INNOWACJE W TURYSTYCE Współpraca sieciowa Co słychać w dizajnie Małopolski Festiwal ...

19 Pages·2014·10.02 MB·Polish

4

nr (31) 2013 GRUDZIEŃ ISSN 1898-5009
Periodyk wydawany przez Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego
INNOWACJE W TURYSTYCE
Współpraca sieciowa
Co słychać w dizajnie
Małopolski Festiwal Smaku
iMalopolska.eu
INNOWACJE DLA MAŁOPOLSKI
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
T urystyka jak każda bran- w warstwie analogowej i cyfrowej 33 jed- ponad 100 specjałów na Liście Produktów
ża gospodarki poddana nostek Informacji Turystycznej. Promocji Tradycyjnych, za rok zorganizujemy 10 ju-
jest presji konkurencyj- regionu służy także projekt Camperowa bileuszowy Małopolski Festiwal Smaku,
nej. W warunkach wzrastającej Koralowa Promocja Małopolski, o któ- a już pod koniec tego roku małopolskie
dostępności komunikacyjnej rym szerzej pisze Elżbieta Tomczyk-Micz- przysmaki będzie można kupić w Delikate-
i możliwości, jakie oferują ta- ka z Małopolskiej Organizacji Turystycznej. sach Alma na terenie całego kraju.
nie linie lotnicze, jakość oferty Szczególne znaczenie na mapie tury- O tym, że marzenia mogą zmieniać rze-
turystycznej musi być stale we- stycznej Małopolski ma Szlak Architektury czywistość świadczy prezentowana w tym
ryfikowana i ulegać poprawie. Drewnianej, który w październiku 2013 ro- numerze IS historia powstania pierwszego
Niezbędne jest więc wdrażanie ku otrzymał Złoty Certyfikat w konkursie na w Małopolsce bolidu wyścigowego, który
w turystyce innowacji, które najlepszy produkt turystyczny Polskiej Or- został zbudowany przez studentów AGH.
stanowią przewodni temat niniejszego nu- ganizacji Turystycznej. Warto przypomnieć, Wszystkich zainteresowanych tych projek-
meru Innowacyjnego Startu. Rozpoczyna że co roku, od czerwca do sierpnia, w każ- tem, jak również ewentualnych sponsorów
go wywiad z Prof. Jadwigą Berbeką z Ka- dą niedzielę, w drewnianych obiektach na odsyłam do lektury tekstu dr. inż. Danie-
tedry Turystyki Uniwersytetu Ekonomicz- Szlaku odbywają się koncerty w ramach cy- la Prusaka – opiekuna naukowego zespo-
nego w Krakowie, która przedstawia różne- klu Muzyka Zaklęta w Drewnie. łu AGH Racing. Swoje marzenia realizuje
go typu innowacje w tej branży ilustrowane Duże znaczenie dla rozwoju turystyki również absolwent Geografii i Gospodar-
doświadczeniami z własnych podróży. w regionie ma również innowacja organiza- ki Przestrzennej Piotr Firlej, który prowa-
Małopolska posiada wyjątkowy poten- cyjna jaką jest wprowadzony od tego roku dząc własną firmę turystyczną promuje roz-
cjał w dziedzinie turystyki o czym najlepiej system wspólnego karnetu narciarskiego wój Pogórza. O współorganizowanej przez
świadczy liczba 12 milionów odwiedzają- TatrySki dla pięciu ośrodków narciarskich: niego imprezie Żniwa w Paryi i innych cie-
cych, którzy przyjechali tu w 2012 r. Jest to Czorsztyn-Ski, Kotelnica, Bania i Kaniówka kawych projektach można dowiedzieć się
również pierwszy region w skali kraju pod w Białce Tatrzańskiej oraz Jurgów-Ski. Do z zamieszczonego z nim wywiadu.
względem liczby obiektów UNESCO (znaj- nowych atrakcji turystycznych Małopolski Z lektury działu Co słychać w dizajnie
duje się tu ich aż 14). Z lektury tekstu Ka- należą niewątpliwie geoparki, których rolę można dowiedzieć się (i zobaczyć) jak wy-
jetana d’Obyrna, Prezesa Zarządu Kopalni i lokalizację w regionie przybliżają w tym gląda koncepcyjny projekt schronienia
Soli „Wieliczka” SA będą się mogli Państwo numerze IS pracownicy naukowi Katedry w górach o nazwie Huba. Jest ono energe-
dowiedzieć o innowacjach wprowadzonych Geologii Ogólnej i Geoturystyki Akademii tycznie niezależne, atrakcyjne pod wzglę-
w jednym z obiektów wpisanych na tą pre- Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Również dem architektonicznym, może znajdować
stiżową listę. W zeszłym roku uruchomiono miłośnicy agroturystyki znajdą tu szereg in- się na większych wysokościach niż położo-
w kopalni nowy szlak – trasę górniczą, na formacji o podejmowanych w tym zakresie ne w dolinach schroniska i co równie istot-
której można poznać specyfikę górnicze- działaniach w Małopolsce, jak na przykład ne robi bardzo dobre wrażenie.
go fachu a prowadzone są także prace nad oferty specjalistyczne: Małopolska Wieś W dziale Pomysł na biznes prezentujemy
multimedialną ekspozycją w komorach Lill Pachnąca Ziołami, Małopolska wieś dla historię sukcesu założycieli portalu www.
Górna i Kazanów. dzieci, czy też Małopolska wieś dla senio- yougo.pl wraz z wersją mobilną. Kilka ty-
Cieszy, iż podejmowane są działania rów. Więcej informacji o ofercie małopol- godni temu wygrali oni konkurs Appaward
zmierzające do wykreowania innowacyj- skiej agroturystyki można znaleźć na stro- 2013 w kategorii Edukacja dla urządzeń
nej i atrakcyjnej oferty czasu wolnego dla nie www.agroturystyka.visitmalopolska. z systemem operacyjnym Android. Dzięki
wzmocnienia przewagi konkurencyjnej pl. Samorząd Województwa Małopolskie- ofercie tej firmy, założonej w Inkubatorze
regionu. Niewątpliwą innowacją w Mało- go wspiera inicjatywy mające na celu bu- Technologicznym przy Krakowskim Parku
polsce jest uruchomienie w 2012 roku Ma- dowę silnej marki Małopolski Smak. Dzia- Technologicznym, turyści mogą otrzymać
łopolskiego Systemu Informacji Turystycz- łania te przyniosły już konkretne rezultaty pomoc na etapie planowania wakacji, w ich
nej opartego na systemie zintegrowanych – 11 produktów objętych unijną ochroną, trakcie oraz po zakończeniu.
