eye...........1.0.2. ..............................
Geleceğe. .B.a.k.ı.ş. ............1.0.9. .........................................
4-HolocauBsetn'zuenr svieNz olrimğail. l.i.ğ.i. .1.1.5. ........
Sor.u.n. .....................1.1.8. ....................................................
OlağanSüosytküı. r.ı.m. ............1.2.1. ...................................
ModerSno ykırÖızmeıln.l .i.ğ.i. ..................................... 127
Hiyeravreİş şilke İvşsbeöll ümEütnkü.in.s .i. ..1.3.3. ..........
BürokrHaetdiekf lİenrsiann dışıl.a.ş.t.ı.r.1ı.3l.7m. a.s.ı... ...
BürokraHsoilnoicna usRto'l.tü.a .k.i. ......1.4.0. ....................
Modekronr uyuciufllaasr.ı.ı.n. . ..... ...1.4.3.
................ 7. ... ....... .
Sonuç.l.a.r... .................1.4.8. ..................................................
5-Kurbanİlşabriır liğiEntem e.Tk.e .ş.v.i.k. .1.5.5. ...............
Kurban"lYaarlıı t.m.a.k.". ...........1.6.2. ..................................
"Nek urtarabOiyluin.ru.s .e.n.". ........1.6.9. .............................
Bireysel TAokpılİlums haalnlHııinkz met.i.n.d.e. 1.7.6. .......
Kendini Kurtarma.n.ı.n. .A.k.ı.l.s.a.1l.8l.ı5.ğ .ı... ...................
Sonuç 193
................................................................................
6-İtEatai(tğM ii lgram'ı. .o.k.u.m.a.k.). ..1.9.5. ......................
ToplumUszaalk lBıiğİrış·nl evi İOnlsaarnalkı k1d9ı9ş ılık.
KendEid iminSdoennSr uaçO r tak.l.ı.ğ.ı... ...2.0.2. ...............
AhlaklaşTteıkrnıol.lm.oı.jş.i . ........................................ 204
Yüzer-Gezer .S.o.r.u.m.l.u.l.u.k. ....2.0.7. ...............................
GücüÇno ğullvueVğ iuc daGnüıc.nü. ........2.0.9. ..................
KötülüTğoüpnl umYsaaplı. s.ı..... ........2.1.2. .........................
7-BiSro syolAohjliaKkku ramDıonğa.r .u. ....2.1.5. .............
BiArh laFka briOklaasrTıao kp l.u.m. .......2.1.7. ...................
HolocMaeuysdtaO nk uy.o.r... ..........2.2.2. ............................
AhlaTkoıpnl Öunmc eKsaiy nak.l.a.r.ı. .....2.2.7. ...................
ToplumYsaaklı nvleAı hkl akSsoarlu ml.u.l.u.k. .2.3.2. ........
AhlakSsoarlu mluTloupğluunm Ssianld ir.i.l.m.e.2s.3i.7 . .....
İnsanlaUrzaarkalTsıoığp ılnu mÜsraelt. i.m.i. ...2.4.2. ..........
SonS öz.l.e.r. .................2.4.9. ................................................
8-SonS özl:Ae krı lsvaelU ltıa.kn. ç. .......2.5.3. ...................
EkA:h lakTıonp lumMsaanli plasyonu:
AhlaklaEşttkıernıAlcdeıir a,fo rEidziEecy il e.m. ..2.6.1. ...
Notl.a.r... ............................2..7..9.. .................................. ....
Önsöz
Janigneat,t voedg azi lenegreeçki rödzieyğlai ş amıöynkıüns ünü
yazmabkalna"a b,e noilmmy aanb"i drü nyatyeak rgaerrd iö ndükten
sonra siükriye anyz ımslaü resuiznacyeya onk luğkuantal aknoacna ­
sıntae şekemktüiorşl dAus.l ıbnudd ae hşedtoull,ie n sadnıldşıüıkn ­
yaA vrunpıaen'n ukzöaşke ledreikun zea ndıbğeınbn udb ae ladan
kaçmışVteoı ,ym e.r yüzgüönrdüen mdeuzk tosalonn raç adğad,a şım
peçko kk igşiib i,a raasşltaıç ramlaıydşaım mva eo nuk,u rtulanların
veh ışmuığnraa yanglearrikıyanenl l aanetli vaena ıslliaayr iılnedşa­
meyecyeakri az lerciançnde ek iyşoiokp l myaab ırmak.t ı
Holoucsuat*'b iolridyueml beBtetned.eH kolio ciamujasnıtıg erek
kenkduiş ağıgmedraendk ashega e nkçu şakpteakn kçioşki pyalyel a­
şıyordkuömt:ü lmearsiunmr alk aarişlşıe dkioğrik ubniçsr u çB.i r
yanddeakl ait iöltlyeea rn,id saç ea reksuirzb avnel aerl gienlddeinğ in­
dek urbanylaarrdeaıd me anm,a ç oğu ykaerzd ıomlcaım aöybaünr
çoğunollumkaü kz eirkei ye böblidürün nmyüBaşud. ü ndyaakkia til­
ledre lvie koöltdküul avrekı a fadyeıl ivceke ö tbüi firk rtea kktlıarı
içicni yneaitlş emişlKeurrdbia.ng lüaçrvl,eü asğiıhlrlad ıü şmana
güçlyeertim eidçiimğeniz bahgaiytam işBluenruddnıi ş.ı knidd üan­
yaniısnae c vıe ş aşkınlıikn siaaçrnniıç lnedket,i ği eziyete ancak Na­
zik arşbıitrılm iüğtitnes fiihkll agıü çlekraiznainna nciahğzaıai fe rin
sovne rebilbeliceerğbeieknk il emebkatşyekanap acbaişğreı yy o ktu.
Tümb ub ildiklbeernidmeHlkoeil, o caiumjsaıdt u vradabkiirr e sme
benziyDourvdauar:ısa lt ıa blodnuuvna r kağaıydıeırditiı ldeabni lme-
7
siv ed ekorguenrk ia lkaıns mınddaennf lanilre oık l duğuvnuurng u­
lanmiaçsziıan r işfe kbiiçrle dreeç elvenbmiirrşe sme.
Jnainak'intıanob kıunyıu bniceladm iğ-iymda a ü zeriynedtee rin­
ced üşünmednieçğ oikşm e-oyl duğfaurnkeu t mebyaeş laBdiı­rm.
denb,u" benaiimot l madıdğüınmy ao"lduabp,i taesnliı anndlaa ma'­
mış oldguöğrudmüOuml .ub pi tençloecru,kb çisaral fılkay eteorll­i
duğusnaun dıoğb ıamsv ieet n teleakçtıüdkeaolnl atyacrıza dçaı kla­
namayakcaadka kra rma.şH ıokltouıcsat'yuanl nıuzğcuar svuez
dehşet dveelğri,ai lşcııigl elami"şsr,ıa datne"mr lierklaev ranması
hidçek olay oblimvraa ykoaaln d uuğf uanretkt imB.uo laayn,l amayı
olanakkıllkım i açiönn,cç eö zülgmeerseikk eenn şdiirf esiyyalzeı l­
mıtşı.
Tahrçiilesroisnyb,ai llc iimlevrepi sni korlıobngu lnauann lamını
çözmelveerb iannaiaç ıklamiasltaerDdıainhmıöa. n chei bça kmadı­
ğım kütürpaafhrlaınanerı ar şdtıvıme b ur aafrlıçno tki ttiazra irha ş­
tırmavleça orkı ddeirnimsnae kla letlıebkraals ea odlodluuğ unu gör­
dümU.s taacrata ışrıvleme ıtlşke iyibicşrie kiylazdıel mbırişka ç
sosyjoiçlkao lıdşamv aad rıT.a hrçiitlaerra fıtponldaannk maınşı tlar
hacivmei çeyröinkü nçdoekdn a hfaza layAdnıa.le irgziül çvleüd e­
rinBduiç .a lışbmaanlaa rua ykgluhani ç kbuişrk uyyebarı rakmaya-
caşke kiHlodleo,uc suatn'd uvarbdirare sim ddebe iğri lp encere ol­
•
duğugnöus di.ieB rup encerbeadkeabnna ,ş ykear dgeönr ülmpeeyke n
çokş eyeinnd rears tlanpaanr ılbyitakrıa slıanlyıia rbVdieig .ö rülebi­
lenylaelrn sıuzçcal ukluarrb,av nel asrtu açnaoı lka rni lçadien ğbiul­
güyna şavyeay na rdıany aşıoylomyraı u mahne rkesd esi oçdnie n­
recöen emliByupd ein.c ergeödrednü ğhüimdçüe z evkbluil madım.
