Fo muR 1925 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R« bjhFâ 1 bgÇah® âuhÉl® fHf« 29 ïjÊayhs® FoÆU¥ò âUtŸSt® ef® - âUth‹Äô® br‹id - 600 041 üš És¡f« T£LiH¥ã‹ Éis¢rš üÈ‹ bga® : Fo muR 1925 1925 M« M©oš bjhl§f¥g£L 1949 et«g® Koa btËtªj ‘Fo muR’ thu VL jÄHf tuyh‰W¥ ngh¡ bghUŸ : bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R« ifí« mjndhL bjhl®òŸs ïªâa tuyh‰W¥ ngh¡if bkhÊ : jÄœ í« r_f¥òu£á¥ gh®itÆš òǪJ bfhŸsî«; bgÇ gâ¥ghs® : bfhs¤ö® jh.br.k ahÇ‹ bghJthœÉš Ãfœªj ïa§»aš kh‰w§fisí«, gâ¥ò : ïu©lh« gâ¥ò, 2008 bfhŸif, ntiy¤â£l ts®¢á¥ ngh¡Ffisí« btË¥ gL¤jîkhd Äf¢áwªj MtzkhF«. cÇik : gâ¥ghsU¡F jhŸ tif : ne¢Ruš nõ£ bgÇah® fh§»uáš gÂah‰¿a fhy f£l« beL »Y« bjhŒÉ‹¿ tÈíW¤â tªj tF¥òÇik nfhÇ¡if fŸ üš msî : 1 / 8 bl«Ä Nœ¢áahf Vkh‰w¥g£nl tªjj‹ c¢rkhŒ 1925 et«g® 21, vG¤J msî : 11 òŸË 22 ehŸfËš fhŠáòu¤âš eilbg‰w khÃy kheh£oš g¡f§fŸ : 488 f£á ÉâfS¡F ïz§f cÇa v©Â¡if cW¥ãd®fS¡ m£il totik¥ò : £uh£Þ» kUJ, F« nkyâfkhŒ x¥òjš bg‰W K‹ it¤j tF¥òÇik¤ Ô®khd« Éthj¤J¡F¡Tl vL¤J¡bfhŸs¥glhkš br«g£o ïuhrh òw¡f¡f¥g£ljhš j‹ e©g®fSl‹ btËna¿ fÂÅah¡f« : mRu‹ Clf«, â©L¡fš RakÇahij ïa¡f« f©lh®. Éiy : cccccUUUUU..... 222220000000000 ///// ----- RakÇahij ïa¡f« Rl®É£L¥ guÉ fh£lh‰W btËpL : bbbbbgggggÇÇÇÇÇaaaaahhhhh®®®®® âââââuuuuuhhhhhÉÉÉÉÉlllll®®®®® fffffHHHHHfffff««««« btŸs«nghš rKjha¡ frLfis mo¤J¢ áij¤jthW 29 ïjÊayhs® FoÆU¥ò KG å¢nrhL fsÄw§»aJ. 1938 or«g® ïWâ eh£fËš âUtŸSt® ef® - âUth‹Äô® br‹idÆš eilbg‰w kheh£oš Úâ¡f£á v‹D« bj‹ ïªâa eycÇik¢ r§f¤â‹ jiytuhf ïªâ v⮥ò¡fhŒ br‹id - 600 041 áiw¥g£oUªj ÃiyÆnyna bgÇah® nj®ªbjL¡f¥ g£lh®. K‰W KGjhf ntW âir ÉyfÈ‹¿ rKjha rk¤Jt«, gF¤j¿î¥ gÂfis k£Lnk M‰¿tªj mUik ahd fhyf£l« 1925 Kjš 1938 tiuÆyhd fhykhF«. 2.Fo muR 1925 3.Fo muR 1925 ïªj¡ fhy ïilbtËÆš ‘Fo muR’ V£oš btË ga‹gL¤â ïªj¤ bjhF¥ò¥ gÂia nkY« áw¥ghf tªJŸs bgÇahÇ‹ vG¤Jfisí« ng¢Rfisí« btË¡bfhzu Jiz Égjhf th¡fˤJ ïizª jh® bjhF¤J btËÆl nt©Lbkd bgÇah® âuhÉl® fHf« jŠir njhH® ïu¤âd»Ç. ehK« M®tÄ¡f gy bgÇah ÉU«ãaJ. 2001 #&‹ khj¤âš òâa mik¥ghf¤ njh‹¿a Çaš g‰whs®fS« ï¥g¡fhf _‹wiu ïy£r« ‘jªij bgÇah® âuhÉl®fHf«’ (j‰nghJ ‘bgÇah® %ghia njhH® ïu¤âd»Ç mt®fËl« jªnjh«. mj‹ âuhÉl® fHf«’) 2003 M« M©L et«gÇš ‘Fo muR 1925’ ã‹d® mt®, jh‹ âu£oa Fo muR ïjœfis¥ ga‹gL¤ v‹w Kjš bjhFâia btËÆ£lJ. 2005 M« M©o‹ ïU Jtj‰fhfî« jdJ flªj fhy ciH¥ò, bryÉd§fS¡ ÃfœîfËš 1926 M©o‹ bjhF¥òfis ïu©L bjhFâ fhfî« mŒªJ ïy£r %ghŒ nf£lj‰F ehK« ïz§» fshf btËÆ£lJ. ndh«. ã‹d® nf£ò¤ bjhif gy kl§FfŸ ca®ªjJ. mj‹ bghUªjhikiaí« ïayhikiaí« vL¤J¡ 2006 M« M©oš bgÇahÇ‹ Ãidî ehsh« or«g® T¿ndh«. eh§fŸ mˤj bjhifÆ‹ xU gFâia¡ 24 ïš 1927 M« M©o‹ ïu©L bjhF¥òfis btËÆl bfh©L xË m¢R brŒâUªj 1931, 1933 - 1938 M»a VG všyh K‹nd‰ghLfS« Koªj ÃiyÆšjh‹ Óu§f¤âš M©LfS¡fhd FWªjfLfis v§fËl« bfhL¡fhkš âuhÉl® fHf¤jhš ÃWt¥g£l bgÇahÇ‹ áiyia ïªJ ïG¤jo¤jgona ïUªjh®. kj bt¿a®fŸ áij¤j r«gt« ÃfœªjJ. mij¤ bjhl®ªJ bgÇah® âuhÉl® fHf¤âd® Ãfœ¤âa vâ®ÉidfS¡fhf 2008 #&iy ïWâtiu ïªj ïG¤jo¥ò bjhl®ªjJ. 50 ¡F« nk‰g£l njhH®fŸ jis¥gL¤j¥g£lJ« ïÅ mtÇlÄUªJ FWªjfLfŸ »il¡fnt »il¡fhJ F¿¥ghf, VG njhH®fŸ ÛJ Érhuiz ï‹¿ Xuh©L v‹gij¥ òǪJbfh©l ÃiyÆšjh‹ V‰fdnt <Lg£L áiwit¡f mâfhukË¡F« njáa¥ ghJfh¥ò¢ r£l¥ ÃW¤â it¤âUªj Fo muR ïjœfis âu£L« gÂÆš ãÇîfË‹ Ñœ áiw¥gL¤j¥g£lJkhd ÃfœîfŸ bjhF¥ò¡FG KGå¢áš ïw§»aJ. ïªj Ka‰á¡F cjÉl btËp£L Ka‰áia¤ jŸË¥nghl¢ brŒJ É£ld. K‹tªj ešy cŸs§fis e‹¿íl‹ Ãidî T®»nwh«. xUthW tH¡Ffis bt‹W njhH®fŸ ÉLjiyahd KjÈš, âuhÉl® ïa¡f _¤j vG¤jhs® V.vÞ.ntQ ã‹d® 1938 M« M©L tiuÆyhd ‘Fo muR’ bjhF¥ò mt®fË‹ üšfis bghW¥òl‹ guhkǤJtU« fis xnu KiwÆš btËÆ£LÉlyhnk v‹w áªjid fhŠáòu« âU. nf.