Wszystkim zainteresowanym uzyska-
niem wsparcia w prowadzeniu działalności
INNOWACJE W TURYSTYCE SPIS TREŚCI gospodarczej (nie tylko w obszarze turysty-
ki) polecam lekturę tekstu pt. Biznes w cie-
niu prastarej puszczy. Właścicielka hotelu
1 Wydarzenia. Co się dzieje w regionie? 2 Innowacje w turystyce 5 Turystyka
dla koni w gospodarstwie Oblaszki dzieli się
w Małopolsce 7 Małopolskie Stowarzyszenie Doradztwa Rolniczego 8 Współ-
w nim swoimi doświadczeniami ze współ-
praca sieciowa 9 Dobre praktyki 11 Od biznesplanu do praktyki 14 Co słychać
pracy z pracownikami Punktu Konsultacyj-
w dizajnie 17 Pomysł na biznes 18 Agroturystyka 20 Biznes w cieniu prastarej
nego KSU w MARR w ramach projektu pilo-
puszczy 21 Wsparcie biznesu 22 Podziemne innowacje dla turystów 24 Małopol-
tażowego Asysta w prowadzeniu działalności
ski Festiwal Smaku 25 Małopolski System Informacji Turystycznej 26 Turystyka zi-
mowa 27 Camper Małopolski 28 Szlak Architektury Drewnianej w Małopolsce okł. gospodarczej.
III Atrakcyjna Małopolska okł. IV Małopolski Inkubator Przedsiębiorczości 2014 Podejmowane działania innowacyjne
w małopolskiej turystyce zwiększają kon-
kurencyjność naszego regionu i wpływają
REDAKTOR NACZELNY: Łukasz Mamica (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie) na wzrost dochodów mieszkańców. Budo-
SEKRETARZ REDAKCJI: Piotr Kopyciński (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie)
ZESPÓŁ REDAKCYJNY: Tomasz Bluszcz (Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego), Agnieszka Bachórz (Urząd Marszałkowski Województwa Ma- wanie marki Małopolski, zwłaszcza wśród
łopolskiego), Joanna Domańska (Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego), Monika Machowska (Krakowski Park Technologiczny Sp. z o.o.), Woj- turystów zagranicznych, to proces wielo-
ciech Przybylski (Krakowski Park Technologiczny Sp. z o.o.), Jadwiga Widziszewska, Anna Armuła (Centrum Transferu Technologii, Politechnika Krakowska),
letni, choć przynoszący już wymierne efek-
Olga Warzecha (Centrum Transferu Technologii, Akademia Górniczo-Hutnicza), Leszek Skalny (Tarnowska Agencja Rozwoju Regionalnego), Piotr Żabicki (Cen-
trum Innowacji Transferu Technologii i Rozwoju Uniwersytetu Jagiellońskiego), Elżbieta Sztorc (Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego), Adelina ty. Więcej o małopolskiej turystyce można
Kasprzak (Centrum Transferu Technologii Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie) znaleźć na portalu www.visitmalopolska.pl.
KONTAKT Z REDAKCJĄ: Departament Rozwoju Gospodarczego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego,
Łukasz Mamica
tel.: [phone]; fax: [phone]; e-mail: [email protected]
NAKŁAD: 2 500 egz. OPRACOWANIE GRAFICZNE: Krzysztof Sanecki DRUK: Drukarnia PASAŻ [redaktor naczelny]
WYDARZENIA. CO SIĘ DZIEJE W REGIONIE?
Foto: © Janusz Gawron Foto: © Janusz Gawron
Małopolska doceniona
Certyfikatu nominowała 3 produkty. Galę
Certyfikatów 2013 poprowadziła Martyna
Wojciechowska Redaktor Naczelna Natio-
przez branżę turystyczną nal Geographic Traveler, który objął pa-
tronatem medialnym tegoroczną XI edy-
cję konkursu.
Gala poznańskich targów przyniosła rów-
nież rozstrzygnięcie konkursu „7 nowych cu-
Małopolska powróciła z targów tu- Złoto dla Szlaku dów Polski” organizowanego przez National
rystycznych TourSalon 2013 w Po- Geographic Traveller. Spośród 32 nominacji
Architektury Drewnianej,
znaniu z naręczem nagród. Kon- czytelnicy pierwsze miejsce przyznali Dolin-
kursy, których uroczyste rozstrzygnięcie certyfikat dla Małopolskiej kom Krakowskim – parkowi krajobrazowe-
miało miejsce w dniu 18 października br. mu w Małopolsce (www.zpkwm.pl/krakow/
Wsi dla Seniorów,
podczas gali pokazały, jak bardzo produk- parki.html#p3).
ty turystyczne Małopolski są doceniane a Dolinki Krakowskie Czytelnicy głosowali też na 16 najpięk-
przez środowisko branży turystycznej. Naj- niejszych miejsc w Polsce, które chronione
zostały jednym
większy z odniesionych sukcesów to Złoty są w ramach sieci Natura 2000 i tu również
Certyfikat dla najlepszego produktu tury- z 7 nowych Cudów Polski doceniono nasz region – wśród miejsc wy-
stycznego Polski, który otrzymał Szlak Ar- różnionych znalazły się Małe Pieniny.
chitektury Drewnianej Małopolski. Nagro- Tegoroczne Targi Regionów i Produktów
da ta przyznawana corocznie dla jednego Turystycznych w Poznaniu należy uznać za
tylko produktu w skali kraju wiąże się ze sfi- polska Wieś dla Seniorów” oraz wyróżnie- wyjątkowo udane. Niekonwencjonalna pre-
nansowaniem przez Polską Organizację Tu- nie dla BUKOVINA Terma Hotel Spa z Buko- zentacja regionu podczas Tour Salon 2013
rystyczną kampanii reklamowej o wartości winy Tatrzańskiej. przyniosła również medal Acanthus Aureus
100 tysięcy zł. Certyfikat dla Małopolskiej Wsi dla Senio- dla stoiska Małopolski. Stoisko zostało zain-
Szlak Architektury Drewnianej jest to rów sprawia, że Małopolska staje się pierw- scenizowane wokół Campera Małopolskie-
niewątpliwie unikatowy na skalę światową szym w kraju regionem, który posiada aż go, a głównym motywem dekoracji i pro-
szlak obejmujący ponad 250 obiektów za- 3 certyfikowane przez POT produkty tury- wadzonych interaktywnych form promocji
bytkowej architektury drewnianej, w tym styki wiejskiej. Wcześniej wyróżnione zo- były czerwone małopolskie korale.
8 obiektów wpisanych na listę UNESCO stały również – Małopolska Wieś Pachną- Wszystkim zwycięzcom gratulujemy!
(www.drewniana.malopolska.pl). Szlak po- ca Ziołami (2009) oraz Małopolska Wieś dla
wstał z inicjatywy Województwa Małopol- dzieci (2011). Pomysłodawcą szlaków jest
skiego w 2003 roku. Certyfikat z rąk preze- p. Bożena Srebro, Dyrektor Biura Sądeckiej
sa POT odebrał p. Leszek Zegzda – Prezes Organizacji Turystycznej. Projekty powsta-
Małopolskiej Organizacji Turystycznej oraz ły i rozwijają się przy wsparciu finansowym
p. Elżbieta Kantor, Dyrektor Departamentu z budżetu Województwa Małopolskiego
Turystyki, Sportu i Promocji Urzędu Marszał- w ramach konkursu Małopolska Gościnna.
kowskiego Województwa Małopolskiego. Kapituła konkursu w tym roku przyzna-
Tegoroczny konkurs przyniósł Małopol- ła w sumie 10 Certyfikatów Polskiej Organi-
sce Certyfikat POT dla najlepszego pro- zacji Turystycznej, z 42 zgłoszonych przez
duktu turystycznego przyznany Sądeckiej regionalne organizacje oraz 3 wyróżnienia.
Organizacji Turystycznej za produkt „Mało- Z 9 kandydatów zgłoszonych do Złotego Foto: © Janusz Gawron 1
INNOWACJE W TURYSTYCE
cie przez turystę rączki umocowanej przy
systemie nośnym plecaka. W każdym ta- Foto: © Krzysztof Berbeka
„W turystyce mamy do kim plecaku jest pojemnik z argonem pod
ciśnieniem 300 atm, który aktywuje się przy
pomocy małego ładunku wybuchowego,
umieszczonego we wspomnianej rączce.
czynienia z poszukiwaniem
Może to nastąpić także poprzez system ra-
diowy, na przykład przez opiekuna (prze-
wodnika) grupy. Napełnienie się gazem
autentyzmu produktów”
tych zbiorników/poduszek sprawia, że cię-
żar właściwy narciarza się zmniejsza i jest
szansa, że utrzyma się na powierzchni la-
winy. Jest to rozwiązanie coraz powszech-
niej stosowane zarówno w Europie, jak i na
świecie, tam gdzie jeździ albo chodzi się
w terenie trudnym, z istniejącym zagroże-
niem lawinowym. Najczęściej tego typu
plecaki są wykorzystywane przez narcia-
rzy znajdujących się poza szlakami, w tere-
nie niebezpiecznym – tzn. stromym, z dużą
ilością śniegu, szczególnie słabo związa-
nego z podłożem. Na przykład w Kaszmi-
rze Indyjskim – uznawanym za jedną z cie-
kawszych miejscówek freeridowych – co
drugi narciarz ma taki plecak ponieważ nie
ma tam służb ratowniczych, w dodatku nie
działają tam telefony komórkowe (z wyjąt- W ośrodkach narciarskich stosuje się ru- wyjazdu, jest ich połączenie, pakiet. Na
kiem kaszmirskich operatorów), czyli nie chome taśmy, przy pomocy których nar- przykład nowym produktem oferowanym
ma łączności i narciarze w razie sytuacji za- ciarze pokonują płaskie odcinki pomiędzy na Islandii jest „sail and ski”: pływanie łód-
grożenia są zdani tylko na siebie. wyciągami i innymi elementami infrastruk- ką żaglową po fiordach, docieranie nią do
Powstawanie innowacji w turystyce tury. W każdej formie turystyki kwalifikowa- odległych, niedostępnych inaczej rejonów
w sferze bezpieczeństwa związane jest nej można znaleźć tego typu rozwiązania górskich. Małą łódeczką (dingy) dopływa
Wywiad z Prof. dr hab. Jadwigą Berbeką
z pojawianiem się i wykorzystywaniem no- – ułatwiające jej uprawianie. się do brzegu. Podchodzi się pod górę na
z Katedry Turystyki Uniwersytetu Ekonomicznego wych materiałów. Są to na przykład tytano- Czy innowacje dotyczą również form tu- nartach turingowych, a po zdjęciu tzw. fok
we raki do wspinaczki górskiej – ich zaletą rystyki? (kolejna innowacja produktowa – paski syn-
w Krakowie
jest mniejsza waga, żagle wykonane z ke- Tak, w turystyce mamy do czynienia z pew- tetycznego materiału mocowane pod nar-
Foto: © Krzysztof Berbeka
vlaru, bardziej wytrzymale, co ma zapobie- nym poszukiwaniem autentyzmu produk- tami umożliwiające podchodzenie pod gó-
gać ich podarciu. tów. W związku z tym rozwija się np. tu- rę), przepięciu wiązań (następna innowacja:
Kolejna grupa innowacji produktowych rystyka doświadczeń (experience tourism). wiązania umożliwiające nie tylko trzyma-
nastawiona jest na podnoszenie wygody Bazuje ona na próbie pokazania turystom nie buta do zjazdu, ale i podnoszenie pięty
ŁUKASZ MAMICA: Czy w przypadku tu- Czy innowacje w turystyce mają zatem nowiąc przykład innowacji instytucjonal- użytkowników. Uważam, że ludzie gene- rzeczywistych form, rozwiązań, narzędzi przy podejściu), zjeżdża do drugiej zatocz-
rystyki możemy mówić o innowacjach, charakter powszechny? nych (w nawiązaniu do klasyfikacji innowa- ralnie są wygodni. Jeżeli będziemy im pod- wykorzystywanych w danych rejonach ki po przeciwnej stronie pasma górskiego,
a jeśli tak to jakie są ich typy? Można powiedzieć ogólnie tak: w masowej cji wg Hjalager). suwać produkty, które zwiększają ich wy- świata. Jest niezwykle ciekawa, ta odmien- co jest absolutnie fascynującym doświad-
turystyce innowacje nie są tak powszech- Czy istnieją także innowacje w sfe- godę, to będzie to dla nich przekonywujący ność jest intrygująca. czeniem połączenia wody i gór. Do wiązań
PROF. JADWIGA BERBEKA: Turystyka jest ne, bo powiedzmy sobie szczerze, popyt rze produktowej? argument, żeby wybierać dany produkt, Na przykład w Boliwii na Salar de Uyuni turingowych zazwyczaj wpina się buty tu-
związana z produktami o charakterze usłu- generuje turysta, który nie ma zbyt wyso- W sferze produktowej można dostrzec, iż czy miejsce, w którym jest on oferowany. czyli pustyni soli, obejmującej powierzch- ringowe, to kolejny przykład innowacji, po-
gowym, a sfera usługowa była postrzega- kich wymagań. Wystarczy mu: leżak, basen, innowacje ukierunkowane są na podnie- Przykładem innowacji związanych z wy- nię 120 tys. km kw. możemy zamieszkać zwalają na jazdę w dół, ale i na w miarę wy-
na przez lata jako nie innowacyjna. W zasa- drink i plaża. W zasadzie jest mu wszystko sienia bezpieczeństwa uprawiania tury- godą jest lekarstwo na chorobę morską, są w domach z soli, w których z soli oprócz godne podchodzenie pod górę – buty mają
dzie uznawano, że innowacje są związane jedno nad jakim morzem się znajduje. Na- styki. Dotyczy to turystyki przygodowej, to plastry ze skopolaminą, które przykle- ścian są nawet łóżka, również w restaura- dwie pozycje: wychyloną do przodu, przy
z przemysłem, a sfera usługowa była trak- tomiast te innowacje, które dotyczą profi- kwalifikowanej. Którykolwiek z podziałów ja się za uchem. W nurkowaniu np. używa cji wystrój jest z soli: szafki, stoły i półki. usztywnionej cholewce – do zjazdu oraz
towana trochę marginalnie. To się zmieni- lowanych rodzajów turystyki są kierowane turystyki aktywnej tutaj byśmy zastosowa- się skuterów morskich, dzięki którym nu- Jest to niezwykłe i mamy w tym przypadku z wyprostowaną, lżej dopiętą cholewką do
ło około 20 lat temu, kiedy stwierdzono, do bardziej wymagającego klienta. Wobec li, mamy do czynienia z dążeniem do zwięk- rek porusza sie pod wodą i w ten sposób rzeczywiście do czynienia z turystyką do- podejścia.
