Kolaylaştırılmış EKG PDF
Preview Kolaylaştırılmış EKG
YEDİNCİ BASKI KOLAYLAŞTIRILMIŞ i EKG W _ i '~r / r ı lı _ 1/ IJ \J J L k 1 I John R. Hampton i Çeviri Editörleri Prof. Dr. Aytaç Öncül Uz. Dr. Emre Aslanger İleri okuma Sembol PRATİK EKG Pratik EKG kitabının 5. baskısında konuyla ilgili faydalı bilgiler bulun duğuna dair referanstır. İçindekiler 1. EKG ne ile ilgilidir? 1 2. iletim ve sorunları 41 3. Kalbin ritmi 64 4. P dalgası, QRS kompleksi ve T dalgası anormallikleri 96 5. EKG nasıl kullanılmalıdır? 117 6. Hatırlatmalar 135 7. Kendi kendinizi test edin 146 İndeks 171 vii EKG ne ile ilgilidir? EKG' den ne beklenmelidir? 2 Kalbin elektriksel aktivitesi 2 EKG' nin farklı kısımları 4 EKG - Elektriksel resimler 10 QRS kompleksinin şekli 14 Kayıt alınması - Pratik noktalar 24 EKG'nin yorumlanması 37 Hatırlanması gerekenler 40 EKG, elektrokardiyogram ya da elektrokardiyografinin kısaltmasıdır, ancak bazı ülkelerde ECG kısaltması da kullanılmaktadır. Şunları akılda tutunuz: • Bu kitabı bitirdiğinizde, 'EKG'yi anlamanın kolay olduğunu' söyleye bilecek ve buna inanacaksınız. • EKG'deki anormalliklerin çoğunun mantıklı bir açıklaması vardır. EKG ne ile ilgilidir? EKG'DEN NE BEKLENMELİDİR? Klinik tanı ön planda hastanın öyküsü, daha az olarak da fizik muayene bulgulan ile konulur. EKG ise klinik tanının desteklenmesinde kanıt sağ lar. Ancak bazı durumlarda hastanın tedavisinin yönlendirilmesinde vazgeçilmezdir. EKG'nin bir sonuç değil, bir araç olduğunu bilmek önemlidir. Kardiyak aritmili hastaların tanısında ve takibinde EKG vazgeçilmez dir. Göğüs ağrısının kaynağının belirlenmesinde yardımcıdır. Miyokard enfarktüsünde tromboliz kararı EKG bulgularına göre verilir. Nefes dar lığının etiyolojisi için yol göstericidir. Hekimlik uygulamalarında EKG'nin yorumlanması, temel şekillerin tanınması esasına dayanır. Ancak EKG tetkiki öncelikle bazı basit kural lar ve temel bilgiler hatırlanarak ilkelerden hareketle de yapılabilir. Bu bölümle kurallar ve temel bilgilerden söz edilecektir. KALBİN ELEKTRİKSEL AKTİVİTESİ Her kas kasılması depolarizasyon denen elektriksel değişiklikler ile iliş kilidir ve bu elektriksel değişiklikleri vücut yüzeyine konulan elektrotlar aracılığıyla kaydetmek mümkündür. Tüm kasılan kaslardaki elektriksel değişiklikler kayda girdiğinden sadece kalp kasının kontraksiyona ait elektriksel aktiviteyi kaydedebilmek için, hastanın rahat olması ve kasla rının gevşek halde bırakılması gereklidir. Kalbin dört odacığı bulunsa da, elektriksel anlamda iki odacıktan bah sedilebilir. Çünkü her iki atriyum ve her iki ventrikül birlikte kasılırlar. Kalbin elektriksel sistemi KALBİN ELEKTRİKSEL DİYAGRAMI Her kalp döngüsünde elektriksel aktivitc sağ atriyumda bulunan sino- atrial düğüm (SA nod) denen özelleşmiş bölgeden başlar (Şekil 1.1). Ar dından depolarizasyon atriyum kası liflerine yayılır. Atriyumdaki diğer bir özelleşmiş alan olan 'atriyoventriküler düğüm'de (AV nod ya da sa dece nod da denilir) depolarizasyon dalgası gecikmeye uğrar. Daha son ra ileti hızla His demeti adı verilen, septumda ayrılıp sağ ve sol dalı ve ren özeleşmiş ileti sistemine geçer. Sol dal da kendi içinde ikiye ayrılır. İletim, ventrikül kası içerisinde daha yavaş olarak Purkinje lifleri denen özelleşmiş doku aracılığıyla yayılır. EKG ne ile ilgilidir? KALBİN RİTMİ Daha sonra da göreceğimiz gibi, kalbin elektriksel aktivasyonu bazen sinüs nod'u