kurumsal kaynak planlama yazılım paketleri ve kuruma özel yazılımların seçim aşamasında ...

95 Pages·2009·2.24 MB·Turkish

T.C.
BAHÇEŞEHİR ÜNİVERSİTESİ

KURUMSAL KAYNAK PLANLAMA YAZILIM
PAKETLERİ
VE
KURUMA ÖZEL YAZILIMLARIN SEÇİM
AŞAMASINDA KARŞILAŞTIRILMASI

YÜKSEK LİSANS TEZİ

N.Tuğrul Köstence

İstanbul, 2009
T.C.
BAHÇEŞEHİR ÜNİVERSİTESİ
FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
BİLGİ TEKNOLOJİLERİ PROGRAMI

KURUMSAL KAYNAK PLANLAMA YAZILIM
PAKETLERİ
VE
KURUMA ÖZEL YAZILIMLARIN SEÇİM
AŞAMASINDA KARŞILAŞTIRILMASI

YÜKSEK LİSANS TEZİ

N.Tuğrul Köstence

Tez Danışmanı: Doç.Dr.Adem Karahoca

İstanbul, 2009

ONAY
T.C.
BAHÇEŞEHİR ÜNİVERSİTESİ
FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
BİLGİ TEKNOLOJİLERİ

Tezin Adı : Kurumsal Kaynak Planlama Yazılım Paketleri ve
Kuruma Özel Yazılımların Seçim Aşamasında
Karşılaştırılması
Öğrencinin Adı Soyadı :Nazif Tuğrul Köstence
Tez Savunma Tarihi : 08.06.2009

Bu tezin Yüksek Lisans tezi olarak gerekli şartları yerine getirmiş olduğu Enstitümüz
tarafından onaylanmıştır.

Prof. Dr. A. Bülent ÖZGÜLER
Enstitü Müdürü

Bu tezin Yüksek Lisans tezi olarak gerekli şartları yerine getirmiş olduğunu onaylarım.

Yard. Doç. Dr. Orhan GÖKÇÖL
Program Koordinatörü

.
Bu Tez tarafımızca okunmuş, nitelik ve içerik açısından bir Yüksek Lisans tezi olarak
yeterli görülmüş ve kabul edilmiştir.

Tez Sınav Jürisi Üyeleri

Doç. Dr. Adem Karahoca (Tez Danışmanı) ------------------

Prof. Dr. Nizamettin Aydın -------------------

Y. Doç. Dr. Yalçın Çekiç -------------------
ii
TEŞEKKÜR
Bu tez çalışmamda bana çok büyük yardımı olan danışman hocam Sn. Doç.Dr. Adem
Karahoca’ya , tez çalışmam boyunca bana yardımcı olan arkadaşlarıma ve anket çalışmasına
katılan herkese teşekkür ederim.
Ayrıca eğitimim konusunda desteklerini esirgemeyen aileme, en içten sevgi ve teşekkürlerimi
sunarım.

Haziran , 2009
N.Tuğrul Köstence
iii
ÖZET
KURUMSAL KAYNAK PLANLAMA YAZILIM PAKETLERİ VE KURUMA ÖZEL
YAZILIMLARIN SEÇİM AŞAMASINDA KARŞILAŞTIRILMASI

Köstence, N.Tuğrul

Bilgi Teknolojileri

Tez Danışmanı: Doç.Dr.Adem Karahoca

Haziran 2009, 71 sayfa

Özellikle bilgi çağının hızlı gelişimi ile, bilişim teknolojilerinin kullanımının yaygınlaşması
sürecinde, işletmeler için, etkin, kullanışlı, hızlı ve ekonomik faydalar sunmasından dolayı
ERP (Kurumsal Kaynaklar Planlaması) sistemlerinin önemi de giderek artmaktadır. Bu
çalışma ile özellikle bir ERP yazılım sisteminin seçimi ve kurulumu aşamasında dikkat
edilecek noktalar ve hazır ERP paketleri ile kurumlara özel yazılım tercihi arasındaki farklar
belirlenmeye çalışılacaktır. Hangisinin daha faydalı ve etkin olacağı konusunda, temel
kriterler ortaya konacaktır. İşletmelerin, ERP paketi seçiminde karşılaştıkları sıkıntıları
çözümleyebilmeleri için, öneriler oluşturulması da hedeflenmektedir. İşletmelerin örgüt
yapılarına, kendi iş süreçleri en uygun yazılım sistemini seçebilmeleri için yol gösterilmesi de
hedeflenmektedir. İşletmeler doğru yazılım seçiminin yanında, böyle bir sistemi kurarken
doğru kişilerden doğru hizmetin alınmasıda işletmeler için oldukça önemlidir. Ayrıca bu
çalışma, yeni yazılım sistemini, hem kurma ve onu sürdürme maliyeti açısından, hem de
zaman açısından, önemli kazanımlar ve avantajlar sağlayabilmesi için, işletmelere rehber
olacaktır. Bu tez çalışması kapsamında, yazılım sistemleri seçimi için, belirlenen kriterler,
hizmet ve üretim işletmelerinde ayrı ayrı değerlendirme yapılarak karşılaştırılmıştır.
Anahtar Kelimeler: ERP, Kurumsal Kaynak Planlama, Özel Yazılım, Bulanık Analitik
Hiyerarşi Prosesi, AHP, Yazılım Seçimi, Seçim Kriterleri
iv
ABSTRACT
COMPARING ENTERPRISE RESOURCE PLANNING AND
CUSTOM - MADE SOFTWARES IN SELECTION STAGE