że sfera usług może też być uznana za in- czego poszukuje się tu rozwiązań, które szania bezpieczeństwa. Przede wszystkim nie musi pływać samodzielnie, zwłaszcza świadczeń. W krajach azjatyckich czy afry- Dzięki wykorzystaniu sprzętu turingowe-
nowacyjną. Na pytanie, czy w turystyce coraz bardziej odpowiadają ludziom, bo- następuje wykorzystanie coraz lepszych, jeżeli są duże dystanse i prądy, które trze- kańskich są domy robione na drzewach ze go można się znaleźć w miejscu, gdzie nie
można dostrzec innowacje, z przekona- wiem ułatwiają i uatrakcyjniają uprawianie bardzo nowoczesnych materiałów. ba pokonywać. względów bezpieczeństwa z obawy przed ma wyciągów, nie ma ludzi. Jest to poszu-
niem powiem: tak. Rynek jest na tyle tur- turystyki. Dobrym przykładem innowacyjności Myślę również, że szereg rozwiązań kon- dzikimi zwierzętami. Turyści mają szanse kiwanie nowych doświadczeń. Przykładem
bulentny i na tyle konkurencyjny, że aby W turystyce powszechne jest łączenie w turystyce, w celu zwiększania bezpie- strukcyjnych w produktach idzie w kierun- przespać się kilkanaście metrów nad zie- rejonu występowania innowacyjnych pro-
się na nim utrzymać, śledzić, a nawet wy- współpracy i konkurencji (co-opetition). czeństwa, jest zastosowanie plecaków ABS ku podniesienia jakości ich obsługi i kom- mią w kołyszących się konarach. duktów jest wspomniana Islandia. Jest to
przedzać pewne trendy musi się oferować Są to procesy dostrzegalne w wielu cen- (Avalanche Airbag System). Mają one w so- fortu korzystania. Przykładem może być Czy możemy wskazać przykłady wpły- po prostu niezwykle fascynująca wyspa ze
coś, co jest rozwiązaniem nowym, nierzad- trach turystycznych. Podmioty muszą ze bie duże poduszki – na kształt ABS w samo- linia nart, które są coraz szersze na całej wu konsumentów na charakter innowa- swoim powulkanicznym krajobrazem, nie-
ko niszowym. Wynika to z coraz silniej wy- sobą współpracować, choć de facto kon- chodach – normalnie puste i zwinięte, które długości, ale novum jest, że także pod sto- cji w turystyce? co księżycowym, gdzie na przykład były ro-
stępującej indywidualizacji produktów i re- kurują o klientów. Powstawanie klastrów mogą zostać wypełnione gazem w sytuacji pą, w celu ułatwienia jazdy po świeżym, Tego typu innowacją o charakterze pro- bione treningi symulacyjne właśnie przed
lacji w turystyce. turystycznych, produktów sieciowych jest zagrożenia porwaniem przez lawinę; odpa- głębokim śniegu, temu samemu służy pod- duktowym jest pewne łączenie produk- lotem na księżyc.
2 3
dość częstym zjawiskiem w turystyce, sta- lenie systemu następuje przez pociągnie- niesiony dziób, tzw. rocker. tów. Nie ma jednego, określonego typu ciąg dalszy na stronie 4 
INNOWACJE W TURYSTYCE TURYSTYKA W MAŁOPOLSCE
Foto: © Krzysztof Berbeka Foto: © arch. redakcja IS
Turystykę można wskazać jako jeden z sek-
torów, w którym bardzo często korzysta
się z innowacyjnych rozwiązań technolo-
gicznych w tym zakresie. Są to na przykład
mobilne aplikacje, bilety, karty pokładowe
dostępne w telefonach. Bardzo powszech-
nie wykorzystywane są portale społeczno-
ściowe, zarówno jako narzędzie promocji,
w tym także w zakresie marketingu szep-
tanego, jak również jako narzędzie sprze-
dażowe. W turystyce wykorzystywany jest
w sferze marketingu także efekt imprez ma-
sowych, po to żeby promować różnego ro-
dzaju produkty (wszyscy uczestnicy biegu
otrzymują butelkę wody mineralnej danej
marki ze specjalnie przygotowaną, okolicz-
nościową naklejką).
Innowacje mogą mieć charakter orga-
nizacyjny. Na przykład w Japonii, która jak
wiadomo jest krajem drogim, istnieje usłu-
ga polegająca na możliwości przesłania na
inną wyspę sprzętu narciarskiego, który jest
odbierany dwa, trzy dni wcześniej od tury-
sty przez wyspecjalizowaną firmę, przewo-
żony przez nią i czeka na niego w miejscu
docelowym. Nie ma więc konieczności sa-
dokończenie ze strony 3  (góry Atlas) transportujące bagaże i sprzęt modzielnego transportu tego sprzętu.
Innowacyjny charakter (innowacja orga- narciarski, konie w Turcji pod Arraratem, Czy w przypadku Małopolski możemy
nizacyjna, może nawet procesowa) ma wy- wielbłądy w Egipcie, transportujące nur- mówić o innowacjach w turystyce?
korzystanie helikoptera do przetranspor- ków i sprzęt nurkowy. Wydaje mi się, że w kontekście innowacji Foto: © arch. UMWM
towania narciarzy na szczyty górskie bądź Widać również innowacyjność w zakre- należy podkreślić powstanie małopolskie-
przełęcze, gdzie nie ma żadnej infrastruktu- sie korzystania z prosumpcji (kategoria po- go sytemu informacji turystycznej, który
ry narciarskiej, a co ważniejsze innych nar- wstała z połączenia słów pro-dukcja i kon- został w zeszłym roku wdrożony. Ma on no- Małopolska posiada wyjąt- Chodzi o to, żeby
ciarzy, skąd mogą rozpocząć zjazd, w abso- -sumpcja). Ponieważ mamy do czynienia woczesny charakter, opiera się na wykorzy- kowy potencjał kulturowy
lutnie dziewiczym terenie. z personalizacją produktu to konsument staniu nowych technologii. Jego celem jest i turystyczny w skali kraju,
Pewną innowacją organizacyjną jest wy- sobie sam opracowuje strategię jak spędzi udostępnienie turyście odpowiednich in- stanowiący o jej unikalności i popu- dobrze wypoczywało się
korzystywanie niekonwencjonalnych form czas tworząc szyty na miarę pakiet wyjaz- formacji. Infomaty dostarczające tego typu larności jako miejsca spędzania cza-
transportu ułatwiających dotarcie do miej- dowy. informacje są coraz bardziej powszechne. su wolnego.
sca uprawiania różnych form aktywności. Czy innowacje w turystyce dotyczą rów- W Małopolsce powstają również szlaki te- Małopolska to jeden z najchętniej
w Małopolsce…
Mogą to być np. zwierzęta: osły w Maroku nież sfery marketingowej? matyczne, które są bardzo interesujące, jak odwiedzanych regionów przez tury-
na przykład szlak architektury drewnianej. stów (w 2012 roku Małopolskę od-
Województwo jest dosyć uprzywilejowane wiedziło ponad 12 milionów osób),
jeśli chodzi o potencjał atrakcji turystycz- pierwszy w skali kraju pod wzglę-
Foto: © Krzysztof Berbeka
nych. W związku z tym właściwie wszystkie dem liczby obiektów UNESCO (14 Głównymi markami turystyczny- pobyty w uzdrowiskach, bogatych
rodzaje turystyki mają tutaj bogate możli- obiektów), liczby uzdrowisk (9 miej- mi Małopolski są: Kraków, Zakopa- w różnorodne wody mineralne.
wości rozwoju. scowości uzdrowiskowych), liczby ne, Kopalnia Soli w Wieliczce, co- Zagadnienie rozwoju oferty cza-
Innowacją jest dywersyfikacja produktu obiektów hotelarskich (440 obiek- raz większą popularnością cieszą su wolnego w strategii Małopolski
jakim jest ośrodek narciarski – próba ogra- tów), liczby uprawnień dla prze- się górskie i tematyczne szlaki tury- zajmuje miejsce szczególne. Szcze-
niczania sezonowości poprzez wprowa- wodników turystycznych i pilo- styczne, baseny geotermalne oraz ciąg dalszy na stronie 6 
dzenie oferty dla rowerzystów (głównie tów wycieczek (10 695 uprawnień).
downhill) w pozostałych porach roku. Ta- W Małopolsce – ze względu na du- Dynamika ruchu turystycznego w województwie małopolskim
kie działania można obserwować w pod- że zróżnicowanie terenu i bogate
14000
krakowskim ośrodku Siepraw Ski, w Myśle- dziedzictwo historyczne i kulturo- 13200
nicach na górze Chełm (miejmy nadzieję, że we doskonale rozwijają się wszelkie 12000 12454 11400 11870 12130
w tym sezonie zimowym ośrodek będzie formy turystyki: od miejskiej, kultu-
10300 10920
czynny) i wielu innych w województwie. rowej i aktywnej, poprzez turystykę 10000 9100 9600 9935 9757 8900 9300 9510
W zakresie każdej formy turystyki są po- rekreacyjną i prozdrowotną, aż po 8000 8000 8590
dejmowane innowacyjne działania. Wspo- turystykę biznesową. Duży nacisk 6900 7100 7200 7400
mnieć wypada, że udało się doprowadzić położony jest także na rozwój agro- 6000
w tym roku do wpisania na listę UNESCO turystyki, jako alternatywnej formy
kolejnych obiektów. Jest to bardzo ważne, spędzania czasu wolnego, zapew- Ogółem 4000 3266
2900 2696 2330 2500 2570 2620
bo daje ofercie turystycznej w Małopolsce niając w ten sposób dotarcie do Odwiedzający krajowi 2000 2000 2400
atut nowości. unikalnych i niszowych zwyczajów 1100
4 Odwiedzjący zagraniczni 0 5
Rozmawiał: Łukasz Mamica i tradycji wsi małopolskiej.
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
TURYSTYKA W MAŁOPOLSCE INNOWACJE W TURYSTYCE
Małopolskie Stowarzyszenie
Rozwój i doskonalenie produk- turystycznym i – w konsekwencji –
tów turystycznych oraz rozwój pro- zwiększenie liczby turystów odwie-
Doradztwa Rolniczego
duktów specjalistycznych, opar- dzających Małopolskę, a co za tym
tych na dziedzictwie regionalnym idzie – rozwój gospodarczy Mało-
– przyrodniczym i kulturowym – ma polski poprzez aktywizację lokal-
być punktem wyjścia do przygoto- nej społeczności i zwiększenie za-
wania spójnej i atrakcyjnej ofer- trudnienia. Małopolskie Stowarzyszenie Doradz- torem ponad 50 konferencji i seminariów. Liczba zrealizowanych wniosków: 88 093
ty turystycznej regionu, stanowią- W procesie wdrażania progra- twa Rolniczego z siedzibą w Uni- Stowarzyszenie specjalizuje się również – płatności bezpośrednie, 282 – renty struk-
cej motor kreowania turystycznej mu operacyjnego zakłada się pełną wersytecie Rolniczym w Krakowie w opracowywaniu strategii lokalnego roz- turalne, 4267 – wsparcie gospodarstw ni-
marki Małopolski. Oferta turystycz- współpracę z podmiotami branżo- (w skrócie MSDR) działa od 25.05.1993. Po- woju gospodarczego i społecznego (przy skotowarowych, 990 + 1080 – programy
na w założeniu ma być odpowie- wymi. Istotne jest skoncentrowanie siada osobowość prawną (jest zarejestro- wykorzystaniu metody uczestnictwa). rolnośrodowiskowe, 382 – dostosowanie
dzią na światowe trendy rosnące- wysiłku na rozwoju markowych pro- wane w Sądzie Wojewódzkim w Krakowie MSDR zajmuje się również działalnością gospodarstw do standardów UE, 494 + 141
go zapotrzebowania na autentyzm, duktów i walorów turystyki w re- pod nr 928) i zrzesza osoby fizyczne oraz wydawniczą, przygotowując i publikując – inwestycje w gospodarstwach rolnych, 13
regionalizm, indywidualizm i od- gionie, dedykowanych tak jego go- prawne. Stowarzyszenie jest również zare- książki i podręczniki oraz materiały edu- – ułatwienie startu młodym rolnikom, 192
czucie wyjątkowości i adresowa- ściom, jak i samym mieszkańcom jestrowane w Central Consultancy Register kacyjne dla uczestników projektów edu- + 27 – różnicowanie działalności rolniczej,
na będzie do zidentyfikowanych regionu. of DG1A w Brukseli pod nr CCR 18786. kacyjnych. Kontynuuje także rozpoczętą 1231 – doradztwo grupowe. Wartość pro-
grup docelowych, ze szczególnym Już teraz możemy pochwalić się w 1995 roku działalność wydawniczą w po- jektu: ok. 9 250 000 PLN.
