ALi RIZA BAYZAN ~- Misyoner Orgutlerin - - - I ve OPERASYONU ...._ ...... IQ Kiiltiir Sanat Yaymctllk: 275 Ara~tmna-inccleme Dizisi: 232 Misyoner Orgiitlerin Kiirt ve Alevi Operasyonu Ali R1za Bayzan Kitabm tum yaym haklan IQ Kiiltiir Sanat Yaymcdtk Uluslararas1 Tamt1m Hizmetleri Ticaret Limited f;)irketi'ne aittir. Yaymevinden yazd1 izin almrnadan k1smen veya tamamen almtl yap1lamaz, hi<;bir ~ekilde kopya edilcmez. <;ogaltllamaz ve yayun!anamaz. I. Bask1: Ocak I 2008 I istanbul ISBN: 978-975-255-173-2 Gencl Yaym Yonctmcni: Adem Sangi:il Editor: Deniz Sara<; Dizgi-Mizanpaj: Zehra Unverdi Kapak Tasanm: Yunus Karaaslan Montaj: Biilent Birkan Halkla ili~kilcr ve Dagttim Sorumlusu: Yusuf San go! Baskt-Cilt: Kilim Matbaas1 Litros yolu Fatih Sanayi Sitesi 12/204 Topkap1 I istanbul Tel: 0212 612 95 59 Copyright il'=' 2008, !Q Kiiltiir Sanat Yaymcthk lJluslararasi Tamtun Hizmctleri Ticaret Limited Sirkcti Copyright © 2008, Ali R1za Bayzan IQ K0LT0R SANAT YAYINCILIK, Toplumu "Bilgi I~·tgmda Aydmlanmaya" yagmyor "Bir Kitap Bill Silaht Susturur" GENEI, DAGI'fiM www. iqkultursanat. com e-mail: info@iqkultursanat. com ~.® TOPLU ALIMlARDA ISTEME ADRESi IQ KOLT OR SANAT YAYINCIUK ve ULUSlARARASI TANITIM HIZMETIERl Tic. LT O. Fl. Alemdar Mah. Ticarethane Sokak. Fetih Han No. 33/47-43 Cagaloglu-i>tanbu1 Tel. 0212 520 91 12 Beige ge<;er: 0212 520 91 12 Ccp: 0544 60S 58 58 "hzsam /(j y~at devfet '' y~astn! .)eyli T.de6afl Ali Rtza Bayzan 1968 Trabzon dogumlu. Lisans egitimini Ankara Universitesi Siyasal Bilgiler Fakultesi'nde yaph. Uludag Oniversitesi Sosyal Bilimler Ensti!Usu'nde "(_;agda§ Psikoterapi Sistemleri A~tsmdan Tasavvufi Bilin~ Yaptlanmasmm Degerlendirmesi" ba§hkh teziyle yuksek lisansmt yap!t; yazar tezinin geli§!irilmi§ versiyonu olan Tasavvufi-Terapi ba§hklt <;alt§masmt (yakla§tk 500 sayfa) yakmda yayimlamayi planlamaktadn. Felsefeyle ilgili <;e§itli kitaplan Alfa ve Okyanus yaymlan arasmda <;tklt. Turkiye'de felsefe alamnda ilk egitim CD'lerinden birisini haz1rladL (1996-2002) 1998'den itibaren ara§!IrmaCI gazeteci olarak "Misyoner Orgiitlerin faaliyetleri" uzerine yap!@ ara§hrmalar 2500 sayfay1 a§lt. Bu konudaki kitap <;ah§malan §Unlardtr: • Kiiresel Vaftiz, IQ Kul!Ur Sana! YaymCiltk (1. bask1. May1s 2004, 2. bask1 Agustos 2004, 3. bask1 Agustos 2007) Misyonerin Soykmm Oyunu: Ermeni, Rum/Pontus, Siiryani/Nasturi Gailesi, IQ Kul!Ur Sana! Yaymcthk (1. baskt, Nisan 2006, 2. bask1 Kas1m 2006) Tiirkiye'de Amerikan Misyonerleri, (Mormonlar, Yedinci Gun Adventistleri. Yehova !;iahitleri ve Moon Hareketi), Ankara-2006, Bilgi Yaymevi • IQ Kultur Sanat Yaymc1hk'ta <;~kan "Hz. isa Tanrt Degildir/Htristiyanhgm Seriiveni" adh kitaba (istanbul.