Jugoslavija 1945-1985 - Statistički prikaz

249 Pages·1986·8.484 MB·Serbo-croatian

by  Savezni zavod za statistiku

SAVEZNI ZAVOD ZA STATISTIKU
J U G O S L A V I J A
1945 1985
-
Statistički prikaz
BEOGRAD
1986.
Redakcija teksta:
Dr Dušan Miljković, Predrag Božović
Dr Miodrag Nikolić, Ljubomir Vidaković
Glavni redaktor
Dr Dušan Miljković
Recenzenti:
Spasoje Medenica
Dr Zoran Popov
PREDGOVOR
Povodom četrdeset godina oslobođenja Jugoslavije i održavanja XIII kongresa
Saveza komunista Jugoslavije, Savezni zavod za statistiku izdaje publikaciju “Jugoslavija
1945-1985” s ciljem da na osnovu obimne statističke građe da prikaz osnovnih rezultata
i tendencija poslijeratnog razvoja u svim oblastima društvenog života.
Podaci u ovoj publikaciji su rezultati statističkih istraživanja od interesa za cijelu
zemlju koja, na osnovu jedinstvenog programa, obavljaju organizacije statističkog si­
stema kao dio društvenog sistema informisanja (Savezni zavod za statistiku, Savezni
sekretarijat za unutrašnje poslove, Savezni sekretarijat za pravosuđe i organizaciju sa­
vezne uprave, Narodna banka Jugoslavije, Služba društvenog knjigovodstva Jugoslavije,
Savezni biro za poslove zapošljavanja, Savezni zavod za zdravstvenu zaštitu, Savez za­
jednica penzijskog i invalidskog osiguranja Jugoslavije, Savez zajednica zdravstvenog
osiguranja i zdravstva Jugoslavije).
“Jugoslavija 1945-1985” sadrži najaktuelnije podatke iz završenih statističkih
istraživanja, odnosno podatke kojima se raspolagalo do predaje publikacije u štampu.
Za najveći broj pojava konačni podaci su za 1984. godinu, a za 1985. se daju procjene
na osnovu raspoloživih podataka o mjesečnim kretanjima. Eventualne promjene poda­
taka za 1985. godinu neće uticati na ocjene izrečene o dinamici, strukturi i tendenciji
razvoja odgovarajućih oblasti društveno-ekonomskog života.
Ova knjiga je djelo stručnih radnika Saveznog zavoda za statistiku. Odjeljak o
djelatnosti pripadnika Jugoslovenske narodne armije priređen je u Saveznom sekretari­
jatu za narodnu odbranu. Dio o naučno-tehničkoj i prosvjetno-kulturnoj saradnji sa
inostranstvom pripremljen je u Saveznom zavodu za međunarodnu naučnu, prosvjet-
no-kultumu i tehničku saradnju, a odjeljak o zaštiti čovjekove sredine u Savjetu za
čovjekovu sredinu i prostorno planiranje pri Saveznom izvršnom vijeću.
Tehnička obrada podataka i priprema za štampu obavljene su u Elektronskom
računskom centru Saveznog zavoda za statistiku.
Direktor
Beograd, 20.januar 1986. godine Saveznog zavoda za statistiku
dr Dragutin Grupković

SADRŽAJ
1. OSNOVNA OBELEŽJA DRUŠTVENO-EKONOMSKOG RAZVOJA
JUGOSLAVIJE U PERIODU 1945 - 1985. GODINE ............................................ 9
2. IZGRADNJA SOCIJALISTIČKIH DRUŠTVENO-EKONOMSKIH ODNOSA
I RAZVOJ SAMOUPRAVLJANJA .................................................................................29
2.1. OSNOVNI OBLICI SAMOUPRAVNOG ORGANIZOVANJA RADNIH
LJUDI I GRAĐANA............................................................................................. 30
2.1.1. Samoupravno organizovanje i ostvarivanje samoupravljanja u
udruženom radu ............................................................................................... 31
2.1.2. Organizovanje i samoupravljanje u samoupravnim interesnim
zajednicama ....................................................................................................... 36
2.1.3. Organizovanje i samoupravljanje u mesnim zajednicama.............................37
2.1.4. Samoupravljanje u društveno-političkim zajednicama ..................................39
2.1.5. Zaštita samoupravnih prava i društvene svojine ............................................41
2.2. NEKA OBELEŽJA DRUŠTVENO-EKONOMSKIH ODNOSA U
UDRUŽENOM RADU ...........................................................................................42
2.2.1. Neki oblici udruživanja rada i sredstava .........................................................42
2.2.2. Organizaciona povezanost udruženog rada ....................................................44
2.2.3. Odnosi u sticanju i raspodeli proizvoda i dohotka udruženog rada ... 45
2.2.4. Akumulativna i reproduktivna sposobnost organizacija udruženog rada 48
3. RAZVOJ PROIZVODNIH SNAGA I MATERIJALNE OSNOVE DRUŠTVA 51
3.1. RAST I PROMENE STRUKTURE STANOVNIŠTVA ................................. 51
3.2. DINAMIKA I STRUKTURA ZAPOSLENIH I NEZAPOSLENIH
RADNIKA .............................................................................................................. 57
3.2.1. Obim i kretanje zaposlenosti ............................................................................. 57
