Kadınlar kaybedince herkes kaybeder

60 Pages·2015·1.66 MB·Turkish

Sayı 12
Mayıs 2015
S İ Y A S İ A N A L İ Z V E Y O R U M
TÜRKİYE
KÜRESEL YÖNETİŞİM VE CİNSİYET ROLLERİ
Kadınlar kaybedince herkes kaybeder
Demokrasi 18 Ekoloji 22 Kültür 52
İç Güvenlik Yasası: Demokratik eylemlerin Nükleer enerji: Osmanlı'dan cumhuriyete evrilen miras:
düşmanlaştırılması, Orhangazi Ertekin - Ulaş Saygıdar Bir insan hakları gaspı, Filiz Yavuz Adalet fikri, Merve Erol
İçindekiler
3 Editörden

KAPAK: KÜRESEL YÖNETİŞİM VE TOPLUMSAL CİNSİYET
4 Pekin +20’de küresel düzeyde kadın hakları, Yasemin Öz
10 Küresel yönetişimden iç siyasete “kayıp kadınlar”, Bengi Akbulut
DEMOKRASİ
16 Yaklaşan genel seçim ve kadınların siyasî temsil krizi, Gönül Karahanoğlu
18 İç Güvenlik Yasası: Demokratik eylemlerin düşmanlaştırılması,
Orhangazi Ertekin - Ulaş Saygıdar

EKOLOJİ
22 Nükleer enerji: Bir insan hakları gaspı, Filiz Yavuz
28 Bitkinin de ötesinde: Tütün, Ali Bülent Erdem
DIŞ POLİTİKA
34 İslâm Devleti Türk dış politikasının neresinde duruyor?, Doç. Dr. Ahmet K. Han
KÜLTÜR
40 Eğitimde ayrımcılık güçleniyor, Işık Tüzün
45 Osmanlı'dan cumhuriyete evrilen miras: Adalet fikri. Edhem Eldhem ile söyleşi Merve Erol
İNSAN MANZARALARI
52 “Katharina Blum” hep gündemde. Ulrike Dufner ile söyleşi, Ayşegül Oğuz
58 HBS'den Haberler
Heinrich Böll Stiftung Derneği - Türkiye Temsilciliği
“Müdahil olmak, gerçekçi olabilmenin tek yoludur.” (Heinrich Böll)
Heinrich Böll Stiftung Derneği, Alman Birlik 90/Yeşiller Partisi‘ne yakın, bağımsız ve açık görüşlü politik bir dernektir. Almanya
ve 30‘dan fazla ülkede, demokrasi konusunda farkındalığın, sosyopolitik duyarlılığın ve karşılıklı anlayışın yaygınlaşmasına katkı
sağlıyor. Heinrich Böll Stiftung Derneği sanatsal, kültürel alanların yanı sıra bilimsel projeleri ve kalkınma alanındaki işbirliklerini
de destekliyor. Ekoloji, demokrasi, cinsiyet demokrasisi, dayanışma, şiddetsizlik bizim temel değer ve referanslarımızdır. Heinrich
Böll’ün siyasete aktif yurttaş katılımına olan inancı ve desteği dernek çalışmalarımız için model oluşturuyor. Sahibi ve Sorumlu Yazı
İşleri Müdürü: Dr. Ulrike Dufner; Yayın ekibi: Bahar Fırat, Semahat Sevim, Yonca Verdioğlu, Çeviri: Barış Yıldırım, Fırat Genç, Funda
Özokçu, Özlem İlyas Katkıda bulunanlar Banu Yayla, Saynur Gürçay Heinrich Böll Stiftung Derneği Türkiye Temsilciliği: İnönü Cad. Hacı
Hanım Sok. No.10/12 Gümüşsuyu İstanbul Telefon: [phone] Faks: [phone] e-posta: [email protected] web: www.
tr.boell.org Editör: Yücel Göktürk İngilizce düzeltme: Jennifer Petzen Yayına hazırlayan: Ender Ergün Basıldığı yer: İstanbul
Tarih: Mayıs 2015 Matbaa: Görsel Dizayn Ofset Matbaacılık Tic. Ltd. Şti. Depozite İş Merkezi A5 Blok Kat:4 No:405 Başakşehir
İkitelliİstanbul Tel: [phone] Perspectives ücretsizdir, her üç ayda bir Türkçe ve İngilizce dillerinde yayımlanmaktadır. Ücretsiz
olan dergimizi edinmek ve/ veya abone olmak için [email protected] adresine yazabilirsiniz. Derginin tümüne veya dilediğiniz makaleye
www.tr.boell.org adresinden de ulaşabilirsiniz. Perspectives’de yayımlanan makalelerdeki görüşler yazarın kendisine aittir, HBSD’nin
görüşlerini yansıtmamaktadır.
(cid:81) Demokrasi
(cid:81) Dış Politika
(cid:3) (cid:81) Ekoloji
(cid:3) (cid:81) Kültür
(cid:81) HBSD’den haberler
Kapak fotoğrafı © ŞAHAN NUHOĞLU
Editörden
Perspectives’in bu sayısında küresel yönetişim ve adil seçimler düzenleyip düzenleyeme-
ve toplumsal cinsiyet konularına ışık tutmak yeceğini gösterecek. Seçimlerde, toplumsal
istiyoruz: Alınan kararlarda toplumsal cinsi- cinsiyet konusuna dair yegâne olumlu gelişme,
yet ne ölçüde dikkate alınıyor? Kararları kim HDP’nin kadın kotası ve eşbaşkanlık sistemi.
veriyor? Odak noktalarımızdan biri BM Pekin Bu gelişmenin sosyal dinamiği ve diğer partiler
+20 süreci. Yeni bir deklarasyonun yayınlan- üzerindeki etkisi, kadınların siyasetteki temsili-
masının gerekli olup olmadığı konusu çok nin geleceğine dair müthiş önem taşıyor.
tartışıldı. Dünyanın pek çok ülkesinde karşılaş- AKP hükümetinin karşısına çıkan bir diğer
tığımız sert tepki nedeniyle, pek çok feminist zorluk dış politika alanında olacak: Ermenilere
dahi Pekin’de alınan kararları gözden geçirmek yönelik soykırımın 100. yıldönümü şüphesiz
istemedi. Bu sert tepki karşısında, Yasemin Nisan ayı sonunda kamuoyu gündemini etkile-
Öz makalesinde, bugün kadın hakları için yecek. Resmi tepkilere baktığımızda, hüküme-
yürütülecek bir uluslararası mücadeleye –kadın tin, insanlığa karşı işlediği suçunu bir biçimde
hareketinin doğuşundakine benzer bir müca- kabul ettiğini, ancak bu suça paralel olarak
deleye– duyulan ihtiyacı ele alıyor. Ermenilerin de suç işlediğinde ısrar ettiğini
Bengi Akbulut’un yazısı ise, G20 sürecine görüyoruz.