Köstence, N.Tuğrul

Information Technology

Supervisor: Assoc.Prof.Dr. Adem KARAHOCA

June 2009, 71 pages

The importance of ERP (Enterprise Resource Planning) systems are significantly increasing
since it provides effective, convenient, fast and economical benefits for business with rapid
development of information age, especially widely usage of information technology. In this
research, important points for selection and setup of ERP software system and differences
between ERP packages and local applications are analyzed. Basic criterias are developed in
order to determine which alternative is beneficial and efficient. It is aimed to develop
suggestions to solve problems that companies encounter with during the selection phase. The
objectives in order to select best alternative aligned with company structure is also developed.
Not onlyslection phase but also implementation phase is critical for successful ERP
applications by considering both software and right support from right service. This research
aims to guide companies to select and implement ERP packages in terms of costs, time,
benefits and advantages. In the scope of this research, selection criterias both for service and
production companies are evaluated seperately and compared with each other.
Keywords: ERP, Enterprise Resource Planning, Special Software, Fuzzy Analytic Hierarchy
Process, AHP, Software Election, Selection Criteria
v
İÇİNDEKİLER
Sayfa No
ONAY...............................................................................................................................ii
TEŞEKKÜR...................................................................................................................iii
ÖZET...............................................................................................................................iv
ABSTRACT.....................................................................................................................v
İÇİNDEKİLER..............................................................................................................vi
TABLOLAR....................................................................................................................ix
ŞEKİLLER.....................................................................................................................xi
KISALTMALAR...........................................................................................................xii
1. GİRİŞ......................................................................................................................1
1.1. ÇALIŞMANIN AMACI................................................................................1
1.2. ÇALIŞMANIN YÖNTEMİ VE İÇERİĞİ....................................................1
2. ERP SİSTEMİ........................................................................................................3
2.1. ERP NEDİR?.................................................................................................3
2.2. ERP'NİN TARİHSEL GELİŞİMİ..................................................................4
2.3. ERP SİSTEMLERİNİN ÖNEMİ...................................................................5
2.4. ERP SİSTEMİ SEÇİM KRİTERLERİ..........................................................8
2.4.1. Satınalma Süreci.................................................................................8
2.4.1.1. Satınalma Maliyeti.............................................................8
2.4.1.2. Tedarikçi Firmanın Durumu..............................................8
2.4.2. Kurulum Süreci..................................................................................9
2.4.3. Kullanım Süreci..................................................................................9
2.5. TÜRKİYE’DEKİ GENEL ERP PAKETLERİ............................................10
2.5.1. SAP R/3............................................................................................10
2.5.2. NETSİS............................................................................................11
2.5.3. CANIAS ERP (IAS: Industrial Application Software)....................11
2.5.4. ORACLE..........................................................................................12
2.5.5. LOGO...............................................................................................12
2.6. ERP SİSTEMİNİN BİLEŞENLERİ (MODÜLLERİ).................................13
2.7. ERP SİSTEMİ NASIL KURULUR VE NASIL HAYATA GEÇİRİLİR?.15
vi
2.7.1. Proje Hazırlık Aşaması.....................................................................15
2.7.2. Proje Ekibinin Belirlenmesi Aşaması...............................................16
2.7.3. Yazılım Seçimi Aşaması..................................................................17
2.7.4. Danışmanlık Seçimi Aşaması...........................................................17
2.7.5. Donanım ve Altyapı Hazırlıkları Aşaması.......................................17
2.7.6. Proje Odası.......................................................................................18
2.7.7. Mevcut Durum Analizi Aşaması......................................................18
2.7.8. Kavramsal Tasarım Aşaması............................................................18
2.7.9. Detaylı Tasarım Aşaması.................................................................18
2.7.10. Test Aşaması....................................................................................19
2.7.11. Son Kullanıcı Eğitimleri Aşaması....................................................19
