MARKA DENEYİMİ VE TEKRAR SATIN ALMA NİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE MÜŞTERİ TATMİNİNİN ROLÜ Gülsüm KARA (Yüksek Lisans Tezi) Eskişehir, 2015 MARKA DENEYİMİ VE TEKRAR SATIN ALMA NİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE MÜŞTERİ TATMİNİNİN ROLÜ GÜLSÜM KARA T.C. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Pazarlama Bilim Dalı YÜKSEK LİSANS TEZİ Eskişehir 2015 14/09/2015 ETİK İLKE VE KURALLARA UYGUNLUK BEYANNAMESİ Bu tezin Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi hükümlerine göre hazırlandığını; bana ait özgün bir çalışma olduğunu; çalışmanın hazırlık, veri toplama, analiz ve bilgilerin sunumu aşamalarında bilimsel etik ilke ve kurallara uygun davrandığımı; bu çalışma kapsamında elde edilen tüm veri ve bilgiler için kaynak gösterdiğimi ve bu kaynaklara kaynakçada yer verdiğimi; bu çalışmanın Eskişehir Osmangazi Üniversitesi tarafından kullanılan bilimsel intihal tespit programıyla taranmasını kabul ettiğimi ve hiçbir şekilde intihal içermediğini beyan ederim. Yaptığım bu beyana aykırı bir durumun saptanması halinde ortaya çıkacak tüm ahlaki ve hukuki sonuçlara razı olduğumu bildiririm. Gülsüm KARA ÖZET MARKA DENEYİMİ VE TEKRAR SATIN ALMA NİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE MÜŞTERİ TATMİNİNİN ROLÜ KARA, Gülsüm Yüksek Lisans-2015 İşletme Anabilim Dalı Pazarlama Bilim Dalı Danışman: Yrd. Doç. Dr. Halil Semih KİMZAN Artan rekabet sebebiyle, işletmeler müşterilerini ellerinde tutma konusuna daha fazla odaklanma eğilimindedir. Böylece müşteri yaşam boyu değeri çok daha fazla önem kazanmıştır. Tüketicilerin değişen doğası, daha uzun ilişkiler için daha fazla çaba harcanmasını gerektirmektedir. İşletmeler bu eğilimlerin farkına vararak tüketicilerin hislerini harekete geçirip, hayat tarzlarıyla bütünleştirmeyi amaçlayacak marka deneyimleri sunmaya başlamaktadır. Bu çalışma, marka deneyimi ve tekrar satın alma niyeti arasındaki ilişkide müşteri tatmininin rolünü incelemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma için Bursa ilindeki Ikea markası seçilmiştir ve bu markaya yönelik deneyim yaşamış 440 kişiye ulaşılmıştır. Araştırmada kullanılan anket formundaki sorular yüz yüze anket yöntemi ile katılımcılara yöneltilmiştir. Toplanan verilerin analizi aşamasında faktör analizi ile regresyon analizlerinden faydalanılmıştır. Bu çalışmanın sonuçları, marka deneyimi ve tekrar satın alma niyeti arasında pozitif bir ilişki olduğunu ortaya koymuştur. Böylece marka deneyimi, müşteriler ve işletmeler arasındaki ilişkinin devamlılığı açısından kritik bir role sahiptir. Ayrıca sonuçlar, müşteri tatmininin marka deneyimi ve tekrar satın alma niyeti arasındaki ilişkide bir aracı etkiye sahip olduğunu belirtmiştir. ABSTRACT THE ROLE OF CUSTOMER SATISFACTION IN THE RELATIONSHIP BETWEEN BRAND EXPERIENCE AND REPURCHASE INTENTION KARA, Gülsüm Master Degree-2015 Department of Business Administration Field of Marketing Adviser: Assist. Prof. Dr. Halil Semih KİMZAN As competition increases, companies tend to focus more on customer retention. Therefore customer lifetime value has gained much more importance. Changing nature of consumers require much effort to last relationships longer. Companies start to realize these trends and offer different brand experiences that will stimulate consumers’ feelings and aim to integrate these experiences with consumers’ lifestyles. This study aims to investigate the role of customer satisfaction in the relationship between brand experience and repurchase intention. The data of the study were collected from Ikea customers in Bursa. A survey from was used to collect data from 440 respendents who have experienced the brand. Factor analysis and regression analysis were employed to analyze the data. The results of the study revealed that there is a positive relationship between brand experience and repurchase intention. Therefore brand experience has a critical role in continuing the relationship between customers and companies. The results also indicated that customer satisfaction has a mediating effect in the relationship between brand experience and repurchase intention. İÇİNDEKİLER ÖZET………………………………………………………………………………... v ABSTRACT……………………………………………………………………....... vi İÇİNDEKİLER…………………………………………………………………….. vii TABLOLAR LİSTESİ…………………………………………………………......... x ŞEKİLLER LİSTESİ…………………………………………………………......... xii EKLER LİSTESİ………………………………………………………………….. xiii ÖNSÖZ……………………………………………………………………………. xiv GİRİŞ………………………………………………………………………………... 