ã.âUPhd r«gªj« mt®fis mQ» gšntW ju¥òfËÈUªJ »s«ã, ïWâÆš m›thnw 1936, 1938 MfÞ£ - or«g® Koa cŸs Fo muR k‰W« btËÆ£LÉlyh« v‹W Ô®khŤnjh«. gF¤j¿î ïjœfis¥ bg‰nwh«. mij¤ bjhl®ªJ kJiu ahjt® fšÿÇÆ‹ jÄœ¤JiwÆš ghJfh¤J it¤âUªj 1983, 1984 M©LfËš bjhF¤J vGâat‰iw go 1936 ï‹ ã‰ghâ, 1937 KGJ«, 1938 Kjš VG khj fhy Fo vL¤J it¤âUªj bgÇah® ika¤â‹ K‹d cW¥ãd® muR ïjœfis jŠir jÄœ¥gšfiy¡fHf¤â‹ ehlf¤ fshd jŠir tH¡FiuP® gh©oa‹, âU¢á rK¤âu Jiw¤ jiyt® nguháÇa® K.ïuhkrhÄ mt®fË‹ tÊ uhr‹, ïyhšFo ehfuhr‹ M»nah® fHf¤â‹ ÛJ fh£LjÈš ahjt® fšÿÇ jÄœ¤JiwÆš gÂah‰W« e«ã¡if it¤J j§fËlÄUªj bjhF¥òfis ifaˤj nguháÇa® nkhf‹ mt®fË‹ fÅî ÄFªj x¤JiH¥ghš ikna ï¤bjhF¥ò¥ gÂÆ‹ bjhl¡fkhƉW. ï« Ka‰á go vL¤J¥ bg‰nwh«. fŸ bjhl®ªj nghJ, ïilÆš jh‹ âu£o it¤âUªj Fo muR ïjœfË‹ bjhF¥òfisí« TLjš juîfshŒ¥ 4.Fo muR 1925 5.Fo muR 1925 òfœbg‰w g£ok‹w ciuahs® kJiu nguháÇa® áijªJ« behW§»ínk »lªjd. bgÇah® ïa¡f¤â‹ rhyk‹ gh¥igah mt®fŸ jh‹ ngh‰¿¥ ghJfh¤J tuyh‰W¥ gâthd Fo muir c©ikahd gy bgÇah® it¤âUªj 1928, 1931, 1932, 1933 M»a M©LfS¡fhd Fo bjh©l®fŸ fhy« fhykhf ghJfh¥gâš fh£oa cWâ muR ïjœfis¡ bfhL¤J mUËdh®. mj‹ã‹ “ehlh® í« M®tK« v§fis bkŒáÈ®¡f it¤jJ. v‹bw‹W« Fy Ĥâu‹” vD« RakÇahij ïa¡f Mjuî V£oid ga‹gL« Ãuªju¥ gâthd ïitfŸ m¢nr‰w¥glhkš el¤â tªj kJiu N.m.K¤J ehlh® mt®fŸ âu£o ï› mty¤J¡F cŸsh» É£ldnt v‹w cz®î ïªj¥ it¤âUªj 1934, 1935, 1939, 1940 M©LfS¡fhd Fo muR gÂfis¢ brŒJ Ko¥gj‰F v§fis nkY« cªâ¤ ïjœfis mtuJ kf‹ âU. K¤JKUf‹ mt®fË‹ kfŸ jŸËaJ. xU f£Liuia KGikahf¥ bgw _‹W eh‹F K. mšÈuhÂ, kUkf‹ r¡â tontš M»nah® bfhL¤J ïjœfnshL x¥ã£nl ïWâah¡f nt©oÆUªjJ. cjÉd®. mnjhL ehlh®Fy Ĥâu‹ VL btËahd g¤J ïjœfŸ »ÊªJ« áy ïl§fËš áijªJ« vG¤JfŸ M©LfS¡fhd ïjœfis FWªjfLfsh¡»í« mˤjh®. kiwªJnk ïUªjd. v©gJ M©LfŸ flªj ÃiyÆš mJ k£LÄ‹¿ »il¤j‰fÇa mWgJ¡F« mâfkhd ntW v¥go¤jh‹ mit ïU¡f Koí«? ÉLg£l gy giHa RakÇahij ïa¡f btËpLfis jhnd go vL¤ f©Âfis KGikah¡Ftâš bjhl¡f Ka‰áÆÈUªJ J« bfhL¤jh®. cjÉ¡fu« Ú£oait nuh#h K¤ijah MŒî üyfK« kiwkiy mofŸ üyfKnk MF«. fHf¤â‹ nfhit tl¡F kht£l¤ jiytuhf beL§ fhy« gÂah‰¿atU« XŒî bg‰w üyfUkhd njhH® j§fŸ bgaiu btË¥gL¤j ÉU«ghj ( âuhÉl® nk£L¥ghisa« ïuhk¢rªâu‹ mt®fŸ 1927, 1929, 1930 fHf¤ bjhl®òl‹ ïU¥gjhš ) áy ngUŸs§fŸ òu£á, M»a _‹wh©LfS¡fhd Fo muR ïjœfis¤ jªjh®. Fo muR, gF¤j¿î VLfË‹ gofis¤ jªJ cjÉaJ« e‹¿íl‹ R£o¡fh£l¥gl nt©L«. KGå¢áš bjhF¥ò¥ gÂfS«, m¢R¥gÂfS«, K‹ btËp£L¤ â£l¥gÂfS« elªJ tªj ÃiyÆš ït‰iwbašyh« njo¥nghŒ go vL¤J tªJ cjÉa âuhÉl® fHf¤ jiyt® lh¡l® ».åuk mt®fŸ bgÇah njhH®fŸ br‹id jgá.Fku‹, kJiu KUnfr‹, Ç‹ mid¤J üšfS« j§fsJ m¿îrh® brh¤J vdî«, br«g£o ïuhrh, É‹br‹£, e¡Ñu‹ brŒâahs® át ahU« btËÆlyhfhJ vdî« m¿¡if btËÆ£lh®. R¥ãukÂa‹, jŠir gR.fîjk‹ M»nahÇ‹ g§fË¥ò ms¥gÇaJ. ï›t¿¡if¡F¥ ã‹dnu fHf¤â‹ btËp£L Ka‰áfis m¿ªj M¤ö® âU.kîyhdh rh»¥Í mt® jŠir ehty® eh.K.nt§flrhÄ eh£lh® âUtUŸ fS« br‹id âU.Phy‹ R¥ãukÂa« mt®fS« mt®f fšÿÇ Ã®thf mw§fhty® nguháÇa® ã.ÉU¤jhrydh®, shfnt bjhl®òbfh©L j§fËlÄUªj Fo muR ïjœ Kjšt® Kidt® F.âUkhw‹, jŠir bg.kUjthz‹, fisí« áy bjhl¡ffhy RakÇahij ïa¡f ü‰ bjhF¥ò F¥ò.åukÂ, Kidt®f.beLŠbrÊa‹, Kidt® ïuh. fisí« kdKtªJ mD¥ãit¤jh®fŸ. r¡FghŒ, Kidt® F.kh.ïuhkh¤jhŸ, nfhit âU. eluhr‹, bghŸsh¢á kh.ckhgâ, òyt®.åu. ãuh£yh, ehif áWJ«ó® bj‹dt‹ mt®fË‹ òjštU«, bgh¿P® K¤J.kÂt©z‹, Kidt® É.ghÇ, Kidt® jŠir jÄœ¥ gšfiy¡fHf¥ nguháÇaUkhd bt‰¿¢ É.jÄœ¢bršt‹, bgh¿P® É.ÉLjiyntªj‹ M»nah® bršt‹ jdJ jªijahÇ‹ üš nrÄ¥òfËÈUªJ ek¡F Fo muR bjhFâfŸ btËtu nt©L« v‹w bgU« mD¥g Fo muR ïjœfis¤ njo vL¤j nghJ mit 6.Fo muR 1925 7.Fo muR 1925 nt£ifnahL ï¥gÂfËš fh£oa M®tK« bfhL¤j mšyJ áy k neu jhkj tUif¡nfh gŸË khzt® x¤JiH¥ò« bjhF¥ò¡ FGî¡F bgU« C¡fkhŒ fis¥nghš ja§»¤ ja§» mtÇl« mDkâ nf£gJ« mikªjJ. jŠir eh£lh® âUtUŸ fšÿÇÆš ï¥ g mtnuh nfhÇ¡ifÆš ghâia mJî« ja¡f¤Jl‹ mD Æš <Lg£l âUths®fŸ bt.tujuhr‹, eh.mU©Fkh®, kâ¤jij bašyh« ï¥nghJ Ãid¤jhšTl eif¥ig Kidt® K.ïsKUf‹, Kidt® É.jÄHf‹, Kidt® V‰gL¤j¡ Toait. nk£^® jhŒ¤jÄœ¥ gŸËÆš ÉL eh.bgÇarhÄ, nfhã Mdªj. fîjk‹, kÆyhLJiw ïu. Kiw fhy« KGJ« bjhl®ªj ï¥gÂfŸ gŸË âw¥ ïuÓ¤fh‹ ngh‹nwhU« eh£lh® fšÿÇ khzt®fS« ã‰F¥ ãwF bfhs¤ö® bgÇah® go¥gf¤â‰F ïlkh‰w« M‰¿a mU«gÂfŸ e‹¿¡F cÇad. brŒa¥g£ld. jŠir njhH® ïu¤âd»Ç cUth¡»a ïl®¥ghL xË m¢R¥ gÂfis Û©L« òâjhf nk‰bfhŸs fshš jŠirÆÈUªJ ÉLɤJ¡bfh©L Û©L« nk£^Ç nt©o ïUªjjhš mªj¥ gÂfŸ nry«, nfhit ef® ÈUªJ gÂfis¤ bjhlu nt©oajhƉW. nk£^® fËY« elªjd. 1931, 1933 M©LfS¡fhd xË m¢R¥ miz jhŒ¤jÄœ¥ gŸËÆš Kj‰f£l bkŒ¥ò gh®¡F« gÂfis nry¤âš njhH®fŸ mlš tiufiy rutz‹, gÂfŸ 2008 nk khj¤âš bjhl§»d. Rkh® xUkhj fhy« ïuÉ, f©z‹ M»nah® brŒJ Ko¤jd®. bfhs¤öU¡ ï¥g bjhl®ªjJ. fHf¤ jiyt® njhH® bfhs¤ö® F« nry¤J¡F« ïilna elªj ï¥gÂfË‹ ïiz¥ghs k bjhF¥ò¡ FGî¡F¤ jiyik V‰W KGå¢áš uhf m§»UªJ ï§F« 炙UªJ m§Fkhf gofis brašg£lh®. ãiH âU¤jš, x¥ã£L rÇgh®¤jš v‹W nk th§»¤ jªJ ïu©lh« âU¤j«, _‹wh« âU¤j« v‹W khj« mt® bjhl§»a g ïjœ jahǤJ Koí« fhy« g Koí«tiu rȥ㋿ brašg£lt® nry« efu tiu bjhl®ªjJ. xË m¢R brŒí« gÂÆš njhH®fŸ fHf¤â‹ brayhs® njhH® ïuh.nlÉ£ Mth®. R.r«g¤ Fkh®, eªjFkh®, Mnuh¡»arhÄ, n#hr¥, gh®¤ 1934, 1935, 1936, 1937, 1938 M©LfS¡fhd xË m¢R¥ Ôg‹ M»nah® fLikahf ciH¤jd®. bkŒ¥ò¥ gh®¤jš gÂfis nfhit ‘mŒßÞ »uhã¡Þ’ ÃWtd cÇikahs® cŸË£l gšntW gÂfËš fHf¤ njhH®fŸ nk.fh.»£L, njhH® ïuhrhuh« - Ójh ïiza® nk‰bfh©ld®. njhH® ïuh.K¤J¡Fkh®, ïy¡f«g£o m.Fkh®, nk.fh.fhªâ, ïuhrhuh« bgÇahÇayhs®, bgÇah® ika¤âš brašg£ rh. #Þo‹uhR, bfhs¤ö® MáÇa® br.bršntªâu‹, lt®. nfhit Éoaš gâ¥gf cÇikahs® njhH® áth bg.Mir¤j«ã, bgh¿ahs® á. nfhɪjuhR, khzt¤ ïªj¥ g¡fhf jkJ mYtyf¤ijna jªJ cjÉdh®. njhH®fŸ gh.m¿î¢bršt‹, kh.ãughfu‹ M»nah® njhH®fŸ bfhs¤ö® kÂ, g.jÄœ¡FÇáš, ïuh.K¤J¡ KGneuK« bjhl®ªJ gÂah‰¿d®. ïilÆš bkŒ¥ò¥ Fkh®, nfhit r£l¡ fšÿÇ fHf khzt¤ njhH®fŸ gÂÆš cjÉl òyt® brªjiy e. fîjk‹, Nÿ® nf.njt g‹Ü®bršt«, nrf® M»nah® ïuî« gfYkhf bkŒ¥ò¥ uhR, nfhã nejh. Mir¤j«ã M»nah® áy ehŸfŸ nk£^® gÂÆš <Lg£oUªjd®. m¥nghJ njhH®fS¡fhd gŸËÆnyna j§» trâ¡Fiwîfisí« bghU£gL¤jhJ czit j§fŸ ïšy¤âš jahǤJ¡bfh©L tªJ njhH® kdÃiwnthL g§fË¥ig tH§»d®. fS¡F tH§»a Éoaš É#ah mt®fË‹ Jizt® njhH® bjhF¥ò¥gÂÆ‹ xU§»iz¥ghsuhf njhH® j©lghÂia kw¡fKoahJ. ïiza®fË‹ Mjuî« g.jÄœ¡FÇáš brY¤âa ciH¥ò« áªjidí« ms¥gÇa m‹ò« g¢ Rikfshš vGªj nrh®îfis¡ fisªJ jhF«. f©o¥ò Ãiwªj MáÇauhf mt® tÊ el¤âdh®. c‰rhf¤ij jªjnghJ m⮢áahd xU brŒâ tªJ flikah‰¿a fHf¤âd® VnjD« xUehŸ ÉL¥ngh nr®ªjJ. Kjš ehŸ ïuî 12 kÂtiu v§fSl‹ ïUªJ 8.Fo muR 1925 9.Fo muR 1925 czî gÇkh¿ ïšy« âU«ãa njhH® j©lgh br‹id jgá. Fku‹, âU¥ó® ïuhtz‹, nk£^® thdÉš Éoa‰fhiy khuil¥ghš KobtŒâa m⮢á brŒâ r«g¤, bfhs¤ö® N®ah m¢rf cÇikahs® R¥ò, fht v§fis¡ fy§f¢brŒJ É£lJ. Kjš ehŸ v§fËl« yh©oô® rá, fãy‹ ÞLonah É#aFkh® M»nah® mt®bg‰w Éil Ãuªju ÉilahF bk‹W eh§fŸ brašg£ld®. Ãid¤J¥gh®¡fnt ïšiy. go¥gf¤âš ïUgJ njhH®fŸ v¥nghJ« KG bfhs¤ö® bgÇah® go¥gf¤âšjh‹ fÂÅah¡f« neuK« gÂÆš ïU¥gh®fŸ. ït®fŸ midtU¡F« k‰W« bjhF¥ò¥ gÂfŸ KGikahf elªjd. Ñœ¤js¤ cztf§fŸ tÊahf czî V‰ghL brŒtJ TLjš âY« Kjš js¤âY« gÂfŸ v¥nghJ« RWRW¥ghf Ãâ¢RikíkhFnk v‹W ftiynahL áªâ¤j njhH®fŸ elªJbfh©nl ïU¡F«. fhiy g¤J k¡F¤ bjhl§F« x›bthU ehS« xU fHf¡ FL«g« czî tH§Ftbjd gÂfŸ kWehŸ mâfhiy 2 k tiu Úo¡F«. mijí« Koî brŒjd®. fHf¤ njhH®fŸ kht£l¢brayhs® jh©o 4 k tiu Úo¤j eh£fS« c©L. Rkh® _‹W ilf® ghy‹, g.NÇa¡Fkh®, mUŸRªju«, bgÇarhÄ, khj fhy« gÂfŸ bjhŒÉ‹¿¤ bjhl®ªjd. njhH®fŸ efu¢ brayhs® bg.ïsŠbrÊa‹, fhtyh©oô® <Rtu‹, bfhs¤ö® kÂ, g.jÄœ¡FÇáš, ïuh.K¤J¡Fkh®, M»nah® ïªj V‰ghLfS¡F¥ bghW¥ng‰wd®. fHf¡ nk.fh.»£L, bfhs¤ö® jh.br.gHÅ¢rhÄ, rh.#Þo‹uh{, FL«g¤âdU«, Mjuths®fS« tif tifahf czî nk.fh.fhªâ, MáÇa® br.bršntªâu‹, fhtyh©oô® jahǤJ, jiyÉí«, jiytD«, FHªijfSkhŒ tªJ <. fÅfh¢bršt‹, nk¢nrÇ MáÇa® unkR, ïs«ãŸis m‹òl‹ gÇkh¿a njhHikí« ghrK« bgÇah® FL«g§ nfhFy¡ f©z‹, fhtyh©oô® f©z‹, j.ÉRtehj‹ fË‹ ešYwití« ghr¥ãiz¥igí« cWâah¡» M»nah® KGikahf¥ gÂah‰¿d®. njhH® Nÿ® be»H¢ brŒjd. bjhiyöu¡ »uhk§fËš ïUªJ fHf¡ åukÂ, njhÊa®fŸ Ókh, fiy¢bršÉ, khjÉ M»nahU« FL«g¤âd® czî jahǤJ gh¤âu§fËš Ãu¥ã ngUªJ m›t¥ nghJ tªJ gÂah‰¿¢ br‹wd®. gŸË, fšÿÇ fËY« thfd§fËY« bfh©LtªJ gÇ kh¿a ehŸfË‹ khzt® fŸ gyU« M®t¤Jl‹ cjÉl K‹tªjd®. v©Â¡if mâfkhF«. fHf¤ njhH® ïuhk_®¤â jdJ jŠir njhH® gR.fîjk‹ bjhF¥ò¥ g¡F gšntW MíŸfh¥Õ£L Kft® gÂfS¡»ilna neu« jtwhJ tÊfËš cjÉa njhL m‹whl« bjhiy ngáÆš bjhl®ò cÇa neu¤âš czî« njÚU« tH§ »dh®. bfh©L bra ÿ¡»ahŒ flikah‰¿dh®. bjhl¡ffhy bryîfS¡fhf njit¥g£l bgUª fÂÅah¡f¥ gÂfis mJtiu âU¢áÆš jdJ bjhifia tH§» cjÉa nk£^® bjhÊyâg® á. ïu¤âd ïšy¤âÈUªnj brŒJ tªj njhH® jhkiu¡f©z‹ rhÄ, njhH®fŸ bfhs¤ö® ïuh.ešyj«ã, F«gnfhz« Ãuªjuthr« òÇa bfhs¤ö® tªJ nr®ªjh®. Ä‹rhu« ïš á‰ã ïuhr‹, nk¢nrÇ nfh. jÄHur‹ M»nahÇ‹ ngUŸ yhj ntisÆš gÂfŸ jilgl¡ TlhJ v‹gj‰fhf s¤J¡F beŠrhu e‹¿T¿ k»œ»nwh«. Ä‹dh¡» ( b#dnu£l®) v¥nghJ« jah® ÃiyÆš ïUª ï¤â£l¤â‰F Ãââu£L« tÊahf eh« K‹ btË jJ. ïj‰fhd bghW¥ig XÉa® _®¤â, fuh¤nj Fkh® ïU p£L¤ â£l¤ij m¿É¤jnghJ mij M®t¤Jl‹ tu tU« V‰wd®. ïWâ¡ f£l¥g beU§»a nghJ fHf¤ nt‰W K‹gz« mD¥ã gâî brŒJbfh©l mid¤J¤ njhH®fns j§fsJ brhªj¡ fÂÅfis¡ bfh©L tªj njhH®fS¡F« btËp£LÃâahf xU ïy£r« %ghŒfis d®. eh‹F fÂÅfËš ïuî« gfY« ntiyfŸ elªjd. tH§»a jŠir kht£l¡fHf«, I«gâdhÆu« %ghŒfis fÂÅah¡f¤âš njhH® jhkiu¡f©zD¡F cjÉahf 10.Fo muR 1925 