JEAN GENET'DE EGEMENLİK VE ÖZGÜRLÜK İLİŞKİSİ

73 Pages·2013·1.36 MB·Turkish

JEAN GENET'DE EGEMENL(cid:1)K VE ÖZGÜRLÜK (cid:1)L(cid:1)(cid:2)K(cid:1)S(cid:1)
"(cid:1)NSANIN (cid:1)NKARI OLMAYI (cid:1)STEMEK"
Gamze ÇAKIR
111614023
(cid:1)STANBUL B(cid:1)LG(cid:1) ÜN(cid:1)VERS(cid:1)TES(cid:1)
SOSYAL B(cid:1)L(cid:1)MLER ENST(cid:1)TÜSÜ
HUKUK YÜKSEK L(cid:1)SANS PROGRAMI
((cid:1)NSAN HAKLARI HUKUKU)
Prof. Dr. Cemal Bali AKAL
2013

(cid:1) (cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:1)
(cid:1)
ÖZET
Modern ulus-devlette özgürlük, vatanda(cid:1) haklarına indirgenmi(cid:1)tir. Bu ya(cid:1)adı(cid:2)ımız
modern-sonrası dönemde egemenli(cid:2)in ulusa, hakların vatanda(cid:1)a ait oldu(cid:2)u
durumda artık haklar bireylerin bedensel ve dü(cid:1)ünsel özgürlüklerini
sa(cid:2)layamamaktadır. Bilakis daha özgür bir ya(cid:1)am adına modern hukuk, siyaset ve
bilimin çizdi(cid:2)i sınırlar bireyler üzerindeki iktidarın güç ili(cid:1)kilerinin me(cid:1)rutiyet
perdesini olu(cid:1)turmakta ve artık modern insan her zamankinden daha çok iktidar
tarafından ku(cid:1)atılmaktadır. Dü(cid:1)ünülen artık ulusal kimli(cid:2)inden oldu(cid:2)u kadar,
etnik, dinsel, cinsel tüm di(cid:2)er kimliklerinden de sıyrılmı(cid:1) olan gerçek insanların
haklarıdır.
Jean Genet sanatı ve ondan ayrılamaz ya(cid:1)am prati(cid:2)iyle tüm çizilmi(cid:1) sınırların
ötesinde, kendi özgürlük eti(cid:2)ini kurmaya çalı(cid:1)mı(cid:1)tır. Genet insanı bedeni ve
dü(cid:1)üncesiyle sınırlayan modernizmin bu rasyolanite biçimlerini sorunsala(cid:1)tırmak
dolayımıyla özgürlü(cid:2)ü ve dolayısıyla hakları yeniden dü(cid:1)ünmenin yollarını
açacaktır.
Kendi varolu(cid:1)unu modern egemenli(cid:2)in sınırlarının dı(cid:1)ında kuran Genet'nin
özgürlük eti(cid:2)i, biyo-iktidarın bedenler üzerindeki hakimiyetinin kilit noktası olan
suç, (cid:1)iddet, cinsellik ve vatansızlık konuları çerçevesinde de(cid:2)erlendirilecektir.
Egemenlik kavramını da bu çerçevede yeniden de(cid:2)erlendirmek bu tezin çıkı(cid:1)
noktası olacaktır.
(cid:1)(cid:2)(cid:3)
(cid:3)
(cid:3)

ABSTRACT
Freedom in modern nation state is reduced to rights of citizens. In this after
modern period, while sovereignty belongs to nation, rights to citizen, rights could
not provide bodily and intellectual freedoms for individuals. Rather, limits drawn
by law, politics, and science for the sake of more free life constitute curtain of
legitimacy of relations of power on individuals, and from now on modern man is
surrounded by power more than ever. What is thought is rights of real people
disfranchised from their national identity as well as their other ethnic, religious,
and sexual identities.
Jean Genet tried to constitute his own ethics of freedom with his art and
indiscernibly with his practice of life beyond all drawn limits. Genet will open up
new ways to think freedom and therefore rights by problematizing these forms of
rationality limiting human with its body and thought.
Genet's ethics of freedom constituting his own existence out of limits of modern
sovereignty will be evaluated in the frame of themes such as crime, violence,
sexuality, and statelessness, which are crucial points of dominance of biopolitics
over bodies. Starting point of this thesis is to reconsider concept of sovereignty in
this framework as well.
