Journal of Health Sciences

143 Pages·2012·3.27 MB·Turkish

Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organı

ISSN 1018-3655

Journal

of Health

Sciences

Cilt/Volume:20 Sayı/Number:3 Yıl/Year:Aralık/December 2011

KAYSERİ
Sahibi (Owner)
Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdürlüğü
(The Director of Graduate School of Health Sciences of Erciyes University)

Haberleşme
Sağlık Bilimleri Dergisi Editörlüğü
Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü
38039 KAYSERİ

Tel : [phone]
Fax : [phone]

e-mail : [email protected]
Web : http://sagens.erciyes.edu.tr

Communication
Journal of Health Sciences Editorial Office
Erciyes University Graduate School of Health Sciences
38039 Kayseri – TÜRKİYE

Phone : [phone]
Fax : [phone]

e-mail : [email protected]
Web : http://sagens.erciyes.edu.tr

ISSN : 1018-3655

Basım Yeri (The Place where Published)
CAN Ofset Baskı Sanayii
Kocasinan / KAYSERİ

Baskı Tarihi (Date of Print) : Aralık (December) 2011
Journal of Health Sciences

Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organı
(Official Journal of Graduate School of Health Sciences, Erciyes University)
(Bu dergi yılda üç kez yayınlanan hakemli bir dergi olup TÜBİTAK Türk Tıp Dizini ve
Türkiye Atıf Dizini tarafından indekslenmektedir)

Yayın Kurulu (Publishing Board)

Editör (Editor-in-Chief)
Prof.Dr.Saim ÖZDAMAR

Editör Yardımcıları (Co-Editors)
Prof.Dr.Vehbi GÜNEŞ Yrd.Doç.Dr.Şükrü ENHOŞ

Biyoistatistik Danışmanı (Statistical Editor) İngilizce Dil Danışmanı (Language Editor)
Prof.Dr.Osman GÜNAY Okutman Mustafa AKGÜL
Yrd.Doç.Dr.Ahmet ÖZTÜRK
Yrd.Doç.Dr.Dr.Ferhan ELMALI

Danışman/Hakem Kurulu (Editorial Board) (I)