11.Fo muR 1925 nk£^® M®.vÞ »is¡fHf¤J¡F« e‹¿ brY¤j¡ g§fh‰¿anjhL, gÂKo¤j mâfhiy¥ bghGâY« flik¥g£oU¡»nwh«. ïj‹tÊahf¡ »il¤j Ãâjh‹ g§fh‰¿a njhH®fis jdJ thfd¤âš bfh©L nghŒ åL ï¤ bjhF¥òfŸ btËtUtij rh¤âakh¡»aJ. K‹ nr®¡F« thfd X£oahŒ brašg£L bgÇah® âuhÉl® gâɉfhd És«gu§fis njhHikíl‹ btËÆ£l fHf¤â‹ tuyh‰¿š òfœ nr®¤j flikia¢ brŒJ Ko¤j jÄÊd cz®îŸs ïjœfS¡F« ïiza¤js§fS¡F« bgUik jiyt® njhH® bfhs¤ö® kÂiana rhU«. beŠrh®ªj e‹¿fis¤ bjÇÉ¡»nwh«. v¤jidnah njhH®fË‹ ciH¥ò, C¡f«, Mjuî vªj áW jtW« tuyh‰W¥ ãiHí« ÃfœªJÉl¡ r¡ânahL cUth» ïU¥gJjh‹ ïªj Fo muR bjhF¥ò. TlhJ v‹gâš KG¡ftd« brY¤â ï¤bjhF¥ã‹ ïâš g§fË¥ig tH§»a m¤jid njhH®fS« rKjha¡ x›bthU g¡f¤âY«, x›bthU tÇÆY« T®ikahd gh® flik x‹iw M‰¿a kd Ãiwit¥ bg‰WŸsh®fŸ itia¡ FɤJ gy khj§fŸ ïuî gfyhf ciH¤J bjhF¥ v‹gij cWâahf¡ TwKoí«. ïâš vtU« vtU¡F« ò¡F cU¡bfhL¤j bgUik njhH® g.jÄœ¡FÇáiy¢ e‹¿ TW« fl¥ghLfŸ VJ« ïšiy. ïJ T£LiH¥ã‹ rhU«. ïªj mU«g tÊahf Fo muá‹ KGikahd Éis¢rš. e‹¿ ghuhJ bjh©lh‰¿a tuyh‰W ehafÅ‹ tuyh‰W¥ òyikahsuhf mt® ca®ªJ É»wh®. áªjidfis k¡fËl« bfh©L bršy nt©L« v‹w V¡f¤njhL mªj¥ òu£áahsÇ‹ bjh©lhš jiyÃÄ®ªj mnj nghš gy khj§fŸ ehbsh‹W¡F¡ FiwªjJ jÄH®fŸ e‹¿íl‹ nk‰bfh©l xU Ka‰á. gâidªJ k neu« mk®ªJ gÂah‰¿ clY¡F« f© fS¡F« ma®¢ájU« gÂia mauhJ brŒJ fÂÅ¡F ï¤ bjhF¥ã‹ ÃiwFiwfis¢ R£o¡ fh£L« mU»š gL¤Jw§», cw¡f« fiyªjîl‹ Û©L« g bgÇahÇaš áªjidahs®fË‹ fU¤Jfis¥ gÇÓÈ¡fî«, bjhl§» ï¤bjhF¥ò cU¥bgw KG ciH¥ig eš»a kWgâ¥òfËš rÇahdt‰iw V‰W âU¤â¡ bfhŸsî« njhH® jhkiu¡f©zÅ‹ g§fË¥ò kf¤jhdJ. jahuhfnt ïU¡»nwh«. ï¤bjhF¥ò¥ gÂfŸ elªj fhy« KGtJ« Ãâ jÄH® rKjha¤â‹ K‹ ï¤bjhF¥òfis ÄFªj âu£lš Kj‰ bfh©L mid¤J ÃiyfËY« cÇa Mnyh óÇ¥òl‹ rk®¥ã¡»nwh«. ridfis tH§», gÂah‰¿a njhH®fis m›t¥nghJ neÇš rªâ¤J c‰rhf_£o, bjhFâfS¡F ïWâtot« M}®. nfh. brfÔr‹ nfhit. F. ïuhk»U£oz‹ bfhL¤j fHf¥ bghJ¢brayhs® ÉLjiy. f. ïuhnrªâu‹ Jiz¤ jiyt® bghJ¢ brayhs® mt®fË‹ g Äf K¡»akhdJ. tH¡f¿P® br.JiurhÄ âUth%®.nf.j§fuhR jiyik¡ FG jiyik¡ FG ‘Fo muR’ bjhF¥ig bfh©L tu nt©Lbk‹W fHf« Koî brŒj ehËš bjhl§» bjhF¥ò btËtU« bgÇah® âuhÉl® fHf« tiu ïijna Kj‹ikahd Kj‰gÂah¡»¡bfh©L, bjhF¥ò¡fhd Ãâ âu£lš, Fo muR VLfis¤ njo nrfǤjš, bkŒ¥ò¥ gh®¤jš, fÂÅah¡f«, m¢rh¡f«, gÂfis xU§»iz¤jš vd x›bthU f£l¤âY« j‹id <LgL¤â¡ bfh©L khj§fŸ gythŒ eŸËuî tiu 12.Fo muR 1925 13.Fo muR 1925 ušyhjh® ïa¡f§fË‹ cÇik¡ FušfS« nf£f¤bjhl§»d. vâ® mÂÆš gh®¥gd¥ ãoÆš fh§»uR« - ïªJ kfhrigí«- ‘njrg¡â’ v‹w Kf¤âiunahL btËna tªjd. ï¥go r_f Ku©ghLfŸ brašgl¤ bjhl§»a tuyh‰W¢ NHÈš - gh®¥gdušyhj N¤âu, Ô©l¥glhj k¡fË‹ cÇik¡fhd KH¡f§fnshL - bgÇahU« mtuJ ïa¡fK« fs¤J¡F tU»wJ. tuyh‰W¥ ngh¡»š- ïJ xU K¡»a fhyf£lkhF«. j‰nghJ ü‰wh©L ÉHh fhQ« m¿P® fhytÇir¤ bjhF¥ò : fhy¤â‹ njit m©zh ïij¤jh‹ “bgÇah® xU rfh¥j«; xU fhyf£l«; xU âU¥ò Kid” v‹W gl« ão¤jh®. tuyhW v‹gJ M£áahs®fË‹ fhytÇir¥ g£oaš mšy; c‰g¤âÆš gu«giu mo¥gilÆyhd Fy¤ bjhÊiyí«, kW mijÉl MHkhdJ. tuyhW v‹gJ kÅj thœî g‰¿aJ; kÅj c‰g¤âÆš xnu rhâ¡FŸ el¡F« mfkz Kiwí« ÔÉu¤Jl‹ r_f¤â‹ thœÉa¡f« g‰¿aJ; ntW bkhÊÆš brhšy nt©L Ãfœ¤âa brayh¡f¤â‹ ÛJ«, mj‹ fhuÂfŸ ÛJ« bgÇah® mo¤j khdhš, r_f kh‰w§fË‹ bjhF¥ng tuyhW. mo ‘ïU«ò cy¡ifahf’ 圪jJ. gh®¥gd®fS« Mâ¡f r¡âfS« my¿d; rhâaik¥ò¡fhd fU¤âaiyí« braš â£l§fisí« tuyh‰W¥ bghUŸKjšthj neh¡»š rKjhakhdJ òuhjd¥ tH§»¡ bfh©oUªj ntj kjkh»a gh®¥gd kj¤â‹ MÂntiu¥ bghJîilik, moik cilik, Ãy ãuò¤Jt«, KjyhˤJt«, bgÇah® mir¡f¤ bjhl§»dh®. mªj mir¥ò¡FŸns ntj«, nrhõÈr« v‹w goÃiyfËš kh‰w« bgWtjhf brhšy¥gLtJ òuhz«, rhÞâu«,kj«, r«ãujha« k£Lkšy, ‘flîS«’ á¡»¡ c©L. Mdhš, ïªâa¢ rKjhakhdJ ï¥go¥g£l go Ãiyfis bfh©lJ. åÇa¤Jl‹ - åWbfh©blGªj - mªj “fyf¤â‹” fhy¥ flªJ tªjJ v‹gij tuyh‰W¢ rh‹WfŸ mo¥gilÆš îzÆ¡f gâîfshŒ rh£áa§fshf ï‹D« Égit, bgÇahÇ‹ vG¤ijí« ïayhJ v‹W kh®¡Ìa tuyh‰W MáÇa® o.o.nfhrh«ã TW»wh®. ng¢irí« bfh©oUªj mt® el¤âa VLfŸ jh‹ v‹gâš, ïU ntW ïij¤jh‹ fhuš kh®¡R«, “ ïªâahÉ‹ flªj fhy¤âš muáaš m« fU¤JfS¡F ïlÄšiy. r¤âš v›tsî kh‰w§fŸ ÃfœªâUªjhY« Äf¤ bjhš gH§fhy« Kjš 19 M« ü‰wh©o‹ Jt¡f fhy« tiu mj‹ rKjha Ãiy bgÇah® fh§»uR¡FŸ ïUªj fhy« 5 M©LfŸjh‹. mªj kh‰wÄ‹¿ nj¡f ÃiyÆš ïUªJ tªJŸsJ” v‹W T¿dh®. ( The mŒªjh©LfËš jÄœehL fh§»uÞ f£áÆ‹ jiytuhfnth mšyJ British Rule in India - Karl Marx ) ïijna bgÇah®, “ ekJ eh£L moik¤ brayhsuhfnthjh‹ brašg£L tªâU¡»wh®. ‘Fo muR’ V£il jd« v¤jid fhykhŒ ïUªJ tU»wJ v‹gij Ãid¤J¥ ghU§fŸ. fh§»uir É£L btËnaWtj‰F 6 khj« K‹ng fh§»uÞ f£á¡FŸ j®k uh{a«, ïuhk uh{a«, r¤âa_®¤â mÇ¢rªâu uh{a« KjÈa ïUªj fhy¤ânyna bjhl§»ÉL»wh®.m¥nghnj mt® ‘Fomuá’š mtjhu uh{a« Kjš, bjŒåf¤ j‹ik bghUªâa _ntªj® KjÈa vGâdh®. rǤâu uh{a« tiu ïªâa k¡fŸ Ãiyia r‰W Phgf¥gL¤â “x›bthU tF¥ò« K‹ndw nt©L«. ïij mwnt ÉL¤J MuhŒ¢á brŒJ c©ikia¡ f©L ghU§fŸ” ( Fo muR- 20.9.1931 ) njr«, njr« v‹W T¡FuÈLtJ vkJ g¤âÇifÆ‹ neh¡fk‹W. v‹W F¿¥ã£lh®. ïªj¤ nj¡fkhd rKjha mik¥ãš jÅ m«rkhf k¡fS¡FŸ j‹kâ¥ò«, rk¤JtK«, rnfhju¤JtK« X§» tsu rhâ mik¥ò ïUªjJ. nt©L«”. ï¥go fh§»uáš ïU¡F« nghnj Kjš ‘Fomuáš’ jdJ 1901 M« M©L k¡fŸ fz¡bfL¥ò m¿¡if br‹id neh¡f¤ij bgÇah® gâî brŒJŸsh®. fh§»uÞ K‹ it¤j ‘njáa« khfhz¤âš m‹W ÃyÉa rhâa« g‰¿¡ TWifÆš, “ xU kÅjÅ‹ - fhyÅa«’ v‹w t£l¤J¡FŸ RH‹W bfh©ouhkš, mj‰F thœit, ntiyia, ïU¥ãl¤ij, r_f mªjÞij, czit, bgaiu, btËna ËW r_f¥ ãu¢áidfis bgÇah® K‹ it¤jh® v‹w cilia rhâna Ô®khÅ¡»wJ” v‹W R£o¡fh£oaJ. ãÇ£oõh® c©ikia ïâÈUªJ òǪJ bfhŸs Ko»wJ. tUif¡F¥ ãwFjh‹ gh®¥gd nkyh©ikia ÃiyÃW¤J« rhâ fh§»uÞ f£á¡FŸnsna mâfhu¥ gá¡fhf cUthd gh®¥ aik¥ò r_f¤â‹ c‰g¤â cwîfËš, kh‰w§fS¡fhd m¿F¿fŸ gd® Tlhukhd Rauh{a¡ f£áiaí«, gh®¥gdušyhj cÇik¡fhf njh‹¿d.nj¡f§fŸ mira¤ bjhl§»a m¡fhyf£l¤âš gh®¥gd 14.Fo muR 1925 15.Fo muR 1925 muáaÈš ïw§»a bj‹Åªâa ey cÇik¢ r§f¤ijí« ( Úâ¡f£á) 1926 ïš Úâ¡f£á gLnjhšÉia rªâ¤j ÃiyÆš mL¤j bgÇah® x¥Õ£L msÉš âwdhŒî brŒjh®. Rauh{a¡ f£áia nj®jš tiu J¡f« bfh©lhl¥ ngh»Ö®fsh? mšyJ gh®¥gd KGikahf¥ òw¡f¤j bgÇah® - Úâ¡f£á¡fhd Mjuit Ãgª Mâ¡f¤ij mʤJ gh®¥gdušyhjh® RakÇahijia¡ fh¥gh‰w¥ jidfSl‹jh‹ K‹ it¡»wh®. “fhyU«, ilí«, ó£R«, ruhí«, ngh»Ö®fsh? v‹W Úâ¡ f£áÆdiu¥ gh®¤J, Édh vG¥ãanjhL, M§»y¤ bjh¥ãíKŸst®fŸ ãuhkzušyhjh® e‹ikia¥ g‰¿ gh®¥gdušyhjh® khehL x‹iw¡ T£o, braš â£l§fis cUth¡ ngádhyhtJ jiyik it¤J el¤âdhyhtJ, mnjhL xU gaD« F« nahridia K‹it¤jh®. m¡fhyf£l¤âš ehL KGtJ« ÉisahJ. murh§f¤â‹ jaÉUªjhšjh‹ ãuhkzušyhjh® R‰W¥ gaz« brŒJ, gh®¥gdušyhjhiu vG¢á¥ bgw¢ brŒjh®. K‰ngh¡fila Koí« v‹w v©z¤ij monahL xÊ¡f nt©L«” Jt©L »lªj Úâ¡f£áia ÃÄ®ªJ Éf¢ brŒjh®. bgÇahÇ‹ v‹W