(cid:2)(cid:3)
(cid:3)
iÇiNDEKiLER
I. Giri(cid:1) ……………………………………………………………………....................................... 1
II. Jean Genet'de Suç, (cid:2)iddet Ve Egemenlik (cid:3)li(cid:1)kisi …………………........................................... 4
A- Suç Ve Egemenlik (cid:3)li(cid:1)kisi ………………………………............................................. 4
1. Genet’de Suç Kavramı ……………………....…………………..................... 4
2. Biyo-(cid:3)ktidara Kar(cid:1)ı Hapishaneyi Ya(cid:1)am Alanına Dönü(cid:1)türmek: "Metray"…. 6
3. Bir Kimlik Olarak “Suçu Giyinmek” .……………………….......................... 9
B- (cid:2)iddet ve Egemenlik (cid:3)li(cid:1)kisi ….................................................................................... 13
1. Suç Ve Ceza (cid:3)kileminde Zorbalı(cid:4)a Kar(cid:1)ı (cid:2)iddet ........................................... 13
2. Zorbalı(cid:4)a Kar(cid:1)ı Bir (cid:2)iddet Deneyimi "RAF"............................................... 19
III. Jean Genet'de Egemenli(cid:4)in Sınırlarının (cid:3)hlali .......................................................................... 25
A- Hakları Yeniden Dü(cid:1)ünmek ….…………………………………............................ 25
1. Bir ifade Özgürlü(cid:4)ü Olarak Genet’de Beden ve Homo-Erotizm .................. 25
2. (cid:3)nsan Haklarını Yeniden Dü(cid:1)ünmek; Yurtta(cid:1) Haklarından (cid:3)nsan Haklarına:
“Genet' nin Yersizyurtsuzlu(cid:4)u ………………................................................. 39
B- Modern E(cid:4)emenli(cid:4)e Kar(cid:1)ı Genet’nin (cid:3)ktidarı .………............................................ 48
1. (cid:3)yinin Ve Kötünün Ötesinde ......................................................................... 48
2. Genet’nin Tekilli(cid:4)i; (cid:3)stisna Olma Hali .......................................................... 59
IV. Sonuç ……………………………………………………………………................................ 62
Kaynakça ………………………………………………………………………............................ 66
(cid:1)(cid:2)
(cid:2)
I. Giri(cid:1)
Özgürlük, insanlı(cid:1)ın varolu(cid:2)undan bu yana dü(cid:2)ün sistemi içerisinde kavramsal
yönünün yanı sıra temsil etti(cid:1)i de(cid:1)erler ile de gerek toplum ve bireysellik
çerçevesinde gerekse de politika, teoloji ve ahlak problemati(cid:1)i içerisinde devamlı
tartı(cid:2)ılan ve sorgulanan bir fenomen (cid:2)eklinde varolagelmi(cid:2)tir. Montesquieu
(Charles-Louis de Secondat), özgürlük sözcü(cid:1)ünün serüvenini (cid:2)öyle
anlatmaktadır: "Özgürlük sözcü(cid:1)ü kadar çe(cid:2)itli anlam verilmi(cid:2), onun kadar insan
kafasını yormu(cid:2) ba(cid:2)ka bir sözcük yoktur. Kimileri özgürlü(cid:1)ü, önceden kendisine
sınırsız bir zor kullanma yetkisi verilmi(cid:2) ki(cid:2)iyi dü(cid:2)ürmekteki kolaylık anlamına
almı(cid:2)lar, kimileri de boyun e(cid:1)ecekleri ki(cid:2)iyi seçme yetkisi olarak. Ba(cid:2)kaları
silahlanmak ve zor kullanma hakkı olarak benimsemi(cid:2)ler, daha ba(cid:2)kaları da
yapacakları kanunlarla yönetilmek sanmı(cid:2)lardı."1 John Locke'da özgürlük
mülkiyetle özde(cid:2)le(cid:2)mi(cid:2), Montesquieu aristokrasiye dayanan bir özgürlük ve