3.2.2. Lica koja traže zaposlenje ............................................................................... 60
3.3. DRUŠTVENO BOGATSTVO I OSNOVNA SREDSTVA ................................62
3.3.1. Veličina i struktura društvenog bogatstva ........................................ 62
3.3.2. Obim i struktura osnovnih sredstava društvene privrede .............................62
3.4. INVESTICIJE U OSNOVNA SREDSTVA ...................................................... 66
3.4.1. Obim i dinamika investicione aktivnosti ............................................ 66
3.4.2. Ekonomska struktura investicija .........................................................................67
3.4.3. Tehnička struktura investicija ...............................................................................69
3.4.4. Investicije društvenog sektora prema karakteru izgradnje ...........................70
3.4.5. Način finansiranja investicija u osnovna sredstva društvenog sektora . . 71
4. RAZVOJ PRIVREDNIH I VANPRIVREDNIH DELATNOSTI .............................73
4.1. OBIM, DINAMIKA I STRUKTURA DRUŠTVENOG PROIZVODA . . 73
4.1.1. Tempo privrednog razvoja ....................................................................................73
4.1.2. Promene u strukturi privrede ...............................................................................75
4.1.3. UkUpna produktivnost društvenog rada ..........................................................76
4.1.4. Zavisnost jugoslovenske privrede od uvoza .....................................................77
4.1.5. Cene ...............................................................................................................................78
4.1.6. Aktivnost individualnog sektora privrede .......................................................79
4.2. UPOTREBA DRUŠTVENOG PROIZVODA .................................................... 81
4.2.1. Osnovni oblici potrošnje društvenog proizvoda .............................................81
4.2.2. Zajednička i opšta potrošnja..................................................................................82
4.3. RAZVOJ PRIVREDNIH DELATNOSTI ................................................................85
4.3.1. Industrija .....................................................................................................................85
4.3.2. Poljoprivreda .............................................................................................................90
4.3.3. Šumarstvo .....................................................................................................................96
4.3.4. Vodoprivreda .............................................................................................................98
4.3.5. Građevinarstvo .................................................................................................... 100
4.3.6. Saobraćaj ............................................................................................................... 102
4.3.7. Unutrašnja trgovina ............................................................................................ 107
4.3.8. Ugostiteljstvo ....................................................................................................... 109
4.3.9. Turizam .................................................................................................................. 110
4.4. RAZVOJ VANPRIVREDNIH DELATNOSTI .......................... 112
4.4.1. Obrazovna delatnost .................................................................. 113
4.4.2. Naučnoistraživačka delatnost .......................................................................... 116
4.4.3. Kultura, umetnost, informativna delatnost ............................................... 112
4.4.4. Zdravstvena delatnost ....................................................................................... 121
4.4.5. Delatnost društvene i socijalne zaštite ......................................................... 123
4.4.6. Delatnost fizičke kulture ................................................................................. 126
4.4.7. Delatnost organa uprave i narodna odbrana ............................ 122
4.4.8. Doprinos Jugoslovenske narodne armije izgradnji zemlje 1945-1985.
godine ................................................................................................................. 122
5. POTROŠNJA I USLOVI ŽIVOTA STANOVNIŠTVA .......................................... 133
5.1. POTROŠNJA STANOVNIŠTVA ..................................................................... I33
5.1.1. Obim i struktura lične potrošnje ................................................................ I33
6.
5.1.2. Ishrana stanovništva
5.1.3. Potrošnja važnijih industrijskih proizvoda ................................................. J 36
5.1.4. Snabdevenost domaćinstava trajnim potrošnim dobrima ........................ 137
5.2. PRIHODI STANOVNIŠTVA I LIČNI DOHOCI 137
5.2.1. Ukupni prihodi i rashodi stanovništva ......................................................... J37
5.2.2. Štednja i krediti stanovništva ........................................................................ 138
5.2.3. Izvori i namena sredstava domaćinstava 139
5.2.4. Lični dohoci radnika ........................................................................................ 141
5.2.5. Radno vreme radnika potrebno za kupovinu nekih predmeta lične
potrošnje ......................................................................................................... 142
5.3. USLOVI ZAPOŠLJAVANJA 143
5.4. USLOVI STANOVANJA ....................................................................................... 145
5.5. SOCIJALNO OSIGURANJE ................................................................................ 146
5.5.1. Invalidsko i penzijsko osiguranje ................................................................... 147
5.5.2. Zdravstveno osiguranje .................................................................................. 148
5.6. ZAŠTITA I UNAPREĐENJE ČOVEKOVE SREDINE ............................... 149
5.7. DRUŠTVENA ZAŠTITA GRAĐANA I IMOVINE 150
6. SARADNJA JUGOSLAVIJE SA DRUGIM ZEMLJAMA .................................. 153
6.1. EKONOMSKA SARADNJA SA INOSTRANSTVOM 153
6.1.1. Robna razmena .................................................................................................. 153
6.1.2. Nerobni promet sa inostranstvom ................................................................ 159
6.1.3. Tekući platni bilans .......................................................................................... 161
6.1.4. Kreditni odnosi Jugoslavije sa inostranstvom ............................................ 165
6.2. EKONOMSKO-TEHNOLOŠKA SARADNJA SA INOSTRANSTVOM 170
6.2.1. Dugoročna proizvodna kooperacija .............................................................. 171
6.2.2. Poslovno-tehnička saradnja sa stranim licima ......................................... 172
6.2.3. Pribavljanje i ustupanje materijalnih prava na tehnologiju (licence) . . 172
6.2.4. Ulaganja stranih lica u jugoslovensku privredu ...................................... 173
6.2.5. Ulaganja organizacija udruženog rada u osnivanje preduzeća u
inostranstvu .................................................................................................... 174
6.2.6. Investicioni radovi u inostranstvu ................................................................ 175
6.3. NAUČNO-TEHNIČKA SARADNJA SA INOSTRANSTVOM ............... 176
7. NEKA OBELEŽJA PRIVREDNOG RAZVOJA SOCIJALISTIČKIH
REPUBLIKA I SOCIJALISTIČKIH AUTONOMNIH POKRAJINA 181
7.1. DINAMIKA I STRUKTURNE PROMENE U PRIVREDNOM
RAZVOJU ............................................................................................................. 181
7.2. PROŠIRENJE MATERIJALNE OSNOVE PRIVREDNOG RAZVOJA 186
7.
7.3. RAZLIKE U NIVOU PRIVREDNE RAZVIJENOSTI IZMEĐU
REPUBLIKA I POKRAJINA ......................................................................... 187
7.4. MERE ZA PODSTICANJE BRŽEG RAZVOJA PRIVREDNO
NEDOVOLJNO RAZVIJENIH REPUBLIKA I SAP KOSOVA 192
7.5. ANALITIČKA DOKUMENTACUA O RAZVOJU SOCIJALISTIČKIH
REPUBLIKA I SOCIJALISTIČKIH AUTONOMNIH POKRAJINA . 197
8. UPOREDNI PREGLED RAZVOJA JUGOSLAVIJE I NEKIH EVROPSKIH
ZEMALJA ............................................................................................................................ 219
9. NEKE KARAKTERISTIKE PRIVREDNIH KRETANJA U PERIODU
1981-1985. GODINE ......................................................................................................... 227
9.1. KRETANJE PROIZVODNJE I EFIKASNOST PRIVREĐIVANJA ... 227
9.2. RASPOLOŽIVA SREDSTVA I PLATNI BILANS ....................................... 229
9.3. POLOŽAJ UDRUŽENOG RADA U RASPODELI ..................................... 231
9.4. PRIMANJA STANOVNIŠTVA I ŽIVOTNI STANDARD ........................ 232
9.5. SREDSTVA ZA ZAJEDNIČKE I OPŠTE POTREBE ............................... 235
9.6. INVESTICIJE I AKUMULACIJA ....................................................................... 236
9.7. TRŽIŠTE, CENE, INFLACUA ............................................................................. 238
9.8. NEKE KARAKTERISTIKE FINANSIJSKOG STANJA PRIVREDE I
BANAKA .................................................................................................................. 240
8.