kronik periodontitisli bireylerde konvansiyonel periodontal flep ile kombine trombositten zengin ...

109 Pages·2014·2.57 MB·Norwegian

KRONİK PERİODONTİTİSLİ BİREYLERDE KONVANSİYONEL
PERİODONTAL FLEP İLE KOMBİNE TROMBOSİTTEN ZENGİN
FİBRİN KULLANIMININ PERİODONTAL İYİLEŞME ÜZERİNE
OLAN KATKILARININ DİŞETİ OLUĞU SIVISINDA BÜYÜME
FAKTÖRLERİ SEVİYELERİ VE KLİNİK ÖLÇÜMLERLE
DEĞERLENDİRİLMESİ

Dt. Alper KIZILDAĞ

Periodontoloji Anabilim Dalı

Tez Danışmanı
Prof. Dr. Yasin ÇİÇEK
Doktora T ezi - 2014
T.C.
ATATÜR ÜNİVERSİTESİ
SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

KRONİK PERİODONTİTİSLİ BİREYLERDE
KONVANSİYONEL PERİODONTAL FLEP İLE
KOMBİNE TROMBOSİTTEN ZENGİN FİBRİN
KULLANIMININ PERİODONTAL İYİLEŞME ÜZERİNE
OLAN KATKILARININ DİŞETİ OLUĞU SIVISINDA
BÜYÜME FAKTÖRLERİ SEVİYELERİ VE KLİNİK
ÖLÇÜMLERLE DEĞERLENDİRİLMESİ

Dt. Alper KIZILDAĞ

Periodontoloji Anabilim Dalı
Doktora Tezi

Tez Danışmanı
Prof. Dr. Yasin ÇİÇEK

ERZURUM
2014
T.C.
ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ
SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
PERİODONTOLOJİ ANABİLİM DALI

KRONİK PERİODONTİTİSLİ BİREYLERDE KONVANSİYONEL
PERİODONTAL FLEP İLE KOMBİNE TROMBOSİTTEN ZENGİN
FİBRİN KULLANIMININ PERİODONTAL İYİLEŞME ÜZERİNE

OLAN KATKILARININ DİŞETİ OLUĞU SIVISINDA BÜYÜME

FAKTÖRLERİ SEVİYELERİ VE KLİNİK ÖLÇÜMLERLE
DEĞERLENDİRİLMESİ

Alper KIZILDAĞ

Tez Savunma Tarihi : 07.07.2014
Tez Danışmanı : Prof. Dr. Yasin ÇİÇEK (Adıyaman Üniversitesi)
İkinci Danışman : Doç. Dr. Taner ARABACI (Atatürk Üniversitesi)
Jüri Üyesi : Prof. Dr. Hülya AKSOY (Atatürk Üniversitesi)
Jüri Üyesi : Prof. Dr. Recep ORBAK (Atatürk Üniversitesi)
Jüri Üyesi : Doç. Dr. Fatih ÇANAKÇI (Atatürk Üniversitesi)
Jüri Üyesi : Doç. Dr. Alparslan DİLSİZ (Atatürk Üniversitesi)
Jüri Üyesi : Doç. Dr. Ebubekir ELTAS (İnönü Üniversitesi)
Onay
Bu çalışma yukarıdaki jüri tarafından Doktora Tezi olarak kabul edilmiştir.
Prof. Dr. Yavuz Selim SAĞLAM
Enstitü Müdürü