baktığımızda, toplumsal cinsiyet temelli bakış Kamuoyu açısından, Çanakkale Savaşı’nın
açısının eksikliğinin derhal göze çarptığını yıldönümü bağlamında Osmanlı’nın emperyal
savunuyor. Kamu bütçesinin daralması ya da gücü vurgulanırken aynı esnada yaşanan soy-
özelleştirme kadınları erkeklerden çok daha kırıma hiç değinilmemesi çok rahatsız ediciydi.
fazla etkiliyor. Peki ama kaç kişi, toplumsal Yönetici elit henüz Osmanlı İmparatorluğu’nun
cinsiyet eşitsizliğine dair bu bariz tespitlerin geçmişiyle yüzleşebilmiş gibi görünmüyor. Bu
bilincinde? Avrupa Birliği’nde Yunanistan’ın kritik bir nokta, zira hükümet “Yeni Türkiye”yi
borçları üzerine süren tartışmada, toplum- kurma iddiasında bulunuyor ve Osmanlı tari-
sal cinsiyetten dem vuran ya da politikaların hiyle arasında doğrudan bir bağlantı kuruyor;
toplumsal cinsiyet boyutuna değinen kimse bunun yerine, Osmanlı tarihine insan hakları
oldu mu? perspektifinden ve eleştirel tarih perspektifin-
Toplumsal cinsiyet perspektifinden bölge- den bakmak son derece değerli olurdu.
deki gelişmelere baktığımızda, sözde İslâm Suriye’deki radikal İslâmcı muhalefet grup-
Devleti ve diğer radikal İslâmcı grupların hem larıyla olan flört, Yemen’e yönelik müdahalede
genel hem de kadınlara yönelik özel gaddar- Türkiye’nin rolü ve elbette Kürt meselesiyle
lığının inanılmaz boyutlar aldığını görüyoruz. ilgili bölgesel gelişmeler gibi etkenler, mevcut
Uluslararası koalisyonun hava bombardı- hükümetin karşısına dikilecek diğer zorluklar.
manları İslâm Devleti’nin belirli bölgelerden Bugüne kadar bütünlüklü bir dış politika izlen-
çekilmesine yol açtı açmasına, ancak henüz bu diğini söylemek güç.
grupları kadınlara yönelik tavırlarını değiştir- Bu satırlara Heinrich Böll Stiftung Derneği
meye zorlayacak bir strateji yok ortada. Köle ekibindeki değişikliklerden söz ederek son
pazarlarında kadın satın alan kişiler uluslara- verelim. On bir yıldan uzun bir sürenin ardın-
rası toplum nezdinde yeterli düzeyde kınan- dan, genel direktörlük görevini Kristian Brakel’e
mıyor. Bölgedeki kadınlar üzerindeki etkinin devrediyorum. Öte yandan, ekimize katılan iki
kapsamı, muhtemelen radikal İslâmcı grup- yeni isim var: Bahar Şahin Fırat ve Menekşe
ların kontrolündeki bölgelerin sınırlarını da Kızıldere. Bahar Perspectives dergisinden ve
aşıyor. Bu gelişmeler bölge genelinde demokra- dış politika programımızdan, Menekşe ise
siye yönelik ciddi bir darbe teşkil ediyor. enerji ve iklim programından sorumlu olacak.
Türkiye’nin politik sisteminin akıbeti büyük 7 Haziran seçimlerinin sükûnet içinde
ölçüde 7 Haziran’da gerçekleşecek genel geçmesi ve Türkiye’nin demokratikleşmesi
seçimlere bağlı. Şimdiden, seçimlerin son yönünde bir kilometre taşı olması dileğiyle...
derece gergin bir ortamda geçeceği belli: Yeni
iç güvenlik paketi nedeniyle siyasî muhalefet
yine dezavantajlı bir konumda. Önümüzdeki Perspectives ekibi adına
aylar, Türkiye’nin bu yasalar altında özgür Ulrike Dufner
4 Heinrich Böll Stiftung / Türkiye
KÜRESEL YÖNETİŞİM
VE TOPLUMSAL CİNSİYET
Pekin +20’de küresel
düzeyde kadın hakları
Yasemin Öz
Her yıl cinsiyet eşitliği konusunda küresel
tartışmaların devletlerarası en kapsamlı katılımla
yürütüldüğü Birleşmiş Milletler (BM) Kadının
Statüsü Komisyonu’nun 59. oturumu, 9-20 Mart
2015’te Birleşmiş Milletler’in New York’taki Genel
Merkezi’nde gerçekleştirildi.
Kadının Statüsü Komisyonu (KSK) 21 Haziran
1946’da, BM bünyesinde yer alan Ekonomik
ve Sosyal Konsey’in (ECOSOC) kararıyla,
ECOSOC’un işlevsel komisyonlarından biri
olarak kurulmuştur. KSK’nın temel amacı,
kadın-erkek eşitliği ilkesinin uygulanmasını
sağlamaktır. Bu çerçevede, KSK kadın hak-
larının geliştirilmesi için küresel politikalar
oluşturmak, ECOSOC’a siyasî, ekonomik,
sosyal ve eğitime ilişkin alanlarda kadın hakla-
rının geliştirilmesine yönelik ve kadın hakları
alanında acil çözüm gerektiren sorunlar hak- ği/eşitsizliği ile ilgili konu başlığı ya da tematik
kında tavsiyelerde bulunmak ve bu konulara alan, Komisyon bünyesindeki büro tarafından
ilişkin rapor hazırlamakla görevlidir. belirlenir.
Kadının Statüsü Komisyonu, her yıl Mart
Yasemin Öz ayında on günlük bir süre için toplanmaktadır.
1997 Ankara Üniversitesi “Pekin Deklarasyonu ve Eylem
Bu toplantılar sonucunda “Uzlaşılmış Sonuç-
Hukuk Fakültesi mezunu.