Görüntnüenk üand üazrü oclüd uğguönrud üpkeçnec erbeadkemna yı
reddestomreu mluluğunun biünyaünkdc aıoo m dl eancalariğ.t ı tnıa
Ben ydienö en celbeupr ein cerbeadkemna mıvşetb ıamk ma­
maklçaa,ğ daoşlıasmno syorldoagbnli faarr kıymo ktBue.nd ea rka­
daşlaçroığmguıi nbH io,l oucsuatn'o lsa boislzos sayb aiillm citlae­r
rafınadyandnlıt laıcaabki şre oyl duğsuannuı yamoarb ,u günkkoü­
nularıimglıizslolira u rnıal yadıtnalbailbeicşree koy l duğkuensui n­
lkilde üşünmüyorHdoulmo.c uanut,sta 'rinhoirnm aaklı şıbnidra
8
kesiunytgita,or p luvmüucnu duknadnas beirşrli iş alkilıklı,ığ liıçni n­
dea nlbıikr delili(kk aosdltedeğunii ğhlum,nsa.aol n ucu) inanmıştım.
Yan,öi ğrnecileyrairmaainrnml aisçıin no,r msağall,lı ıak,k lbıa şında
bitro plum tçaibzleobHsioull iorc,öa yuksüts iüsnpeür ofespyao­nel
tologblıarraalk iarbdiim.
Holocaanıusnsııtsn a hiplveend ialğmıetb ıilçmiçama iğ,d adşiı­m
ğesro syolgoigbbliea nrid meb uk onudgaöknirü alh laıtğı(ı ameftftir­
mesdee b)ü yük ödleçsütdmeeikt şliBe.u oçloakby ü yüçko ğunlukla,
kamunbuiinln ciYnadheu divleey railnn ızca Ybaahşuıdnidlaenr in
geçmbiiştr rj aedoial raçkö kelvmebi uşn edednileğer laeçrıis nı nda
üzünatcüı,md au ygubseul,dk eiö züdri leimset ueyğain dıarmaan ,
bundfazanl asiıçneır mebyişeren oy l raagkö rülmüşotlüag.ye rBeuk
YahudgielreerYk asheu odlimy aanltaarrn adfaıany,nş ıe kiYladheu,­
dirleae iotr t(avkte e kb)iş re ymgiişby ia,k u rşumnalkatnvaeng az­
lankmtaaknu rtulvaenk luarrşanum nılşralıan gvaezn lmaırşılçnao ­
cuklarına bıdraoa nklıtalarar caafkık nıydsaak ınak nlkçaol runacak
bir şeymtieşk rtaegrki rbaainr l atdıurldıSupo. n un-"diaç erdveek i"
"dşıradakhie"r- ikib irgböritüraşim naim lKaednıd.öi lnneil esröizn­
cülüğgüöyrleev leknidmeiirrilies Hneo loucsatY'auh uddielçnea rlma­
yao,n u "Hırşitsıtrimyyaaa"n ylodaana u bne nzeYrashiuznd iit eliğini
muğlbaikr" innsılağıanc"aı rliıç inedrei tmkeaylek ıhşıazrnls aıra
uyarbıudlau nkaacdaiakelr rg ii tYtaih.ud deiv lterjtaiiak,n a ırlsıi yasi
meşruiyseetritniifgnie kçamsiışv,te ge eklie cepkotilietkkaairl iıç in
bigre çişb eilzgihenes pis,i öntdee nk deen,yd aip achaağkıs ızlıklar
içbiinör n a vaonalsr akku llançmalaıtyşıBa.u g öraüçşı lhaerbrıi ,r i
kendöizngenü e denlerlvei,c dkaanHmıounl douacs at'guünn,ü müzde
yaşamsıünrıd ürvmeme okd etronp lubmiuürny eoslimk almae şgul
(biirnesroa lnraa Yka huddiel ehdria dli)ğ ienrs ainçliçaonrök n emli
olmayöazne,l lYiakhlueedr ihela bsi arn oıl dugğöur üşpüenküinş me­
sinkea tdkabı ulunHdoul.ou ctsa'nu özeblit rr avmvaeyb aiu rl usun
çektüizğüin tiünydgeie rnmesniedn einnbl üiy übko yuvtett ae hlikeli
* NaziYlaehruidnui ylgedurıleğka ıi,thal lei önlddeü rm(eç .onla.y)ı.
