i Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Pazarlama Bilim Dalı KENDİNİ GERÇEKLEŞTİRME DÜZEYİ İLE FİYAT-KALİTE ALGISI ARASINDAKİ İLİŞKİYE DAİR BİR MODEL Hüseyin Erbil Özyörük Doktora Tezi Ankara, 2017 ii iii KENDİNİ GERÇEKLEŞTİRME DÜZEYİ İLE FİYAT-KALİTE ALGISI ARASINDAKİ İLİŞKİYE DAİR BİR MODEL Hüseyin Erbil Özyörük Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Pazarlama Bilim Dalı Doktora Tezi Ankara, 2017 v Tezimi biricik eşim Denizim’e ve doğacak olan oğlumuza adıyorum… vi TEŞEKKÜR Öncelikle, lisans eğitimimin başladığı tarihten bugüne kadar, akademik konulara ek olarak hayata dair her konuda bana sabır ve samimiyetle yol gösteren, gece-gündüz, haftasonu, tatil demeden her zaman destek veren ve beni bugünlere hazırlayan değerli hocam ve tez danışmanım Prof. Dr. Bahtışen KAVAK’a sevgi, saygı, minnet ve teşekürlerimi buradan bir kez daha sunmak istiyorum. Ek olarak, tez izleme komitemdeki kıymetli hocalarım Prof. Dr. Alper ÖZER ve Doç. Dr. Canan ERYİĞİT’e tüm tez hazırlama süreci boyunca yapmış oldukları çok değerli katkılar ve destekleyici tutumları için teşekkür ederim. Ayrıca, tez savunma sınavı jürimde yer alan, yaptıkları değerlendirmeler ile tezimin iyileştirilmesi adına çok önemli ve değerli fikirler sunan Doç. Dr. Öznur ÖZKAN TEKTAŞ ve Doç Dr. Cemalettin AKTEPE’ye de teşekkür ederim. Son olarak da kıymetli eşim Deniz ÖZYÖRÜK başta olmak üzere tüm aileme, bütün bu zorlu süreçte her zaman, koşulsuz bir şekilde yanımda oldukları için çok ama çok teşekkür ederim. İyi ki varsınız… vii ÖZET ÖZYÖRÜK, Hüseyin Erbil. Kendini Gerçekleştirme Düzeyi İle Fiyat-Kalite Algısı Arasındaki İlişkiye Dair Bir Model, Doktora Tezi, Ankara, 2017. Bu çalışma temelde, kendini gerçekleştirme düzeyinin fiyatı kalite göstergesi olarak algılama eğilimine etkisine dair bir model ortaya koymayı amaçlamaktadır. Modelde bu iki değişken arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığı test edilirken, bazı değişkenlerin farklı rolleri de incelenmiştir. Bu bağlamda, prestij duyarlılığı ve riskten kaçınma eğilimi değişkenlerinin bahsedilen iki değişken arasındaki ilişkide aracı role sahip olup olmadığı araştırılmıştır. Ek olarak, bütüncül düşünme eğiliminin fiyatı kalite göstergesi olarak algılama eğilimine etkisi ve riskten kaçınma değişkeninin bu ilişkideki rolü irdelenmiştir. Farklı demografik özelliklere sahip 855 katılımcıdan toplanan verilerle yapılan yapısal eşitlik modeli analizlerinin sonuçları kendini gerçekleştirme düzeyinin, fiyatı kalite göstergesi olarak algılama eğilimine, ayrıca prestij duyarlılığına ve riskten kaçınma eğilimine anlamlı ve negatif etkileri olduğunu ortaya koymuştur. Bununla birlikte analiz sonuçları, prestij duyarlılığı değişkeninin kendini gerçekleştirme düzeyi- fiyatı kalite göstergesi olarak algılama eğilimi ilişkisinde aracı role sahip olduğunu ve riskten kaçınma eğiliminin bütüncül düşünme eğilimi ile fiyatı kalite göstergesi olarak algılama eğilimi arasındaki ilişkide aracı rol oynadığını desteklemiştir. Ancak riskten kaçınma eğiliminin, kendini gerçekleştirme düzeyi ile fiyatı kalite göstergesi olarak algılama eğilimi arasındaki ilişkide aracı rol oynadığına dair hipotez doğrulanamamıştır. Anahtar Sözcükler Kendini Gerçekleştirme, Fiyat-Kalite Algısı, Prestij Duyarlılığı, Riskten Kaçınma, Bütüncül Düşünme
Description: