Materyalizm ve Ampiryokritisizm

532 Pages·1993·9.238 MB·Turkish

by  V. I. Lenin

i.
Lenin
V.
MATERVALiZM
V
AMPI• RVOKR•I T• I• SIZM
YAYlNLARI

MATREYALİZM VE AMPİRYOKRİTİSİZM
GERCİİ BİR FELSEFEÜZ ERİNE ELEŞİTREL NOTLAR[!]
V.İ.LEN iN
ÇEVİREN
SEVİM BELLi
BİRİNCİ BASKI
İÇİNDEK İL E R
7 Ö n s ö z l e r
7 BirinBcais kıÖynas özY,a zar
9 İkincBia skıÖynas özN,. L enin
ll GİRİŞ YERİNE. -Bazı" Marksist1l9e0r8"' vdee B,a zıid ealistler
1710M'adtae arlyizNmais ıÇlü rütüyorlard.ı?
32 BİRİNCİ BÖLÜM.- AmpiryokritviesD iizymailne Mkattiekr iyzamlin
BilgTie orisi
32 1.D uyurnlavre D uyumK armaşaları
47 2." Dün·yÖ ağeleriBnuilnu nması"
63 3.İ lkeD üzenlemvees "iS afçGae rçekçilik"
72 4.D oğaİn sandaÖnn ceV arm ıydı?
85 5.İ nsanB eyniil me iD üşünür?
94 6. MachA vevneia urs'Tuenk benciliği
99 İKİNCİ BÖLÜM. - Ampiorkyritisivzem Diiny alekMtaitke ryalizmin
BilgTie orisi
99 1." Knedinde-yŞaed ya"V . ÇernoFvr,i edrEincghe lÇsü'riü tüyor
109 2." Aşış("" Transcenysau dsa" V). Bazarov "EDnügzeells-'i
tiyor"
122 3." KendindeK-oŞneuys"u nLd.aF euerbavcehJ .D ietzgen
127 4.N esneGle rçeVka rm ıdır?
138 5.M utla�k· eG öreli Geyraç deak A.B ogdanovB'uulnd uğu
Engels Seçmeciliği
145 6.B ilgTie orisiPnrdaet iÖğliçnü tü
153 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM.- AmpiryokritviesD iizyıanlienMk attiekr yalizmin
BilgTieo risi
153 1.M addeN edri?D eneyN edir?
161 2.P lehano"vD'eunne yK"a vramıİlniaş kYiann ılgısı
164 3.D oğadNae densevlelZ iokr unluluk
182 4.D üşüncTaes arrİulfkue svie ''DünyaBniırnl iSğoiru"n u
189 5.U zayv eZ aman
203 6.Ö zgürlvüekZ orunluluk
211 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM.- Felseİdfeia lisAtmlpeirr,y okritSiisliazhm in
Arkadaşvlea Anr dılları
211 1.K antçılSıoğlıdnav ne SağdaEnl eştirisi
224 2." AmipryosembYoulşcküe" v"iAçm,p irytoikkrçiÇie"r novN'al-a
sıAll ayE tti?
228 3.M achv eA venraius'Suinl aAhr kadaşları
238 4.A mpiryokriHtainsgiDizo mğ rultGuedlai şiyor?
249 5.A .B ogdanov"'Aumnp iryomonizm"i
256 6." SimelgeTre osrii"( yad aH iyeroglTieofrliesvrie )H elmholtz'-
unE leştirisi
263 7.D ühring'Tiünr El eİşktii risi
269 8.J .D ietzgNaesnı Gle riFciil ozoflGaönznü nGei rebildi?
T/7 BEŞİNCBIÖ LÜM-. DoğaB ilirnlerinÇdaeğ daDşe vrivme Felsefi
Idealizm
280 1. iModernF iziğBiunn alımı
286 2. "MaddKea yboldu"
295 3. MaddesHiazr ekKeatv ranabmiil?i r
304 4. ModerFni zikİkit eA kımv eİ ngiTliinzs elciliği
314 5.M oderFni zikİtkeiA kımv eA lmaİnd ealizmi
324 6. ModemF izikİkit eA kımv eF ransİınza ncılığı
333 7. BirR us" İeda lil<s't: izikçisi"
337 8." FizikIsdeela"l iÖzzmüiv ne Ö nemi
350 ALTINCBIÖ LÜM-. Ampiryolu·ivteTi asriizMhmai t eryalizm
351 1. AlmaAnm piryokritikTçoipllerininu mBsialli mAllearn ınGdea-ki
zintileri
360 2. BogdanMoavr,x 'Nıa sıDlü zeltviey "oGre liştiriyor"
370 3. Suvorov"'Tuonp lumFsealls efTeenmienl leri"
375 4.F elsefTedaer afvleaB re yinsFiizl ozoflar
387 5. ErnsHta eckevle E rnsMta ch
400 S o n çu
403 DÖRDÜNCBÜÖ LÜMÜIN.K ESİMİNEEK .- N.G .Ç ernişevKsaknit çı·
lığEılne ştiriHsainngAeiç ıdaYna klaşıyor?