-2006) birka<; makalesiyle katk1da bulundu. • "Misyoner Orgutlerin KUrt ve Alevi Operasyonu" IQ KUltur Sana! YaymCihk, istanbul-ZOOS "Uiuslararast Denklemde Misyoner Orgiitlerin Tiirkiye Operasyonu" ve "Misyonerin Soykmm Oyunu" ''Misyoner Orgiitlerin Kiirt Operasyonu'' ba§hkl1 konularda lOOO'i a§klll beige ve resim i<:;eren Li<:; ayn power point sunusu haz1rladL Se<:;kin kurumlarca organize edilen 20'yi a§km panel ve konferansta bu <:;ah§malanm "slayt gosterisi e§liginde doga~lama sunu" olarak ka!tltmctlarla payla§!L Halen bir yaym kurulu§unda Gene! Yaym Yonetmeni olarak .;ah§maktadtr. Ara§hrmact Gazetecilik eksenli <;alt§malanm serbest olarak yUrutmekte, bazt <;ah§malanm ki§ise\ web sitesinde -www.bayzan.net -yaytmlamaktad1r. ic;iNDEKiLER SOZ BA~I ......... 9 Gi:Ri:$ ......... 13 MGK: misyonerlerin amac1 "TUrkiye'yi bi:ilmek" ..... 14 TSK: Misyonerler, Alevileri ve KUrtleri hedef ald1. .... l6 Hem H1ristiyanhk Hem de KUrtc;UIUk PropagandasJ. ... l7 Polisiye Yakla~Jm ..... l8 Yeni Bir Paradigma ..... 18 Kurumsal Akti:irler ve Uluslararas1 Konsept ..... 19 KJrmJZJ <;;izgi: Toplumsal Dirlik ve Kamusal DUzen ..... l9 Uluslararas1 Hukuk Ac;rsmdan "Misyonerlik" ..... 20 Avrupa insan Haklan Mahkemesi ve Prozelitizm ..... 21 Misyoner brgUtlerin KUrt ve Alevi Operasyonu ..... 23 Nic;in KUrtler ve Aleviler? ..... 24 Paradigmatik $a~Jhktan Kurtulmak ic;in ..... 25 Misyoner brgi.itlerin SekOier ve Profesyonel Faaliyetleri ..... 26 "insam ya~at ki devlet ya~asm." ..... 28 BiRiNCi BOLUM MiSYONER ORGUTLERiN KURT OPERASYONU ......... 31 21 Ekim 2007'de yUregimiz Daghca ile daglanmJ~J. .... 31 Ulusal GUvenligimize Yi:inelik Tehditler. .... 33 Misyoner OrgUtlerin Ki.irtlere Yi:inelik Tarihi ilgisi ..... 34 Dunmore'un Raporu: Harput Ovas1, Umut Ovasl. .... 35 Amerika'ya Gotiiriilen KUrtler ve Aleviler ..... 37 Asi $eyh Ubeydullah .... .39 Misyonerlerin KUrt Kimligi Tasans1: TUrk DU~mam, H1ristiyan ve israii-Sever". ... .42 KUrtlere "Med Kimligi" .... .42 "Komplo Teorisi mi "Komplonun" Teorisi mi? .... .47 Douglas Layton'm ilginc; BaglantJian .... .48 Layton, Kimler ic;in Fikir Babasl? .... .49 <;;agda~ Mesih (!?) bcalan ..... Sl Kurdistan Kalkmma Kurumu ..... 59 Kuzey Irak'ta Faaliyet Gi:isteren Misyoner NGO'Iar ..... 64 Silahlann Gi:ilgesinde HJristiyanla~tJrJian KUrtler ..... 66 Misyoner General Sada ..... 69 insani yard1m ad1 altmda H1ristiyanla~1rma ..... 7l PKK-Sever Misyoner Lobisi ..... 74 Vatikan, PKK'nm Arkasmda ..... 77 5 Ali R1za Bayzan 6calan'1n Papa'ya Mektubu ..... 79 Vatikan'dan PKK'ya Arrnagan: C 1V. .... 86 Vatikan'dan Terore Teolojik Destek: Kurtulu~ Teolojisi. .... 86 bcalan'm Ziyaretc;ileri ..... 89 Kato\ik Misyoner Yard1m Orguti.'l: Caritas ..... 91 Caritas'm Amac1: Tann'n1n Kralhgl ..... 