Üyesi olduğu Kaos GL, lar (Agreed Conclusions)” olarak adlandırılan Platformu”nun gözden geçirilmesi
Kadın Dayanışma Vakfı ve politika metinleri/tavsiye kararları çıkarıl-
Amargi Kadın Kooperatifi’nin
maktadır. Uzlaşılmış metinler, öncelikli tema 59. oturumun ana teması 1995’te Pekin’de top-
avukatlığını yaptı. 2010’da
ECSOL (European Commission üzerine hükümetler, hükümetler arası organ- lanan Dördüncü Dünya Kadın Konferansı’nın
on Sexual Orientation Law) lar ve sivil toplum gibi ilgili tüm taraflar için 20. yılı nedeniyle “Pekin Deklarasyonu ve Eylem
isimli cinsel yönelim ve cinsiyet
uluslararası, ulusal, bölgesel ve yerel düzeyde Platformu”nun gözden geçirilmesi olarak belir-
kimliğine ilişkin çalışan avukat
örgütüne Türkiye üyesi olarak uygulamaya yönelik somut tavsiyeler içerir. lenmiştir:
katıldı. 2014’te kurulan Cinsel KSK, BM bünyesinde küresel cinsiyet eşit- “Komisyon, Genel Kurul tarafından BM
Şiddetle Mücadele Derneği’nin
liği politikalarının müzakere edildiği ana or- sistemi içinde Pekin Deklarasyonu ve Eylem
kurucularından. 2013’te
IGLHRC (International Gay gandır. Komisyon üyeleri her sene New York’ta Platformu’nun uygulanmasının takibiyle ve
and Lesbian Human Rights yaklaşık üç ay öncesinden açıklanan1 bir prog- Ekonomik ve Sosyal Konsey’e tavsiyede bulun-
Commission) tarafından
ram dahilinde bir “öncelikli tema”yı görüşmek makla sorumlu kılınmıştır. Komisyonun 59.
kendisine Felipa de Souza ödülü
verildi. üzere toplanırlar. Bu toplumsal cinsiyet eşitli- oturumunda, 1995’te Pekin’de gerçekleştirilen
Heinrich Böll Stiftung / Türkiye 5
© Şahan Nuhoğlu
© Sedef Özge/NarPhotos
4. Dünya Kadın Konferansı’nda kabul edilen kabul edilmekle birlikte, henüz denetimine ve Türkiye’nin de aralarında
bulunduğu bazı ülkeler,
Pekin Deklarasyonu ve Eylem Platformunun uygulamasına ilişkin bir mekanizma bulunma-
toplantılarda verdikleri
20. yılında, kadın hakları konusunda Pekin maktadır. taahhütleri yerine getirmek
konusunda gerekli titizliği
Konferansı’nda belirlenen çerçeve kapsamın- Pekin +20’de yayınlanan Siyasî
göstermemektedirler.
da uygulamada gelinen nokta küresel olarak Deklarasyon’da çizilen çerçevenin kadın
Uluslararası arenada verilen
gözden geçirilmiştir. Oturumun amaçlarından hakları konusunda yirmi yıl önceki Pekin sözler, ulusal düzlemde,
kadın-erkek eşitliğinin
biri de, ülkelerin 1995’te Pekin’de toplanan 4. Konferansı’nda yayınlanan bildirgenin
tam anlamıyla sağlanması
Dünya Kadın Konferansı’ndaki taahhütlerini de gerisinde oluşu ise, dünyada yükselen yönündeki siyasî irade
ne ölçüde yerine getirdiklerini değerlendirmek muhafazakârlaşmanın, kadın hakları alanına eksikliği nedeniyle sumenaltı
edilmekte ve unutulmaktadır.
ve Pekin’de benimsenen Eylem Platformu’nun yansıması olarak görülebilir.
daha etkin bir şekilde gerçekleşmesini sağlaya- Bu noktada Pekin Konferansı ve bu konfe-
cak stratejiler geliştirmekti.” ransta kabul edilen deklarasyona değinmek
BM’nin “Pekin +20” diye anılan bu özel yerinde olur. Kadının İnsan Hakları Yeni Çö-
oturumunda hükümetleri temsil eden resmî zümler Derneği’nin Aralık 2001’de yayınladığı
heyetlerin imzalarını taşıyarak çıkarılan Siyasî BM’de Kadının İnsan Hakları ve Türkiye’nin
Deklarasyon, dünyanın her yerindeki kadınların Taahhütleri başlıklı kitapçıkta, Pekin konferansı
gündelik hayatını etkileyecek siyasî yaklaşımları öncesi ve sonrasındaki gelişmeler aktarılmış
yansıtmaktadır. Siyasî Deklarasyon bütün üye olup öncesi ve sonrasıyla beraber Pekin Konfe-
ülkeler için bağlayıcı politika rehberi olarak ransı şu şekilde özetlenebilir:
6 Heinrich Böll Stiftung / Türkiye
rının insan hakları olduğunun altını çizerek,
Kadınlara Karşı Her Türlü
hükümetlere, kadına karşı şiddeti önleme ve
Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi yeryüzünden silme çağrısında bulunmuş-
tur; silahlı çatışma ortamlarında kadınlara
(CEDAW)
uygulanan yoğun şiddetin bir insanlık suçu
BM 1979’da “Kadınlara Karşı Her Türlü Ay- olduğunu vurgulamış, hükümetleri, kadının
rımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi”ni kabul güçlenmesini ve toplumsal konumunun yük-
etmiştir. BM İkinci Dünya Kadın Konferansı selmesini sağlamak, kadın-erkek eşitliğini
sırasında sözleşme 53 devlet tarafından daha geliştirmek ve toplumsal cinsiyet perspektifini
imzalanarak yürürlüğe girmiştir. temel politika ve programlara yerleştirmekle
Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Ön- yükümlü kılmıştır.
lenmesi Sözleşmesi, devletleri, hem kadınlara 1985’te düzenlenen 3. Dünya Ka-
karşı ayrımcılığın ortadan kaldırılması için dın Konferansı’nda belirlenen Nairobi
somut adımlar atmakla yükümlü kılar, hem de Stratejileri’nde 2000’e kadar gerçekleştirilmek
bütün diğer kişi, örgüt ya da kuruluşların ka- üzere koyulmuş hedeflerin çoğuna henüz
dınlara karşı ayrımcılık yapmasını önlemekle ulaşılamadığını saptayan Pekin Konferansı,
görevlendirir. Sözleşme, imzalayan devletleri bir durum değerlendirmesi yaparak Eylem
bağlayıcı niteliktedir. Platformu’nda öncelik ve aciliyet taşıyan 12
alan belirlemiştir. Hükümetler, sivil toplum
örgütleri ve özel sektör kaynak ve faaliyetlerini
Pekin +20’de yayınlanan Siyasî Deklarasyon’da çizilen aşağıda sıralanan alanlarda odaklayıp somut
olarak harekete geçmeye çağrılmıştır:
çerçevenin kadın hakları konusunda yirmi yıl önceki Pekin
(cid:114)(cid:1)(cid:44)(cid:66)(cid:69)(cid:143)(cid:79)(cid:77)(cid:66)(cid:83)(cid:143)(cid:79)(cid:1)(cid:80)(cid:78)(cid:86)(cid:91)(cid:77)(cid:66)(cid:83)(cid:143)(cid:79)(cid:66)(cid:1)(cid:67)(cid:74)(cid:79)(cid:70)(cid:79)(cid:1)(cid:87)(cid:70)(cid:1)(cid:73)(cid:70)(cid:81)(cid:1)(cid:67)(cid:219)(cid:90)(cid:219)-
Konferansı’nda yayınlanan bildirgenin de gerisinde oluşu,
yen yoksulluk yükü.