Doktora Tezi
ERZURUM– 2014
İÇİNDEKİLER
TEŞEKKÜR .................................................................................................................. IV
ÖZET .............................................................................................................................. V
ABSTRACT ................................................................................................................... VI
SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ ............................................................. VII
ŞEKİLLER DİZİNİ ................................................................................................... VIII
TABLOLAR DİZİNİ .................................................................................................... IX
1. GİRİŞ ........................................................................................................................... 1
2. GENEL BİLGİLER .................................................................................................... 4
2.1. Periodontal Hastalıklar .............................................................................................. 4
2.2. Periodontitis ............................................................................................................... 4
2.3. Kronik Periodontitis ................................................................................................... 5
2.3.1. Kronik Periodontitisin Etiyolojisi ........................................................................... 6
2.3.2. Kronik Periodontitisin İlerlemesi ............................................................................ 6
2.3.3. Kronik Periodontitisin Tedavisi .............................................................................. 7
2.4. Periodontal Tedavide Rejenerasyon .......................................................................... 8
2.5. Trombositten Zengin Fibrin ....................................................................................... 9
2.6. Periodontal Rejenerasyonda Büyüme Faktörleri ..................................................... 11
2.6.1. Kemik Morfojenik Protein (KMP) ....................................................................... 12
2.6.2. Fibroblast Büyüme Faktörü (FBF) ....................................................................... 13
2.6.3. İnsülin Benzeri Büyüme Faktörü (IBF) ................................................................ 14
2.6.4. Vasküler Endotelyal Büyüme Faktörü (VEBF) .................................................... 15
2.7. Dişeti Oluğu Sıvısı (DOS) ....................................................................................... 16
2.7.1. DOS’un İçeriği ...................................................................................................... 20
2.7.2. DOS Toplama Yöntemleri .................................................................................... 20
I
2.7.3. Emici Kağıt Şerit Yöntemiyle DOS Hacminin Belirlenmesi ............................... 22
3. MATERYAL VE METOT ....................................................................................... 24
3.1. Başlangıç Periodontal Tedavi .................................................................................. 24
3.2. Araştırmada Kullanılan Klinik İndeksler ve Ölçümler ............................................ 25
3.2.1. Plak İndeksi (Pİ)159 ............................................................................................... 26
3.2.2. Dişeti Oluğu Kanama İndeksi (DOKİ)160 ............................................................. 26
3.2.3. Mobilite161 ............................................................................................................. 27
3.2.4. Sondlama Derinliği (SD) ...................................................................................... 27
3.2.5. Klinik Ataşman Seviyesi (KAS) ........................................................................... 27
3.3. Hasta Grubu ve Araştırma Planı .............................................................................. 27
3.3.1. TZF’nin Hazırlanması ........................................................................................... 30
3.3.2. Cerrahi İşlemler .................................................................................................... 31
3.3.3. Operasyon Sonrası Bakım .................................................................................... 33
3.4. Biyokimyasal İşlemler ............................................................................................. 33
3.4.1. DOS Örneklerinin Toplanması ............................................................................. 33
3.4.2. DOS Örneklerinin Biyokimyasal Analiz İçin Hazırlanması ................................. 35
3.4.3. DOS KMP-2 Seviyesinin Belirlenmesi ................................................................ 35
3.4.4. DOS FBF-2 Seviyesinin Belirlenmesi .................................................................. 36
3.4.5. DOS IBF-I Seviyesinin Belirlenmesi ................................................................... 36
3.4.6. DOS VEBF Seviyesinin Belirlenmesi .................................................................. 36
3.5. İstatistiksel Analiz .................................................................................................... 37
4. BULGULAR .............................................................................................................. 38
4.1. Genel Bulgular ......................................................................................................... 38
4.2. Klinik Bulguların Değerlendirilmesi ....................................................................... 39
4.2.1. Grup İçi Değerlendirme ........................................................................................ 39
II
Tablo 4.1. Klinik Bulguların Grup İçi Değerlendirmesi ................................................. 39
4.2.2. Gruplar Arası Değerlendirme ............................................................................... 41
Tablo 4.2. Klinik Bulguların Gruplar Arası Değerlendirmesi ........................................ 41
4.3. Biyokimyasal Bulguların Değerlendirilmesi ........................................................... 42
4.3.1. DOS KMP-2 Düzeyi ile İlgili Bulgular ................................................................ 42
4.3.2. DOS FBF-2 Düzeyi ile İlgili Bulgular .................................................................. 43
4.3.3. DOS IBF- I Düzeyi ile İlgili Bulgular .................................................................. 45
5. TARTIŞMA ............................................................................................................... 48
5.1. Klinik Bulguların Tartışılması ................................................................................. 50
5.2. Biyokimyasal Bulguların Tartışılması ..................................................................... 56
6. SONUÇ VE ÖNERİLER.......................................................................................... 65
KAYNAKLAR .............................................................................................................. 66
EKLER .......................................................................................................................... 92
EK–1. ÖZGEÇMİŞ ....................................................................................................... 92
EK-2. HASTA BİLGİLENDİRME VE ONAM FORMU ........................................ 93
EK-3. ANAMNEZ VE MUAYENE FORMU ........................................................... 95
EK-4. ETİK KURUL ONAY FORMU ....................................................................... 97

III
TEŞEKKÜR
Doktora eğitimim boyunca bilgi ve tecrübelerinden her zaman yararlandığım değerli tez
danışman hocam sayın Prof. Dr. Yasin ÇİÇEK’e, tüm doktora eğitimim boyunca
yanımda olan, bilgi ve deneyimleriyle her an desteğini gördüğüm, yardımını
esirgemeyen ve tez çalışmamın ortaya çıkmasında büyük katkıları olan hocam sayın
Doç. Dr. Taner Arabacı’ya, bilgi ve tecrübelerini paylaşmaktan kaçınmayan, desteğini
hiçbir zaman esirgemeyen ve her zaman yanımızda olan hocam sayın Doç. Dr. C. Fatih
ÇANAKÇI’ya, engin bilgi birikimleri ve tecrübeleri ile her zaman yol gösteren ve
doktora çalışmalarımı devam ettirebilmem için gerekli imkanları sağlayan hocalarım
başta sayın Prof. Dr. Recep ORBAK ve Prof. Dr. Varol ÇANAKÇI’ya, desteklerini
esirgemeyen hocalarım Prof. Dr. Turgut DEMİR, Doç. Dr. Alparslan DİLSİZ ve Yrd.
Doç. Dr. Gülnihal E. DOĞAN’a tezimin laboratuar aşamasında yardımlarını ve
desteğini aldığım, tecrübelerini paylaşmaktan mutluluk duyan hocam sayın Prof. Dr.
Hülya AKSOY’a, tezimin istatistik aşamasındaki katkılarından dolayı sayın Yrd. Doç.
Dr. Adem KARA’ya, bu çalışmayı 2012/385 BAP proje numarası ile destekleyen
Atatürk Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü’ne, birlikte
çalışmaktan ve aynı eğitim ortamını paylaşmaktan mutluluk duyduğum tüm asistan
arkadaşlarıma, tüm eğitim hayatım boyunca her zaman yanımda olan, şefkatlerini ve
sevgilerini hiçbir zaman esirgemeyen, en zor günlerimde bile desteklerini yanımda
hissettiğim sevgili aileme, çalışmalarım esnasında beni her zaman destekleyen, varlığı
ile bana mutluluk veren ve hayatıma anlam katan sevgili eşime
Çok teşekkür ederim…
Alper KIZILDAĞ