uwzględnieniem grup o zróżnico- dynamicznym rozwojem ważnych Główne kierunki działania: staci kwartalnika „Wieś i Doradztwo”, wy- 5. „Agroturystyka i usługi towarzyszące”
wanych potrzebach i zaintereso- dla regionu kierunków, jakimi są:  edukacja z zakresu Wspólnej Polityki Rol- dawanego wspólnie z Zakładem Rolnictwa Projekt SAPARD w konsorcjum ze Związ-
waniach oraz wysokiej sile nabyw- turystyka religijna oraz bizneso- nej i integracji europejskiej, Światowego i Doradztwa Uniwersytetu Rol- kiem Chłopów Bawarskich – Monachium,
czej. Zgodnie z oczekiwaniami wa. W tym zakresie realizowane są  tworzenie sprzyjających warunków dla niczego w Krakowie (od 01.02.2012 r. z Za- Niemcy, Wyższą Szkoła Turystyki i Rekreacji
powinna nastąpić wyraźna popra- projekty unijne pn. „Promocja ofer- rozwoju doradztwa rolniczego i eduka- kładem Rozwoju Obszarów Wiejskich i Do- w Warszawie, DOOR Polska Sp. z o.o. w War-
wa standardu i gęstości infrastruk- ty turystyki religijnej Małopolski na cji rolniczej, radztwa). szawie i Europejskim Centrum Doradztwa
tury turystycznej oraz jakości obsłu- arenie międzynarodowej” oraz „Pro-  wykorzystanie potencjału intelektualne- Kluczowe projekty realizowane przez i Szkoleń w Białymstoku; w ramach projek-
gi turysty, co wpłynie na poprawę mocja turystyki biznesowej w Mało- go i badawczego uczelni i jednostek nauko- Stowarzyszenie: tu zrealizowano 34 szkolenia, przeszkolo-
rozpoznawalności marki „Małopol- polsce na rynkach zagranicznych”, wo-badawczych w realizacji zadań zgłasza- 1. „Konieczność przestrzegania zasad wza- no łącznie 762 osoby, ponadto zorganizo-
ska” oraz wzmocnienie pozycji kon- oba współfinansowane ze środków nych przez praktykę rolniczą, jemnej zgodności jako niezbędny warunek wano jednotygodniowy wyjazd studyjny
kurencyjnej regionu w tym obsza- MRPO na lata 2007-2013 z działania  rozwój doradztwa organizacyjnego, eko- uzyskiwania dopłat bezpośrednich – zasięg do Bawarii dla 80. osób, wydano 21 broszur
rze. Powinny zmniejszyć się różnice 8.1 Promocja Małopolski na arenie nomicznego, prawnego i finansowego do- wojewódzki”, Projekt realizowany w konsor- szkoleniowych, materiały do ćwiczeń oraz
w koncentracji ruchu turystyczne- międzynarodowej. tyczącego infrastruktury gospodarczej wsi, cjum z MODR w Karniowicach i MIR w Kra- zwarte opracowanie książkowe o objętości
go, a branża turystyczna powinna Dużym sukcesem jest także uru- gminy i regionu, kowie. W ramach projektu przeszkolono 246 stron (3 000 egz.). W realizacji projektu
rozwijać się dynamicznie, stając się chomienie w 2012 roku Małopol-  popularyzacja problematyki ochro- 5151 rolników w zakresie cross-compliance uczestniczyło 15 WODR i dzięki zaangażo-
jedną z głównych gałęzi rozwoju skiego Systemu Informacji Tury- ny środowiska, (253 szkolenia, teren woj. małopolskiego). waniu Dyrekcji i specjalistów zakładowych
gospodarczego regionu. stycznej, nowoczesnego systemu  umacnianie więzi zawodowej pracowni- Wartość projektu: 2 295 950 PLN. można było zrealizować ten projekt w skró-
dokończenie ze strony 5  Ważnym działaniem będzie tak- zintegrowanych w warstwie analo- ków doradztwa rolniczego i edukacji rolni- 2. „Wzmocnienie proekologicznego stylu conym okresie czasu, tj. z 14 miesięcy do 5,5
gółowe wytyczne w tym zakresie Oferta że rozwój ogólnodostępnej ba- gowej i cyfrowej 33 jednostek Infor- czej, życia młodzieży zamieszkującej dorzecze miesiąca. W projekcie zaangażowanych by-
w perspektywie do roku 2020 zosta- turystyczna zy turystycznej i rekreacyjnej w re- macji Turystycznej (IT), realizowa-  inspirowanie i rozwijanie twórczych ini- pradoliny górnej Wisły”. W ramach projek- ło 56 ekspertów krajowych wywodzących
ły zebrane w programie operacyj- gionie pod względem pojemności, nego w partnerstwie z 25 gminami cjatyw zmierzających do rozwoju środo- tu realizowane były interaktywne szkolenia się ze środowisk naukowych Krakowa, War-
w założeniu
nym pn. „Dziedzictwo i przemysły poprawy jakości oraz estetyzacji i powiatami z Małopolski, w ramach wisk lokalnych. dla młodzieży gimnazjalnej i ponadgimna- szawy, Białegostoku.
