Lippincott Görsel Anlatımlı Çalışma Kitapları

15 Pages·2013·3.8 MB·Turkish

L ippincott
L ippincott Seri Editörü:
G örsel Anlatımlı
Lippincott Görsel Anlatımlı Çalışma Kitapları: Richard A. Harvey
Ç alışma Kitapları
G örsel Anlatımlı
Glomerüler
kapillerler
Glomerül
yoğun
Ç alışma Kitapları
fenestralı
duvarları olan
bir kapiller
öbeğinden
oluşur.
Robin R. Preston, PhD Çeviri Editörü
Hidrostatik basınç plazmayı
Thad E. Wilson, PhD Ümmühan İşoğlu-Alkaç filtrasyon bariyerinden dışarı iter.
Yardımcı Çeviri Editörleri KAN
İÇERİ
M. Numan Ermutlu
Afferent
Bayram Yılmaz arteriyol
Efferent
arteriyol KAN
Glomerüler DIŞARI
Lippincott Görsel Anlatımlı Çalışma Kitapları: Fizyoloji, fi zyolojiyi açık olarak
kapillerler
odak noktasına getirmektedir. LIR kadrosuna yeni katılan bu kitap bize kim
olduğumuzun, nasıl yaşadığımızın ve sonunda nasıl öldüğümüzün öyküsünü
anlatmaktadır. İlk olarak organ işlevlerini tespit eden ve daha sonra hücreler Endotel
hücre duvarı
ve dokuların bu işlevleri nasıl yerine getirdiğini gösteren LIR Fizyoloji, bu
ULTRAFİLTRAT
disiplini başka bir metin ya da kitabın yapamadığı kadar çözümlemektedir.
Yaşam öyküsünü okuyucuya anlatmak üzere bir araya gelen her bir eleman P
r
kolay kullanım ve içeriğin çabuk kavranması yolunda düzenlenmiştir. Vizyoner e
şekilleri, Klinik Uygulamaları ve Birim Çalışma Soruları ile fi zyolojideki en yaşamsal PhPhüoüocdcdrrooeess iitt sto
kaçaıvsrıanmdalanr ım öüğkreetmmmeketlde ivr.e pekiştirmektedir. Sınıfta öğrenme ve sınavlara hazırlık ggöövvddeessii Fenestrasyonlar n W
PPooddoossiitt aayyaakkssıı
ÖZELLİKLERİ: i
ççııkkıınnttııllaarrıı ls
• 600’den fazla canlı, renkli şekil LIR serilerinin ayırıcı özelliğidir ve okuyucuya o
n
karmaşık süreçleri anlamada titizlikle ve sıklıkla nüktedan bir şekilde (şakalara Kapiller KAN Plazma
proteini
dikkat ediniz) adım adım rehberlik eder. endotel Robin R. Preston
hücresi
• Genel Bakışları ve Bölüm Özetleri konuya hakim olmada açık hedefl er koyar
ve tutarlı bir çerçevede her bölüm için temel kavramları yeniden vurgular. Thad E. Wilson
• Klinik Uygulama kutuları ve klinik görünümler bilgisini uygulamak için Bazal
okuyucuyu cesaretlendirir, sınıftan hasta başına götürür. membran Fenestrasyonlar İşoÇe
ğv
• Mayedtıninla itçıir kvue tFuizlayrodloajki’yi iR geenrkçe Skı nhıarylıa Dt çeenrkçleevmes kinudteu ltaurtıa hr.atırlanabilir bilgileri lu-Airi Ed
• Anlatımın ana hatlarının tutarlılığı klinik bilginin kolayca alınmasını ve Pçıokdınotsıliat raıyaksı BAORAWLMIĞAIN Fyailtrrıaklsı ydoiyna fram lkaitörü
özümsenmesini sağlar. ç
• Bu kitaptaki konulara Çapraz Referanslar ve Bilgi Bağlantıları üst simge ile FİLTRASYON BARİYERİ
gösterilerek bulunmaları kolaylaştırılmış ve temel kavramların disiplinler arası
anlaşılması için, diğer LIR kitaplarındaki konularla da desteklenmiştir. •Endotelyal fenestrasyonlar EYa
•Bazal membran proteinleri rmrd
• Bçoirkilmu oÇraglaışnm sias tseomrulelarirnıi bn oaarardsı snıdnaa vbı atğarlaznıntdı kau tremmae yl ekatevnraemğilnair ısnın kaarv. ranışını ve •iFteilrtr a syon yarıklı diyafram utluımcı Ç
Lippincott Görsel Anlatımlı Çalışma Kitapları ile Yılmeviri Editö
Görmek Anlamaktır. arle Çeviri Editörü
zr
i
Ümmühan İşoğlu-Alkaç
www.nobeltip.com
Yardımcı Çeviri Editörleri
M. Numan Ermutlu
Bayram Yılmaz
Lippincott
Görsel Anlatımlı
Çalışma Kitapları:
Fizyoloji

Lippincott
Görsel Anlatımlı
Çalışma Kitapları:
Fizyoloji
Robin R. Preston, Ph.D.