1 1. BÖLÜM DENEYİMSEL PAZARLAMA VE MARKA DENEYİMİ KAVRAMLARI 1.1. Deneyim Ekonomisi………………………………………………………... 2 1.2. Deneyim Kavramı…………………………………………………………... 7 1.2.1. Deneyimin Boyutları………………………………………………… 8 1.2.2. Deneyimin Tasarım İlkeleri………………………………………... 11 1.3. Deneyimsel Pazarlama ve Müşteri Deneyimi Kavramları………………... 13 1.3.1. Deneyimsel Pazarlama Kavramı………………………………….... 13 1.3.2. Deneyimsel Pazarlamanın Geleneksel Pazarlamadan Farklılaşan Yönleri………………………………………………………………... 17 1.3.3. Müşteri Deneyimi Kavramı……………………………………….... 21 viii 1.3.3.1. Ürün Deneyimi……………………………………………... 22 1.3.3.2. Alışveriş ve Hizmet Deneyimi……………………………... 23 1.3.3.3. Tüketim Deneyimi………………………………………….. 25 1.4. Marka Deneyimi Kavramı………………………………………………… 27 1.5. Deneyimsel Pazarlama ve Marka Deneyimi İle İlgili Yapılmış Çalışmalar…………………………………………………………………. 32 2. BÖLÜM MÜŞTERİ TATMİNİ VE TEKRAR SATIN ALMA NİYETİ KAVRAMLARI 2.1. Satın Alma Karar Süreci………………………………………………...… 36 2.2. Satın Alma Sonrası Davranışlar………………………………………...…. 37 2.3. Müşteri Tatmini Kavramı………………………………………..………... 39 2.3.1. Müşteri Tatmini Tanımı………………………………..…………... 39 2.3.2. Müşteri Tatmini Teorileri………………………………..…………. 41 2.3.2.1. Beklenti-Beklenti Teorisi…………………………………... 41 2.3.2.2. Karşılaştırma Seviyesi Teorisi……………………………… 41 2.3.3. Müşteri Tatmininin Ölçülmesi…………………………..………… 42 2.3.4. Müşteri Tatmininin Önemi………………………………..………... 44 2.4. Tekrar Satın Alma Niyeti Kavramı…………………………….………….. 45 2.4.1. Tekrar Satın Alma Niyeti Tanımı……………………….………….. 45 2.4.2. Tekrar Satın Alma Niyeti Modeli……………………….………….. 46 2.5. Müşteri Tatmini ve Tekrar Satın Alma Niyeti İlişkisi………….…………. 47 ix 3. BÖLÜM MARKA DENEYİMİ VE TEKRAR SATIN ALMA NİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE MÜŞTERİ TATMİNİNİN ROLÜ 3.1. Araştırmanın Konusu ve Önemi…………………………….……………. 48 3.2. Araştırmanın Amacı………………………………………….………….... 48 3.3. Araştırmanın Varsayımları ve Kısıtları…………………………………... 49 3.4. Araştırmanın Metodolojisi………………………………………………... 49 3.4.1. Araştırmanın Modeli ve Hipotezleri……………………………….. 49 3.4.2. Örneklemin Belirlenmesi………………………………………….. 51 3.4.3. Veri Toplama Yöntemi……………………………………….…….. 52 3.4.4. Verilerin Analizi……………………………………………….…… 52 3.4.4.1. Araştırma Ölçeklerinin Güvenilirliği………………………. 53 3.4.4.2. Araştırma Ölçeklerinin Geçerliliği…………………………. 56 3.4.5. Bulgular…………………………………………………………….. 61 3.4.5.1. Araştırmanın Demografik Yapısına İlişkin Bulgular………. 61 3.4.5.2. Araştırmanın Hipotezlerine İlişkin Bulgular……………….. 63 SONUÇ…………………………………………………………………………….. 79 KAYNAKÇA………………………………………………………………………. 84 EKLER……………………………………………………………………………... 90 xi TABLOLAR LİSTESİ Tablo 1: Marka Deneyimi Ölçeğinin Alpha (α) Değeri…………………………… 53 Tablo 2: Müşteri Tatmini Ölçeğinin Alpha (α) Değeri……………………………. 54 Tablo 3: Tekrar Satın Alma Niyeti Ölçeğinin Alpha (α) Değeri………………….. 54 Tablo 4: Ölçek İfadelerinin Ortalama ve Standart Sapma Değerleri……………… 54 Tablo 5: Marka Deneyimi Ölçeği İçin KMO ve Bartlett Testi……………………. 57 Tablo 6: Marka Deneyimi Ölçeği İçin Uygulanan Faktör Analizi………………… 57 Tablo 7: Marka Deneyimi Değişkenleri İçin Yapılan Faktör Analizinde Açıklanan Toplam Varyans……………………………………………………………………. 58 Tablo 8: Müşteri Tatmini Ölçeği İçin KMO ve Bartlett Testi…………………….. 59 Tablo 9: Müşteri Tatmini Değişkenleri İçin Yapılan Faktör Analizinde Açıklanan Toplam Varyans……………………………………………………………………. 59 Tablo 10: Tekrar Satın Alma Niyeti Ölçeği İçin KMO ve Bartlett Testi………….. 60 Tablo 11: Tekrar Satın Alma Niyeti Değişkenleri İçin Yapılan Faktör Analizinde Açıklanan Toplam Varyans………………………………………………………... 60 Tablo 12: Katılımcıların Demografik Özelliklerine Göre Dağılım Tablosu………. 61 Tablo 13: Marka Deneyimi ve Müşteri Tatmini Model Özeti…………………….. 64 Tablo 14: Marka Deneyimi Boyutları ve Müşteri Tatmini Model Özeti………….. 65 Tablo 15: Marka Deneyimi ve Tekrar Satın Alma Niyeti Model Özeti…………….66 Tablo 16: Marka Deneyimi Boyutları ve Tekrar Satın Alma Niyeti Model Özeti... 67 Tablo 17: Müşteri Tatmini ve Tekrar Satın Alma Niyeti Model Özeti……...……. 69 Tablo 18: Marka Deneyimi, Müşteri Tatmini ve Tekrar Satın Alma Niyeti Model Özeti………………………………………………………………………………... 70
Description: