T.C. ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ PLASTİK REKONSRÜKTİF VE ESTETİK CERRAHİ ANABİLİM DALI MELATONİN VE N-ASETİLSİSTEİNİN SIÇANLARDAKİ MCFARLANE FLEP BESLENMESİ ÜZERİNE ETKİLERİ Dr. Süphan TUNÇ UZMANLIK TEZİ TEZ DANIŞMANI Doç. Dr. Erol KESİKTAŞ ADANA-2012 TEŞEKKÜR Yalnızca asistanlık eğitiminde değil gerek insani vasıfları, gerekse etik yönü ile bana bir hocanın kattıklarından çok daha fazla Ģey katan, her zaman örnek alacağım ve birlikte çalıĢma fırsatı bulduğum için kendimi çok Ģanslı hissettiğim, asistanlığımın ilk gününden itibaren benden destek, birikim ve hoĢgörülerini esirgemeyen tez danıĢmanım, sayın hocam, biricik „EROL ABĠM‟ Doç. Dr. Erol KesiktaĢ‟a daima minnettar kalacağım. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi AD‟nda yapmıĢ olduğum asistanlık eğitimim boyunca, birlikte çalıĢma Ģansına eriĢtiğim, bilgi ve deneyimlerini aktararak yol gösteren sayın hocalarım Prof. Dr. Metin YAVUZ‟a, Yrd. Doç. Dr. Eyüphan GENCEL‟e, Prof. Dr. Sabri ACARTÜRK‟e, Prof Dr. Cemil DALAY‟a, Doç. Dr. T. Oğuz ACARTÜRK‟e teĢekkür ederim. Tezimin birçok aĢamasında katkı ve desteklerini esirgemeyen, birlikte çalıĢmaktan keyif duyduğum biricik dostum, çalıĢma arkadaĢım ArĢ. Gör. Dr. Emrah Efe ASLANER‟e, uzun yıllar keyif ve uyumla çalıĢtığım, pek çok anıları paylaĢtığım tüm araĢtırma görevlisi arkadaĢlarıma ve bölümümde birlikte çalıĢtığım tüm çalıĢma arkadaĢlarıma sonsuz teĢekkürlerimi sunarım. Tezimin deneysel aĢamasında bana hangi saatte olursa olsun çalıĢma fırsatı sağlayan, her türlü desteği veren Yrd. Doç. Dr. Kenan DAĞLIOĞLU‟na ve TIBDAM çalıĢanlarına teĢekkürü bir borç bilirim. ÇalıĢmamın histopatolojik incelemelerinde kıymetli katkıları ile çalıĢmanın sağlıklı seyrine olumlu katkıları bulunan Yrd. Doç. Dr. Arbil AÇIKALIN‟a baĢta olmak üzere tüm patoloji birimi çalıĢanlarına teĢekkür ederim. Ġstatistiksel analizlerde katkılarını sunan Doç. Dr. GülĢah SEYDAOĞLU‟na ve Çağla SARITÜRK‟e teĢekkür ederim. Doğduğum günden itibaren bana her türlü desteği veren, hayatımdaki en değerli varlığım biricik anneme, maalesef bu günleri göremeyen değerli babama ve tüm aileme teĢekkür ederim. I İÇİNDEKİLER TEġEKKÜR ...................................................................................................................... I ĠÇĠNDEKĠLER ................................................................................................................ II TABLO LĠSTESĠ ............................................................................................................. V ġEKĠL LĠSTESĠ ............................................................................................................. VI RESĠM LĠSTESĠ ........................................................................................................... VII KISALTMA LĠSTESĠ ................................................................................................. VIII ÖZET ............................................................................................................................... X ABSTRACT ................................................................................................................... XI 1.GĠRĠġ ............................................................................................................................. 1 2. GENEL BĠLGĠLER ...................................................................................................... 3 2.1. Tarihçe ................................................................................................................... 3 2.2. Derinin Kan DolaĢımı ............................................................................................ 4 2.2.1. Derinin MakrodolaĢımı ................................................................................... 4 2.2.2. Derinin MikrodolaĢımı ................................................................................... 7 2.3. Deri Fleplerinin Sınıflandırılması: ......................................................................... 7 2.3.1. Vasküler Anotomiye Göre Sınıflandırılması; ................................................. 8 2.3.1.1. Random Paternli Flepler: ......................................................................... 9 2.3.1.2. Aksiyel Tasarımlı (Arteriyel) Flepler: ..................................................... 9 2.3.2. Hareketlerine Göre Sınıflandırılması; ........................................................... 10 2.3.2.1. Lokal Flepler .......................................................................................... 