bgÇah® ïo¤Jiu¡»wh®. ( ‘Fo muR’ 3.1.1926 ) Mnyhridia V‰W¤jh‹ 1926 or«g® 26 M« njâ kJiuÆš Úâ¡f£á gh®¥gdušyhjh® kheh£il T£oaJ. mj‰fhd ntiy¤ gh®¥gdušyhjh® ah® v‹gj‰F bjËthd És¡f¤ijí«, â£l§fisí«, bgÇahnu K‹ it¤jh®. “ gh®¥gdušyhjh® RakÇ mt® tiuaiw brŒ»wh®. ahij¢ rigfŸ” kht£l«, t£l«, »uhk§fŸ njhW« bjhl§f¥ gl nt©L« v‹W tÈíW¤âanjhL, gh®¥gdušyhj fh§»uR f£á “ gh®¥gdušyhjh® v‹whš, gh®¥gdušyhjh® r_f¤âš 100¡F Ædiuí« kheh£oš g§nf‰f miH¤jh®. “ ïªj khehL v›Éj 90 ng®fshÆU¡F« ghku k¡fisí« ViH k¡fisí« F¿¡Fnk mã¥ãuha ngjKŸs gh®¥gdušyhjhU¡F« bghJthdbj‹nw ašyhkš, 100¡F 5 ng®Tl ïšyhj ïuh#h¡fisí«, #Û‹jh®fisí« brhšYnth«” (‘Fo muR’ 19.12.1926) v‹W bgÇah® R£o¡ fh£Ltij kh¤âu« F¿¡fhJ v‹gijí« bjÇɤJ¡ bfhŸ»nwh«”. ( ‘Fo muR’ F¿¥ã£L¢ brhšy nt©L«. f£á všiyfS¡F m¥ghš Ra 26.12.1926 ) fh§»uÞ f£á¡F KG¡F¥ ngh£L É£L, btËna¿a kÇahij bfhŸiffS¡fhd js¤ij ÉÇîgL¤J« bgÇahÇ‹ braš ãwF« Tl bgÇah® fhªâahÇ‹ Ô©lhik xÊ¥igí«, fj® gu¥g c¤âia ïâš fhz Ko»wJ. iyí« ÔÉukhf MjǤJ tªjnjhL, bj‹Åªâa eycÇik¢ r§f khd Úâ¡f£áí«, ïªj¡ bfhŸiffis, jkJ trkh¡»¡ bfhŸs bj‹Åªâa ey cÇik¢ r§fkhd Úâ¡f£á el¤â tªj nt©L« v‹nw tÈíW¤JtâÈUªJ f£áfis¤ jh©o brhªj ‘âuhÉl‹’ ehns£il mt®fshš el¤j KoahjnghJ bgÇahÇl« ÉU¥ò btW¥òfS¡F m¥ghš mtuJ bfhŸif¥ gh®it nfhnyh¢ mj‹ bghW¥ò tªjJ. bgÇahU« mj‰F x¥ò¡bfh©lh®. m¥nghJ áaij¥ òǪJ bfhŸs Koí«. bgÇah® vGâdh®: 1926 ïš br‹id khfhz¤âš Rauh{a¡ f£áÆ‹ kiwKf “ âuhÉl‹” bfhŸif ‘Fo muR’ ¡ bfhŸif¥gona jh‹ x¤JiH¥òl‹ R¥guha‹ jiyikÆš Rna¢ir mik¢ruit ïU¡F«” v‹W m¿É¤j bgÇah®, “ ïj‰F ‘âuhÉl‹’ brhªj¡ mikªjnghJ, KjÈš R¥guhaid MjǤj Rauh{a f£á, ãwF, fhu®fŸ r«kâ¡fhj nghJ eh« Éy»ÉLnth« v‹gJ cWâ” v‹W R¥guha‹ mik¢ruitia¡ fÉœ¡F« Ka‰áfËš ïw§»anghJ, m¿É¤J É£nl, ‘âuhÉl‹’ bghW¥ig V‰wh®. brhšÈathnw bgÇah® nk‰bfh©l mQFKiwfŸ Äfî« F¿¥ãl¤j¡fit. brašg£lh®. khfhz§fS¡F TLjš mâfhu§fis tH§Ftj‰fhf uhaš fÄõ‹ ( irk‹ FG ) tUif òǪj fhyK« mJjh‹. mªj¡ FGit¥ òw¡ Úâ¡f£áÆš gh®¥gd®fisí« nr®¤J¡ bfhŸsyh« v‹w f¡F« Koitna fh§»uRl‹ nr®ªJ Úâ¡f£áí« vL¤âUªjJ. Koit m¡f£á vL¤jnghJ mnj ‘ âuhÉl‹’ V£oš bgÇah®, Úâ¡ m¥nghJ bgÇah® Fuš k£L« jŤJ xȤjJ. irk‹ FGit¥ f£áia fLikahf f©o¡f¤ ja§fÉšiy. fL« Ék®rd§fis¤ òw¡f¡f¡ TlhJ v‹W tÈíW¤âa bgÇah®, òw¡fÂ¥ghs® jh§f Koahj Úâ¡f£á jiyt®fŸ ‘ âuhÉlid’ bgÇahÇlÄUªJ it¤j thj§fis jf®¤J v¿ªjh®. Û©L« Úâ¡f£á MjunthL âU«g¥ bgW« Ka‰áfËš ïw§»d®. bghUŸ ïH¥nghLjh‹ R¥guha‹ mik¢ruitia Ú£o¡f¢ brŒJ cWâahd Mjuî jªJ, bgÇah® ‘âuhÉl‹’ V£o‹ bghW¥ãÈUªJ Éy»dh®. áy khj§ jLkh‰w¤âÈUªj Úâ¡f£á¤ jiyt® gdfš muriu ïo¤Jiu¤J, fËš my®nkY k§if¤jhah® vD« m«ikahiu MáÇauhf¡ irk‹ FGit gh®¥gdušyhj k¡fË‹ cÇik¡F¥ ga‹gL¤â¡ bfh©L, ‘âuhÉl‹’ ehns£il Úâ¡f£á btË¡bfh©L tªjJ. bfhŸS« NHiy cUth¡»¡ fh£oat® bgÇah®. mâš ï¥go xU m¿É¥ò ïl« bg‰wJ. “âuhÉl‹ kjntWghL, tF¥ò ntWghL fh£lhkš ïÅ btËÆl¥gL«.” ïªj m¿É¥ng, 16.Fo muR 1925 17.Fo muR 1925 bgÇahÇlÄUªJ ‘âuhÉl‹’ Û©L« vL¤J¡ bfhŸs¥g£lj‹ bgÇah® tuyh‰iw jÄH®fS¡F gil¤jˤj rhÄ.