dışından da başlayabilir. Ritim kelimesi kalbin aktivasyon sıralama sını belirleyen alanı kastetmek üzere kullanılır. Normal kalp ritmi, elektrik sel ileti sinüs düğümünden başladığı için, 'sinüs ritmi' olarak adlandırılır. EKG'NİN FARKLI KISIMLARI Atriyumların kas kütlesi ventriküllere oranla daha küçüktür, dolayısıyla atriyumların kasılması ile oluşan elektriksel değişim daha küçük olacak tır. Atriyumların kasılması ile EKG' de oluşan dalga, P dalgası olarak ad landırılır (Şekil 1.2). Ventriküler kas miktarı daha fazla olduğundan, ven- triküller depolarize olduğunda EKG'de büyük bir defleksiyon oluşur, buna QRS kompleksi adı verilir. EKG' deki T dalgası ventriküllerin din lenme dönemine dönmesini ('repolarizasyon') gösterir. Şekil 1.2 Normal EKG dalgaları, U dalgası da dâhil edilmiştir. EKG'nin farklı kısımları Şekil 1.3 QRS kompleksinin parçaları P, Q, R, S ve T harfleri EKG tarihinin erken dönemlerinde keyfi olarak se çilmiştir. P, Q, R, S ve T defleksiyonları dalga olarak, Q, R ve S dalgaları ise bir likte kompleks olarak adlandırılır. S dalgasından T dalgasının başına ka dar olan aralığa ST segmenti ismi verilir. Bazı EKG'lerde T dalgasının sonunda U dalgası olarak adlandırılan ek dalga görülebilir. Bu dalganın kökeni bilinmemekle birlikte papiller kasların repolarizasyonuna işaret etmesi muhtemeldir. U dalgası normal şekilli bir T dalgasını izlediğinde normalin bir varyantı olarak değerlen dirilirken, düzleşmiş T dalgasını takip ediyorsa patolojik olduğu kabul edilir (bkz. Bölüm 4). QRS kompleksinin değişik kısımları Şekil 1.3'te şema tize edilmiştir. Eğer ilk defleksiyon aşağı doğru ise, bu defleksiyon Q dalgası olarak ad landırılır (Şekil 1.3a). Yukarı doğru olan defleksiyon, önünde Q dalgası bulunsun ya da bulunmasın R dalgası olarak adlandırılır (Şekil 1.3b, 1.3c). R dalgasını takiben oluşan negatif defleksiyon, öncesinde Q dalgasının varlığına bakılmaksızın S dalgası olarak adlandırılır (Şekil 1.3 d ve 1.3 e). 5 EKG ne ile ilgilidir? ZAMANLAR VE HIZLAR EKG cihazları elektriksel aktivitedeki değişiklikleri hareket eden kağıt üzerine traseler olarak çizer. EKG cihazlarında standart kareli kağıt 25ınm/sn hızla hareket eder. Dolayısıyla her büyük kare (5 mm) 0.2 sn ya da 200 msn (milisaniye)'ye karşılık gelir. Bu da saniyede 5, dakikada 300 büyük kareye tekabül eder. Her büyük karede bir kez olan bir EKG olayı, örneğin QRS kompleksi, 300/dakika hızla gerçekleşmiş olur. Kalp hızını daha çabukça Tablo 1.1' deki sıralamayı hatırlayarak da hesapla yabilirsiniz. R dalgalarının arasındaki mesafe kalp hızını ve dolayısıyla P-QRS-T kompleksleri arasındaki mesafe de kalbin değişik bölümleri arasındaki elektriksel akımın ileti sürelerini gösterir. Şekil 1.4 EKG kağıdındaki kareler ve zamanın ilişkisi. Burada her saniyeye bir QRS oluşmaktadır; bu nedenle kalp hızı 60 vuru/dakikadır. 1 küçük kare 0.04 sn’yi temsil 1 büyük kare 0.2 sn’yi temsil eder (40 msn) eder (200 msn) 5 büyük kare 1 sn’yi temsil eder. EKG'nin farklı kısımları Tablo 1.1 Büyük kareler ile kalp hızı arasındaki ilişki PR mesafesi P dalgasının başından QRS kompleksinin başına kadar olan mesafedir; SA düğümden çıkan aktivitenin atriyumlara yayılımı, AV düğümden aşağı His demeti ve ventrikül kasma yayılmasına karşılık gelir. PQ intervali olarak adlandırılması daha mantıklı olsa da PR inter- vali daha sık kullanılır (Şekil 1.5).
The list of books you might like