Doç. Dr. Department of Pharmacology and Physiology
Drexel University College of Medicine
Philadelphia, Pennsylvania
Thad E. Wilson, Ph.D.
Doç. Dr. Physiology and Medicine
Departments of Biomedical Sciences and Specialty Medicine
Ohio University Heritage College of Osteopathic Medicine
Athens, Ohio
Çeviri Editörü
Prof. Dr. Ümmühan İşoğlu-Alkaç
İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi
Fizyoloji Anabilim Dalı
Yardımcı Çeviri Editörleri
Doç. Dr. M. Numan Ermutlu Prof. Dr. Bayram Yılmaz
İstanbul Bilim Üniversitesi, Tıp Fakültesi Yeditepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi
Fizyoloji Anabilim Dalı Başkanı Fizyoloji Anabilim Dalı Başkanı
Dekan Yardımcısı
FEPS Genel Sekreteri
NOBEL TIP KİTABEVLERİ
© 2014 Nobel Tıp Kitabevleri Tic. Ltd. Şti.
Lippincott Görsel Anlatımlı Çalışma Kitapları: Fizyoloji
Çeviri Editörü: Ümmühan İşoğlu-Alkaç
Yardımcı Çeviri Editörleri: M. Numan Ermutlu, Bayram Yılmaz
ISBN: 978-605-335-018-7
Lippincott’s Illustrated Reviews: Physiology
Robin R. Preston, Thad E. Wilson
ISBN: 978-1-4511-7567-7
© Lippincott Williams & Wilkins
Bu kitabın Türkçeye çeviri hakkı © Lippincott Williams & Wilkins tarafından Nobel Tıp Kitabevleri Tic. Ltd. Şti.’ne verilmiştir. 5846 ve 2936 sa yı lı
Fi kir ve Sa nat Eser le ri ya sa sı hükümleri ge re ğince her han gi bir bö lü mü, res mi ve ya ya zı sı, yaz ar la rın ve ya yın la yı cı sı nın ya zı lı iz ni alın ma dan
tek rar la na maz, ba sı la maz, kop ya sı çı ka rı la maz, fot o kopi si alı na maz ve ya kop ya an la mı taş ı ya bi le cek hiç bir iş lem ya pı la maz.
Yayımcı : Nobel Tıp Kitabevleri Tic. Ltd. Şti.
Millet Cad. No:111 34104 Fatih-İstanbul
Yayımcı Sertifika No : 15710
Bas kı / Cilt : No- bel Mat ba acı lık San. Tic. Ltd. Şti.
Kurtini Mevki, General Şükrü Kanatlı Cad.
Ömerli - Hadımköy - İstanbul
Matbaa Sertifika No : 12565
Sayfa Tasarımı - Düzenleme : Nobel Tıp Kitabevleri, Selçuk Ertürk
Kapak Tasarım : Selçuk Ertürk
Bas kı Tarihi : Ekim 2013 - İstanbul
UYARI
Sunulan bilginin doğruluğunu teyit etmeye ve genel kabul gören uygulamaları tanımlamaya dikkat ve özen gösterilmiştir. Ancak yazarlar, editörler ve yayıncı, hatalar veya
atlamalar ya da bu kitaptaki bilginin uygulanmasının herhangi bir sonucundan sorumlu değildir ve bu basımın içeriğinin geçerliliği, tamlığı ve doğruluğuna dair açık ya da gizli
hiçbir garanti vermemektedirler. Belirli bir durumda bu bilgilerin uygulanması, uygulayıcının kişisel sorumluluğu altındadır; tanımlanan ve önerilen klinik tedaviler mutlak kabul
edilemeyebilir ve evrensel öneriler değildirler.
Yazarlar, editörler ve yayıncı, bu metinde ortaya konan ilaç seçimi ve dozajının, yayım sırasındaki güncel önermeler ve uygulama ile uyum içinde olmasını temin etmek üzere
her türlü gayreti sarf etmiştir; ancak sürmekte olan araştırmalar, resmi düzenlemelerdeki değişiklikler ve ilaç tedavisi ve ilaç reaksiyonları ile ilgili bilgi akışı göz önüne alındığında,
okuyucunun, her bir ilaç için endikasyon ve dosajdaki değişimler ve eklenen uyarı ve önlemler hakkındaki ilaç prospektüslerini kontrol etmesi önerilir. Önerilen ajan yeni veya az sıklıkta
kullanılan bir ilaçsa bu özellikle önemlidir.
Bu yayında sunulan bazı ilaçlar ya da tıbbi cihazlar Food and Drug Adminstration (FDA) tarafından kısıtlı araştırma ortamlarında sınırlı kulanım iznine sahiptir. Klinik
uygulamada kullanılması planlanan ilaç veya tıbbi cihazın FDA durumunu doğrulamak tedavi edicinin sorumluluğu altındadır.
İthaf
Sarsılmaz destekleri ve teşvikleri
ile bu kitabı mümkün kılan
Barbara ve Kristin’e.
Teşekkür
Bu kitabın yazarları da dahil olmak üzere, birçok kimse nasıl bir gayret gerektirdiğini
tamamen anlamadan kitap yazmayı düşünürler. Bize yardım ederek bu uzun projenin
sonuca ulaşmasını sağlayan bazı kişilere bir şükran borcumuz bulunuyor.
En başta ve en çok Kelly Horvath (Geliştirme Editörü) ve Matt Chansky’e (Sanatçı)
teşekkür ediyoruz. Kelly, projenin başlangıcından itibaren sürekli çoşku veren bir sesti
ve çeşitili taslak aşamalarında bize sabırla rehberlik etti. Kelly’nin gönül ferahlığı,
teslim tarihleri yaklaştığında bile mizah duygumuzu korumamızı sağladı. Bu kitap
ve potansiyel başarısı onun iç görüşüne, önerilerine ve edebi yeteneklerine çok
şey borçludur. LIR Fizyoloji’nin “görünümünü” Matt Chansky’nin artistik yeteneğine
borçluyuz. Matt fi kirlerimizi sanatsal yönden geliştirerek gerçeğe dönüştürdü. İyonları
canlandırmak, taşıyıcıları dönüştürmek ve zarlara uyarım kıvılcımları eklemek için
bizimle yakından bir işbirliğine girdi. Harold Medina ve Absolute Service Inc.’deki
takımına özenleri ve materyali biraraya getirmekteki maharetleri için müteşekkiriz.
Harold’un birçok son dakika değişikliğini içtenlikle yerine getirmesi içerikte belirgin
iyileştirmeler yapmamıza olanak sağladı.
LIR Fizyoloji’nin ilk taslağı Pamela Champe PhD ve Richard Harvey PhD tarafından
derlendi. LIR serileri için hayalleri ve bu kitap ve yazarları için devam eden desteğinden
ötürü Richard’a minnettarız. Crystal Taylor (Kabul Editörü, LWW) ve onun sürekli
desteğine ve ilk geliştirme üretim aşamalarındaki yardımları için Jenn Verbiar’a (Ürün
Yöneticisi, LWW) teşekkür borçluyuz.
Taslakların iyileştirilmesi için bir veya daha çok bölümü okuyan ve önerilerde bulanan
çok sayıda kişiye içten teşekkür ederiz. Bunlar arasında en başta, gelişiminin değişik
bölümlerinde kitabı okuyan ve her bölüm için yorum yapan Kristen Metzler-Wilson, P.T.,
PhD (Lebanon Valley-College) ve katkıları ve klinik materyalin çoğunu düzeltmesi ile
Marbara Mroz, M.D. (The Southeast Permanente Medical Group) gelmektedir.
