Interne geneeskunde en chirurgie

624 Pages·2009·20.388 MB·Dutch

by  drs. IJ. D. Jüngen (auth.)

Interne geneeskunde en chirurgie
Interne geneeskunde en

chirurgie
drs. IJ.D. Jüngen

BohnStafleu vanLoghum
Houten2009
© 2009 Bohn Stafl eu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd,
opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in
enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopie-
en of opnamen, hetzij op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelij-
ke toestemming van de uitgever.
Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van ar-
tikel 16b Auteurswet 1912 j° het Besluit van 20 juni 1974, Stb. 351, zoals gewijzigd
bij het Besluit van 23 augustus 1985, Stb. 471 en artikel 17 Auteurswet 1912, dient
men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting
Reprorecht (Postbus 3051, 2130 KB Hoofddorp). Voor het overnemen van (een)
gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewer-
ken (artikel 16 Auteurswet 1912) dient men zich tot de uitgever te wenden.
Samensteller(s) en uitgever zijn zich volledig bewust van hun taak een betrouwba-
re uitgave te verzorgen. Niettemin kunnen zij geen aansprakelijkheid aanvaarden
voor drukfouten en andere onjuistheden die eventueel in deze uitgave voorkomen.
ISBN 978 90 313 4975 3
NUR 897
Ontwerp omslag: Bottenheft, Marijenkamp
Ontwerp binnenwerk: Studio Bassa, Culemborg
Automatische opmaak: Crest Premedia Solutions (P) Ltd, Pune
Bohn Stafl eu van Loghum
Het Spoor 2
Postbus 246
3990 GA Houten
www.bsl.nl
Inhoud
Woord vooraf 15
Over de auteur 17
Redactionele verantwoording 19
1 Medisch meedenken 23
1.1 Inleiding 23
1.2 Anamnese 23
1.3 Speciële anamnese 25
1.4 Algemene anamnese 29
1.5 Onderzoek 29
1.5.1 Lichamelijk onderzoek 32
1.5.2 Specieel onderzoek 32
1.6 Klinisch redeneren in acute situaties 33
1.7 Diagnose 36
1.8 Behandeling 36
2 Infectieziekten 37
2.1 Inleiding 37
2.1.1 Besmetting, infectie en ontsteking 37
2.1.2 Ziektekiemen en besmettingswegen 37
2.1.3 Belangrijke begrippen bij infectieziekten 38
2.1.4 Meldingsplicht infectieziekten 38
2.1.5 Afweer en vaccinatie 39
2.1.6 Door het rijksvaccinatieprogramma ‘uitgestorven’
infectieziekten 41
2.1.7 Importziekten door wereldreizen en vluchtelingen 42
2.2 Virale infecties 42
2.1.1 Aërogene virusinfecties 43
2.2.2 Enterale virusinfecties 51
2.2.3 Virusinfecties via de huid en slijmvliezen 54
2.3 Bacteriële infecties 69
2.3.1 Aërogene bacteriële infecties 69
6 Interne geneeskunde en chirurgie
2.3.2 Voedselvergiftiging door toxinen en bacteriële
infectie van de darm 79
2.3.3 Bacteriële infecties via de huid en slijmvliezen 84
2.4 Infecties door andere ziektekiemen dan bacteriën en
virussen 89
2.4.1 Toxoplasmose 89
2.4.2 Malaria 91
2.4.3 Candida-infectie 93
3 Aandoeningen van het steun- en bewegingsapparaat 94
3.1 Inleiding 94
3.2 Reumatische aandoeningen algemeen 94
3.2.1 Symptomen 95
3.2.2 Aanvullend onderzoek 96
3.2.3 Behandeling 97