dünyada yükselen muhafazakârlaşmanın kadın hakları
(cid:114)(cid:1)(cid:38)(cid:623)(cid:74)(cid:85)(cid:74)(cid:78)(cid:69)(cid:70)(cid:1)(cid:87)(cid:70)(cid:1)(cid:70)(cid:623)(cid:74)(cid:85)(cid:74)(cid:78)(cid:1)(cid:73)(cid:74)(cid:91)(cid:78)(cid:70)(cid:85)(cid:77)(cid:70)(cid:83)(cid:74)(cid:79)(cid:70)(cid:1)(cid:86)(cid:77)(cid:66)(cid:626)(cid:78)(cid:66)(cid:1)
alanına yansıması olarak görülebilir. konusundaki eşitsizlik ve yetersizlikler.
(cid:114)(cid:1)(cid:52)(cid:66)(cid:623)(cid:77)(cid:143)(cid:76)(cid:1)(cid:87)(cid:70)(cid:1)(cid:67)(cid:66)(cid:623)(cid:77)(cid:66)(cid:79)(cid:85)(cid:143)(cid:77)(cid:143)(cid:1)(cid:73)(cid:74)(cid:91)(cid:78)(cid:70)(cid:85)(cid:77)(cid:70)(cid:83)(cid:69)(cid:70)(cid:76)(cid:74)(cid:1)(cid:87)(cid:70)(cid:1)(cid:67)(cid:86)(cid:1)(cid:73)(cid:74)(cid:91)-
metlere ulaşmadaki eşitsizlik ve yetersizlikler.
Bunun anlamı şudur: Devletler, yasal (cid:114)(cid:1)(cid:44)(cid:66)(cid:69)(cid:143)(cid:79)(cid:66)(cid:1)(cid:90)(cid:213)(cid:79)(cid:70)(cid:77)(cid:74)(cid:76)(cid:1)(cid:626)(cid:74)(cid:69)(cid:69)(cid:70)(cid:85)(cid:15)(cid:1)
sistemlerini sözleşme hükümleriyle uyumlu (cid:114)(cid:1)(cid:52)(cid:74)(cid:77)(cid:66)(cid:73)(cid:77)(cid:143)(cid:1)(cid:201)(cid:66)(cid:85)(cid:143)(cid:626)(cid:78)(cid:66)(cid:77)(cid:66)(cid:83)(cid:143)(cid:79)(cid:1)(cid:76)(cid:66)(cid:69)(cid:143)(cid:79)(cid:77)(cid:66)(cid:83)(cid:1)(cid:219)(cid:91)(cid:70)(cid:83)(cid:74)(cid:79)(cid:69)(cid:70)(cid:76)(cid:74)(cid:1)
hale getirmek ve kadınlara karşı ayrımcılığı etkileri.
önleyecek politikalar izlemekle yükümlüdür- (cid:114)(cid:1)(cid:38)(cid:76)(cid:80)(cid:79)(cid:80)(cid:78)(cid:74)(cid:76)(cid:1)(cid:90)(cid:66)(cid:81)(cid:143)(cid:77)(cid:66)(cid:83)(cid:69)(cid:66)(cid:1)(cid:87)(cid:70)(cid:1)(cid:81)(cid:80)(cid:77)(cid:74)(cid:85)(cid:74)(cid:76)(cid:66)(cid:77)(cid:66)(cid:83)(cid:69)(cid:66)(cid:13)(cid:1)(cid:219)(cid:83)(cid:70)(cid:85)(cid:74)-
ler. Sözleşmenin uygulanmasını izlemek ama- me yönelik her türlü faaliyette ve kaynaklara
cıyla 23 üyeli bir Kadınlara Karşı Ayrımcılığın ulaşmada eşitsizlik.
Önlenmesi Komitesi kurulmuştur. Belgede (cid:114)(cid:1)(cid:58)(cid:70)(cid:85)(cid:76)(cid:74)(cid:1)(cid:87)(cid:70)(cid:1)(cid:76)(cid:66)(cid:83)(cid:66)(cid:83)(cid:1)(cid:78)(cid:70)(cid:76)(cid:66)(cid:79)(cid:74)(cid:91)(cid:78)(cid:66)(cid:77)(cid:66)(cid:83)(cid:143)(cid:79)(cid:69)(cid:66)(cid:76)(cid:74)(cid:1)(cid:76)(cid:66)(cid:69)(cid:143)(cid:79)(cid:14)
imzası bulunan devletler, sözleşmeyi onayla- erkek eşitsizliği.
dıktan sonraki bir yıl içinde ve ondan sonra (cid:114)(cid:1)(cid:44)(cid:66)(cid:69)(cid:143)(cid:79)(cid:143)(cid:79)(cid:1)(cid:74)(cid:79)(cid:84)(cid:66)(cid:79)(cid:1)(cid:73)(cid:66)(cid:76)(cid:77)(cid:66)(cid:83)(cid:143)(cid:79)(cid:143)(cid:79)(cid:1)(cid:90)(cid:66)(cid:90)(cid:72)(cid:143)(cid:79)(cid:77)(cid:66)(cid:626)(cid:85)(cid:143)(cid:83)(cid:143)(cid:77)(cid:78)(cid:66)(cid:84)(cid:143)(cid:1)
her dört yılda bir bu komiteye rapor vermek ve korunması konusundaki yetersizlik.
zorundadırlar. (cid:114)(cid:1)(cid:35)(cid:66)(cid:626)(cid:85)(cid:66)(cid:1)(cid:78)(cid:70)(cid:69)(cid:90)(cid:66)(cid:1)(cid:80)(cid:77)(cid:78)(cid:66)(cid:76)(cid:1)(cid:219)(cid:91)(cid:70)(cid:83)(cid:70)(cid:1)(cid:67)(cid:219)(cid:85)(cid:219)(cid:79)(cid:1)(cid:74)(cid:77)(cid:70)(cid:85)(cid:74)(cid:626)(cid:74)(cid:78)(cid:1)
Türkiye, Kadınlara Karşı Ayrımcılığın Ön- sistemlerine katılım ve erişebilme konusun-
lenmesi Sözleşmesi’ni 1985’te imzalamıştır. daki eşitsizlik.