Prof.Dr.Mehmet AKAN (Ankara Ün.Vet.Fak.) Prof.Dr.Nejdet DURSUN (Ankara Ün. Vet. Fak.)
Prof.Dr.Levent AKIN (Hacettepe Ün.Tıp Fak.) Prof.Dr.Munis DÜNDAR (Erciyes Ün.Tıp Fak.)
Prof.Dr.Belma ALABAY (Ankara Ün.Vet.Fak.) Prof.Dr.Zafer GÖNÜLALAN (Erciyes Ün.Vet.Fak.)
Prof.Dr.Erol ALAÇAM (Ankara Ün.Vet.Fak.) Prof.Dr.Berrin K.GÜÇLÜ (Erciyes Ün.Vet.Fak.)
Prof.Dr.Alper ALKAN (Erciyes Ün.Diş Hekim.Fak) Prof.Dr.Osman GÜNAY (Erciyes Ün.Tıp Fak.)
Prof.Dr.Nazmiye ALTINTAŞ (Ege Ün.Tıp Fak.) Prof.Dr.Vehbi GÜNEŞ (Erciyes Ün.Vet.Fak.)
Prof.Dr.Hamiyet D.ALTUNTAŞ (Erciyes Ün.Tıp Fak.) Prof.Dr.Firdevs GÜRER (Osmangazi Ün.Tıp Fak.)
Prof.Dr.Nejat ARPAK (Ankara Ün.Diş Hek.Fak.) Prof.Dr.Gürcan ESKİTAŞÇIOĞLU (100.Yıl Ün.Diş.Hk. Fak.)
Prof.Dr.Şevket ARIKAN (Kırıkkale Ün.Vet.Fak.) Prof.Dr.Neriman İNANÇ (Erciyes Ün.Sağlık Bil.Fak.)
Prof.Dr.Abdullah ARSLAN (Dokuz Eylül Ün.Tıp Fak.) Prof.Dr.Abdullah İNCİ (Erciyes Ün.Vet. Fak.)
Prof.Dr.Ayhan ATASEVER (Erciyes Ün.Vet.Fak.) Prof.Dr.M.Kaan İŞCAN (Erciyes Ün.Vet. Fak.)
Prof.Dr.Kenan AYCAN (Erciyes Ün.Bed.Eğ.Spor YO) Prof.Dr.Tunaya KALKAN (İstanbul Ün. Cerrahpaşa Tıp F.)
Prof.Dr.Fuat AYDIN (Erciyes Ün.Vet Fak.) Prof.Dr.İhsan KELEŞ (Erciyes Ün.Vet. Fak.)
Prof.Dr.Ahmet AYYILDIZ (Atatürk Ün.Tıp Fak.) Prof.Dr.Mehmet KIRNAP (Erciyes Ün.Tıp Fak.)
Prof.Dr.Emine BAYDAN (Ankara Ün.Vet.Fak.) Prof.Dr.Gülseren KOCAMAN (9 Eylül Ün.Hemş.YO.)
Prof.Dr.Erol BAYTOK (Erciyes Ün.Vet.Fak.) Prof.Dr.A.Nedret KOÇ (Erciyes Ün.Tıp Fak.)
Prof.Dr.Tayfur BEKYÜREK (Erciyes Ün.Vet. Fak.) Prof.Dr.Müberra KOŞAR (Erciyes Ün.Eczacılık Fak.)
Prof.Dr.Selim BODUR (İstanbul Ün.Tıp Fak.) Prof.Dr.Mustafa KULA (Erciyes Ün.Tıp Fak.)
Prof.Dr.Yusuf CANER (Erciyes Ün.Tıp Fak.) Prof.Dr.Selim KURTOĞLU (Erciyes Ün.Tıp Fak.)
Prof.Dr.Ahmet ÇAKIR (Ankara Ün.Vet.Fak.) Prof.Dr.Ömer KURU (19 Mayıs Ün.Tıp Fak.)
Prof.Dr.Seher KÜÇÜKERSAN (Ankara Ün.Vet.Fak.)
Prof.Dr.Mustafa Kemal ÇİFTÇİ (Selçuk Ün.Vet. Fak.)
Prof.Dr.Bilal Cem LİMAN (Erciyes Ün.Vet. Fak.)
Prof.Dr. Nilgün DALDAL (İnönü Ün.Tıp Fak.)
Prof.Dr.Narin LİMAN (Erciyes Ün.Vet. Fak.)
Prof.Dr.Süleyman DAŞDAĞ (Dicle Ün.Tıp Fak.)
Prof.Dr.Ahmet MENGİ (İstanbul Ün.Vet. Fak.)
Prof.Dr.İlhan DEMİRHAN (Erciyes Ün.Eczacılık Fak.)
Prof.Dr.Sebahattin MUHTAROĞLU (Erciyes Ün.Tıp Fak.)
Prof.Dr.Yusuf DOĞRUER (Selçuk Ün.Vet. Fak.)
Prof.Dr.İbrahim NARİN (Erciyes Ün.Eczacılık Fak.)
Prof.Dr.Doğan DOLANMAZ (Seçuk Ün.Diş Hek.Fak.)
Prof.Dr.Ahmet NAZLIGÜL(Adnan Menderes Ün.Vet Fak.)

KAYSERİ 2011
Journal of Health Sciences

Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organı
(Official Journal of Graduate School of Health Sciences, Erciyes University)

Danışman/Hakem Kurulu (Editorial Board) (II)