92 Caritas'm iki YUzU ..... 93 On YUz: Yard1msever Caritas ..... 93 Arka Yuz: PKK-Sever Caritas ..... 94 Oc;UncU Bin Yilda Asya'y1 H1ristiyanla~twrna Projesi .... 96 PKK ve Misyoner OrgUtlerin K1skacmdaki Yezidiler ..... 100 israii-Sever KUrdistan Projesi ..... 111 Klirtler ve Yahudiler: Sana! Akrabahktan Stratejik ittifaka ..... l13 Genetikbilirni uluslararasl politikanm hizrnetinde ..... ll.4 Meger Turkler de Yahudilerle Akraba irni~ ..... 116 izak Ben Zvi: KUrdistanh Yahudi\er, Kay1p Kabile ..... 118 KUrtler ve Yahudiler ibrahim Peygarnberde Bulu~uyor (!?) ..... 121 Kuzey Irak'ta TUrkiye'ye kar~1 akraba (!?) dayan1~mas1. .... 124 Yinon Plam: israil'in Bekas1 ir;in Irak Or;e Bo1Unmeli ..... 125 Arz-1 Mev'ud ve Amageddon Sava~l ..... 126 iKiNCi BOLUM MiSYONER ORGUTLERiN ALEvi OPERASYONU ......... 131 Aleviler ..... l31 Sosyolojik Ac;1dan Alevi Gruplar. .... 133 Amerikan Board'm Alevileri Yonelik Tarihi ilgisi ..... 142 Misyoner Dunmore'un Raporlan: "Sozde MOs!Omanlar" ..... 142 Misyoner Riggs: Dersimliler H1ristiyan olmak istiyor ..... 144 Misyoner Wheeler: gen;ek inanc;lann1 gizlemeye c;ali~lrlar ..... 147 Osmanh, Alevileri Tan1maya <;ah~lyor ..... 151 Oryantalist ve Misyoner LiteratOrde Alevi Tasanml. .... 152 Misyonerlerin Alevilere Yonelik S6ylemleri ..... 155 Bir 06nUm Noktas1: Diyarbak1r incili Toplulugu ..... 157 Avrupa Birligi ve Aleviler ..... 160 AB'nin politikas1 ile misyoner faaliyetler arasmdaki paralellik ..... 167 Alevilerin Avrupa Birli9i'nden Beklentileri ..... 169 Uluslararas1 Din bzgUrlligu Raporu'nda Aleviler ..... 171 Almanya'nm Havu<;-Sopa Politikaswa da Kurumsal Prozelitizm. .... 173 A!manya Alevi Birlikleri Federasyonu ..... 177 Avrupa'da Alevi!ik is!am'dan Ayn Bir inane; Olarak Tamnma SUrecinde ..... 180 Almanya'da Si.irec; i~liyor .... 180 Oanimarka'da Alevilik islam'dan ayn bir inan<; ..... 182 Hollanda'da sUrec; i~liyor ..... 183 6 Misyoner cirgutlerin Kurt ve Alevi Operasyonu "Aiev1iik, islam-D1~1 Bir inan9:1r." Tezinin Aktbrleri. .... l84 ismail Be~ikr;i ..... 184 Onsal 6zturk ..... 187 Faik Bulut.. ... 188 Nuri Dersimi ..... 190 Cem~id Bender ..... 192 Mehmet Bayrak ..... 193 Nejat Birdogan ..... 194 Erdogan Aydm ..... 197 Diger Aktbrler ..... 199 PKK'nm Alevil@ DbnU~tiirme Projesi ..... 201 Alevi Kurumlar Alevil@ Tart1~1yor: Alevilik Islam'm kinde mi D1~mda m1? .. 210 Alevi TV'Ier Aleviligi Tart1~1yor ..... 210 Alevi 6rgl.itler Aleviligi Tartl~lyor ..... 213 Karacaahmet Sultan Dernegi ..... 213 ;>ahkulu Sultan Dergah1 Vakf1. .... 21s Cem Vakf! ..... 215 Alevi Bekta~i Federasyonu ve Avrupa Alevi Birlikleri Konfederasyonu ..... 216 Hao Bekta~ Veli Ki.ilti.ir ve Tamtma Dernegi ve Hac1 Bekta~ Veli Anadolu KUIWr Vakfl ..... 