çe(cid:2)itlilik anlayı(cid:2)ını savunmu(cid:2)tur. Rousseau halk egemenli(cid:1)ini, Tocqueville
e(cid:2)itli(cid:1)e dayalı özgürlü(cid:1)ü benimsemi(cid:2)tir. Mill için ise özgürlük, mutluluk
açısından yararlı oldu(cid:1)u için gereklidir.2
Kavram üzerinde gözlenen bu dü(cid:2)ünsel hareketlilik bir bakıma onun hem çok
geni(cid:2), sınırsız bir alan olmasından hem de herkesin üzerinde kolayca ortak bir
görü(cid:2)e varaca(cid:1)ı zeminin bulunamayı(cid:2)ından kaynaklanmaktadır. Bu devinimsel
süreç, özgürlü(cid:1)ü insan merkezli sı(cid:1) ütopik bir olgu olmaktan çıkarmı(cid:2) ve kavramı
toplum, birey ve devlet temelinde tartı(cid:2)ılması gereken ya(cid:2)amın zaruri bir
gereksinimi haline dönü(cid:2)türmü(cid:2)tür. Modern devletin kurulmasıyla da do(cid:1)al
hayatın Devlet iktidarının mekanizma ve hesaplarına dahil edilmesiyle3, özgürlük
hak kavramıyla birlikte dü(cid:2)ünülmeye ba(cid:2)lanmı(cid:2)tır. 1789 Bildirgesi'nin metninde
"(cid:3)nsanlar, özgür ve haklar itibariyle e(cid:2)it olarak do(cid:1)ar ve ya(cid:2)arlar4 ifadesiyle
(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)
1 Orhan Hançerlio(cid:1)lu, Dü(cid:2)ünce Tarihi, Remzi Kitabevi, 16. basım, (cid:3)stanbul 2010, s. 236
2 Niyazi Öktem, Ahmet Ulvi Türkba(cid:1), Felsefe, Sosyoloji, Hukuk ve Devlet, Der Yayınları, 5.
basım, (cid:3)stanbul 2012, s.94
3 Foucault'dan aktaran, Giorgio Agamben, Kutsal (cid:3)nsan Egemen (cid:3)ktidar ve Çıplak Hayat, çev.
(cid:3)smail Türkmen, Ayrıntı Yayınları, 1. basım, (cid:3)stanbul 2001, s.11
4 1789 (cid:3)nsan Hakları Bildirgesi
(cid:3)(cid:2)
(cid:2)
hakların kayna(cid:1)ı ve ta(cid:2)ıyıcısı olarak ortaya çıkan saf do(cid:1)um olgusu -yani do(cid:1)al
hayat- vatanda(cid:2) figürüne devredilerek yok olmaktadır.5 Haklar bildirgelerine
kralın Tanrı'dan aldı(cid:1)ı egemenlikten ulusal egemenli(cid:1)e geçi(cid:2)in tamamlandı(cid:1)ı yer
olarak bakmamız gerekmektedir. Modern ulus-devletin temelinde yatan (cid:2)ey, özgür
ve bilinçli bir siyasal özne olarak insan de(cid:1)il; bunun yerine, ve her (cid:2)eyden önce,
insanların çıplak hayatı, yani tebaadan vatanda(cid:2)a geçi(cid:2)te egemenlik ilkesiyle
donatılan yalın do(cid:1)um olgusudur.6 Do(cid:1)um do(cid:1)rudan do(cid:1)ruya ulus [milliyet]
olmu(cid:2) [ki(cid:2)i do(cid:1)du(cid:1)u anda vatanda(cid:2) olmaktadır], haklar insanlara ancak ve sadece
vatanda(cid:2) sıfatıyla verilen bir ayrıcalık haline gelmi(cid:2)tir.7 Modern ulus devlette
ödev, kamusal yarar, ulusal çıkar olarak tanımlanan hak; hakların varsayımsal
kayna(cid:1)ı olarak bir a(cid:2)kınlı(cid:1)a; devlete ya da bireye referansta bulunarak
do(cid:1)rulanmı(cid:2) ve bu olu(cid:2)an hak modelleriyle tasarımlanan insan, ulus devletin
sınırlarının a(cid:2)ıldı(cid:1)ı geç-modern dönemde anlamsızla(cid:2)mı(cid:2)tır. Bu yeni gerçeklik ise
hakkı yeniden dü(cid:2)ünmenin yollarını açmı(cid:2)tır.8
Fransız Devrimi'nin ve bugüne dek ondan etkilenerek yazılmı(cid:2) tüm anayasa ve
haklar bildirgelerinin getirdi(cid:1)i ilkeler sözde, soyut özgürlükler olarak kalmı(cid:2)tır.