3.3 Infl ammatoire aandoeningen 100
3.3.1 Reumatoïde artritis 100
3.3.2 Systemische lupus erythematodes 105
3.3.3 Sclerodermie 108
3.3.4 Polymyositis en dermatomyositis 109
3.3.5 Syndroom van sjögren 110
3.3.6 Polymyalgia rheumatica 111
3.4 Spondylartropathieën 111
3.4.1 Ziekte van bechterew 112
3.4.2 Artritis psoriatica 113
3.5 Artrose 113
3.6 Metabole gewrichtsaandoeningen 116
3.6.1 Jicht 116
3.6.2 Pseudojicht 117
3.7 Gewrichtsaandoeningen en interne ziektebeelden 118
3.8 Gewrichtsaandoeningen en infecties 118
3.8.1 Infectieuze artritis 119
3.8.2 Lyme-artritis (ziekte van lyme) 119
3.8.3 Acuut reuma 120
3.9 Botaandoeningen 121
3.9.1 Osteoporose 121
3.9.2 Osteomalacie en rachitis 125
3.9.3 Ziekte van paget 125
3.10 Wekedelenaandoeningen 126
3.10.1 Myalgie 126
3.10.2 Fibromyalgie (fi brositis) 126
3.10.3 Periarthritis humeroscapularis (frozen shoulder) 126
3.10.4 Lumbago 127
Inhoud 7
3.11 Algemene opvang bij een verwonding 127
3.11.1 Bewaking van de luchtweg en
de cervicale wervelkolom (a) 127
3.11.2 Bewaking van de ademhaling (b) 129
3.11.3 Bewaking van de circulatie en controle van
uitwendige bloedingen (c) 130
3.11.4 Bewaking van de neurologische toestand (d) 130
3.11.5 Beoordeling van de gehele patiënt (e) 131
3.12 Fracturen 131
3.12.1 Indeling fracturen 131
3.12.2 Symptomen 133
3.12.3 Onderzoek 134
3.12.4 Complicaties 135
3.12.5 Fractuurgenezing 136
3.12.6 Stoornissen in de fractuurgenezing 138
3.12.7 Complicaties bij de fractuurgenezing 139
3.12.8 Fractuurbehandeling 141
3.13 Specifi eke aandoeningen 145
3.13.1 Aandoeningen aan het hoofd 145
3.13.2 Aandoeningen aan de wervelkolom 148
3.13.3 Aandoeningen van de thoraxwand 155
3.13.4 Aandoeningen aan de schouder en de bovenarm 159
3.13.4 Aandoeningen aan de elleboog en onderarm 163
3.13.5 Aandoeningen van pols en hand 166
3.13.6 Aandoeningen van de heup en het bovenbeen 170
3.13.7 Aandoeningen van de knie, onderbeen en voet 175
4 Bloedaandoeningen 178
4.1 Inleiding 178
4.2 Anemie 178
4.2.1 Aanmaak 179
4.2.2 Afbraak 180
4.2.3 Symptomen 180
4.2.4 Onderzoek en behandeling 181
4.2.4 Indelingscriteria 181
4.3 Polycytemie 190
4.4 Afwijkingen van het wittebloedbeeld 190
4.4.1 Algemeen 191
4.4.2 Leukemie 192
4.4.3 Hodgkin- en non-hodgkinlymfomen 197
4.4.4 Ziekte van kahler 198
4.5 Normaal stollingsmechanisme 200
4.6 Afwijkingen in de bloedplaatjes 203
8 Interne geneeskunde en chirurgie
4.7 Afwijkingen in de stollingseiwitten 205
4.8 Behandeling van stollingsafwijkingen
(medicamenteus) 207
5 Bloedvaten 209
5.1 Inleiding 209
5.2 Atherosclerose 209
5.2.1 Oorzaken 210
5.2.2 Atherosclerose van de perifere vaten 215
5.2.3 Chronische arteriële obstructie van de onderste
extremiteiten 215
5.2.4 Acute arteriële afsluiting 220
5.3 Afwijkingen van de coronairarteriën 222
5.3.1 Oorzaken 223
5.3.2 Angina pectoris 223
5.3.3 Hartinfarct 227
5.4 Afwijkingen van de andere arteriën 232
5.4.1 Trombose en embolie 233
5.4.2 Aneurysma 235
5.4.3 Ontsteking van bloedvaten 240
5.5 Afwijkingen van de venen 240
5.5.1 Trombose 240
5.5.2 Varices 243
5.5.3 Chronische veneuze insuffi ciëntie 246
5.5.4 Ontstekingen 247
6 Hartaandoeningen 248
6.1 Inleiding 248
6.2 Endocard 248
6.2.1 Endocarditis 248
6.2.2 Hartklepafwijkingen 250
6.3 Myocard 256
6.3.1 Myocarditis 257
6.3.2 Cardiomyopathie 257
6.4 Pericard 258
6.4.1 Droge pericarditis 258
6.4.2 Natte pericarditis 259
6.5 Afwijkingen prikkelgeleidingssysteem 260
6.5.1 Sinusbradycardie 260
6.5.2 Sinustachycardie 262
6.5.3 Vroegtijdige contracties 262
6.5.4 Paroxysmale supraventriculaire tachycardie 263
6.5.5 Paroxysmale ventrikeltachycardie (pvt) 264
6.5.6 Atriumfi brilleren 265
Inhoud 9
6.5.7 Ventrikelfi brilleren 266
6.5.8 Hartblok 269
6.5.9 Asystolie 270
6.5.10 Sick-sinus-syndroom 271
7 Longaandoeningen 272
7.1 Inleiding 272
7.2 Respiratie en respiratoire insuffi ciëntie 272
7.2.1 Oorzaken 273
7.2.2 Symptomen 274
7.2.3 Behandeling 275
7.2.4 Cor pulmonale als complicatie 276
7.3 Symptomen en onderzoek bij longziekten 276
7.3.1 Specifi eke klachten 277
7.3.2 Lichamelijk onderzoek 277
7.3.3 Aanvullend specifi ek (laboratorium)onderzoek 279
7.4 Ontstekingen van de luchtwegen en longen 283
7.4.1 Acute bronchitis 283
7.4.2 Pneumonieën 285
7.5 Astma en COPD 291
7.5.1 Inleiding 291
7.5.2 Astma bronchiale 295
7.5.3 Copd 296
7.5.4 Behandeling van astma en copd 299
7.6 Longembolie en longinfarct 302
7.6.1 Symptomen en onderzoek 302
7.6.2 Behandeling 304
7.7 Longcarcinoom 305
7.7.1 Oorzaken 306
7.7.2 Longkankertypen 306
7.7.3 Symptomen 307
7.7.4 Onderzoek 309
7.7.5 Behandeling 311
7.8 Sarcoïdose 313
7.8.1 Symptomen 313
7.8.2 Onderzoek 313
7.8.3 Behandeling 314
7.9 Bronchiëctasieën 314
7.9.1 Oorzaken 314
7.9.2 Symptomen 315
7.9.3 Onderzoek 315
7.9.4 Behandeling 315
7.10 Pleura-aandoeningen 315
10 Interne geneeskunde en chirurgie
7.10.1 Hydrothorax 315
7.10.2 Pleuritis 316
7.10.3 Pleuratumoren 318
7.10.4 Hematothorax 318
7.11 Pneumothorax (klaplong) 319
7.11.1 Vormen van pneumothorax 319
7.11.2 Symptomen 321
7.11.3 Onderzoek 322
7.11.4 Behandeling 322
7.11.5 Complicaties 323
8 Aandoeningen aan het maag-darmkanaal 324
8.1 Inleiding 324
8.2 Mondholte 324
8.2.1 Lip-, kaak- en gehemeltespleet (cheilo-, gnatho-
en palatoschisis) 325
8.2.2 Mondslijmvliesontsteking (stomatitis) 326
8.2.3 Cariës 328
8.2.4 Aandoeningen van de speekselklieren 328
8.2.5 Lip- en tongcarcinoom 330
8.3 Aandoeningen van de slokdarm 331
8.3.1 Oesofagitis 331
8.3.2 Hernia hiatus oesophagi 333
8.3.3 Slokdarmcarcinoom 337
8.3.4 Oesophagusdivertikel 339
8.3.5 Oesophagusvarices 340
8.3.6 Achalasie 343
8.4 Maag 344
8.4.1 Gastritis 345
8.4.2 Ulcus pepticum 349
8.4.3 Maagcarcinoom 354
8.4.4 Bariatrische chirurgie 359
8.5 Alvleesklier 360
8.5.1 Pancreatitis 361
8.5.2 Pancreascarcinoom 367
8.6 Lever en galblaas 369
8.6.1 Hepatitis 370
8.6.2 Levercirrose 371
8.6.3 Levertumoren 378
8.6.4 Galgangatresie 379
8.6.5 Galstenen 379
8.6.6 Galblaasontsteking 383
8.6.7 Galwegontsteking 384