Ancak Medeni Kanun’umuzda Sözleşme’ye (cid:114)(cid:1)(cid:37)(cid:80)(cid:623)(cid:66)(cid:77)(cid:1)(cid:76)(cid:66)(cid:90)(cid:79)(cid:66)(cid:76)(cid:77)(cid:66)(cid:83)(cid:143)(cid:79)(cid:1)(cid:90)(cid:213)(cid:79)(cid:70)(cid:85)(cid:74)(cid:78)(cid:74)(cid:79)(cid:69)(cid:70)(cid:1)(cid:87)(cid:70)(cid:1)(cid:201)(cid:70)(cid:87)(cid:83)(cid:70)(cid:79)(cid:74)(cid:79)(cid:1)
aykırı bazı hükümler olduğu için, iç hukukta korunmasında toplumsal cinsiyete bağlı eşit-
gerekli düzenlemeler yapılıp bu durum gi- sizlikler.
derilene kadar olmak kaydıyla, belgeye bu (cid:114)(cid:1)(cid:44)(cid:143)(cid:91)(cid:1)(cid:201)(cid:80)(cid:68)(cid:86)(cid:76)(cid:77)(cid:66)(cid:83)(cid:143)(cid:79)(cid:66)(cid:1)(cid:76)(cid:66)(cid:83)(cid:626)(cid:143)(cid:1)(cid:66)(cid:90)(cid:83)(cid:143)(cid:78)(cid:68)(cid:143)(cid:77)(cid:143)(cid:76)(cid:1)(cid:87)(cid:70)(cid:1)(cid:76)(cid:143)(cid:91)(cid:1)(cid:201)(cid:80)-
noktalarda çekince koyulmuştur. Yeni yasa cukların haklarının ihlâli.
taslağının hazırlanması üzerine çekinceleri (cid:114)(cid:1)(cid:44)(cid:66)(cid:69)(cid:143)(cid:79)(cid:143)(cid:79)(cid:1)(cid:85)(cid:80)(cid:81)(cid:77)(cid:86)(cid:78)(cid:84)(cid:66)(cid:77)(cid:1)(cid:76)(cid:80)(cid:79)(cid:86)(cid:78)(cid:86)(cid:79)(cid:86)(cid:1)(cid:90)(cid:219)(cid:76)(cid:84)(cid:70)(cid:77)(cid:85)(cid:78)(cid:70)(cid:90)(cid:70)(cid:1)
1999 yılında kaldıran Türkiye, yeni Medeni yönelik mekanizmalarda her yer ve düzeyde
Kanun’un Meclis’ten nihayet 2001’de çıkarıl- görülen yetersizlik.
masıyla durumunu bir ölçüde düzeltmiştir. KSK oturumlarına uzun yıllardır katılmak-
ta olan Kadının İnsan Hakları Yeni Çözümler
Derneği aynı kitapçıkta KSK oturumlarının
Pekin Bildirgesi ve Eylem Platformu
anlam ve içeriğini şöyle ifade etmiştir:
“KSK oturumlarının her birinde pek çok
Pekin’de 1995’te gerçekleştirilen BM 4. Dün- ülkede o güne kadar 'tabu' sayılan, dile getiril-
ya Kadın Konferansı’nda kadın sorunlarının mesi zor konular tartışmaya açılmış, kadının
evrensel olduğu mesajı verilmiştir. Konferan- insan hakları konusunda ileri adımlar uluslar
sın sonunda 189 ülkenin kabul ettiği Pekin arasında fikir birliği sağlanarak atılmıştır. Birer
Bildirgesi ve Eylem Platformu, kadın hakla- dönüm noktası niteliğindeki bu toplantılarda
Heinrich Böll Stiftung / Türkiye 7
© Adnan Onur Acar/NarPhotos
uzun tartışmalarla alınan kararların yarattığı hazırlanmış ve oturumun açılış günü 9 Mart
uluslararası baskı sayesinde, hükümetler, 2015’te oylanarak kabul edilmiştir.
daha önce varlığını kabul etmeye yanaşma- Kuşkusuz LBTİ kadınların da güçlü bir
dıkları insan hakları ihlallerini gündemlerine parçasını oluşturduğu dünyadaki kadın örgüt-
almak zorunda kalmışlardır. lerinin büyük çoğunluğunun müzakerelere
Türkiye’nin de aralarında bulunduğu bazı katılmasına izin verilmeden, adeta oldu bittiye
ülkeler, toplantılarda verdikleri taahhütleri getirilerek Siyasî Deklarasyon çıkarılmasının
yerine getirmek konusunda gerekli titizliği kanaatimizce temel nedeni, KSK’nın kuruluşu
göstermemektedirler. Uluslararası arenada da dahil olmak üzere, BM nezdinde kadınlar
verilen sözler, ulusal düzlemde, kadın-erkek hakkındaki her kazanımın en temel aktörü
eşitliğinin tam anlamıyla sağlanması yönün- olan kadın örgütleri ve feministleri sürecin
deki siyasî irade eksikliği nedeniyle sümenaltı dışına atmak ve bu sayede muhafazakâr
edilmekte ve unutulmaktadır. Hatta zaman değerleri yükseltebilmektir. Buna karşın, otu-
içinde, değişime muhalif güçlerin kazanılmış ruma katılan kadın örgütleri ve feministler
mevzileri geri almak üzere hareketlendiğine ve yayınladıkları bildirgeyle, karar verme me-
yer yer başarı kazandığına tanık olmaktayız. kanizmalarından uzaklaştırılmalarını kabul
Türkiye, 1995 ve 2000’de Pekin Konferansı etmeyeceklerini ilan etmişlerdir.