Prof.Dr.İsmail Hakkı NUR (Erciyes Ün. Vet.Fak.) Doç.Dr.Nazmi ÇETİN (Erciyes Ün.Vet.Fak.)
Prof.Dr.Nuran ÖĞÜLENER (Çukurova Ün. Tıp Fak.) Doç.Dr.Ö.Orkun DEMİRAL (Erciyes Ün.Vet.Fak.)
Prof.Dr.Hamdi ÖĞÜŞ (Hacettepe Ün. Tıp Fak.) Doç.Dr.Betül ÇİÇEK (Erciyes Ün.Sağlık Bil.Fak.)
Doç.Dr.Ayhan DÜZLER (Erciyes Ün.Vet.Fak.)
Prof.Dr.Saim ÖZDAMAR (Erciyes Ün.Tıp Fak.)
Doç.Dr.Mücahit EĞRİ (Gaziosmanpaşa Ün.Tıp Fak.)
Prof.Dr.Kazım ÖZDAMAR (Osmangazi Ün.Tıp Fak.)
Doç.Dr.Özgür ER (Erciyes Ün.Diş Hekim.Fak)
Prof.Dr.Hatice ÖZBİLGE (Erciyes Ün.Eczacılık Fak.) Doç.Dr.Meryem EREN (Erciyes Ün.Vet. Fak.)
Prof.Dr.Ahmet ÖZTÜRK (Erciyes Ün.Tıp Fak.) Doç.Dr.Ayşe GENÇAY (Erciyes Ün.Vet.Fak.)
Prof.Dr.Ergün PINARBAŞI (Cumhuriyet Ün.Tıp Fak.) Doç.Dr.Hasan GÜZELBEKTAŞ (Selçuk Ün.Vet.Fak.)
Prof.Dr.Serap SEVGÜL (Gaziantep Ün.Tıp Fak.) Doç.Dr.Murat KİBAR (Erciyes Ün.Vet.Fak.)
Prof.Dr.Ümit SEVİĞ (Erciyes Ün.Sağlık Bilimleri Fak.) Doç.Dr.Gökmen KURT (Erciyes Ün.Diş Hek.Fak.)
Prof.Dr.Serdar SOYUER (Erciyes Ün.Tıp Fak.) Doç.Dr.Nuri MAMAK (Mehmetakif Ersoy Ün.Tıp Fak.)
Prof.Dr.Cem SÜER (Erciyes Ün.Tıp Fak.) Doç.Dr.Sultan TAŞÇI (Erciyes Ün. Sağlık Bilimleri Fak.)
Doç.Dr.Azmi YETİM (Gazi Ün.Beden Eğt.Spor YO)
Prof.Dr.İzzet ŞAHİN (Erciyes Ün.Tıp Fak.)
Doç.Dr.Alpaslan YILDIRIM (Erciyes Ün.Vet.Fak.)
Prof.Dr.Nevin ŞANLIER (Gazi Ün.Sağ.Bil.Fak.)
Yrd.Doç.Dr.M.Betül AYCAN (Erciyes Ün.Eczacılık Fak.)
Prof.Dr.İsmail ŞEN (Selçuk Ün.Vet.Fak.)
Yrd.Doç.Dr.Emine ERDEM (Erciyes Ün.Sağlık Bil.Fak.)
Prof.Dr.Yalçın TEKOL (Erciyes Ün.Tıp Fak.)
Yrd.Doç.Dr.Hasan Önder GÜMÜŞ (Erc. Ün.Diş Hek. Fak.)
Prof.Dr.Harun ÜLGER (Erciyes Ün.Tıp Fak.)
Yrd.Doç.Dr.Sevinç POLAT (Bozok Ün.SYO.)
Prof.Dr.Ali ÜNLÜ (Selçuk Ün.Meram Tıp Fak.)
Yrd.Doç.Dr.Orhan PÜSKÜLLÜ (Erciyes Ün.Eczacılık Fak.)
Prof.Dr.Serdar ÜŞÜMEZ (Gaziantep Ün.Diş.Hek.Fak.)
Yrd.Doç.Dr.Savaş SARIÖZKAN (Erciyes Ün.Vet.Fak.)
Prof.Dr.Süleyman YAZAR (Erciyes Ün.Tıp Fak.)
Doç.Dr.Yıldıray ŞİŞMAN (Erciyes Ün.Diş Hek. Fak.)
Prof.Dr.Bayram Ali YUKARI (Mehmet Akif Ersoy
Yrd.Doç.Dr.Mustafa ZORTUK (Erciyes Ün.Diş Hek. Fak.)
Ün.Vet.Fak.)
Yrd.Doç.Dr.Ahmet YAĞCI (Erciyes Ün.Diş Hek. Fak.)
Doç.Dr Arzu ALKAN (Erciyes Ün.Diş Hekim.Fak)
Öğr.Gör.Dr.Feyzullah KOCA (Erciyes Ün.BESYO)
Doç.Dr.Öznur ASLAN (Erciyes Ün.Vet.Fak.)

Doç.Dr.Mürüvvet BAŞER (Erciyes Ün.Sağlık Bil.Fak.)
Doç.Dr.Yusuf Ziya BAYINDIR (Atatürk Ün.Diş Hek.Fak.)

Geçmiş Editörler (Former Editors)
Prof.Dr.Ahmet BİLGE (1990 – 1991)
Prof.Dr.Aydın PAŞAOĞLU (1991 – 1992)
Prof.Dr.Seher SOFUOĞLU (1992 – 1994)
Prof.Dr.Pakize DOĞAN (1994 – 1997)
Prof.Dr.Sami AYDOĞAN (1997 – 2003)
Prof.Dr.Meral AŞÇIOĞLU (2003 – 2009)

Mizampaj (Secretary) : Leman KILINÇKAYA

KAYSERİ 2011
SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ
20(3) 161-270,2011
İÇİNİÇDİENKDİELKERİLER
(ConCteonntst)ents
ARAŞTIRMALAR (Research Reports)
LEISHMANIA TROPICAİLE İNFEKTE MAKROFAJ HÜCRELERİNDE PROPOLİSİN
SİTOKİN SALINIMINA ETKİLERİ………………………………………….………………………………..161
The Effects of Propolis on the Levels of Cytokine on Leishmania TropicaInfected Macrophage Cells
Hatice ÖZBİLGE, Esma Gündüz KAYA
HODGKİN HASTALIĞI MANTLE IŞINLAMASINDA TİROİDİN
ALDIĞI DOZUN ARAŞTIRILMASI……………………………………………………………………………167
Investigating Dose Received by Thyroid in the Mantle Irradiation of the Hodgkin Disease
M.Tarkan AKSÖZEN, Oğuz Galip YILDIZ, Kadir YARAY
KAYSERİ İLİ’NDE GÖREV YAPAN SAĞLIK YÖNETİCİLERİNİN GENEL
ÖZELLİKLERİ VE UYGULAMADA KARŞILAŞTIKLARI SORUNLAR………………..…………………174
The General Characteristics of the “Health Managers” Working in
Kayseri and the Problems They Encounter
Elçin BALCI, Enver ÇAKIL, Ahmet Hamdi DUDAK, İskender GÜN,
Fevziye ÇETİNKAYA, Osman GÜNAY
YOZGAT İL MERKEZİNDEKİ SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA SAĞLIK SORUNLARI
GÖRÜLME DURUMU VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER…………………………………………….………..184
The Status of HealthProblems and Affecting Factors Among the Health
Workers in Yozgat Provincial Center
Mahmut KILIÇ, Fevziye ÇETİNKAYA
ÇİNKO VE METİYONİNİN BUZAĞILARDA PERFORMANS ÜZERİNE ETKİSİ…………………………195
Effects of Zinc and Methionine on Live Performance of Calves Consuming Milk
İsmail ÜLGER, Osman KÜÇÜK
KAYSERİ YÖRESİNDE SPERMOPHILUS XANTHOPRYMNUS’LARDA
(RODENTIA, MAMMALIA) ECHINOCOCCUS MULTILOCULARISVE DİĞER
BAZI PARAZİTLERİN ARAŞTIRILMASI………………………………………………………………….…203
Investigation of Echinococcus Multilocularisand Some Other Parasites in Spermophilus
Xanthoprymnus(Rodentia, Mammalia) in Kayseri Region
Zeynep AYVALI, Kemal DENİZ, Coşkun TEZ, Süleyman YAZAR
KOYUNLARDA DENEYSEL OLUŞTURULAN RUMEN ASİDOZUNUN
ELEKTROKARDİYOGRAFİK PARAMETRELER ÜZERİNE ETKİSİ………………………………………210
Effects of Experimentally Induced Ruminal Lactic Acidosis on
Electrocardiographic Parameters in Sheep
Ali Cesur ONMAZ, Vehbi GÜNEŞ, Öznur ASLAN, İlknur KARACA BEKDİK
DENTAL NİKEL KROM ALAŞIMINA UYGULANAN ALTIN KAPLAMANIN YÜZEY
PÜRÜZLÜLÜĞÜ VE BAKTERİ ADEZYONUNA ETKİLERİNİN İNCELENMESİ…………………………217
The Investigation of The Effects of Gold Plating Applied onto Dental Nickel-Chromium
Alloy on Surface Roughness and Bacteria Adhesion
Özlem ÇÖLGEÇEN, Bülent KESİM, Seçil ABAY, Eyüp Sabri TOPAL
SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ
20(3) 161-270, 2011
İÇİNDEKİLER
Contents
İÇİNDEKİLER
(Contents)
DERLEMELER(Review Articles)
ORTODONTİK TEŞHİSTE KONİK IŞINLI BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ……………………………..……227
Cone Beam Computed Tomography in Orthodontic Diagnosis
S.Kutalmış BÜYÜK, Sabri İlhan RAMOĞLU
KLİNİK UYGULAMADA KAVRAMHARİTASI KULLANIMI: RESPİRATUAR
DİSTRESS SENDROMU (RDS) ÖRNEĞİ………………………………………………………………………...235
Use of Concept Map in Clinical Practice: Example of Respiratory
Distress Syndrome (RDS)
Zübeyde KORKMAZ, Özlem AVCI, Öznur TOSUN, Nevin USLU,
Emine ERDEM, Meral BAYAT
SIĞIRLARDA AKUT FAZ PROTEİNLERİ VE KLİNİK KULLANIM ALANLARI……………………………240
Clinical Use of Acute Phase Proteins in Cattle
Alparslan COŞKUN, İsmail ŞEN
OLGU SUNUMU (Case Report)
DİLATE KARDİYOMİYOPATİLİ İKİ ADET KÖPEKTE KLİNİK, RADYOLOJİK
ELEKTROKARDİYOGRAFİK VEEKOKARDİYOGRAFİK BULGULAR…………………………………….247
Clinic, Radiologic, Electrocardiographic and Echocardiographic Findings
in Two Dogs with Dilated Cardiomyopathy
Ali Cesur ONMAZ,Murat KİBAR, Vehbi GÜNEŞ, Ayhan ATASEVER, Gültekin ATALAN
2011YILI MEZUNLARI TEZ ÖZETLERİ(III)… …...………………………………. ……LXIX-XCI.
ARAŞTIRMA (Research Report)
Özbilge H, Kaya EG

LEISHMANIA TROPICA İLE İNFEKTE MAKROFAJ HÜCRELERİNDE
PROPOLİSİN SİTOKİN SALINIMINA ETKİLERİ*
The Effects of Propolis on the Levels of Cytokine on Leishmania Tropica
Infected Macrophage Cells

Hatice ÖZBİLGE1, Esma Gündüz KAYA2
Özet: Leishmanialar memeli konakta makrofaj hücreleri Abstract: Leishmania, a tissue parasite, live in
içinde amastigot, vektörde ise promastigot olarak yaşayan macrophage cells in the mammalian host as amastigote,
bir doku parazitidir. Propolis, balarıları tarafından in vector as promastigote. Propolis, collected from plants
bitkilerden toplanan ve mumla karıştırılarak kovan by bees and hives in mixed wax is a natural product used
içerisinde birçok amaca yönelik olarak kullanılan doğal for many purposes. The aim of this study was to
bir üründür. Bu çalışmanın amacı, Leishmania tropica ile investigate the effects of propolis on the levels of
infekte insan makrofaj hücrelerinde interlökin (IL)-1β, IL- interleukin (IL)-1β, IL-6 and IL-12 cytokines on
6 ve IL-12 sitokin seviyelerine propolisin etkilerini Leishmania tropica infected human macrophage cells.
araştırmaktır. This study was performed on three different groups of
Çalışma; makrofaj (M), makrofaj+parazit (M+P) ve macrophage (M), macrophage+parasite (M+P), and
makrofaj+parazit+propolis (M+P+Pr) olmak üzere üç macrophage+parasite+propolis (M+P+Pr). U-937
farklı grup üzerinde yapıldı. U-937 insan makrofaj human macrophage cells were grown in RPMI-1640
hücreleri, % 10 fetal bovin serum ve % 2 penisilin- supplemented with 10% fetal bovine serum and 2 %
streptomisin ilaveli RPMI-1640 besiyerinde üretilerek, son penicillin-streptomycin. The final cell concentration as
konsantrasyonu 1×106 hücre/ ml olacak şekilde 24’lük 1×106cells/ml were dispended in 24-well cell culture
hücre kültür plaklarına dağıtıldı. L.tropica plates. L.tropica promastigotes were added by a ratio of 1
promastigotları, makrofaj:promastigot oranı 1:10 olacak macrophage cell:10 promastigotes to be on the
şekilde makrofaj hücreleri üzerine ilave edildi. macrophage cells. Promastigotes were entered into
Makrofajlar içine giren promastigotlar, amastigot forma macrophage cells and transformed into amastigotes form.
geçti. Son konsantrasyonu 64 µg/ml olacak şekilde The final concentration of propolis is 64 µg/ml were
propolis ilave edildi. Plaklar %5 CO’li ortamda 37oC’de added. The plates were incubated at 37oC and in 5%
2
24 saat inkübe edildi ve inkübasyon sonunda üç ayrı CO incubator for 24 hours. At the end of incubation, IL-
2
grubun süpernatanlarında IL-1β, IL-6 ve IL-12 sitokin 1β, IL-6 and IL-12 cytokine levels were measured in
seviyeleri ELISA yöntemiyle ölçüldü. IL-12 sitokin seviyesi supernatants of the three different groups by ELISA.
M+P+Pr grubunda diğer iki gruba göre daha yüksek IL-12 cytokine levels in the M+P+Pr group were found
bulundu (p<0.05). IL-1β ve IL-6 sitokin seviyeleri propolis higher than the others groups. (p<0.05). IL-1β and IL-6
uygulanan grupta M+P grubuna göre daha düşük bulundu cytokine levels in the M+P+Pr group were found lower
(p<0.05). than in the M+P group (p<0.05).
Bu çalışma, propolisin L.tropica ile infekte makrofaj This study shows that, propolis causes the supression of
hücrelerinde IL-1β ve IL-6 sitokinlerinin baskılanmasına IL-1β and IL-6 cytokines and the increases IL-12 cytokine
ve IL-12 seviyesinin artmasına sebep olduğunu ve böylece levels on the L.tropica infected macrophage cells and this
immün yanıtı desteklediğini göstermiştir. also supports the immun response.

Anahtar kelimeler: L.tropica, makrofaj, propolis, sitokin Keywords: L.tropica, macrophage, propolis, cytokine
1 Prof.Dr.Erciyes Ün.Ecz.Fak.Farmasötik Mik.AD, Kayseri
2 Yrd.Dç.Dr.Erciyes Ün.Ecz.Fak.Farmasötik Mik.AD,Kayseri
Geliş Tarihi : 12.08.2011 Kabul Tarihi : 12.09.2011
*Bu çalışma Erciyes Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenmiştir
(Proje no:TSA-09-910).
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 20(3) 161-166, 2011 161
1Le2i-s1h6m yaanişa g trroupbiuc aç oilec uinkfleakrtde am aatklreotfiakj pheürcfroerlemrainndseı np rboeploirlilseinn msietoskinind sea fliızniıkmiı nvae ektakrildeiryi orespiratuar özelliklerin etkisi
Apis mellifera olarak isimlendirilen işçi bal arıları- kullanıldı ve hücre yoğunluğu hemositometre kul-
nın ağaçların kozalak ve kabuklarından, bitkilerin lanılarak ayarlandı.
tomurcuk ve filizlerinden çeşitli yağları, bitki öz
Propolisin Hazırlanması: Çalışmada, Kayseri ve
sularını, polenleri, özel reçine ve mumsu maddeleri
çevresinden toplanan propolisin etanol ile hazırla-
toplayarak ve salgıladıkları birtakım enzimlerle
nan ektresi kullanıldı. Propolisin son konsantras-
bunları biyokimyasal değişikliğe uğratarak oluştur-
yonlarındaki etanol içeriği % 5’in altında olacak
dukları propolis adı verilen doğal ürünün,
şekilde ayarlama yapıldı. Steril membran filtreden
antimikrobiyal ve immünstimülan etkileri olduğu
süzülerek steril hale getirilen stok solüsyondan 16-
bilinmektedir (1- 4).
512 µg/ml arasında ikişer kat propolis konsantras-
Leishmania sp., Kinetoplastida takımında ve yonları hazırlanarak makrofaj hücreleri için toksik
Trypanosomatidae ailesinde yer alan ve insan ve doz belirlendi. Propolisin, hücreler üzerinde toksik
bazı memeli hayvanların makrofajlarında yaşayabi- olmayan en yüksek konsantrasyonu 64 µg/ml ola-
len bir doku parazitidir. Bu parazite karşı oluşan rak belirlendi ve deneyde bu konsantrasyon kulla-
Th immün yanıt leishmaniasisin ilerlemesine se- nıldı.
2
bep olurken, Th immün yanıtı amastigotların üre-
1 Leishmania tropica’nın Üretilmesi: Şanlıurfa
mesini ve hastalığın ilerlemesini sınırlamaktadır.
Harrankapı Şark Çıbanı merkezine başvuran
Makrofajlardan salınan IL-12 bu yanıtı destekle-
kutanöz leishmaniasisli bir hastadan elde edilen ve
mektedir (5).
L. tropica olarak tiplendirmesi yapılmış olan bir
Propolisin makrofajlardan bazı sitokinlerin suş çalışmada kullanıldı. Parazitin üretilmesi için
salınımını arttırarak veya baskılayarak % 20 FBS ilaveli RPMI-1640 besiyeri kullanıldı.
immunmodülasyonda etkili olduğu çeşitli çalışma- Çalışma logaritmik üreme fazında bulunan parazit-
larda gösterilmiştir (1, 6). Bu çalışmada, makrofaj ler ile gerçekleştirildi ve parazit yoğunluğu
içine yerleşmiş leishmania amastigotları üzerine hemositometrede sayılarak ayarlandı.
uygulanan propolisin IL-1β, IL-6 ve IL-12 sitokin
Deneyin Yapılışı: Çalışma grupları şu şekilde be-
salınımı üzerine etkisinin araştırılması amaçlanmış-
lirlendi:
tır.
1. Grup: Sadece makrofaj içeren kuyucuk (M)