10 2.3.2.1.1. Rotasyon Flebi ................................................................................ 11 2.3.2.1.2. Transpozisyon Flebi: ....................................................................... 12 2.3.2.1.3. Ġnterpolasyon Flebi: ........................................................................ 13 2.3.2.1.4. Ġlerletme Flepleri: ........................................................................... 14 2.3.2.2. Uzak Flepler: .......................................................................................... 14 2.3.2.2.1. Direkt Flepler: ................................................................................. 14 2.3.2.2.2.Ġndirekt Flepler: ............................................................................... 15 II 2.3.2.2.3. Serbest Flepler: ............................................................................... 15 2.4. Flep Fizyolojisi Ve Patofizyolojisi: ..................................................................... 15 2.4.1. Flep Kan Akımının Düzenlenmesi ............................................................... 19 2.4.2. Flep Nekrozu: ............................................................................................... 21 2.4.3. Flep YaĢamına Etki Eden Ajanlar: ............................................................... 24 2.4.3.1. Fiziksel Faktörler; .................................................................................. 24 2.4.3.2. Farmakolojik Faktörler: ......................................................................... 25 2.4.3.2.1. Antikoagülanlar; ............................................................................. 25 2.4.3.2.2. Reseptör ve Akson Blokörleri; ....................................................... 26 2.4.3.2.3. Direkt Düz Kas GevĢeticiler; .......................................................... 27 2.4.3.2.4. Kanın Reolitik Özelliğini DeğiĢtiren Ajanlar; ................................ 28 2.4.3.2.5. Ġskemiye Toleransı Artıran Ajanlar ................................................ 29 2.4.3.3. Serbest Radikallere KarĢı Antioksidan Ajanlar ..................................... 30 2.4.3.3.1. Antioksidan Olarak N-asetil sistein ................................................ 31 2.4.3.3.2. Melatonin ........................................................................................ 33 2.4.3.3.3. Melatonin Sentezi ........................................................................... 33 2.4.3.3.4. Melatonin Metabolizması ............................................................... 34 2.4.3.3.5.Serbest Radikal Toplayıcı ve Antioksidan Olarak Melatonin ........................................................................................................ 34 2.5. Sıçan Deri Anatomisi ........................................................................................... 36 2.5.1. Sıçan Dorsum (Sırt) Derisinin Arteriyel Kanlanması ................................... 37 3. GEREÇ VE YÖNTEM ............................................................................................... 39 3.1. ÇalıĢma Grupları .................................................................................................. 40 3.2. Cerrahi Yöntem .................................................................................................... 41 3.2.1. Melatonin HazırlanıĢı: .................................................................................. 42 3.2.2. Deneklerin Sakrifiye Edilmesi ve Deneyin Sonlandırılması ........................ 42 3.2.3. Fleplerde Nekrotik ve YaĢayan Alanların (Topografik) Oranlarının Değerlendirilmesi ................................................................................ 42 3.2.4. Doku Örneklerinin Alınması ve Histopatolojik Değerlendirme ................... 43 4. BULGULAR ............................................................................................................... 44 4.1. Makroskopik Bulgular: ........................................................................................ 44 4.2. Ġstatistiksel Metod ................................................................................................ 47 III 4.3. Fleplerde Sağlam Ve Nekrotik Alanların (Topografik) Oranlarının Değerlendirilmesi ........................................................................................................ 48 4.4. Histopatolojik Bulgular ........................................................................................ 49 4.5. Fleplerdeki Damarlanma Bulguları ..................................................................... 57 5. TARTIġMA ................................................................................................................ 59 6. SONUÇ VE ÖNERĠLER ............................................................................................ 75 KAYNAKLAR ............................................................................................................... 77 ÖZGEÇMĠġ .................................................................................................................... 92 IV TABLO LİSTESİ Tablo No Sayfa No Tablo 1. Kontrol grubundaki topografik inceleme sonuçları ........................................................ 44 Tablo 2. Melatonin grubundaki topografik inceleme sonuçları .................................................... 45 Tablo 3. NAC grubundaki topografik inceleme sonuçları ............................................................ 46 Tablo 4. Melatonin+NAC grubundaki topografik inceleme sonuçları ......................................... 47 Tablo 5. Gruplar arasındaki değişkenlerin ortalama ortanca değerleri ...................................... 48 Tablo 6. Gruplar arasındaki değişkenlerin p değerleri ................................................................. 48 Tablo 7. Gruplara göre histopatolojik nekroz alanların sayı skoru ve yüzde olarak dağılımları ........................................................................................................................... 50 Tablo 8. Gruplara göre histopatolojik inflamatuar hücre oran skoru ve yüzde olarak dağılımları ........................................................................................................................... 51 Tablo 9. Gruplara göre histopatolojik ödem skoru ve yüzde olarak dağılımları ........................ 52 Tablo 10. Gruplara göre histopatolojik damar proliferasyonu skoru ve yüzde olarak dağılımları ........................................................................................................................... 53 V ŞEKİL LİSTESİ Şekil No Sayfa No Şekil 1. Derinin makrodolaşımı ......................................................................................................... 5 Şekil 2. Komşu anjiozomlar arasındaki ‘choke’ damarları ............................................................ 6 Şekil 3. Derinin farklı anatomik seviyelerdeki dolaşımını sağlayan pleksus sistemi .................... 6 Şekil 4. Derinin mikrodolaşımı ......................................................................................................... 7 Şekil 5. Subkutanöz damarların esas vasküler yapıları. B, üç temel flep: retiküler (üst), segmental (orta) ve aksiyel (alt) ................................................................................. 9 Şekil 6. Random paternli ve aksiyel paternli cilt flepleri .............................................................. 10 Şekil 7. Rotasyon flebi: gerilimin en fazla olduğu bölgeden ‘backcut’ yapılabilir veya burow üçgeni çıkarılabilir ......................................................................................... 11 Şekil 8. Transpozisyon flebi ............................................................................................................. 12 Şekil 9. Transpozisyon flebi, A: donör alan primer onarılmış, B: Donör alan ikinci bir flep ile onarılmış ............................................................................................................ 13 Şekil 10. İnterpolasyon flebi .............................................................................................................. 13 Şekil 11. İlerletme flebi ...................................................................................................................... 14 Şekil 12. Random paternli flep ve aksiyel paternli flep. .................................................................. 17 Şekil 13. Reperfüzyon sırasında direkt olarak hücresel hasar oluşturabilen toksik oksijen radikallerinin oluşumu .......................................................................................... 23 Şekil 14. Nötrofil aracılıklı hücre ve doku hasarı ............................................................................ 24 Şekil 15. N-asetil sisteinin kimyasal formülü ................................................................................... 32 Şekil 16. Melatoninin kimyasal fofmülü ve işlevleri ........................................................................ 35 Şekil 17. Sıçan dorsal cildinin kanlanması ....................................................................................... 