ile Pekin+5 BM özel oturumunun sonuç bel- Nitekim, 59. oturumda benimsenen Siyasî
gelerini ve eylem kararlarını hiçbir çekince Deklarasyon’a baktığımızda, bazı kökten-
belirtmeden imzalamıştır.”2 dinci Müslüman ve Hıristiyan hükümetler
“Oldu bitti”ye getirilen 59. oturumda benimsenen Siyasî Deklarasyon’da, bazı
köktendinci Müslüman ve Hıristiyan hükümetler ve
2015 deklarasyonu
Vatikan’ın yarattığı baskı grubunun, kadının annelik
Pekin Deklarasyonu’nun üzerinden yirmi yıl yönünü öne çıkarma, heteroseksüel aileyi güçlendirme,
geçmesinin ardından düzenlenen ve Pekin +20
kadınların cinsel ve bedensel haklarını kontrol etme gibi
olarak da adlandırılan bu yılki 59. oturumda ise
muhafazakâr değerleri deklarasyona sokma gayretinin
bir ilk gerçekleşmiştir. Geçmiş yıllarda oturum-
etkisi görülmektedir.
lar sürerken tartışılarak ortaya çıkarılan Siyasî
Deklarasyon, bu yıl henüz oturum başlamadan
8 Heinrich Böll Stiftung / Türkiye
ve Vatikan’ın yarattığı baskı grubunun, kimliği, kürtaj gibi konulardaki tartışmaları
kadının annelik yönünü öne çıkarma, he- muhafazakâr bir noktaya çekmeye ve bunun
teroseksüel aileyi güçlendirme, kadınların için müttefik bulmaya çalışmıştır.
cinsel ve bedensel haklarını kontrol etme gibi
muhafazakâr değerleri deklarasyona sokma
“Ben de lezbiyen bir anneyim”
gayretinin etkisi görülmektedir.
Bu muhafazakâr blok, 59. oturumda LBTİ
(lezbiyen, biseksüel, trans, interseksüel) kadın- Örneğin, 59. oturumda LBTİ kadınların hakları
ları kapsamasını engellemek için “hiçbir kadın konusunda BM Üye Ülkeler Koalisyonu, Göz-
ayrımcılığa uğrayamaz” veya “her kadının hak- lemciler, Avrupa Konseyi, İnsan Hakları Yüksek
kıdır” gibi istisnasız tüm kadınları işaret eden Komiseri Ofisi, UN Women, Human Rights
ifadelerin ve hatta toplumsal cinsiyet kavramı- Watch (İnsan Hakları İzleme Örgütü) ve Inter-
nın dahi bildirgede yer almaması konusunda national Gay and Lesbian Human Rights Com-
tartışmalar yürütmüştür. Muhafazakâr blok mission (IGLHRC-Uluslararası Gey ve Lezbiyen
gerek genel kurul gerekse yan etkinliklerdeki İnsan Hakları Komisyonu) tarafından ortaklaşa
tartışmalara katılarak cinsel yönelim, cinsiyet şekilde hükümet ve uluslararası kuruluşlar dü-
zeyinde temsille LBTİ Kadınlara Karşı Şiddet ve
Ayrımcılığın Önlenmesinde Hükümetlerin Rolü
Vatikan temsilcileri “Eşcinsel ilişki ne zaman uluslararası başlığıyla etkinlik gerçekleştirilmiştir.
Bu etkinlik, LBTİ kadınlarla ilgili BM Genel
sözleşmelerde hak olarak tanındı? Aileyi korumak
Merkezi binasında gerçekleştirilen ilk etkinlik
zorundayız” yaklaşımını sergilemişlerdir. Bu yaklaşım,
olma özelliğini de taşımaktadır. Bu oturuma
Pekin +20’de kadın hakları konusunda sergilenen genel katılan Vatikan temsilcileri “Eşcinsel ilişki ne
muhafazakâr yaklaşımın yalnızca bir parçasıdır. zaman uluslararası sözleşmelerde hak olarak
tanındı? Aileyi korumak zorundayız” yaklaşımı-
Hayatlarımızda anlamlı bir değişim sağlayacak ilerici politikalar için
Kadın örgütleri ve feministler Pekin +20 Sonuç yönelik verdikleri taahhütlerin sorumluluğunu almaları
Bildirgesi’ne karşı taleplerini yayınladıkları bildirgede için geldik. KSK’ya yürürlüğe girdiği takdirde
şu şekilde sıraladılar: hayatlarımızda anlamlı bir değişime yol açacak olan
ilerici politikalar geliştirmek için geldik. Eğer KSK
Feminist örgütlerin, kadın örgütlerinin ve kadınların artık politika değiştirmek ve sorumluluk üstlenmekte
ve kız çocuklarının insan haklarının tam olarak hayata bizleri tam anlamıyla kapsayacak bir forum yapılmasını
geçirilmesi için çalışan örgütlerin temsilcileri olarak, sağlamıyorsa, bizler KSK’ya hiç katılmamayı tercih
hem politik deklarasyon görüşmesinden hem de Kadının edeceğiz.
Statüsü Komisyonu (KSK) Çalışma Yöntemleri kararından
dışlanma biçimimize dair öfkemizi dile getiriyoruz. “Çalışma Yöntemleri”ne dair talepler
Kadınların ve kız çocuklarının insan haklarına KSK’nın kadınların hayatlarıyla sürekli olarak ilgili
yönelik gittikçe artan saldırıların olduğu ve küresel ve olmasını sağlamak için Çalışma Yöntemleri kararına
ulusal her düzeyde sivil toplumun alanının daraldığı bir dair şunları talep ediyoruz:
bağlamda, KSK’yı görüşlerimizi ifade edebileceğimiz KSK’nın, standart belirleyici rolü de dâhil olmak
ve yaşamlarımızı ve geleceğimizi etkileyen kritik üzere, kadınların ve kız çocuklarının insan haklarının
politikalara tesir edebileceğimiz bir yer olarak tam olarak gerçekleşmesindeki rolünün tanınması.
desteklemiştik. Yasada ve Pratikte Kadınlara Yönelik Ayrımcılığın
Öyle görünüyor ki bunun yerine hükümetler, sivil Yok Edilmesi Çalışma Grubu ve CEDAW Komitesi ile
toplum örgütlerinin güçlü katılımını sınırlamaya, işbirliğinin sağlanması.
kadınların ve kız çocuklarının insan haklarının “Uzlaşılmış Sonuçlar”a ilişkin görüşmelerin
tanınmasını ve bu anlamda KSK’nın standart belirleyici STK’ların (ve sadece seçilmiş birkaç tanesinin değil)
rolünü kısıtlamaya ve Sürdürülebilir Kalkınma gözlemine açılması da dâhil olmak üzere komisyon
Hedefleri’ni gerçekleştirme yolunda sorumluluklarından içinde sivil toplumun rolünün artırılması; genel
kaçmaya çalışarak bu kapıyı da kapatmaya niyetliler. tartışmada STK müdahaleleri ile hükümetlerin
Şu konuda net olalım; KSK’ya hükümetlerimizin müdahalelerinin harmanlanmasının sağlanması.
