La kapitalo. Kritiko de la politika ekonomio, Unua volumo, Libro I: La produktadprocezo de la kapitalo

772 Pages·2015·5.944 MB·Esperanto

by  Karlo Markso

Karlo Markso
La kapitalo
Kritiko de la politika ekonomio
Unua volumo
Libro I:
La produktadprocezo de la kapitalo

Karlo Markso
La kapitalo
Kritiko de la politika ekonomio
Unua volumo
Libro I:
La produktadprocezo de la
kapitalo
Monda Asembleo Socia (MAS)
Karlo Markso
La kapitalo
Volumo I
Kritiko de la politika ekonomio
Libro I: La produktadprocezo de la kapitalo
Elgermanigita de Vilhelmo Lutermano
2-a, reviziita eldono (en 2015 nur reta en: http://marxists.org)
Monda Asembleo Socia (MAS)
2015
© Ĉiuj rajtoj de la Esperanta versio ĉe la Monda Asembleo Socia (MAS)
2015
ISBN 978-2-36960-010-7

Mi dankas
Dirk Bindmann
pro lia kontrollegado kaj valoraj helpoj.
La tradukinto

Dediĉita
al mia neforgesebla amiko
la aŭdaca, fidela, nobla antaŭbatalanto de la proletaro
Wilhelm Wolff
nask. en Tarnau, la 21-an de junio 1809; mort. ekzile en Manĉestro la 9-
an de majo1846
[Karlo Markso]
Enhavo
Karlo Markso: Antaŭparolo al la unua eldono..........................................15
Karlo Markso: Postparolo al la dua eldono...............................................19
Karlo Markso: Antaŭ- kaj post-parolo al la franca eldono.......................27
Frederiko Engelso: Pri la tria eldono........................................................29
Frederiko Engelso: Antaŭparolo al la angla eldono..................................32
Frederiko Engelso: Antaŭparolo al la kvara eldono.................................36
UNUA LIBRO ‒ La produktadprocezo de la kapitalo.............................42
UNUA SEKCIO ‒ Varo kaj mono...........................................................42
UNUA ĈAPITRO ‒ La varo..........................................................................42
1. La du faktoroj de la varo: uzvaloro kaj valoro (valorsubstanco,
valorgrando)............................................................................................42
2. Duobla eco de la laboro prezentita en la varoj......................................48
3. La valorformo aŭ interŝanĝvaloro........................................................53
A) Simpla, unuopa aŭ hazarda valorformo........................................................54
1. La du polusoj de la valoresprimo: relativa valorformo kaj
ekvivalentformo..........................................................................................54
2. La relativa valorformo............................................................................55
a) Enteno de la relativa valorformo.....................................................55
b) Kvanta determineco de la relativa valorformo................................58
3. La ekvivalentformo................................................................................60
4. La tutaĵo de la simpla valorformo..........................................................65
B) Totala aŭ disvolvita valorformo...................................................................66
1. La disvolvita relativa valorformo...........................................................67
2. La aparta ekvivalentformo......................................................................68
3. Mankoj de la totala aŭ disvolvita valorformo........................................68
C) Ĝenerala valorformo.....................................................................................69
1. Ŝanĝita karaktero de la valorformo........................................................69
2. Evolurilato de relativa valorformo kaj ekvivalentformo........................71
3. Transiro el ĝenerala valorformo al monformo.......................................73
Ĉ) Monformo.....................................................................................................73
1.4. La fetiĉeco de la varo kaj ĝia sekreto................................................74
DUA ĈAPITRO ‒ La interŝanĝprocezo.........................................................86
TRIA ĈAPITRO ‒ Mono kaj varcirkulado....................................................94
1.1. Mezuro de la valoroj.........................................................................94
2. Cirkulilo.............................................................................................102
a) La metamorfozo de la varoj.........................................................................102
b) La cirkulado de la mono..............................................................................111
c) La monero. La valorsigno...........................................................................120
3. Mono.................................................................................................125
a) Trezorigo.....................................................................................................125
b) Pagrimedo...................................................................................................130
c) mondmono...................................................................................................137
DUA SEKCIO ‒ La transformado de mono en kapitalon......................141
KVARA ĈAPITRO ‒ Transformado de mono en kapitalon........................141
1. La ĝenerala formulo de la kapitalo.....................................................141
2. Kontraŭdiroj de la ĝenerala formulo..................................................149
3. Aĉeto kaj vendo de la laborforto........................................................159
TRIA SEKCIO ‒ La produktado de la absoluta plusvaloro...................169
KVINA ĈAPITRO ‒ Laborprocezo kaj plivalorigprocezo..........................169
1. Laborprocezo.....................................................................................169
2. Plivalorigprocezo...............................................................................177
SESA ĈAPITRO ‒ Konstanta kapitalo kaj varia kapitalo............................188
SEPA ĈAPITRO ‒ La kvoto de la plusvaloro.............................................199
1. La ekspluatkvoto de la laborforto.......................................................199
2. Esprimo de la produktvaloro en proporciaj partoj de la sama produkto
...............................................................................................................206
3. La „lasta horo” de Senior...................................................................209
4. La plusprodukto.................................................................................214
OKA ĈAPITRO ‒ La labortago...................................................................215
1. La limoj de la labortago.....................................................................215
2. La malsatego je pluslaboro. Fabrikisto kaj bojaro..............................218
3. Anglaj industribranĉoj sen leĝa limo de ekspluatado.........................227
4. Tag- kaj nokt-laboro. La alternadsistemo...........................................239
5. La batalo pri la normallabortago. Trudleĝoj por plilongigo de la
labortago ekde la mezo de la 14-a ĝis fine de la 17-a jarcento...............246
6. La batalo pri norma labortago. Leĝa limigo de la labortempo. La angla
fabrikleĝaro de 1833-1864.....................................................................258
7. La batalo pri la norma labortago. Retroefiko de la angla fabrikleĝaro sur
aliaj landoj.............................................................................................278
NAŬA ĈAPITRO ‒ Kvoto kaj kvanto de la plusvaloro...............................284
KVARA SEKCIO ‒ La produktado de la relativa plusvaloro................293
DEKA ĈAPITRO Nocio de la relativa plusvaloro.......................................293
DEKUNUA ĈAPITRO Kunlaborado..........................................................301
DEKDUA ĈAPITRO Labordivido kaj manufakturo....................................315
1. Duobla origino de la manufakturo......................................................315
2. La partlaboristo kaj lia ilo..................................................................317
3. La du bazaj formoj de la manufakturo ‒ heterogena manufakturo kaj
organika manufakturo............................................................................320
4. Labordivido ene de la manufakturo kaj labordivido ene de la socio...328
5. La kapitalisma karaktero de la manufakturo......................................336
DEKTRIA ĈAPITRO: Maŝinaro kaj granda industrio.................................346
1. Disvolvado de la maŝinaro.................................................................346
2. Valortransdono de la maŝinaro al la produkto....................................359
3. Tujaj efikoj de la maŝinsistemo sur la laboristo.................................367
a) Alproprigo de kromaj laborfortoj fare de la kapitalo. Virin- kaj infan-laboro
.........................................................................................................................367
b) Longigo de la labortago..............................................................................375
c) Intensigo de la laboro..................................................................................381
4. La fabriko..........................................................................................390
Engelso....................................................................................................396
5. Batalo inter laboristo kaj maŝino........................................................397
6. La kompensteorio koncerne la laboristojn anstataŭitajn de la maŝinoj
‒ 10 ‒