E K L E R
407
409 KonferansOçnıSo yrau
412 DiyaleSkotriuknÜ uz erine
419 AdlaDri zini
503 AçıklaNyoıtclıa r
ÖNSÖZLER
BİRİNciB ASKIÖYNAÖS Z
Marksgiesçti nbeanzy ıa zarlbauyr ı,l m,a rksfieslts efe­
yek arşgıe rçbeikkr a mpanyagyiar iştAillteaıryd . a nk ısa
bizra mandeas,ao sl arvaekh emehne men saddieycael ektik
matreyaliszamel dırank idtöaçrpıt k tBıu.n lariılnkv,ie e n
önemlisi, BazaroLvu,n aBçoagrdsBakeniro,mv a,n Hne,l l­
fondY,u şkevvieSç u vorovy'auznı lardıenrdlaenMn aernk sist
FelseÜzfeer i(n?e "karşdıe"n sedyadhia d oğroul urdu)
-
Denemel(eSrtP'.ei t ersb1m98g0); s onrYau şkeviMça'tienr ­
yalivzem EleşGteirrçeelk çiBleirkm'ain;nÇ' aığnd aBşi lgi
TeorIişsıiğ ıDnidyaa lekVtailke'nit,i nMoavr'kusni zFmeiln­
setYıa paır.ıl'dır.
Bütübnu a damlaMra,r xv eE ngels,'f ienlsgeöfriü şleri-
7
nind,i yalemkattiekr yaollidzumğ udneuf alabreclai rtomli­ş
duklagreır çeğbiinlim ezlgieklteemne Szilyears.gi ö rüşlerin­
dek eskaiynr ılıokllmaars kıanraş gıenn,de e b ütübnua dam­
lard,i yalemkattiekr yaldiuzymdeu klkairnıdb ei rleşmişler­
divre g endee f elsefmeadrek soilsdtu klaörnıesn üır mekte­
dirlEenrg!e lsd'iiyna lek"tgiiğzie,md ciir(" "myisqtueir")t
diyoBre rmanBna.z arsoavn,k kie ndiliğaiçnıbdkie grne rçek­
mişg ibEin,g elsg'öirnü şl"eersik imişdtiiyre" gelişigüzel
atıy-orv em ateryal"içzamğ,d aş tbeiolrgiis" im"ondie,r n
felsef(ey"ady ai" moderonl guculuyka"nu"i)2 ,0y .ü zyılın
doğab ilimlfeerlis efebsöbiü"rnlie nekreenkd iletrainnıek
göstebruegn ö züpseakv aşçılarımız taraçfüı­ndan böylece
rütülmoülşu yoBürt.ü bnu s özdeenm oderönğ retidlaeyrae­
naradki,y alemkattiekr yaylıikzımc ılapreırmvıazs,ıi zşcia,,
doğrudianna ncı*l (ıfğiad ei[s2vmJae r)d ırlıayr(o bru e,n i yi
Lunaçarski'de goö,rt üelkbü arş,ı dneaağm ial dibru!n[a3 J:
karşıMlaırkxv eE ngelsk'aer ştıu tumlaarçııbnkiı şr e kilde
belirlseömzekko nusu olbdüutğücunen sdaar,e tvleek reinn­i
dii nançlakraırnşbaıü tüsna ygılarını yGietriçreikytoer,l ar.