228 Pir Sultan Abdal KiiltUr Dernegi ..... 229 ;liilik Yanhs1 Aleviler .... 231 HaCI Bekta~ Dergah1 ..... 234 c;:elebiyan/Dedegan Kolu: Veliyettin Ulusoy Efendi ..... 233 c;:elebiyan/Dedegan Kolu: Mehmet MGnir Ulusoy Efendi ..... 234 Babagan Kolu: Bedri Noyan Dede-Baba ..... 234 Serr;e~me Dergisi ve Esat Korkmaz ..... 236 Aleviligin Siyasalla~mlmasJ ..... 239 Alevi Ocaklar ve Dergahlann Ortak Sesi: Alevilik islam'1n Orijinal Bir Yorumudur .... .242 Kurultay Sonuc; Bildirgesi. .... 245 YeniBir kat: "Yahudi Aleviler" ..... 252 SON SOZ YERiNE ......... 259 EK BOLUM ......... 265 KA YNAK<;A ......... 307 7 SOZ BA~I "Misyoner Orgutlerin Kurtlere ve Alevilere Yonelik Faaliyetleri" daha once kitaphk ~apta ele ahnml§ bir konu degildir. Bu konuyu ele alan makaleler bile s1mrhdJr. Konuyla ilgili yaz1 ve haberlerin ~ogu, bilgiye ve belgeye dayah degildir. Bu durum konuyla ilgili istihbarat ve gilvenlik raporlan i~in bile ge<;;erlidir. Bu bak1mdan elinizdeki kitap yakla§Jk 10 y!ld1r konuyla ilgilenen bir ara§tumaci olarak bizim i<;;in de yorucu bir <;;ah§ma sonucu ortaya <;;1kti. Burada yazdiklanm1z bizim i<;;in asia son soz degildir. Bu bak1mdan bilgiye ve belgeye dayah olarak gelecek ele§tirilere ve onerilere a<;;1k oldugumuzu ozellikle belirtmek isteriz. Okuyuculanmiz e-posta yoluyla ya da Yaymevi'ne telefon ya da faks yoluyla ele§tirilerini ula§tuabilirler. Ele§tiri ve oneriler prensip olarak kar§IhksiZ kalmayacaktir. Bu <;ah§ma yazara Kurt ve Alevi yurtta§lanmizin kahir ekseriyetinin sagduyusunu yeniden gorme imkam vermi§tir. Bu sagduyu sorunlann ~eyh Edebali'nin siyaset i<;in 6ng6rdilgil "insaru ya§at kl devlet ya§asm" ilkesi <;;en;evesinde <;6zillebilecegini gostermektedir. Okuyuculanmlz, "Ni<;in "Kilrtler ve Aleviler" de 'Turkler ve Silnniler" degil?" diye soralabilirler. Bu soruya Giri§ bolilmiinde cevap verdik. Soz ba§mda kitapla ilgili birka<; noktaya deginmekle yetinecegiz. Bu <;;ah§mada, IQ Kultilr Sanat Yaymc1hk'ta <;;1kan "Kuresel Vaftiz" adh kitab1m1zm 3. bask1smda (ist.-2007) yer alan • "Misyoner Orgiltlerin Alevilere Yonelik Operasyonu" (s. 241-256), 1 • "Misyoner Orgiltlerin Kurtlere Yonelik Operasyonu" (s. 257-274) • "Katolik Misyoner Yard1m Orgiltil Caritas" (s. 195-207) ba§hkh dosyalan ile, 1. Bu dosyanm geli~irilmi~ versiyonu 2023 Dergisi'nin Kas!ID 2007 tarihli say1s1nda "Kuresel Misyoner Orgiitlerin Kurt Operasyonu" bru;hg1yla yay1mlamm~hr. Daha da geli~tirilmi!; olarak 17 Kas1m 2007'de Turk Dunyas1 Ara~hrrnalan Vakfi'nda slayt gosterisi e~liginde "Misyoner Orgutlerin Kurt Operasyonu" bru;hkh konferans olarak sunulmu~tur. S6z konusu konferans, T iirk DD.nyast Ara~hrmalan Vakf1 tarafmdan CD olarak yayunlanacakhr. Konferansm bir bolumi.i Turk D(myasl Tarih Kulti.ir Dergisi'nin Arahk 2007 tarihli 252. sayLc;mda yer alan ''Misyonerlerin KUrt Kimligi Tasanst: TUrk Dll!jmam, H1ristiyan ve israii-Sever" ba.!ihg, ile yay1mlanm1.