toplumsal cinsiyet eşitliğini garanti almaya, bizlere Panellerde, yuvarlak masalarda ve diğer interaktif
yönelik ayrımcılık ve şiddetin her biçimini yok etmeye diyaloglarda STK katılımının artırılması.
ve insan haklarımızın tam anlamıyla gerçekleşmesine Toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik önemli
Heinrich Böll Stiftung / Türkiye 9
nı sergilemişlerdir. Bu yaklaşım, Pekin +20’de
Cinsiyet eşitliği konusunda yoğun direnç ve
kadın hakları konusunda sergilenen genel
muhafazakâr yaklaşımın yalnızca bir parçasıdır. muhafazakârlaşmanın uluslararası arenaya hâkim olma
Bu soruya oturumu yöneten ve dünya çapın- gayreti, kadın hakları konusunda uluslararası bir mücadele
daki en güçlü kadın örgütlerinden biri olan
verilmesinin ne denli zorunlu olduğunu bir kez daha ortaya
AWID’in (Association for Woman’s Rights in
koymuştur.
Development-Kalkınmada Kadın Hakları Der-
neği) direktörü olan Lydia Alpízar Durán “Ben
de lezbiyen bir anneyim” diye cevap vermiştir.3
Pekin Deklarasyonu’nun da gerisinde tar-
tışmaların yürütüldüğü Pekin +20’de verilen
1 KSK oturum programı 2009/15 Sayılı Ecosoc
güçlü mücadele sayesinde Siyasî Deklarasyon
kararına göre belirlenmektedir. (http://www.un.org/
muhafazakâr blokun geriye çekmeye çalıştığı en/ecosoc/docs/2009/resolution%202009-15.pdf).
noktaya kadar gerilememiş olsa da, kadınların 2 Birleşmiş Milletler’de Kadının İnsan Hakları ve
Türkiye’nin Taahhütleri, Kadının İnsan Hakları Yeni
mücadeleyle elde ettikleri kazanımları elde
Çözümler Derneği, Aralık, 2001-Hazırlayanlar: Ela
tutmanın bile güçleştiği bir noktaya gelinmiştir. Anıl, Pınar İlkkaracan, Zülal Kılıç, Karin Ronge,
Pekin Deklarasyonu’nun 20. yılında cin- Gülşah Seral, Tuluğ Ülgen
3 Aileyi koruma adına eşcinselliğe karşı olan
siyet eşitliği konusunda Pekin’den daha
muhafazakârlara, eşcinsellerin de aileleri olduğunu
ileriye gitmek yerine yoğun bir direnç ve söylemek doğru bir yaklaşım mıdır konusunda
muhafazakârlaşmanın uluslararası arenaya LBTİ hareket içerisinde farklı görüşler mevcuttur.
Eşcinsellerin, aile kurumunu güçlendirme riski
hâkim olma gayreti, kadın hakları konusunda
barındıran alternatif aile modellerini desteklemesinin
en az kadın hareketinin başlangıcındaki kadar muhtemel sonuçları ve kurumsal olarak ailenin
çok ve uluslararası bir mücadele verilmesinin reddi konusundaki tartışmalar bu yazının konusu
olmadığından, tartışmanın bu kısmını başka bir
ne denli zorunlu olduğunu bir kez daha ortaya
yazıda irdelemek umuduyla kapatıyorum.
koymuştur.
taahhütler içeren ve gelecek yıllarda toplumsal cinsiyet Resmî heyetlerin içinde olmayan ama kadın tabanının
eşitliğini ve kadınların ve kız çocuklarının insan taleplerini temsil eden küresel kadın hareketinin daha
haklarını geliştirmek için hayatî bir araç olacak olan etkin bir şekilde rol alabilmesi için KSK çalışma
Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’nin yürütülmesinin yöntemlerinin gözden geçirilmesi süregelmekte olan
izlenmesinde KSK’nın rol oynamasının sağlanması. bir tartışmadır. 59. oturumda da bu konuda bir
karar çıkmamış olmakla birlikte yine küresel kadın
Küresel kadın örgütlerinin sesi ve mücadelesi hareketinin görüş ve taleplerine cevap verici olmamıştır.
Kadın örgütleri ve feminist örgütler, Pekin
Deklarasyonu ve Eylem Platformu için, BM Kadın Etkin mekanizmalar ve STK’ların aktif katılımı
Ofisi’nin kurulması için ve toplumsal cinsiyet Temel tartışma konusu, küresel toplumsal cinsiyet eşitliği
eşitliğine yönelik gelişmelere ve insan haklarımızdan politikaları oluşturulurken kadın örgütlerinin sesinin,
yararlanmamıza yol açan yerel ve ulusal düzeydeki her sözünün ve önerilerinin bu politika oluşturma süreçlerinde
değişim için mücadele verdiler. etkin bir şekilde yer almasını sağlayacak mekanizmaların
Bizim hakkımızda tartışılan hiçbir şeyin bizler oluşturulmasıdır. Bunlardan biri, hükümetlerce
olmadan tartışılmadığından emin olmak için, karar oluşturulan resmî heyetlere kadın uzmanların/ STK
verme masasındaki yerimizi sağlama almak hususunda temsilcilerinin davet edilerek müzakerelere aktif olarak
BM Kadın Ofisi’nin ve üye devletlerin yanımızda katılımının sağlanmasıdır. Bu gelenek Türkiye’de, farklı
olmasını bekliyoruz. siyasî iktidarlarda uzun yıllar devam etmiş ve Türkiye
Muhafazakâr blok ve küresel kadın hareketi tartışmaları olumlu şekilde sürükleyen başlıca ülkelerden
müdahilliği arasındaki ilişki önümüzdeki yıllarda da biri olmuştur. Bu doğrultuda BM’de çok kere örnek ülke
dikkatle izlenmesi gereken bir etki-tepki süreci olarak olarak gösterilmiştir.
izlenmeye değerdir. Kadın hareketinin uluslararası bir Ancak, özellikle bu sene, Aile ve Sosyal Politikalar
muhalif güç haline geldiği açıktır. Muhafazakâr blokun Bakanlığı, tartışmaların sadece bakanlık temsilcileri
KSK oturumlarına yoğun çalışmalar yaparak gelmesi ve diplomatlarca yapılması konusunda katı bir tutumu
ve kadın örgütlerinin görüşlerini metinlere sokmamak tercih etmiş ve yıllar boyu süren katılımcılık geleneğini
için verdikleri çaba ve lobi faaliyetleri bu görüşü sona erdirmiştir. Bu tutumun önümüzdeki dönemde
desteklemektedir. tartışma konusu olacağı açıktır. KSK oturumları
Bu sene STK’ların resmî müzakerelere girmemesi sonucunda çıkan “Uzlaşılmış Sonuçlar”ın hükümetlerce
ve konuşmaması için verilen sert müdahaleler, ki ne uygulanmasını garanti edecek izleme mekanizmalarının
yazık ki Türkiye de ilk defa aynı yaklaşımı göstermiştir, oluşturulmaması ise bir diğer tartışma konusu olarak
dikkatle izlenmesi gereken bir sürece işaret etmektedir. STK’ların gündeminde olmaya devam edecektir.
10 Heinrich Böll Stiftung / Türkiye
KÜRESEL YÖNETİŞİM VE TOPLUMSAL CİNSİYET
Küresel yönetişimden
iç siyasete “kayıp kadınlar”
Bengi Akbulut
Amartya Sen “kayıp kadınlar” ifadesini, “More Than
dünya ekonomisinin karşı karşıya olduğu zorluk-
100 Million Women Are Missing” [“100 Milyon’dan ları ele almak üzere kurulmuştur.1 Bu anlamda
Fazla Kadın Kayıp”] adlı ufuk açıcı makalesinde G20’nin kendisini 2009 Eylül’ünde “dünyanın
önde gelen küresel ekonomi forumu” olarak
dünyanın belli bölgelerinde görülen demografik bir
tanımlaması oldukça manidardır; zira böylece
anormalliğe, yani bu bölgelerde kadınların sayıca
G20’nin artan rolü, doğrudan 2008 finansal
eksik olmasına işaret etmek üzere kullanmıştır. krizine bir karşılık olarak konumlandırılır. Bu
bağlamda, G20 paylaşılan ve kapsayıcı büyümeyi
hedeflediğini taahhüt etmiş ve bu amaçla bir dizi
politika pozisyonuna destek olmuştur. G20 nis-
peten yakın zamanda önem kazanmış bir kurum
Amartya Sen, aslında kadınların erkeklerden olsa da, ekonomi politikaları ve yönetişimine
sayıca daha fazla olmasının beklendiğini (yakla- yaklaşımı özgünlükten uzak. Bu yaklaşım para
şık 1.05’e 1 oranında), ancak tıbbî bakıma, gıda politikalarında sorumluluk üstlenilmesini, finan-
ve sosyal hizmetlere eşit oranda erişemedikleri sal düzenleme ve denetimin güçlendirilmesini,
bölgelerde daha az sayıda kadının hayatta ka- ödemeler dengesinin iyileştirilmesini, ticaret
labildiğini göstermiştir. Sen, bu eşitsizliklerin ve yatırımların serbestiyetini, fiyat istikrarının
olmadığı ve 1.05:1 oranının küresel çapta geçerli sağlanmasını ve kur rejiminin liberal olmasını
olduğu bir dünyada kadın nüfusunun büyüklü- savunur; yani aynı tas aynı hamam.
ğünün ne olacağından pay biçerek, dünya nüfu- G20 yoksulluğun ve ülkeler arasındaki eşitsiz-
sunda 100 milyondan fazla kadının kayıp olduğu liklerin azaltılması için ekonomik kalkınmanın
Bengi Akbulut, Bağımsız sonucuna varır. gerekli olduğunu ve büyümenin paylaşılan,
araştırmacı ve Ekoloji Kolektifi
üyesi olarak çalışan bir Elbette, demografi kadınların eksik kaldığı tek katılımcı ve sürdürülebilir olması gerektiğini de
ekonomi politikçidir. Lisansını alan değil. Ekonomik görünümü ve insanların vurgular (Heintz, 2013). Öte yandan, G20 bu vur-
Boğaziçi Üniversitesi ekonomi
hayatını küresel çapta etkileme kudretine bakılır- gunun lafta kalmaması için toplumsal cinsiyetin
bölümünde tamamlayan
Akbulut (2004), doktorasını sa, uluslararası ekonomik yönetişim matriksinin de göz önünde bulundurulması gereken temel
University of Massachusetts (kurumlar, politikalar, aktörler vb.) bu alanların boyutlardan biri olduğunu kabul etmekte geride
at Amherst’te yine aynı
en önemlisi olduğu söylenebilir. Aslına bakılırsa, kalmış görünüyor. Resmî belgelerde toplumsal
alanda tamamlamıştır (2011).
Doktorasının ardından uluslararası ekonomik yönetişime damgasını cinsiyet eşitliğinin adı ancak 2012’de anılabilmiş-
School of Environment and vuran toplumsal cinsiyet körlüğü, bilhassa fe- tir. G20’nin politik tutumunun toplumsal cinsiyet
Development at the University
minist ekonomistlerin sert eleştirilerinin hedefi adaleti açısından kritik sonuçları olduğu ve
of Manchester’da post-doktora
araştırmacısı olarak bir sene olmuştur. Dahası Türkiye, alanda daha da fazla özellikle dünya ekonomilerinin geleceğini şekil-
görev almıştır. Araştırma etkisi olması beklenen bir kurumun, yani 20’ler lendirmede daha da fazla rol üstlendiği ve önem
konuları arasında kalkınmanın
Grubu’nun (G20) yakın zamanda başkanlığını kazandığı düşünüldüğünde, G20’nin toplumsal
ekonomi politiği, ekoloji
siyaseti, kırsal ve çevresel üstlenmiştir. Bu nedenle G20’nin ekonomi gün- cinsiyet açısından değerlendirilmesi elzemdir.
dönüşüm, devlet-toplum demini toplumsal cinsiyet açısından değerlen-
ilişkileri, toplumsal ve çevresel
dirmek aciliyet taşımasa bile, böyle bir değerlen-
hareketler, toplumsal cinsiyet
Dengeli büyümede altı politika alanı
ve ev içi emeği vardır. Ortak ve dirmeye girişmenin tam vaktidir.
bağımsız işleri, diğer yayınlarla 20’ler Grubu (G20), öncelikli olarak küresel
birlikte Cambridge Journal of
ekonomik kurumları, istikrarsızlığı azaltıp gele- Heintz (2013) oldukça yoğun ancak kapsamlı
Economics and Development
and Change’de yayınlanmıştır. cek finansal krizleri önlemek üzere ıslah ederek bir değerlendirmesinde, G20’nin “Güçlü, Sür-