38 Şekil 18. Mc Farlane random sıçan deri flebi .................................................................................. 39 Şekil 19. Gruplardaki nekroz yüzdeleri ........................................................................................... 49 Şekil 20. Histopatolojik nekroz skorlamasının gruplar arasındaki dağılımı ................................ 51 Şekil 21. Histopatolojik inflamasyon skorlamasının gruplar arasındaki dağılımı ....................... 52 Şekil 22. Histopatolojik ödem skorlamasının gruplar arasındaki dağılımı ................................... 53 Şekil 23. Histopatolojik damar proliferasyonu skorlamasının gruplar arasındaki dağılımı ................................................................................................................................ 54 VI RESİM LİSTESİ Resim No Sayfa No Resim 1. Mcfarlane flep tasarlanması ............................................................................................ 41 Resim 2. Flep elevasyonu ve sütürasyonu ...................................................................................... 41 Resim 3. Flep sınırlarının ve nekrotik alanların çizimi ................................................................ 43 Resim 4. Kontrol grubundaki flep görünümü ............................................................................... 44 Resim 5. Kontrol grubundaki flep görünümü ............................................................................... 44 Resim 6. Melatonin grubundaki flep görünümü ........................................................................... 45 Resim 7. Melatonin grubundaki flep görünümü ........................................................................... 45 Resim 8. NAC grubundaki flep görünümü .................................................................................... 46 Resim 9. NAC grubundaki flep görünümü .................................................................................... 46 Resim 10. NAC +Melatonin grubundaki flep görünümü ............................................................... 47 Resim 11. NAC +Melatonin grubundaki flep görünümü ............................................................... 47 Resim 12. Kontrol grubunun histopatolojik incelemesi; tam kat nekroz, deri eklerinin silüetinde kayıp ................................................................................................. 54 Resim 13. Kontrol grubunun histopatolojik incelemesi; yaygın inflamasyon .............................. 55 Resim 14. Melatonin grubunun histopatolojik incelemesi. ............................................................. 55 Resim 15: Melatonin grubunun histopatolojik incelemesi.............................................................. 56 Resim 16: NAC grubunun histopatolojik incelemesi ...................................................................... 56 Resim 17: NAC grubunun histopatolojik incelemesi ...................................................................... 57 Resim 18: Melatonin+NAC grubunun histopatolojik incelemesi. .................................................. 57 Resim 19. Kontrol grubunun transilluminasyonla damarlanma yapısı ........................................ 58 Resim 20. NAC grubunun transilluminasyonla damarlanma yapısı ............................................. 58 Resim 21. NAC+Melatonin grubunun transilluminasyonla damarlanma yapısı ......................... 58 Resim 22. Melatonin grubunun transilluminasyonla damarlanma yapısı .................................... 58 VII KISALTMA LİSTESİ ATP : Adenozin trifosfat c-AMP : Sıklık adenozin monofosfat CO : Karbondioksit 2 Cu : Bakır DMSO : Dimetilsülfoksit DNA : Deoksiribonükleik asit E : Epinefrin FGF-2 : Fibroblast büyüme faktörü GPX : Glutatyon peroksidaz GSH : Redükte glutatyon GSH-Px : Glutatyon redüktaz GSSH : Okside glutatyon GST : Glutatyon-S-Transferaz H&E : Hematoksilen Eozin H O : Hidrojen peroksit 2 2 HBO : Hiperbarik oksijen HCl : Hidroklorikasit HES : Hidroksietil starch I-R : Ġskemi-Reperfüzyon LOO- : Peroksil radikali MDA : Malondialdehit mRNA : Mesanger Ribonukleikasit NAC : N-asetilsistein NAT : N- asetiltransferaz NE : Norepinefrin NO : Nitrik oksit O : Oksijen 2 VIII OH : Hidroksil ONOO- : Peroksinitrit PGF : Prostoglandin F 2 2 PGF : Prostoglandin F 2α 2α PGI : Prostoglandin I 2 2 PMNL : Polimorfonüveli lökosit ROS : Reaktif oksijen radikali SDO : Süperoksit dismutaz TX : Tromboksan TXA : Tromboksan A 2 2 VEGF : Vasküler endotelyal growt faktör Zn : Çinko 5-HIOM : 5 hidroksiindol-ometiltransferaz IX
Description: