Friedrich Nietzsche Friedrich Wilhelm Nietzsche, 15 Ekim 1844’te, Kuzeydoğu Almanya’nın, babasının papaz olduğu küçük bir kasabasında, Röcken’de doğdu. Beş yaşın dayken babası ölünce, annesi, kızkardeşi ve halalanyla birlikte Naumburg’a göçen küçük Fritz, orta öğrenimini ünlü ‘klasik’ okul Schulpforta’da tamamla dı. Yüksek öğrenimi için önce teoloji okumaya başlayan Nietzsche, hocası bil gin Ritschl’ın etkisiyle filolojiye, özellikle de Eski Yunan incelemelerine kaydı. Leipzig ve Bonn üniversitelerinde okuduktan sonra, henüz doktorasını bile vermemişken, 1869 yılında (yirmi beş yaşındayken) İsviçre’nin Basel Üniver- sitesi’nin Klasik Filoloji Kürsüsü’ne Onursal Profesör olarak çağrıldı. Bu sıralarda Schopenhauer’in felsefesi ve Wagner’in müziğine hayranlık besleyen gencin ilk yapıtı, Tragedyanm Doğuşu, getirdiği yepyeni kültür anla yışı ve çağdaşlık yorumuyla, hem ilgi uyandırdı hem de şimşekleri üzerine çek ti. Bunu, özellikle ahlak konulannda yoğunlaşan çeşitli kitaplan izledi. 1879’da gönüllü olarak katıldığı 1870 Alman-Fransız savaşında geçirdiği hastalıklann sonuçlannm (başağrısı, uykusuzluk) iyice artmasıyla, üniversite deki görevinden emekliye ayrılarak, sağlığını korüyabileceği bir yer arayışı içinde, kışları İtalya kıyılarında, yazlan İsviçre dağlannda yaşayarak, kendim tamamıyla yazılarına verdi. 1883’te, bir yıl önce tanıştığı Rus asıllı kadın şair Lou Salome’nin de verdiği yücelme duygusuyla. Böyle Söyledi Zerdüşt’ün ilk ki tabım yazdı. Bunu. 1885’e dek, ikinci, üçüncü ve dördüncü kitaplar ile, Zer düşt'ün içeriğine ‘düzyazı’ olarak yaklaşan iyinin Ve Kötünün Ötesinde (1885) ve Ahlakın Soykütüğü (1887) izledi. Zerdüşt sonrası döneminde, çeşitli zamanlarda çeşitli başlıklar tasarlayarak,, bir ‘büyük yapıt’ yazmaya girişen Nietzsche, son üretken yılı olan 1888’de, sı rayla Wağner Olayı, Putların Batışı, Deccal, Ecce Homo ve Dionysos Dithyram- bosları adlı kitaplarını tamamladı. 1889 yılının ilk günlerinde, Torino’da, so kakta kırbaçlanan bir beygirin boynuna sanlıp ağlamaya başlayan düşünür, öğrencilik yıllannda aldığı frengi mikrobu sonucu olduğu tahmin edilen çıl gınlığa gömüldü. 1900 yılına dek tinsel karanlık içinde bitkisel denebilecek yaşamım sürdüren Nietzsche, etkileri kendisinden sonraki yüzyılda yaygın olacak düşünce ürünlerini geride bırakarak 25 Ağustos’ta ‘bengiliğe’ göçtü... Nietzsche Bütün Yapıtları eleştirel toplu BASIM Giorgio Colli / Mazzino Montinari Bölüm I : Gençlik Yazıları Bölüm II : Filoloji Yazıları Bölüm III: Kitapları Bölüm IV : Defterleri Bölüm V : Mektupları Yayın Kurulu Oruç Aruoba - Mustafa Tüzel - Can Alkor Waller de Gruyıer ¿1 Co Hakıısuidıa Publisliing Company Ithaki Yayınlarj Edilions Gallimard Adelphi Eâiziont Berlin Tokyo İstanbul Paris Milano DEEGRUYTER FRIEDRICH NIETZSCHE İnsanca Pek İnsanca 1 Özgür Tinliler İçin Bir Kitap Çeviren: Mustafa Tüzel BÜTÜN YAPITLARI BÖLÜM III / CİLT. 6 i t b a k i İstanbul / 2007 Ithaki Yayınlan - 200 Nietzsche Bütün Yapıdan / Eleştirel Toplu Basım - 4 Giorgio Colli / Mazzino Montinari ISBN 975-8725-26-2 insanca Pek insanca I Friedrich Nietzsche Kitabın özgün adı: Menschliches Allzumenschliches I 2. Baskı İstanbul, Kasım 2007 © Walter de Gruyter & Co. © Ithaki, 2007 Yayıncının yazılı izni olmaksızın alıntı yapılamaz. Die Herausgabe dieses Werkes wurde aus Mitteln des Goethe-Instituts gefördert. Bu yapıtın yayımlanması Goethe-lnstitut’un katkılarıyla gerçekleşmiştir. Yayına Hazırlayan: Ahmet Öz Kapak Tasanmı: Murat Özgül Kapak Uygulama: Cemile Öz Sayfa Düzeni ve Baskıya Hazırlık: Yeşim Ercan Kapak ve İç Baskı: İdil Matbaacılık Ithaki™ Penguen Kitap-Kaset Bas. Yay. Paz. Tic. Ltd. Şti.’nin yan kuruluşudur. Ithaki Yayınlan Mühürdar Cad. iller Ertüzün Sok. 4/6 81300 Kadıköy İstanbul Tel: (0216) 330 93 08 - 348 36 97 Faks: (0216) 449 98 34 E-posta: [email protected] www.ithaki.com.tr Em B uch für freie Geister. Dem Anclenken Voltaire« geweiht zur Gedächtniss«Feier semes Todestages, iliïs 30> Mal 1778. Voti. Friedrich Hieiissche, C8EMRIT2 1878> Verlag von Ernst Schmeltznsr. fhtn ST. PSTEJlSBeSS SAJ«H.K fcFSSCİffiACKüR SCÎOf îTZOÜKrr »>>»1 « #,» *i mw,. f,»mas«o tJimmm Uwf^BwrU)MJUw« Vjfc «« N » îiPÎ-tÖlK lOIfJOS- E. STEUİE» »AVI» N«TT « » « VntMttt SÜ««. *»« insanca Pek insanca I’in ilk baskısının kapağı. Sorrento’da bir kış konaklaması (1876’dan 1877’ye) sırasın da oluşan bu monologsal kitap, 30 Mayıs 1878 tarihinin yakın laşması, tinin en büyük özgürleştiricilerinden birine tam saatin de kişisel bir saygı sunma arzusunu çok canlı bir biçimde uyan- dırmasaydı, şimdi kamuoyuna açılmayacaktı. İNietzsche’nin Birinci Baskı’ya Notu, 1878]