9
olduğguençue nlbeigrlidvleei,e nggiönr übşilarür kadsaşaıyme sin­
deç,a rpbıicşrıe kiglödreü veBrednik me.n dissoisnyjeoi ldHoeo,l o­
caudsetn eyimçiınkdlaemrnıeı şv rendseeğle rsdoen uçsluanrpaıen k
fazklaan bıutl unmadıyğaıknıdnad"nıB mu.n şdaarş aıcabkiş re y
yokd"e dair kaaşdı"mk,a ç Ytaahnuesd ois yovlakorig ? "
Holoc'aluigasli tylaiz ıçloağru,n Ylauhğuue dridloelnu şdainn le­
yicriilhneu zuruannıdlraaıt ne kraanrdlıvğeı Yahtuodpliyu amş amı­
nıonl ayollararaıkb ildiyrıiöllndeünm leroiknudneÜun ri.ev rsiteler
Holoucsuatn't arhiahkik ıönzdeealğ itpirmo graymülraürtıta ümlae r;
bunlgaernt ealr eiğhi tpirmoig ramaıynrodılar ana k düşüHonlüol­dü.
cauçsotğ kui tşairı anfndY aahutdaihr iinbdieur z mankloınku su ola­
ratkna ımlaBnudk ıon.ku e nudzim anlıya,ar nıuinz mankloınkf erans­
larıvneds ae mpozyumbloayruınnad a tdouprlavanenb ıipr birlerine
bildsiurniap nr eosfyoneçlelkaetnrici aA km.a bu rkieintş kiilleeyici
biyra traıcıülrıektlctaaia nğl iıö cnıe mçdael ışmablialsriedımlin s,i p­
lilnergleen el kyüalştaümarıneynala tağaıknıkapa tılpdeeıknğ dıe r­
di-rb izuizmm anlvaeur zımna nrld ıüknlyaaskıidn idğauezrm anlık
alanılnaçıronğ unodlad ugğiub i.
Holocbaiukrse tz yboulg ai ridnekc aem uosyauh nesgienndeel lik­
les tlerieei zdişl,smo inuaçrttamı ükc adesloeneyari d ivreey na.t ıştı­
rıbciınr i teliğeH ablükr ümnjisüitiroy.hll ooebş i r şekilde yankılana­
rakka muoyiunnnsula tırkjae diksairnkşeaı y ıtsızslliıkğeılnedyaenb i­
lri;a mag önürlah ıağtılpneıkb ozam-atzı pckaın,a vraurhS lluva
köylülerindgeönr einyğ arrendçıs mo Nyaszuiz larındıinm ­yanında
dikv,ak vuerm oralbionzidm aagna ozd alarınyaü rdüoy(ğeBronr­u
okldyenk'ki o mşulagriıbmkiıi)zb anra,z diokk torvleaa irlıe lerini
gösteHroelno,c naaumsAltmı e riskoapan- opgeir.baY i ahudiklıe­rin
yamektaer tşeıp kikloenruis usnegdziavl eiç oekt kilbeiyuriz cmia n
olan DGa.Rv oisdk ioetso,- sansseüsrasüminaöz d üvne rmueyzg ula­
malardıenğai- n"ibra şlar yedriey geeenğt şitikoit driai"hs, ao nraki
baskrıd"laba aşilmaarnd liam dtiiok"l ardaekğ ilşmtiiş"rtGiir.in lee r
denellii meidniel idreRsroe s"k i"eHso,l ocbaiuarsn töa rn eokl mka
içgienr eökzlgiüb ni çiomö ilnçiük daez anlaibrYidaih.uö dliü mluetr­
laiky iydNialzeirvl,eei rş biçrirlliieykmsuet lak. "İk1snö natlüdııkşı
10