Leven met een psychisch zieke ouder PDF
Preview Leven met een psychisch zieke ouder
Leven met een psychisch zieke ouder Van A tot ggZ De boeken in de reeks Van A tot ggZ beschrijven niet alleen oorzaak, verloop en behandeling van de onderhavige problemen, maar geven ook antwoord op de vraag hoe men met het probleem om moet gaan. Door de prettig leesbare combinatie van beschouwingen, cartoons en citaten zijn de boeken niet alleen geschikt voor vertegenwoordigers van patiëntenverenigingen, behandelaren en mantelzorgers, maar vooral ook voor de cliënten zelf en de mensen in hun directe omgeving. De reeks staat onder redactie van: • Fred Sterk, psycholoog-psychotherapeut, werkzaam bij CAP Den Haag, centrum voor arbeid en psyche • Sjoerd Swaen, psycholoog-psychotherapeut, werkzaam bij PsyQ, psycho-medische programma’s te Den Haag, afdeling angst- stoornissen • Jenny Swart, fondsredacteur, uitgeverij Bohn Stafleu van Loghum Leven met een psychisch zieke ouder Sandra van Gameren Bohn Stafleu van Loghum Houten 2006 © 2006 Bohn Stafleu van Loghum, Houten Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgesla- gen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, hetzij op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16b Auteurswet 1912 j°het Besluit van 20 juni 1974, Stb. 351, zoals gewijzigd bij Besluit van 23 augustus 1985, Stb. 471 en artikel 17 Auteurswet 1912, dient men de daarvoor wet- telijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 3051, 2130 KB Hoofddorp). Voor het overnemen van (een) gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) dient men zich tot de uitgever te wenden. ISBN 90 313 4831 7 NUR 770 Ontwerp omslag: PH&D, Huizen Cartoons: Marcel Jurriëns Bohn Stafleu van Loghum Distributeur in België: Het Spoor 2 Standaard Uitgeverij/Manteau Postbus 246 Mechelsesteenweg 203 3990 GA Houten 2018 Antwerpen www.bsl.nl www.standaarduitgeverij.be Ik draag dit boek op aan alle mensen die voor mij in mijn jeugd als beschermer hebben gefungeerd, bewust of onbewust. In het bijzonder: mijn vader Arie van Gameren; opvoed-opa en -oma Arie en Bastiaantje van Gameren-Zoon; opa en oma Ten Katen-de Jong; tante Mies Van Loon-de Jong; ome Cees en tante Nel Van Rijswijk; jeugdvriendinnen Ingrid, Wendy, Arianne en Mariska; de moe- ders van vriendinnetjes waaronder ‘tante’ Jeanet van Zijderveld en Ans vd Hurk, en eenieder die ik niet noemde, maar zich wel heeft ingezet. Voorwoord Het spanningsveld rondom kopp Een boek over kinderen van een psychisch zieke ouder, is dat nodig? Stigmatiseren we zo’n kind niet? Of de zieke ouder? In Nederland lijdt een grote groep mensen aan een psychische stoor- nis en 865.000 van hen voedt een kind op. Een deel van die ouders zijn ondanks hun beperkingen in staat het kind een fijne jeugd te bezor- gen. Daar mogen geen misverstanden over bestaan. Een grote groep kinderen van wie een ouder aan een psychische stoornis lijdt, groeien uit tot gezonde en gelukkige volwassenen die veel geleerd hebben van de gezinsomstandigheden. Een even zo groot aantal krijgt echter zelf psychische problemen, zo blijkt uit onderzoek. Velen geven aan onder zeer moeilijke omstandigheden te zijn opgegroeid. Daar mogen we onze ogen niet voor sluiten. En dat doen we gelukkig wereldwijd ook niet meer. Sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw kwamen de kinde- ren van psychisch zieke ouders langzaamaan in het gezichtsveld van onderzoekers, preventiewerkers en hulpverleners. Door onderzoek en ervaringsverhalen weten we steeds meer over de impact op gezinnen en in het bijzonder op het kind. Deze kennis is vooral nodig om pre- ventief te werk te kunnen gaan. Waar mogelijk moeten we voorkomen dat het leven van gezinnen volkomen ontwricht wordt door een psychi- sche ziekte bij een van de ouders. De kinderen hebben het nodig dat 7 er naar hen omgekeken wordt door familie, een hulpverlener, leraren en andere betrokkenen. Zij én hun ouders hebben het nodig dat er informatie wordt verschaft, een helpende hand wordt uitgestoken, dat er zonodig een oogje in het zeil wordt gehouden of dat er wordt inge- grepen als dat in het belang is van het kind. Maar dit alles impliceert geenszins dat een psychisch zieke ouder geen goede ouder kan zijn! Tijdens het schrijven van dit boek was ik me terdege bewust van het risico van stigmatisering van de zieke ouders. En het laatste waarmee we de ouder of het kind helpen, is het taboe op psychische ziekten ver- groten. Ik raad de lezer dan ook aan zorgvuldig de dubbele, en daarom voor het kind vaak zo verwarrende, moraal te ontrafelen die ik in vrij- wel alle verhalen van deze kinderen ontdekte. Die luidt: ‘Ik houd van mijn zieke ouder, maar ik houd niet van zijn of haar ziekte’. Laten we ook waken voor het stigmatiseren van de kinderen zelf. Zij hebben er niets aan om bij voorbaat al als zielenpiet of risicogeval te worden beschouwd. 8 Inhoud Voorwoord 7 Inleiding 15 Over de schrijfster 15 Over de lezer 16 De term kopp en kopper 17 De ervaringsdeskundige lezer 18 Over het onderzoek 18 Over de bijdragen van ervaringsdeskundigen 19 Het kind van de alcohol- of drugsverslaafde ouder 21 Deel I Praktijk 23 1 Interview Olga Millenaar 25 2 Interview Francis Schokker 35 3 Interview Jesse 47 4 Interview Mike 53 5 Interview Gerda Wijnker-Wens 57 9 6 Interview Wessel van Dam 65 7 Interview Loes L. 71 8 Interview Hakime Q. 77 9 Interview Lara de Groot 81 10 Interview Elisa L’Adrese 85 11 Interview Kees Nielens 97 12 Interview Sabine Hendrickx 105 13 Interview Lisa de Jong 113 14 Interview Paulien Bosch 121 Deel II Wetenschap 135 1 Confrontatie 137 Nu de cijfers 137 Bagatelliseren 138 Beïnvloedende factoren 139 Eerst nog even dit 142 En ook… 142 2 Opgroeien 143 De risicofactoren uitgewerkt 143 Risicofactoren bij de ouder 143 Schizofrenie of depressie: doet het ertoe? 143 10
The list of books you might like