diyalemkattiekr yalizymadnmeian r,k sizmtdaembn i ary rıl­
ma;l aftsaa,d escoen gue lmekza çamakkluarrn,a zlıskol­ar,
runuönz ündkeanç mçaa balakreın,dg ie rilemelerini maske­
lemeg,e neoll arak materyalbiiçzrem ş miyatet reirnyea lizm
koymak,ı sacMaa,r xv eE ngelisns' ayısmıazt eryatleizs­t
lerindionğ rudtaanh lillyearpimnaiyk ıa rarbliır şekilde
reddetBmier.m arksisçtoikdn o ğroul aranki telendirdiği
gibbiu,, g erçebki r" diçzö keriesky an"Bduı,rt .i pibki r
felsreefvii zyoniçzümndkiümr,a, r ksiztmeimneg lö rüşlerin­
denu zaklaşvaert aekr kettikleraiç ıfskiö kzilrüldleüür­kl,e
rüstlküakr,a rlvıela ıçkı klı"khleas aplakreısnmıe dyee"­
teneksvieza lşiıkkr oır kakglöıskt erkeörtebüki ürn k azanan
sadecree vizyonisOtrlteorddomikarsr. k sisMtalrexr',bı an-
• inancıl(ıfki sdmee;)- .- İnanıb ilimyienr ine geyçai rdedana hag eniş
bira nlamdian anbae llbii rö nemy ükleyöeğrnet i-.ç .
8
zıe skiygeönr üşlbeerliinrit dmuerku munkdaal dıkları za­
man( Mehr'iinbnga ztıa rihösneelr melkearirnçşeıı k tgıiğ­ı
bi,)b ui şhie,rz amaon k adabre lirlviel ikoka ldeaa ry rın­
tılbıi rb içimydaepı tlakri , onçlaalrıışnm alhairçıb nird a
zamaenn k üçübki rku şkuuy andırbaicrda ukr um buluna­
madı.
ZateMna,r ksiFsetl se"fÜzee rinDee"n emelegre'rd­e
çeğbee nzert ebtkiü rrn cvea rdBıurd .a L,u naçars"kBie'ln­in
kiy anlyıoşl da[ybıuzr,a bdeas,b ekliDl,ei nemelyearz'airn­
Iarkıa sted]i,lai myabo irra rayiıçşi nd.e"(y si1z.6 1d)i yen
tümcesiOdkiurr.ud ni kka·ts iunneduğbuumk itapttüam,c e­
ninb iritnücmic ğeicnimiunt lbaikgr e rçoelkd uğuinkui,n ci­
siniiesng örebliigr e rçoelkd uğtuannuı tlaçmaalyıaş acağım.
Şimdilikb eşlmuienrkutl yee tinekyiie,mğ efri lozoflarımız,
marksiazdmı ndae ğdiel, bazı m"aarrkasyiıscatıd lıanra"
konuşmoulşs alkaernddıi,l veerm ianrek sikzamredş aıh baü ­
yükb isra yggıö steromliaşc aklardı.
Kendpia yımbae,nd ef,e elfsed"ea rayanlabri"rdiayni m.
Dahaa çıkç:ba usn ıoatrldam,a rksikzıml ıağlıt ınbdiaz,e ,
bilmehma ngtiu tarksaırzm,a kargıeşrıişkce,iy s iu nakni şi­
lernienr eydoel laşraışnıır dıkalraarrşııtnnıaıky eın digmöe­
reve dindim.
Eylü1l9 08
YAZRA
İKİNCİB ASKIYAÖ NSÖZ
Bub askbıi,r kdaüçz eldtımşeı nddaah,öa n cebkais kıdan
farkdleığ i.lK diitrab-ıRnu,sm alıçıilloaelr aın podlıe­mik
şındam-arkzsmiifne lsefesine, diyalevket ik materyalizme
doğbai limleernsi onbniu nl uşlarçıınkdaarfnıe llasnse ofniu ç­
Iargai rainşl amıonldmaa ükz erpee,kd e yaraorlsmıaz­
yacağını uYmoalrdıVam.şİ. . N evskib'un ikni itzalbeıy en
makaleisnic,e lefmıerks abtuılnaım aomlıdşu ğAu.mA .B og­
danov'uny apsıotnhl aakrkıı ngdear ekalçiı klamvael-rair
9
yorJG4eln eoll aryaakl nıbzicprar opaganodlaacrıça akl ış­
malarıdnedğaia ly,nz ıa mandöaz,eo ll arpaakr otkiu luentd­a
kin mbiilri otlaanr daakV .İ N.e vskyio ldAaş.A, .B o gdanov'­
un" proletkaürlyta"ü 5[r1kü ılıağlıt ıbnudraj uvvega e rigcöi­
rüşlyearyid ığı ivnaamrna c fıınras abtoıblno ıbl u lmuş.t ur
2 Eylü1l9 20
N.L ENİN
10