áj«gudh® neh¡f¤ij R£o É»wJ. bgÇah® g‰¿ TW« nghJ ït‰iw všyh« eh« ï§nf R£o¡fh£Ltj‰F K¡»a¡ “ ït® ïªâahÉnyna bgÇah®jh‹. kÅj ïa‰if¡F khW fhuz§fŸ ïU¡»‹wd. bgÇahiuí« mtuJ ïa¡f¤ijí« g‰¿a g£lt®. njhšÉ v‹gJ mtUila åu¤ijí« m¿ití« vªj xU rÇahd òÇjY¡F bgÇah® ïa§»a tuyh‰W¢ NHšfnshL ngh£L fhŒ¢R« beU¥ò. ï¤ÔÆš it¤J¡ fhŒ¢r fhŒ¢r ïiz¤ J¥ gh®¡f nt©L« v‹gij tÈíW¤J»nwh«. m¢ NHnyh mtUila ï› Éu©L g©òfS« UáÆš mâf¥ g£L¡ L«, NHY¡FŸS« bgÇahiu¥ bghU¤â¥ gh®¡F«nghJjh‹ KG bfh©nl ïU¡F«. ïij¥ nghynt bt‰¿ »il¤jhY« ikahd bgÇahÇaÈ‹ btË¢r¤ij¥ bgwKoí«. fhytÇir¥go, mj‰F nkš brŒa nt©oaij¥ g‰¿í«, mjdhš V‰g£l bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R« bjhF¡f¥gl nt©L« v‹gâš bgÇah® mâf¥ bghW¥ig¥ g‰¿í« jh‹ ftiy¥ gLth®. áy ïÊ âuhÉl® fHf« cWâ fh£o tUtj‰F« ïJnt mo¥gilahd k¡fis¥ nghš bt‰¿ ka¡f¤jhš T¤jhL« áWik¡ Fd« neh¡f«. mtÇlÄšiy. RU§f¡T¿dhš, bgÇah® xU ãwÉ¥ ngh® åu®” v‹W JšÈakhf¥ gl« ão¤J¡ fh£L»wh®. eh« bjhl¡f¤ânyna R£o¡fh£oaJnghš tuyh‰W Ãfœî fis tÇir¥gL¤â¥ gh®¥gjšy ïj‹ neh¡f«. tuyhWfnshL 7 rjåj« ng® k£Lnk vGj¥ go¡f bjǪj fhy¡f£l¤âš bgÇah® ïa¡f¤ij ïiz¤J« bghU¤âí« bgÇahÇaÈ‹ KGik ( ïâš 5 rjåj¤J¡F« nk‰g£lt®fŸ gh®¥gd®fŸ ) thu« njhW« ahd gÇkhz¤ij òÇjY¡F c£gL¤J« Ka‰ána ïj‹ neh¡f«. 10000 ‘Fo muR’ g¤âÇiffis m¢nr‰¿a bgÇah®, gz« »il¡f¡ ïªj neh¡f«jh‹ bgÇah® vG¤J - ng¢RfË‹ fhytÇir¤ Toa És«gu§fis¡Tl mâf« btËÆl KoahJ v‹w m¿É¥ bjhF¥ig î¥gªj¥gL¤J»wJ. igí« btËÆ£L, tUthiaí« ïH¡f¤ jahuh»ÆU¡»wh®. És« gu¤J¡F TLjš g¡f§fŸ xJ¡Ftjhš, fU¤J¡fis brhšy Koah 1925 ïš jdJ gaz¤ij¤ bjhl§»a RakÇahij ïa¡f« kš nghŒÉL»wJ v‹W tUthiaí« xJ¡»¤ jŸËÆU¡»wh®. 1938« M©L tiu KGikahd å¢nrhL NwhtËahf RH‹wo¤jJ. RakÇahij ïa¡f¤â‹ tuyh‰¿š c‹djkhd ï¡fhy¡f£l¤ij ........ “bfhŠr ehis¡F ‘Fo muR’ 16 g¡f¤Jlnd btË¥gL¤j cŸsl¡»a bgÇah® vG¤Jfisí«, ng¢Rfisí« KGikahf xnu nt©oa mtáa« V‰g£L É£lJ. v‹whY« ïjdhš thrf®fS¡F neu¤âš btËÆl bgÇah® âuhÉl® fHf« â£lÄ£lJ. ï¡ fhy mâfkhd Fiw V‰glhâU¡F« bghU£L ï¥nghJ És«gu¤â‰fhf f£l§fËš bgÇah® fhªâa¤ij MjǤJŸsh®; v⮤JŸsh®; cgnahf¥gL¤â tU« Rkh® 7, 8 g¡f§fis ïÅ 3 mšyJ 4 g¡f§ Úâ¡f£áia MjǤJŸsh®; v⮤JŸsh®; f£áfis¡ flªJ fS¡F mâf¥ glhkš brŒJÉ£L r‰nww¡Fiwa 12 mšyJ 13 g¡f§ gh®¥gdušyhjh® x‰Wik¡F fs« mik¤âU¡»wh®. bfhŸif¥ fS¡F Fiwahj Éõa§fŸ btËah¡f c¤njá¤âU¡»‹nwh«. gh®itÆš fL« th®¤ijfshš - f©o¤jt®fisí« - ãwF - mnj ïjdhš xU rka« És«gu ÉahghÇfS¡F r‰W mâU¥â ïU¡ bfhŸif¡fhf mutiz¤JÄU¡»wh®; jdJ RakÇahij bfhŸif fyh«”...... ( ‘Fo muR’ - 23.12.1928 fis¡ bfh©L bršy áW btË »il¤jhY« Tl mijí« jtwhkš ) ga‹gL¤âÆU¡»wh®; ml¡F KiwfS¡F mt® xU nghJ« bgÇahÇ‹ ïªj¥ òu£áfu ‘vG¤J« ng¢R«’ òijFÊ¡FŸ mŠáaâšiy. mÇkhthf vâ® bfh©oU¡»wh®. v¥goahtJ - ïªj òijí©L nghŒÉl¡ TlhJ v‹w ftiynahL, ïit rKjha k¡fis khdK« m¿î« cŸs k¡fshf kh‰¿na ÔUtj‰F mt® kh‰w¤J¡fhd ‘gil¡fy‹fshf’ kh‰w¥g£lhf nt©L« v‹w xnu bfhL¤j ÉiyfŸ Vuhs«; mtuJ fU¤J¥ ngh®¡fs§fshd VLfŸ neh¡f¤njhLjh‹ bfhŸif cz®îŸs bjh©l®fË‹ tÈikÆš - rªâ¤j ml¡FKiwfŸ ; x›bthU Kiwí« #hÛ‹ gz« f£l¢ k£Lnk brašgL« bghUshjhu tÈik VJk‰w bgÇah® âuhÉl® brhšÈ muá‹ bfLãofŸ; ï›tsî âahf¤ jG«òfS¡FÄ fHf« ‘Fo muR’ 27 bjhFâfisí« ‘Çnthš£’ thu V£oš btË ilna gh®¥gd®fS«, gh®¥gd VLfS« tH§»a g£l« ‘ãÇ£oZ tªj K¡»a f£Liu¤ bjhF¥òfisí« jÄœTW« ešYyf¤â‹ K‹ ÉRthá’ . ml¡FKiwfis vâ®bfhŸtâš Tl brhªj¥ bgUik¡ gÂîl‹ rk®¥ã¡»wJ: ïâš bgUikail»wJ. c‹djkhd F«, òfG¡FÄ‹¿ bfhŸif¡fhfnt rªâ¤j mtuJ ne®ik¥ g©ò flikia¢ brŒnjh« v‹w cz®Éš jiy ÃÄ®ªJ É»wJ. Éa¡f it¡»wJ. 18.Fo muR 1925 19.Fo muR 1925