Oysa insan, gerçekle(cid:2)tiremedi(cid:1)i bu soyut özgürlüklere yabancıdır: Önemli olan bu
haklardan yararlanabilmek, yani insanın özgürle(cid:2)mesidir.9(cid:2) Örne(cid:1)in mülteciler,
vatansızlar; insan ile vatanda(cid:2), do(cid:1)um ile milliyet arasındaki süreklili(cid:1)i koparmak
suretiyle, modern egemenli(cid:1)in orjinal kurgusunu krize sokmaktadır.10 Bu anlamda
mülteci Arendt'in de dedi(cid:1)i gibi, gerçek "hakların insanı"dır, yani her zaman için
hakların üstünü örten vatanda(cid:2) kurgusunun dı(cid:2)ında hakları cisimle(cid:2)tiren ilk ve
gerçek insandır.11 Dolayısıyla haklar bildirgelerini, yasamacıları ba(cid:1)layan ve
(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)
5 Giorgio Agamben, Kutsal (cid:3)nsan Egemen (cid:3)ktidar ve Çıplak Hayat, çev. (cid:3)smail Türkmen, Ayrıntı
Yayınları, 1. basım, (cid:3)stanbul 2001, s.168
6 Giorgio Agamben, a.g.e., s.169
7 Giorgio Agamben, a.g.e., s. 169
8 Cemal Bali Akal, Reyda Ergün, Kimlik Bedenin Hapishanesidir, (cid:3)stanbul Bilgi Üniveristesi
Yayınları, 1. baskı, (cid:3)stanbul 2005, s. 144
9 Niyazi Öktem, Ahmet Ulvi Türkba(cid:1), Felsefe, Sosyoloji, Hukuk ve Devlet, Der Yayınları, 5.
basım, (cid:3)stanbul 2012, s. 328
10 Giorgio Agamben, Kutsal (cid:3)nsan Egemen (cid:3)ktidar ve Çıplak Hayat, Çev. (cid:3)smail Türkmen, Ayrıntı
Yayınları, 1. basım, (cid:3)stanbul 2001, s. 172
11 Giorgio Agamben, a.g.e., s. 173
(cid:4)(cid:2)
(cid:2)
kendilerini ebedi etik ilkeler olarak sayılmalarını isteyen, üst-hukuk de(cid:1)erlerinin
ilanı olarak görmeyi bırakmanın ve bunları, modern ulus-devletteki gerçek tarihsel
i(cid:2)levlerine göre de(cid:1)erlendirmenin zamanı gelmi(cid:2)tir.
Bu noktada Jean Genet, kendi ya(cid:2)amında kurdu(cid:1)u özgürlük prati(cid:1)iyle modern
egemenli(cid:1)e kar(cid:2)ı "hakların insanı" olarak kar(cid:2)ımıza çıkmaktadır. Ödev, kamusal
yarar ve ulusal çıkarlarla sınırlandırılmı(cid:2) hakların, dü(cid:2)ünme biçimlerinin dı(cid:2)ında
kalarak alternatif bir varolu(cid:2)a gönderme yapan Genet, ayrımların buharla(cid:2)tı(cid:1)ı
yerde belirir. Çünkü modern zihniyet tam da bu ayrımlar üzerinde yükselir,
sınırlara ihtiyaç duyar. Kendini in(cid:2)a etmek için çizginin di(cid:1)er yanındakini
Öteki’le(cid:2)tirir.12 Bu çalı(cid:2)mada soyut bir özgürlük anlayı(cid:2)ı yerine tekil varlıkların
gerçek bedensel/zihinsel özerklikleri ve bu çerçevede dirimsel güçleriyle
özde(cid:2)le(cid:2)en hakların dü(cid:2)ünülmesi13 açısından Genet'nin bizlere dayatılan hak ve
özgürlük anlayı(cid:2)ını yeniden dü(cid:2)ünmemizi sa(cid:1)layacak özgürlük prati(cid:1)i
incelenecektir.
Birinci bölümde modern hukuk ve siyaset anlayı(cid:2)ında suç ve (cid:2)iddet kavramına
tarihsel açıdan bakılacak, ardından Genet için bu kavramların ne ifade etti(cid:1)i
eserleri ve hayatı üzerinden analiz edilecektir. Yapılan bu analizle, özgürlük ve
ondan ayrı dü(cid:2)ünülemeyecek olan insan haklarını sınırlayan modern egemenli(cid:1)in,
bu sınırlarının a(cid:2)ılması açısından önem ta(cid:2)ıyan spesifik noktalarına vurgu
yapılmı(cid:2) olunacaktır.
(cid:3)kinci bölümde ise modern hukukun kendini askıya alarak var etti(cid:1)i, istisnanın
kural oldu(cid:1)u yerde beliren egemenli(cid:1)in kar(cid:2)ısına, tam da istisna hali olarak çıkan
Genet'nin kar(cid:2)ı-egemenli(cid:1)inin neyi ifade etti(cid:1)i, vatansızlık, cinsellik, kötülük,
ihanet kavramları çerçevesinde tartı(cid:2)ılacak ve özgürlü(cid:1)ü modern insan hakları
çerçevesi dı(cid:2)ında yeniden dü(cid:2)ünebilmenin yolları aranacaktır.
II. Jean Genet'de Suç, (cid:2)iddet Ve Egemenlik (cid:3)li(cid:1)kisi
(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)
(cid:1)(cid:3)(cid:2)Cemal Bali Akal, Reyda Ergün, Kimlik Bedenin Hapishanesidir, (cid:3)stanbul Bilgi Üniveristesi
Yayınları, 1. baskı, (cid:3)stanbul 2005, s. (cid:5)(cid:2)
(cid:1)(cid:4)(cid:2)Cemal Bali Akal, Reyda Ergün, (cid:6)(cid:7)(cid:8)(cid:7)(cid:9)(cid:7)(cid:10)(cid:2)(cid:11)(cid:7)(cid:2)(cid:4)(cid:2)
(cid:12)(cid:2)
(cid:2)
A- Suç ve Egemenlik (cid:3)li(cid:1)kisi
1. Genet’de Suç Kavramı
Oyunlarında ve romanlarında hırsız, fahi(cid:2)e, e(cid:2)cinsel, katil gibi toplum dı(cid:2)ı, klasik
ahlak ve hukukun belirli anlamlandırma, sınırlandırma ve yönlendirme dizgesinin
dı(cid:2)ında kalan, suç dünyasına ait karakterlerini; hapishane, genelev, arka sokaklar
gibi alt- kültür mekanlarında; yani yeraltında ya(cid:2)atır Genet. Bu i(cid:2)leyi(cid:2) tarzının
sebepleri belki de Sartre'a göre "gayrime(cid:2)ru ve kimsesiz olmanın yanısıra, ahlaki
de(cid:1)erleri toprak mülkiyetine ve mirasa dayanan bir kırsal toplulu(cid:1)un içinde hırsız
damgası yemenin, tuhaf bir bo(cid:2)luk ve acı, çok derin bir mahrumiyet ve
huzursuzluk hissettirmesinden"14 ileri geliyordu.
Genet, Morvan’da barınan binlerce terk edilmi(cid:2) çocuklardan biriydi, Alligny
Köyü’deki en büyük evlerden birine sahip olan ve ona sevgiyle yakla(cid:2)an bir aileye
gönderildi(cid:1)i için çok (cid:2)anslıydı.15 Okulda, Genet ve sosyal yardım kurumu
tarafından oradaki koruyucu ailelere gönderilen di(cid:1)er çocuklar, alttan alta köyün
çocuklarından soyutlanmı(cid:2)tı. Genet, zekası (E(cid:1)itim Sertifikası sınavını geçen çok
az çocuktan biriydi) ve artık açıkça belli olan hırsızlık e(cid:1)ilimi ile tüm
arkada(cid:2)larından ayrılıyordu. Her ne kadar koruyucu annesinin 1922’deki ani
ölümü ve onun kızının bakımına bırakılmasıyla buna bir son verse de henüz on
ya(cid:2)ındayken köyde küçük hırsızlıklar yapmaya ba(cid:2)lamı(cid:2)tı.
(cid:3)leride aileyi, toplumu birarada tutan ve önemli varsayılan di(cid:1)er de(cid:1)erler gibi,
canice bulacaktı. Onun için aile suçun kayna(cid:1)ı olacaktı. “Evet, insanın ailesi
varsa, elinin altında bir suç kayna(cid:1)ının oldu(cid:1)u kesindi.”16 Çünkü aile, modern
tahakküm il(cid:2)kilerinin ba(cid:2) gösterdi(cid:1)i otorite simgesi, kutsalla(cid:2)tırılmı(cid:2) bir kurumdu.
(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)
14 Georges Bataille, Edebiyat ve Kötülük, Çev. Ay(cid:2)egül Sönmezay, Ayrıntı Yayınları, 2. basım,
(cid:3)stanbul 2004, s. 162
15 Stephen Barber, Jean Genet, Çev. Sinan Okan, Güncel Yayıncılık, 1. basım, (cid:3)stanbul 2005, s. 19
16 Tahar Ben Jelloun, Jean Genet: Yüce Yalancı, Çev. I(cid:2)ık Ergüden, Sel Yayıncılık, 1. basım, ,
(cid:3)stanbul 2012, s. 54
(cid:13)(cid:2)
(cid:2)
Her kutsal gibi o da dokunulamaz, sorgulanamazdı. (cid:3)(cid:2)te Genet bu "suç yuvasına"
kar(cid:2)ı suç i(cid:2)ler; onu reddeder.
Genet on üç ya(cid:2)ındayken, tipografi ö(cid:1)renmesi için Paris çevresinde bir zanaat
okuluna, Ecole Alambert’e gönderildi. Sosyal yardım yetkilileri ona bu ender
bulunur (cid:2)ansı E(cid:1)itim Sertifikası sınavındaki ba(cid:2)arısı nedeniyle tanımı(cid:2)lardı. Fakat
Genet neredeyse varır varmaz Ecole Ambert’ten kaçtı- ve sinema hayalini
gerçekle(cid:2)tirmek için ABD’ye veya Mısır’a gitmeye çalı(cid:2)tı(cid:1)ını açıkladı(cid:1)ı Nice’de
tutuklandı. Zanaat ö(cid:1)renmeyi reddetmesi, suça e(cid:1)ilimli oldu(cid:1)unun kanıtı
addedildi. Sosyal yardım yetkilileri Genet’yi dönemin içli popüler (cid:2)arkılarının
ünlü bestecisi Rene de Buxeuil’in yanına yardımcı sıfatıyla yerle(cid:2)tirerek ona bir
(cid:2)ans daha tanıdılar.17 René de Buxeuil kördü ve Paris sokaklarında kendisine
yardım edecek birine muhtaçtı. Fakat birkaç ay sonra Genet kendisine emanet
edilen bir parayla yine ortadan kayboldu ve parayı bir fuarda harcadı. René de
Buxeuil de onu kovdu. Bir yıl içinde, sosyal yardım kurumunun saygıde(cid:1)er ba(cid:2)arı
timsalinden, utanılan, suçlu bir çocu(cid:1)a dönü(cid:2)mü(cid:2)tü. Psikiyatrik durumunun
anla(cid:2)ılması amacıyla Saint Anne Akıl Hastanesi bünyesindeki Henri-Roussel
Klini(cid:1)i’ne gönderildi ve kendisine “akli melekelerde zayıflık” te(cid:2)hisi kondu.
Yerle(cid:2)tirildi(cid:1)i her yerden kaçtı ama ihtiraslarını gerçekle(cid:2)tirmek için gerekli
kaynaklardan yoksun oldu(cid:1)undan, liman kentlerine giden trenlerde biletsiz
yakalanarak her defasında tutuklandı. 1926 yılının Mart ayında, on be(cid:2)
ya(cid:2)ındayken, 1830’larda panoptikon18 bir yapı olarak in(cid:2)a edilen ve altı ya(cid:2)ından
büyük çocukların tecrit edildi(cid:1)i ve tam bir sessizlik içinde tutuldukları Paris’in
do(cid:1)usundaki Petit-Roquette Cezaevi’ne gönderildi. Genet, zeminden duvarın
ortasına kadar siyaha, oradan tavana kadar beyaza boyanmı(cid:2) bir Petit-Roquette
hücresinde üç ay geçirdi. Salıverildi(cid:1)inde, yerle(cid:2)tirildi(cid:1)i yerlerden firar etmeye ve
trenlerde tutuklanmaya devam etti.19 1926 yılının temmuz ayındaki son
(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)(cid:2)
17 Tahar Ben Jelloun, a.g.e., s. 20
18 Panoptikon yapı; sekizgen biçiminde bölmelerden olu(cid:2)an ve tam ortasında gözetleme kulesinin
yer aldı(cid:1)ı bir yapı (cid:2)eklidir. Kuleden bütün hücreler görünmekte, ancak hücredekiler kuledekileri
görememektedir. Bunun da amacı gözlem altındakilere sürekli izleniyormu(cid:2) hissi uyandırmaktır.
Gözetleme kulesinde hiç kimse olmasa bile.(cid:2)
19 Tahar Ben Jelloun, a.g.e., s. 22