Table Of Content

KEN TA ARUBIANO? SOCIALE INTEGRATIE EN NATIEVORMING OP ARUBA 1924-2001 Luc Alofs en Leontine Merkies ——— - BIBUOTECA NACIONAL ARUBA 3 0993 00344 546 7 KEN TA ARUBIANO? Voor onze Arubaanse gesprekspartners è KEN TA ARUBIANO? Sociale integratie en natievorming op Aruba, 1924-2001 LUC ALOFS EN LEONTINE MERRIES ‘Ken ta Arubiano? Sociale integratie en natievorming op Aruba’ verscheen in 1990 als Antillen Working Paper 15 (ISBN 90.6718.018.1). Uitgever was de Caraibische Afdeling van het Konink¬ lijk Instituut voor Taal-, Land en Volkenkunde te Leiden, Nederland. Deze tweede uitgebreide druk is een uitgave van VAD/De Wit Stores, Aruba. © 2001 Luc Alofs en Leontine Merkies Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteurs. Een uitzondering wordt gemaakt voor het gebruik als lesmateriaal voor het lager en middelbaar onderwijs op Aruba. Hiervoor is geen toestemming vereist. All rights reserved. No part of this book may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopying, recording, or by any information storage and retrieval system, without written permission from the authors. An exception is made for educational use for primary and secondary schools in Aruba. In this case, no permission is required. ISBN 99904-81-10-5 V INHOUD Voorwoord xi Voorwoord bij de tweede druk xiii Inleiding 1 DEEL 1 ARUBA VOOR HET OLIETIJDPERK Inleiding V I Een nutteloos eiland: Aruba tot 1754 8 1. Pre-columbiaans Aruba 8 2. De Spaanse periode 1501-1636 9 3. De vroeg-Nederlandse periode 1636-1754 10 3.1. Europese geschiedenis en Benedenwindse eilanden 10 3.2. Bestuurders en bestuurseenheden 1636-1791 11 3.3. Een eiland van geiten, paarden en Indianen 1636-1754 12 II Van Maduro tot Lago 1754-1924 15 1. Commandeurs, kolonisten en Indianen 15 1.1. Kolonisten en commandeurs 15 1.2. De vorming van Oranjestad 17 1.3. De protestanten 19 2. Zwarte en rode slaven 21 3. Aruba en de vaste wal 22 4. De plattelandsbevolking: van Indiaan tot Arubaan 23 4.1. Vermenging 23 4.2. Dorpsvorming 24 5. Economische ontwikkelingen in de 19e eeuw 25 5.1. Inleiding 25 5.2. Het rapport uit 1816 26 5.3. De eerste goudkoorts 1824-1832 27 5.4. Van Raders’ landbouwplannen 27 5.5. Bedrijfsvoering in de aloë-industrie 28 5.6. De tweede goudkoorts 1868-1915 29 vi Ken ta Arubiano? 5.7. De fosfaatindustrie 1881-1915 5.8. Tot besluit 6. Het bestuur over Aruba 1792-1936 jj] Het patroon van de oude Arubaanse samenleving 1. Stand, verwantschap en lokaliteit 2. Het primo-prima huwelijk 3. Huwelijk en vestiging; vererving en produktie 4. Het paga lomba-huwelijk 5. Compadrazgo 6. Het huwelijk en de rooms-katholieke kerk 7. Over Oduber en Dubero 8. Andere relatievormen: compania en d’afo 9. Tot besluit: terugblik en vooruitblik DEEL 2 OLIE, IMMIGRANTEN EN ARUBANEN: 1924-1950 Inleiding IV Aruba wordt een nuttig eiland 1. Olie-industrie op Cura?ao ƒ2. Olie-industrie op Aruba 3. Een tweede raffinaderij: De Eagle 1927-1953 4. Olie-industrie, immigratie en immigranten 4.1. Algemeen 4.2. De Noord-Amerikanen 4.3. De grote Caraïbische groep 4.4. Benedenwinders en Surinamers 4.5. De Europese en Indische Nederlanders 4.6. De handelsgroepen 4.7. De Venezolanen en Colombianen 5. San Nicolas van fosfaatgehucht tot Lago-stad 6. De overheid en de Lago: De Lago als overheid? 7. De Separacion-beweging 1933-1955 7.1. 1933-1942 7.2. 1942-1949 7.3. 1949-1955 7.4. Politiek op Aruba 1948-1954 Inhoud vil V Etniciteit en Separacion 72 1. De Afro-Caraïbische olie-immigranten en de etnische clubs 72 2. De allochtone handelsgroepen 78 3. De overheidsgroepen 80 4. De oude Arubaanse elite en de Separacion-beweging 82 5. De autochtone bevolking van het platteland: verzwakking van de oude patronen 84 6. Etniciteit als patroon van de nieuwe Arubaanse samenleving 87 DEEL 3 EMIGRATIE, GENERATIE EN INTEGRATIE: 1950-1970 Inleiding 91 VI Nieuwe economische en politieke structuren 92 XI. Lago, automatisering en ontslag 92 ^ 2. Lago en overheid; economische initiatieven en ontwikkelingshulp 95 3. Demografische ontwikkelingen 1950-1970 99 4. Politiek en patronage in de PPA-periode 102 VII Immigranten en integratie 106 1. De Afro-Caraïbische groepen: Emigratie, generatie en integratie 106 2. De allochtone handelsgroepen 112 3. De autochtone Arubanen 116 4. Natievorming rond 1969: Sociale integratie en classificatie 120 DEEL 4 OVER OUDE EN NIEUWE ARUBANEN: 1970-1985 Inleiding 125 VIII Van olie naar toerisme; van Antillen naar Status Aparte 126 1. De Status Aparte-beweging 1967-1983 126 1.1. De opleving van oude idealen 126 1.2. Politiek op Aruba 1978-1983 129 1.3. De onderhandelingen 1978-1983 130 2. Toerisme, ontwikkelingshulp en overheid 133 3. Het einde van het olie-tijdperk 135 4. Bevolkingsverloop 1970—1985 140 5. Naar de verkiezingen van 1985 145 viii Ken ta Arubiano? 150 IX De politiek van het Arubaan-zijn 1. De autochtone Arubanen van het platteland 150 1.1. De drieledige emancipatie 150 1.1.1. De politieke emancipatie 150 1.1.2. De sociaal-economische emancipatie 153 1.1.3. De culturele emancipatie 155 1.2. Over de MEP en de emancipatie 157 157 1.2.1. Het succes van de MEP 1.2.2. Het emancipatiemechanisme 159 1.3. De grenzen van de plattelandsintegratie 161 161 1.3.1. Algemeen 1.3.2. Huwelijk, verwantschap en lokaliteit 161 162 1.3.3. Vestiging 164 1.3.4. Classificatie 165 2. De oude elite 3. De handelsgroepen 168 4. De Afro-Caraïbische groep 171 174 5. Ken ta Arubiano? Samenvatting en conclusie, 1924-1985 179 DEEL 5 SOCIALE INTEGRATIE EN NATIEVORMING, 1986-2001 Inleiding Hernieuwde welvaart - Hernieuwd migratie 190 1. j Politiek en verkiezing in een Aparte Status - 190 2. Economische ontwikkelingen, 1986-2001 200 3. Migratie en demografie, 1986-2001 204 4. Aruba en het Koninkrijk 207 Ken lo bira Arubiano? 213 1. Arubanen en Lago-Arubanen anno 2001 213 2. Oude en nieuwe handelsmigranten 216 3. Migranten op een nieuw Aruba 218 3.1. Migranten en de arbeidsmarkt 218 3.2. Migranten en de overheid 221 3.3. Migranten en politieke participatie 224 3.4. Sociale en culturele diversiteit in het samenleven 225