2.7.12. Canlı Kullanıma Geçiş Hazırlıkları Aşaması...................................19
2.7.13. Canlı Kullanıma Geçiş ve Kullanım Aşaması..................................20
2.8. ERP SİSTEMİ GELİŞTİRME SÜRECİNDE YAŞANAN GÜÇLÜKLER20
2.9. ERP SİSTEMLERİNİN AVANTAJLARI VE DEZAVANTAJLARI........20
2.9.1. ERP Sisteminin Avantajları..............................................................20
2.9.2. ERP Sisteminin Dezavantajları........................................................21
2.10. ERP SİSTEMİNİN MALİYETİ VE YATIRIMIN GERİ DÖNÜŞÜ..........22
3. KURUMA ÖZEL YAZILIMLAR......................................................................23
3.1. ÖZEL YAZILIMLAR..................................................................................23
3.2. ÖZEL YAZILIMLARIN AVANTAJLARI.................................................26
3.3. ÖZEL YAZILIMLARIN DEZAVANTAJLARI.........................................26
3.4. YAZILIM SİSTEMLERİNDE BOYUTLAR..............................................27
3.5. MODEL YAYGINLAŞTIRMA STRATEJİSİ............................................28
3.6. ORGANİZASYONEL YAPI MODELLEMESİ.........................................29
4. ERP SİSTEMLERİ ve KURUMLARA ÖZEL YAZILIM
KARŞILAŞTIRMA ANKET ÇALIŞMASI.......................................................30
4.1. ARAŞTIRMANIN MODELİ.......................................................................30
4.2. YAZILIM SEÇİMİNDE KRİTERLER.......................................................31
4.2.1. Fonksiyonellik :................................................................................31
4.2.2. Teknik altyapı :.................................................................................31
4.2.3. Maliyet :...........................................................................................32
4.2.4. Servis ve destek :.............................................................................32
4.2.5. Sistem güvenilirliği :........................................................................33
4.2.6. Sistem yönetimi kolaylığı:................................................................33
4.2.7. Uyarlamanın kolaylığı :....................................................................33
4.2.8. Organizasyonel yapı ile uyum :.......................................................34
4.2.9. Yazılım tedarikçisinin tecrübeleri :...................................................34
4.2.10. Uzak organizasyonlar ile koordinasyon :.........................................35
4.2.11. Modüller arası bütünleşme:..............................................................35
4.3. YÖNTEM.....................................................................................................36
4.4. ARAŞTIRMA VE YÖNTEM......................................................................36
4.4.1. Ölçütler arasında önem sıralarının belirlenmesi...............................37
4.4.2. İkili karşılaştırma matrisi..................................................................37
4.4.3. İkili karşılaştırma matrisinin tutarlılık incelemesi............................37
vii
4.4.4. Chang’ın Bulanık AHP’de Mertebe Analizi Yönteminin Adımları 38
5. BULGULAR.........................................................................................................42
5.1. Ölçütler arasında önem sıralarının belirlenmesi...........................................42
5.2. İkili karşılaştırma matrisinin tutarlılık incelemesi.......................................44
5.2.1. Üretim işletmeleri için kriter ikili karşılaştırma matrisinin
tutarlılığını........................................................................................45
5.2.2. Hizmet işletmeleri için kriter ikili karşılaştırma matrisinin
tutarlılığını........................................................................................46
5.3. Bulanık Analitik hiyerarşik prosesi için ikili karşılaştırmalar matrisinin
bulunması.....................................................................................................47
5.3.1. Bulanık AHP için sentetik mertebe değerlerinin hesaplanması........51
5.3.2. Kriterler için ağırlık vektörünün hesaplanması................................53
5.3.3. Kriterler açısından yazılım alternatiflerinin üretim işletmeleri
açısından değerlendirilmesi..............................................................56
5.3.4. Kriterler açısından yazılım alternatiflerinin hizmet işletmeleri
açısından değerlendirilmesi..............................................................60
5.3.5. Hizmet işletmeleri için kriterlerin önem ağırlıklarına göre
alternatiflerin değerlendirilmesi.......................................................63
5.4. Anket sonuçları ve yorumlar........................................................................64
6. SONUÇLAR VE ÖNERİLER............................................................................67
6.1. FAYDALARIN SINIFLANDIRILMASI....................................................67
6.2. ŞİRKETLERİN DEĞİŞİK BÖLÜMLERİNE SAĞLANAN BAZI
ÖLÇÜLEBİLİR GETİRİLER......................................................................68
6.3. SONUÇLAR VE ÖNERİLER.....................................................................68
KAYNAKÇA..................................................................................................................72
EKLER...........................................................................................................................77
ÖZGEÇMİŞ...................................................................................................................81
viii