LWW birçok öğretim üyesi ve öğrenciden bu süreçte gözden geçirme rica etti. Çoğu
bölümü okuyan ve iç görüsü metnin büyük ölçüde gelişmesini sağlayan Sandra K.
Leeper-Woodford PhD (Merceer University School of Medicine)’a özellikle şükranlarımızı
sunarız. R. Tyler Morris, PhD (Vanderbilt University) de birçok yararlı öneride bulundu.
Öğretim üyesi meslektaşlarımız Brian Clark, Ph.D. (Ohio University Heritage College of
Osteopathic Medicine, OUHCOM); Leslie Consent, Ph.D. (OUHCOM); Scott Davis, Ph.D.
(Southern Methodist University); John Howell, Ph.D. (OUHCOM); Richard Klabunde,
Ph.D. (OUHCOM); Anne Loucks, Ph.D. (Ohio University) ve tıp ve klinisyen yardımcılığı
öğrencileri Micah Boehr (OMS III), Jacqueline Fisher (OMS III), Derek Gross (OMS III),
Aiwane Iboya (OMS II), Andrew Jurovick (OMSII), Sarah Mann (PAS I), Christa Tomc
(OMS IV) ve Jeffrey Turner (OMS II)’a da teşekkür ederiz.
Önsöz
Aynaya bir bak. Sana gözlerini diken görüntü tanıdık geliyor ve onun ayırt edici özellikleri
başkalarına seni “sen” olduğunu bildiriyor. Ancak bir yüz, insan vücudunu meydana
getiren 10 trilyondan fazla hücre için sadece bir ön cephe.
Biraz daha yaklaş.
Yüz hatların kemik tarafından şekillendirilmiş, yağ ile dolgulanmış ve deri adı verilen
kesintisiz bir hücre örtüsü ile kaplanmıştır. Kaşların ve yüzündeki tüyler özelleşmiş salgı
bezlerinin (kıl follikülleri) ürünüdür. Göz hareketlerin, beyninden gelen emirlere yanıt
olarak kasılan hassas kaslar tarafından koordine edilir. Şakağındaki vuru, göğsünde
çarpan bir kalbin ürettiği basınç dalgasını yansıtır. Biraz aşağıda miden en son yemeğini
öğütürken, iki böbreğin kanını süzmektedir. Bir şeyler yanlış gidene kadar bu etkinliklerin
neredeyse hiçbirinin farkına varmayız.
LIR Fizyoloji kim olduğumuzun, nasıl yaşadığımızın ve sonunda nasıl öldüğümüzün
hikayesidir. İnsan vücudunun organizasyonunu izleyerek, her bir ünite farklı bir organ
sistemini ve bireyin hayatındaki rolünü ele alır. Fizyoloji metinleri tipik olarak “makrodan
mikroya” yaklaşımına sahiptir ve organ tanımları insanın fi zyolojik keşifl er tarihini (genel
anatomi, mikro anatomi, hücresel biyoloji ve en sonunda moleküler biyoloji) izler.
Ünitelere çoğunlukla organ işlevini tanımlayarak başlıyoruz ve daha sonra bu işlevi yerine
getirmek için hücreler ve dokuların nasıl tasarlandığını gösteriyoruz. Fizyolojik tasarım,
bir amaca sonucu olmadan doğal seçicilik ile şekillenmiş olsa da, bu teleolojik yaklaşım
hücreler ve organların neden olageldikleri gibi yapılandığını anlamamıza yardımcı olabilir.
“Nedeni” anlamak, akılda tutmaya yardım eder ve geleceğin sağlık çalışanlarının hastalık
süreçlerinin klinik sunumlarının nasıl meydana geldiğini ön görmeleri ve nedenlerini
anlamaları için güçlü bir araçtır.
LIR Fizyoloji neleri kapsar? Fizyoloji, tek bir metnin ayrıntılı olarak kapsayamayacağı
hızlı gelişen bir disiplindir. Hangi konuları içereceğimize karar vermek için üç temel
kılavuzdan yardım aldık:
• Birleşik Devletler Tıp Lisansı Sınav Uygulayıcılarının güncel olarak test ettikleri konular
• Birçok tıp fakültesinin tıbbi fi zyoloji dersleri öğrenme amaçlarının kapsadığı konular
(Amerikan Fizyoloji Derneği ve Fizyoloji Anabilim Dalı Başkanları Birliği, 2006)
• LWW’nin popüler board gözden geçirme kitabı olan BRS Fizyoloji’deki konular
Bu kitabı kim kullanmalıdır? LIR Fizyoloji lisans sınavlarına hazırlanan tıp öğrencilerine
yardımcı olmayı amaçlanmaktadır; ancak materyalin açık sunumu ve ayrıntı düzeyi
bunun diğer sağlık disiplinleri için birincil ders metni ve klinisyenler için referans olması
için de uygundur.
Düzeni: LIR Fizyoloji, kısa bir giriş, tarihsel bilgi veya sürmekte olan araştırmalar
hakkında tartışmaları da içeren bir ders notu düzenini takip etmektedir- bölümler, lafı
dolandırmayan hızlı kavramaya yönelik bir anlatım şekline sahiptir. Alt başlıklar sunumu
anlaşılması kolay paragrafl ara bölmektedir. Bu alt başlıklar hızlı gözden geçirme için
uygun ve aynı zamanda konuya yeni ya da uzak olan öğrenciyi bilgilendirmeye yetecek
derecede ayrıntılıdır. Yazım tarzı, karmaşık konuları anlaşılır ve akılda kalıcı kılacak
şekilde sürükleyici ve kısadır.
Görseller: Metin görsel olarak öğrenenlere yardımcı olmak ve sınava hazırlanan
öğrencilerin kolayca gözden geçirmesi için adım adım kılavuzlar yoluyla yoğun olarak
görselleştirildi. Fizyoloji hikâyesinin tamamen yeni bir tarzda anlatımı için görseller ve metin
mükemmel biçimde bir araya getirildi. Çok sayıda klinik görsel ile tamamlanmış 600’den
Önsöz vii
fazla orijinal ve renkli çizim iki-boyutluluklarını tekzip edercesine fi zyolojiyi dinamizm içinde
göstermektedir. Şeklin kendisini “konuşturması” için alt yazılar bilerek asgari tutulmuştur.
Adım adım diyalog kutuları, bakanlara fi zyolojik süreçleri anlamada kılavuzluk etmektedir.
Özellikler: LIR Fizyoloji, materyalin anlaşılmasını sağlayan çok sayıda özellik içerir:
• Gerçek-hayattan örnekler: Fizyolojik kavramlar güç anlaşılmalarıyla meşhur oldukla-
rından anlaşılmalarını kolaylaştırmak için mümkün olan her durumda gerçek-hayattan
örnekler kullandık.
• Klinik Uygulamalar: Tüm bölümler, fi zyolojide bir şeyler ters gittiğinde kliniğin nasıl ortaya
çıkacağını gösteren ve birçoğuna görsellerin eşlik ettiği Klinik Uygulamalar içermektedir.
• Denklem kutuları: Denge potansiyeli, alveoler-arteriyel oksijen farkı ve böbrek kliren-
sini hesaplamak için gerçek sayılar karmaşık denklemlerden geçirildi ve öğrencilere
uygulamada karşılaşabilecekleri örnekler göstermek için sayfa kenarlarında sarı kutular
ile vurgulandı.
• Tutarlılık: Hücre fi zyolojisi, özellikle taşıma fi zyolojisi söz konusu olduğunda ayrıntıları
ile bunaltıcı olabilir. Şekillerde ayrıntıları olabilecek en düşük düzeyde tuttuk ve metin
boyunca değişik iyon türlerini göstermek için tutarlı olarak aynı renkleri kullandık.
• Sodyum = kırmızı
• Kalsiyum = indigo
• Potasyum = mor
• Anyonlar (klor ve bikarbonat) = yeşil
• Asit = turuncu
Okuyucular görsel ipuçlarına hızla alışarak etiketleri okumaya daha az zaman harcaya-
caktır. Ayrıca, kolay takip edilebilir ve anımsanabilir akış şemaları ve kavram haritaları
geniş ölçüde kullanıldı.
• Bilgi bağlantıları: LIR serileri arasındaki bu çapraz referanslar, biyokimya, farmakoloji,
mikrobiyoloji, sinirbilim, immünoloji, ve hücre ve moleküler biyoloji gibi farklı disiplinlere
yayılan ilişkili konularda daha ayrıntılı bilgi isteyen öğrenciler için kaynak sağlamaktadır.
• Çapraz referanslar: Cilt-içi çapraz referanslar konuları bölümler arasında birleştirmekte ve
kolay bulunabilir bir formatta kısım numarasından en yakın başlık düzeyini kadar belirtmek-
tedir; örneğin (bkz. 25•III•B). Bulma kolaylığı için bölüm numarası ve kısım düzeyi her sayfa-
nın başında gösterilmektedir.
• Alıştırma soruları: Her bölüme, öğrencinin fi zyoloji bilgisini değerlendirebileceği birkaç
sayfalık örnek USMLE-tarzı sorular eşlik etmektedir. Sıklıkla bütünleştirici olan bu soru-
lar ayrıntıların anımsanması yerine, fi zyoloji kavramlarının anlaşılmasını ve çoklu organ
sistemleri arasında bağlantı kurabilme yeteneğini test eder. “Doğru” yanıtlar fi zyolojide
nadir olan mutlak durumları düşündürdüğünden, amaç “en iyi” yanıtı seçmektir.
İthaf
Bu kitabı yaşamımıza farklı bir sevgi, anlam, değer, sorumluluk ve
özveri anlayışı katan çocuklarımız;
Bir tanem Utku İŞOĞLU’na,
Aslı ve Eda ERMUTLU’ya,
Kürşat, Semih, Hande Nur YILMAZ
ve
umudumuz, geleceğimiz
tüm gençlerimize adıyoruz.
Teşekkür
Okuma alışkanlığının, ne yazık ki, giderek azaldığı ülkemizde, zor ve riskli bir karar
vererek Fizyoloji alanına, bu alandaki eksikliği gidereceğine inandığımız Lippincott
Görsel Anlatımlı Çalışma Kitapları FİZYOLOJİ kitabını kazandırma sürecini başlatan
Nobel Tıp Kitabevleri yöneticisi Sayın Ersal BİNGÖL’e, dizgilerdeki düzeltmeleri defalarca
olmasına karşın sabırla ve her zaman güleryüzle karşılayan Sevgili Selçuk ERTÜRK’e,
Erol BİROĞLU’na, her türlü desteğini, zaman-mekan gözetmeden arkamda hissettiren
Sevgili arkadaşım, dostum, meslektaşım İlker YÜCESİR’e, akşam, haftasonu hatta
tatillerde bile çalışmamıza destek veren Göksel İŞOĞLU, Gülbin ERMUTLU ve Nurten YILMAZ’a,
Epitel ve Bağ Doku bölümünde kullanılan kavramların çevirisini Histoloji bilimine uygun
yapmamıza yardımcı olan Doç. Dr. Canan HÜRDAĞ’a, deri bölümünün çevirisinde teknik
desteği nedeniyle moleküler biyolog Ahmet APAYDIN’a, indeksin düzenlenmesindeki
sabırlı ve değerli katkısı için Zübeyir BAYRAKTAR’a, bizimle birlikte olma sözü verdikten
sonra hastalık, tatil dahil her zaman kendilerinden en kısa sürede cevap aldığım,
bu yolculukta bizlerin yanında yer alarak, emeklerini büyük bir özveri ve cömertlikle
paylaşan çok değerli meslektaşlarımız, arkadaşlarımız bölüm çevirmeni hocalarımıza
teşekkürlerimizi sunarız.
Ümmühan İŞOĞLU-ALKAÇ
M. Numan ERMUTLU
Bayram YILMAZ
ix
Çeviri Editörünün Önsözü
Bilgi kaynağı olarak kitap sayfalarını çevirmekten vazgeçmeyen sizler,
bir kitabı elinize aldığınızda en çok neden etkilenirsiniz?
Herşey, Nobel Tıp Kitabevleri yöneticisi Sayın Ersal BİNGÖL bu kitabı çevirir misiniz, diye
elime vermesiyle başladı. Okudukça özellikle giriş bölümlerinde “edebi” bir dil kullanılmış
olması, bazı bölümlerde şiirlere yer verilmiş olması, alışılmış tıp kitaplarından farkını ilk
bakışta ortaya çıkardı ve teklifi kabul ederek, iki çok değerli arkadaşım ve meslekdaşım
ile (Prof. Dr. Bayram YILMAZ ve Doç. Dr. M. Numan ERMUTLU) ile birlikte, kendimizi titiz
ve yoğun bir çalışma içinde bulduk.
Hem tıp tarihi, dolayısıyla insan sağlığı hem de tıp eğitimi açısından son derece önemli
olan temel tıp bilimleri, klinik bilgilere temel oluşturması açısından da değerlidir. Bilim
tarihine bakıldığında “tıp” alanında verilen Nobel ödülü’nün adının “Fizyoloji ve Tıp”
olduğu görülür ki, bu da temel bilimlerin en önemli temel taşlarından birinin “Fizyoloji”
olduğu şeklinde yorumlanabilir. Fizyoloji kitapları incelendiğinde, temel tıp bilimleri ile
klinik bilimler arasında, yani normal yapı ve fonksiyondan patolojilere geçiş aşamasında
önemli bir yeri olduğu görülecektir. Yani Fizyoloji tek bir bilim dalından çok daha
fazlasıdır. Böylesi önemli bir konumda olan bilim dalı sözkonusu olduğunda da, piyasada
konu ile ilgili tıp ve sağlık eğitiminin içinde olanlar tarafından kabul gören “klasikleşmiş”
kitaplar var iken, yeni bir kitap çevirisi ne için, diye sorulabilir. Çeviri editörlüğünü
yaptığımız bu kitabın, renkli olması, çok sayıda resim ve anlamayı kolaylaştıran tabloları,
kısa bir girişi izleyen klasik ve güncel bilgi içermesi, bölüm özeti ve bölümlerin sonunda
da okuyucunun kendini sınaması için analitik bir mantıkla oluşturulmuş çalışma soruları
ve bunların detaylı açıklamalı yanıtlarının bulunması, kitaba ilgimizi artıran özellikler
oldu. Kitabın dilinin yer yer edebi bir tarz içermesi, karmaşık konuları anlaşılır ve akılda
kalıcı kılacak şekilde akıcı bir üslupta yazılmış olması biz çevirmenlerini işini, bu estetik
güzelliği özünden kaybetmeden aktarmak adına, bir kat daha zorlaştırmıştır. Çeviri
editörleri bölümler arasında kabul görmüş “ortak dil birliği”nin olmasına, metinlerin
Türkçesinin anlaşılabilir ve akıcı olmasına özen göstermişlerdir. Metinlerin çok sayıda
görsel materyal ile donatılması, ayrıca klinik örneklemlerin zenginliği, fi zyolojide öğrenilen
işleyiş bilgilerinin klinik bilimlerde nerede kullanılacağını düşünsel anlamda uygulama
olanağını da sunmaktadır.

Yukarıda saymaya çalıştığımız yönleriyle, özellik ve farklılık içeren Lippincott Görsel
Anlatımlı Çalışma Kitapları FİZYOLOJİ kitabının Türkçeye kazandırılacak olması ve
eğitim alanına sağlayacağı katkı heyecanımızı artırmıştır.
Bilgiye ulaşmada kitap sayfalarını çevirirken yayılan kokudan vaz geçmeyen,
kenarlarına kısa not kağıtları yapıştırarak öğrenmeyi seçen sizlerden alacağımız geri
bildirimlerin bizler için çok değerli olduğunu belirtmek isteriz.
İnsanın değerinin sadece insan olmasından kaynaklı olduğu gerçeğinin unutulmadığı,
insanın, din, milliyet, cinsiyet, renk, siyaset gibi bir takım sıfatlarla ayrımcılığa
uğratılmadığı bir anlayış ve yaklaşım ile yürüyeceğiniz yolda, yolunuzun ışığı insan
sevgisi, gücünüz bilginiz olsun...
Prof. Dr. Ümmühan İŞOĞLU-ALKAÇ