(Kontrol)
GEREÇ VE YÖNTEM
2. Grup: Makrofaj hücreleri ve parazit içeren ku-
Hücre Kültürü: Çalışmada LGC Promochem’den yucuk (M+P)
elde edilen U937 insan monositik hücreleri
3. Grup: Makrofaj hücreleri + Parazit+ Propolis
[AmericanTypeCulture Collection (ATCC),
içeren kuyucuk (M+P+Pr)
Manassas, VA] kullanıldı. Hücre mediumu olarak,
L-Glutamin içeren RPMI-1640 besiyeri (Sigma, Yoğunluğu hemositometrede sayılarak ayarlanmış
USA) kullanıldı. Bu besiyeri üzerine % 10 oranın- makrofaj hücreleri 24 kuyucuklu hücre kültür plak-
da inaktive edilmiş steril fetal bovin serum (FBS), larına dağıtıldı. L.tropica promastigotları,
100 U/ml penisilin ve 100 µg/ml streptomisin ilave makrofaj : parazit oranı 1:10 olacak şekilde
edildi. Hücreler hazırlanan hücre mediumunda, makrofajlar üzerine bırakıldı. Promastigotların
37oC ve %5 CO ’li inkübasyon şartlarında kültüre makrofajlar içine girmesi ve amastigot forma geç-
2
edildi, haftada üç kez pasajlanarak çoğalması sağ- mesi beklendi. Daha sonra kuyucuklara son hacim-
landı ve düzenli olarak invert mikroskopta morfo- de 64 µg/ml konsantrasyonda olacak şekilde
lojisi, sayısı ve canlılığı yönünden incelendi. De- propolis ilave edildi. Uygun ortamda 24 saatlik
ney için 4.-10. pasaj sayısı aralığındaki hücreler inkübasyon sonrasında hücre kültür süpernatantları
162 Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 20(3) 161-166, 2011
Özbilge H, Kaya EG
toplandı. ELISA kitleri (İnvitrogen, USA) ve BULGULAR
ELISA cihazı (Biotek, Synergy HT, USA) kullanı-
Makrofajlar üzerine parazitin verildiği grupta IL-
larak üç ayrı grubun süpernatantlarında IL-1β, IL-6
1β, IL-6 ve IL-12 sitokin seviyelerinde kontrole
ve IL-12 sitokin seviyeleri ölçüldü. Her bir grup
altı kez çalışıldı. Grafikler, grupların ortalama + göre istatistiksel olarak anlamlı bir artış saptandı (p
< 0.05).
standart sapma değerlerine göre elde edildi.
Propolis uygulanan grupta (M+P+Pr), IL-1β ve IL-
İstatistiksel Değerlendirme: Elde edilen verilerin
6 proinflamatuar sitokin seviyeleri,
istatistiksel değerlendirilmesinde, SPSS 15.0 ista-
makrofaj+parazit grubuna göre daha düşük bulun-
tistik programı kullanıldı. Gruplar arası anlamlılık
du (p < 0.05) (Şekil 1-2).
tek yönlü varyans analizi (ANOVA) testi ile değer-
lendirildi. Testlerde anlamlılık düzeyi p < 0.05 Propolis uygulanan grupta (M+P+Pr), IL-12
olarak kabul edildi. sitokin seviyesi hem kontrole göre, hem de
makrofaj+parazit grubuna göre daha yüksek bulun-
du (p < 0.05) (Şekil 3).
Şekil 1. Leishmania tropica ve propolisin U937 hücrelerinde IL-1ß üretimine etkisi (M, sadece
makrofaj içeren kuyucuk; M+P, makrofaj hücreleri ve parazit içeren kuyucuk; M+P+Pr, makrofaj
hücreleri + parazit + propolis içeren kuyucuk)
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 20(3) 161-166, 2011 163
1Le2i-s1h6m yaanişa g trroupbiuc aç oilec uinkfleakrtde am aatklreotfiakj pheürcfroerlemrainndseı np rboeploirlilseinn msietoskinind sea fliızniıkmiı nvae ektakrildeiryi orespiratuar özelliklerin etkisi

Şekil 2. Leishmania tropica ve propolisin U937 hücrelerinde IL- 6 üretimine etkisi
(M, sadece makrofaj içeren kuyucuk; M+P, makrofaj hücreleri ve parazit içeren ku-
yucuk; M+P+Pr, makrofaj hücreleri + parazit + propolis içeren kuyucuk)
Şekil 3. Leishmania tropica ve propolisin U937 hücrelerinde IL-12 üretimine
etkisi (M, sadece makrofaj içeren kuyucuk; M+P, makrofaj hücreleri ve parazit
içeren kuyucuk; M+P+Pr, makrofaj hücreleri + parazit + propolis içeren kuyu-
cuk)
164 Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 20(3) 161-166, 2011