~hr. 9 Ali R1za Bayzan Bilgi Yaymevi'nde ~1kan "Tiirkiye'de Amerikan Misyonerlerr· ndiJ kitabJmizm2 • "Uiuslararas1 Hukuk Ac;1smdan Misyonerlik" (s. 311-315) ba~hkh bahsi temel almi§hr. Ozellikle ilk iki dosya i.izerinde ~ah~<uak, refcrans dosyalan neredeyse 10 kat derinle§lirdik. <::ah§malanmizda referans noktam1zm politik olmadJgmi: arnacnmzm, medeniyet perspektifine dayah ara~hrmac1 gazetecilik ekseninde konu:;la ilgili olarak SN + 1K son1suna cevap verrnekten ibaret oldugunu belirtmek gerek. Bu baglamda kendi ad1rmza, toplumsalhkla kumlu olan baglantdanrmzm ozgi.inluk esasma dayah oldugunu, bu nedenle bir kirnlik gostergesi sayJlamayacagmJ ozellikle not etmeliyiz. Okuyucuyu yormamak i~in kimi aynnt1lar dipnotlara birakdmi§hr. l\amuoyunun yeterince tammad1gmi ama tammas1 gerektigini dli~undugumuz i~in Alevi orgutler ve aktorler hakkmda dipnotlarda gerekli bilgiler verilmi§tir. Emik baki§ ac,;Ismi onemsedigimiz ic;in hrnak ic:i ahnblar t;ah§manl!Zda onemli bir yer tutmaktad1r. Okuyucunun birebir yapilan aimlllan aynt edebilmesi ic;in hem italik olarak dizilmi§, hem .de tlrnak i<,;inde verilmi~tir. Bu arada llrnak ic,;i ahnl!larm ic;eriginden sommlu olrnadtgmlJZJ da not etmeliyiz. Bu tur ahntJlan propaganda olarak alg1yacak okuyucu bu kitaptan uzak durmahdn·. Esas maksadimJz gbri.i§lerin tesbiti oldugu i<,;in istisnalar haric,; ic;erigine katJlmadJgmllZ ahnhlann tartJ§masi yapmad1k. Okuyucu bizim duru§Urnuzu bir butlin olarak "Giri§" bolumunde ve ''Sonuc;''ta gorebilir. Kitapta kimi yazarlann Kurt, Alevi ya da Bekta§i olduklannm belirtilmesinin amac1. okuyucular ic;in "i<;eriden" yap!lan yorurnlan i§aretlemektir. Kitaba bin;ok dostumuzun katkiSI oldu. <::ah§manm Giri~ ve ikinci bblumunu ba~tan sona okuyarak ele§tiri ve onerileriyle katk1da bulunan Alevilik konusunda say1h uzmanlardan birisi olan Yrd. Do~. Dr Ali Yaman'a, birer makalelerini oldugu gibi kullanmamtza izin veren oksidantalist Aytun~ Altmdal ve ara§llrmaci yazar Miifid Yiiksel' e, Yezic\ilerle ilgili bahse onemli kalktda bulanan dinler tarihi ara§hrmacisi Murat Hakan Ylldmm'a, misyoner orgutlerin Kurtlere ve Alevilere yonelik faaliyetleri konusunda ilgili bilgi ve g6ri.i§lerini payla§an Do~. Dr. Erda! A~tkses'e, Kurt Yahudiler, Yahudi Aleviler ba~ta olmak uzere bin;ok konuda bilgi ve gcnii§i.inii payla§an yazar Rifat N. Bali'ye, Arnerika'ya goc; eden ilk Tiirklerle ilgili olarak bilgi ve gbri.i§lerini payla§an Prof. Dr. Uygur Kocaba§oglu ve cigretim gbrevlisi Sedat i§~i'ye, <;e§itli konulardaki gbrli§ ve yorumlanyla katk1da bulunan 2 Ank.-2006 10