IV
ÖZET
Kronik Periodontitisli Bireylerde Konvansiyonel Periodontal Flep İle Kombine
Trombositten Zengin Fibrin Kullanımının Periodontal İyileşme Üzerine Olan
Katkılarının Dişeti Oluğu Sıvısında Büyüme Faktörleri Seviyeleri ve Klinik
Ölçümlerle Değerlendirilmesi
Amaç: Trombositten zengin fibrin içerisinde çeşitli büyüme faktörlerini
barındıran ikinci nesil trombosit konsantrasyonudur. Bu çalışmada amaç kronik
periodontitisli bireylerde TZF’nin konvansiyonel periodontal flep operasyonunda
kullanımının sağlayacağı avantajları klinik ve biyokimyasal olarak değerlendirmektir.
Materyal ve Metot: Ağzının en az 2 yarım çenesinde 5 mm ve üzeri cep
derinliği bulunan ve horizontal kemik kaybına sahip kronik periodontitisli 16 birey
çalışmaya dahil edildi. Operasyon öncesinde hastalardan DOS örnekleri alındı ve klinik
periodontal ölçümler yapıldı. Hastaların kontrol grubu olarak belirlenen bölgelerine
konvansiyonel periodontal flep uygulandı, TZF grubu olarak belirlenen bölgelerine ise
konvansiyonel periodontal flebe ilaveten TZF membran şeklinde flep altına yerleştirildi.
DOS’taki IBF-I, FBF-2, VEBF ve KMP seviyeleri analiz edildi ve istatistiksel olarak
karşılaştırıldı. Aynı zamanda SD ve KAS ölçümleri de karşılaştırıldı. Çalışmamızda
Student t testi kullanıldı.
Bulgular: KMP ve IBF-I seviyeleri TZF grubunda kontrol grubuna göre
istatistiksel olarak daha yüksek bulundu. Aynı zamanda KAS kazancı da TZF grubunda
kontrol grubuna göre istatistiksel olarak daha yüksek bulundu.
Sonuç: TZF’nin, DOS içerisindeki periodontal rejenerasyona katkı sağlayan
büyüme faktörlerini artırdığı görülmüştür. Bununla birlikte TZF’nin KAS kazancını da
artırdığı ve periodontal iyileşmeye ilave yararlar sağladığı belirlenmiştir. TZF’nin
periodontal iyileşme üzerine olan katkılarını değerlendirmek için ileri çalışmalara
ihtiyaç vardır.
Anahtar Kelimeler: Büyüme faktörleri, kronik periodontitis, trombositten
zengin fibrin

V
ABSTRACT
Investigation of Contributions of Platelet Rich Fibrine Combined with
Conventional Periodontal Flap on Periodontal Healing by the Levels of Growth
Factors in Gingival Crevicular Fluid and Clinical Measurements in Patients With
Chronic Periodontitis
Aim: Platelet rich fibrine is a second generation platelet concentration which
contains various growth factors. The aim of this study is to evaluate the clinically and
biochemically efficacy of PRF in subjects of chronic periodontitis in operation of
conventional periodontal flap.
Material and Method: 16 patients with chronic periodontitis who had least two
area with horizontal bone loss and had 5 mm or more pocket depth, was included in this
study. GCF samples have been received and periodontal measurements have made
before operation. In control group, conventional periodontal flap was performed, and in
PRF group PRF was inserted as membrane under the flap in addition to conventional
periodontal flap. IGF-I, FGF-2, VEGF and BMP levels were analyzed in GCF and
biochemical results. PD, CAL were also compared. Student’s t test was used in our
study
Results: BMP and IGF-I levels were found statistically higher in PRF group
compared to control group. CAL gain was also statistically higher in PRF group with
respect to control group.
Conclusion: PRF increases the growth factors which contribute the periodontal
regeneration, in GCF. Furthermore, PRF enhances CAL gain and provide additional
benefits to periodontal healing. Further studies are needed for assesment to contribution
of the PRF on periodontal healing.
Key Words: Growth factors, chronic periodontitis, platelet rich fibrine

VI
SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ
AFD : Açık Flep Debridement
BF : Büyüme Faktörleri
DOKİ : Dişeti Oluğu Kanama İndeksi
DOS : Dişeti Oluğu Sıvısı
DYT : Diş Yüzey Temizliği
ELISA : Enzyme Linked Immunoabsorbent Assay
EBF : Epidermal Büyüme Faktörü
FBF : Fibroblast Büyüme Faktörü
IBF : İnsülin Benzeri Büyüme Faktörü
KAK : Klinik Ataşman Kazancı
KAS : Klinik Ataşman Seviyesi
KMP : Kemik Morfojenik Protein
KP : Kronik Periodontitis
KPF : Konvansiyonel Periodontal Flep
KYD : Kök Yüzey Düzleştirmesi
MDP : Mikrobiyal Dental Plak
PDL : Periodontal Ligament
SD : Sondlama Derinliği
TBF : Transforming Büyüme Faktörü
TKBF : Trombosit Kaynaklı Büyüme Faktörü
TZF : Trombositten Zengin Fibrin
TZP : Trombositten Zengin Plazma
YDR : Yönlendirilmiş Doku Rejenerasyonu
VEBF : Vasküler Endotelyal Büyüme Faktörü
VII