ma być
czasu wolnego”, przygotowanym przestrzeni publicznej, połączony Małopolskiego Regionalnego Pro- Działalność Stowarzyszenia ma na celu zjalnej pt. „Jak odpowiedzialnie korzystać
w oparciu o analizy i wyniki konsul- odpowiedzią na z podniesieniem standardu usług gramu Operacyjnego na lata 2007- integrację środowiska naukowego z prak- ze środowiska” – objęły one 4 cykle tema- Obecnie Stowarzyszenie organizuje kur-
tacji środowiskowych i społecznych. światowe trendy turystycznych, ze szczególnym -2013, Działanie 3.1. Rozwój infra- tyką rolniczą poprzez edukacyjne działania tyczne dla wybranych, 25. osobowych grup sy oraz programy z zakresu przedsiębior-
Zawiera on wyzwania rozwojowe rosnącego uwzględnieniem jakości obsługi tu- struktury turystycznej. Realizacja innowacyjne wspomagające rozwój rolnic- uczniów w zakresie: bioróżnorodności, czości, marketingu, agroturystyki, badań
dla polityki publicznej w zakresie zapotrzebo- rysty i profesjonalizmu kadr. projektu pozwoli turyście odwie- twa i obszarów wiejskich w regionie Polski ochrony wód, produkcji odpadów i zrów- rynku, zarządzania firmą, metodyki budo-
wzmacniania dziedzictwa i przemy- Istotnym aspektem działań stra- dzającemu Małopolskę na zasię- południowo-wschodniej, a w szczególności noważonego rozwoju, łącznie w projek- wania strategii rozwoju lokalnego, kształ-
wania na
słów czasu wolnego w Małopolsce. tegicznych jest promocja marko- gnięcie informacji w Punktach In- na obszarze województwa małopolskiego. cie zostało przeszkolonych 1 309 uczniów. cenia umiejętności komunikowania, WPR,
autentyzm,
Do najistotniejszych aspektów wych produktów turystycznych formacji Turystycznej w całym W realizacji swych celów Stowarzyszenie Prowadzono również debaty z samorzą- Funduszy Strukturalnych Unii Europej-
rozwoju oferty czasu wolnego regionalizm, Małopolski na rynkach krajowych regionie, co umożliwi zaplanowa- współpracuje z szeregiem instytucji krajo- dowcami, nauczycielami oraz działaczami skiej we współpracy z partnerami krajowy-
w Małopolsce należy wzmocnie- indywidualizm i zagranicznych poprzez aktywną nie trasy zgodnie z jego osobistymi wych i zagranicznych. Było i jest liderem społecznymi przy udziale młodzieży (łącz- mi i zagranicznymi. Kursy te kierowane są
nie źródeł tożsamości regionalnej, i odczucie współpracę z branżą turystyczną oczekiwaniami i zainteresowaniami. w projektach Unii Europejskiej. Do chwi- nie 2 698 osób). Na zakończenie odbyła się do nauczycieli przedmiotów ekonomicz-
wzrost dostępu do oferty czasu wyjątkowości i regionalnymi instytucjami zaan- O wszystkich naszych działaniach li obecnej zrealizowało około 40 dużych konferencja podsumowująca. Wartość pro- nych w średnich szkołach rolniczych, rol-
wolnego, kreowanie innowacyjnej gażowanymi w rozwój i promocję i osiągnięciach można przeczytać projektów oraz ponad 20 kursów i szkoleń, jektu: 559 248 PLN. ników prowadzących gospodarstwa rolne
i atrakcyjnej oferty czasu wolnego. turystyki, z wykorzystaniem nowo- na portalu www.visitmalopolska. których beneficjentami były różne grupy 3. „Spełnienie standardów w dziedzinie i gospodarstwa agroturystyczne, osób zaj-
Realizacja i wsparcie działań na czesnej platformy kreowania ruchu pl, zrealizowanym także w ramach zawodowe i społeczne mieszkające na ob- ochrony środowiska, zwierząt i konsumen- mujących się dodatkową działalnością po-
rzecz rozwijania, integrowania turystycznego, jakim jest Małopol- Małopolskiego Regionalnego Pro- szarach wiejskich. ta a uzyskanie dopłat bezpośrednich (ko- zarolniczą, liderów wiejskich, właścicieli
i wzbogacania istniejących oraz ski System Informacji Turystycz- gramu Operacyjnego na lata 2007- Stowarzyszenie organizuje także konfe- nieczność przestrzegania wymogów tzw. małych firm, doradców ośrodków doradz-
tworzenia nowych produktów ofer- nej (MSIT). Działania te prowadzo- -2013. rencje i seminaria. Ich tematyka jest zbliżo- cross-compliance) – zasięg wojewódzki”. twa rolniczego i izb rolniczych, przedstawi-
ty turystycznej Małopolski, tak, aby ne będą w sposób kompleksowy Zapraszam serdecznie do lektury. na do tematyki programów edukacyjnych, Projekt realizowany w konsorcjum z MODR cieli samorządów lokalnych, pracowników
ukształtować je w unikatowe, roz- i zrównoważony, z poszanowaniem Redakcja: Departament Turystyki, jednakże uczestniczy w nich o wiele szersza w Karniowicach i MIR w Krakowie. W projek- Oddziałów Regionalnych ARiMR, osób po-
poznawalne na rynkach międzyna- lokalnych tradycji i dziedzictwa Sportu i Promocji, Urząd Marszałkowski grupa osób, w tym także pracownicy nauki cie przeszkolono 8 738 rolników (283 szko- zostających bez pracy oraz młodzieży wiej-
rodowych markowe produkty tury- regionalnego. Ich celem będzie Województwa Małopolskiego z kraju i zagranicy, przedstawiciele admi- lenia, teren województwa małopolskiego). skiej.
styczne jest celem priorytetowym wzmocnienie wizerunku turystycz- [email protected] nistracji państwowej i samorządowej, par- Wartość projektu: 2 591 878 PLN.
w zakresie tworzenia innowacyjnej nego Małopolski, podniesienie www.malopolskie.pl lamentarzyści. W okresie kilkunastoletniej 4. „Wsparcie doradztwa rolniczego na ob- Więcej informacji: www.msdr.edu.pl
6 7
i atrakcyjnej oferty czasu wolnego. konkurencyjności oferty na rynku www.visitmalopolska.pl działalności Stowarzyszenie było organiza- szarze województwa małopolskiego”.
WSPÓŁPRACA SIECIOWA DOBRE PRAKTYKI
trzeba wykonania szeregu folderów pro-
mocyjnych, plakatów, paneli edukacyjnych
i innych. Propozycje tras geoturystycz-
nych, przewidziane dla różnych grup tury-
stów (wyjazdy integracyjne, zielone szkoły,
grupy studentów) powinny łączyć obiekty
geologiczne z obiektami architektoniczny-
mi, etnograficznymi, muzeami, izbami re-
gionalnymi i innymi.
Organizacje europejskie i światowe,
w tym UNESCO, patronując geoparkom
pomagają w rozwoju regionalnym. Geo-
park europejski może starać się o finanso-
we wsparcie jego działalności z funduszy
strukturalnych UE. Mieszkańcy mają okazję
Foto: © arch. UMWM do kultywowania tradycji i promowania jej
wśród turystów. To co charakteryzuje dobry
Małopolskie geoparki geopark wynika nie tylko z walorów geolo-
gicznych ale przede wszystkim z silnej iden-
tyfikacji lokalnej ludności z zamieszkiwa-
nym obszarem oraz tożsamości kulturowej.
nowatorski produkt turystyczny
Tworzenie geoparków w Polsce wy-
maga wyznaczenia obszarów perspekty-
i stymulator rozwoju regionu
wicznych, charakteryzujących się unikalną
georóżnorodnością. Głównymi kryteriami
wyboru powinna być reprezentatywność
Światowa geoturystyka, która adaptu- ku Krajowego, podobnie jak geopark „Góra geostanowisk jak również dobra współpra-
je obiekty geologiczne do pełnienia św. Anny” i geopark „Karkonoski Park Naro- ca samorządów i poparcie społeczne dla te-
funkcji turystycznych, przybiera co- dowy wraz z otuliną. go typu inicjatyw.
raz efektywniejsze formy. Jedną z nich są Tworzenie geoparków pomaga rozwią- Na wyjątkową uwagę ze względu na róż-
geoparki, które jako nowe produkty tu- zać wiele regionalnych problemów np. norodność cech krajobrazu i budowy geo- Foto: © arch. AGH Racing
rystyczne mogą decydować o rozwo- bezrobocie, zanieczyszczenie środowiska, logicznej zasługuje całe województwo
ju regionalnym. Katedra Geologii Ogólnej odpływ ludności do miast czy zanik charak- małopolskie. Aktualnie rozpoczęto studia
i Geoturystyki Wydziału Geologii, Geofizyki teru regionu. Istniejące geoparki światowe przygotowawcze dla utworzenia dwóch
i Ochrony Środowiska AGH włącza się w ten potwierdzają wzrost atrakcyjności obsza- geoparków w Karpatach i jednego na Wy-
nurt i od wielu lat realizuje projekty z za- rów, na których się znajdują i wynikające żynie Krakowsko-Częstochowskiej. Obszar AGH Racing
od pomysłu
kresu geoturystyki (www.kgos.agh.edu.pl). z tego pozytywne zmiany społeczno-eko- Geoparku Pieniny obejmuje pieniński pas
Geoparki to obszary o dużych walo- nomiczne. Ważnym elementem procedu- skałkowy po stronie polskiej i słowackiej
rach geologicznych oraz rozwoju turystyki. ry tworzenia geoparków jest troska o śro- wraz z terenami przyległymi – Pieniny Wła-
Głównymi ich zadaniami są: popularyza- dowisko naturalne. Geopark nie jest formą ściwe, Małe Pieniny, Pieniny Spiskie, skałki
cja i ochrona georóżnorodności, promocja ochrony przyrody w rozumieniu ustawy rejonu Podhala, Lubovnianskiej Pahorkati-
nauk geologicznych, prowadzenie szko- o ochronie przyrody ale raczej formą za- ny i Magury Orawskiej. Geopark Karpaty fli- na tor Formuły 1
leń i badań naukowych oraz kształtowa- rządzania krajobrazem zgodnie z zasadami szowe i ich wody mineralne obejmuje rejon
nie zrównoważonego, lokalnego rozwo- zrównoważonego rozwoju regionalnego. Krynicy, Wysowej, Doliny Popradu (Tylicz,
ju społeczno-gospodarczego opartego Dość istotnym zagadnieniem na obszarze Muszyna, Żegiestów, Piwniczna) i przyle-
o dziedzictwo geologiczne. Obiekty przy- Małopolski jest kumulacja ruchu turystycz- głej części Słowacji (Bardejów i okolice).
rodnicze, tj. skałki, wodospady, przełomy nego w niektórych punktach. Odpowiednie Geopark Jurajski obejmuje obszar Zespołu
rzeczne, formy polodowcowe itp., a także wypromowanie innych, równie ciekawych Jurajskich Parków Krajobrazowych woje- Początki zespołu AGH Racing sięgają trwały poszukiwania sponsorów oraz miej- masy. Sercem bolidu jest silnik z motocykla
obiekty górnicze czy kulturowe nawiązują- miejsc regionu sprawi, że ruch turystyczny wództwa małopolskiego i śląskiego, Ojcow- 2012 roku, kiedy to dwóch studentów sca na realizację projektu. Dzięki bezpo- CBR600RR o pojemności nie przekraczają-
ce do zasobów skalnych i mineralnych trak- zostanie rozłożony na pozostałe miejsca, ski Park Narodowy i projektowany Jurajski Wydziału Inżynierii Mechanicznej średniej opiece JM Rektora Profesora Tade- cej 600 cm3 i seryjnej mocy ponad 140KM.
towane są jako miejsca edukacji geologicz- przez co zwiększy się komfort zwiedzania, Park Narodowy. Dodatkowo brany jest pod i Robotyki AGH szukało sposobu na usza Słomki, oraz wsparciu władz uczelni Napęd przeniesiony jest przez sześciobie-
nej i aktywności turystycznej. rozładuje się ruch samochodowy i tym sa- uwagę region Gorlic ze względu na tradycje zrealizowanie pomysłu budowy bolidu możliwe było wyremontowanie i zaadop- gową skrzynię biegów i przekładnię łańcu-
Duże zainteresowanie UNESCO tego typu mym zmniejszy się obciążenie środowiska wydobycia ropy naftowej oraz rejon Boch- wyścigowego… towanie pomieszczenia na potrzeby re- chową na koła tylne samochodu. Dodat-
działaniami zaowocowało decyzją o utwo- przyrodniczego zanieczyszczeniami. ni wraz z kopalnią soli (www.geoturystyka. alizacji projektu. I tak, pod koniec kwiet- kowo zaprojektowana i wykonana została
rzeniu w 1999 roku międzynarodowej for- Wypromowanie obiektów geologicz- blogspot.com). nia 2013, prace projektowe przeniosły się automatyczna zmiana biegów – łopatka-
my zarządzania krajobrazem o nazwie nych przyczyni się do rozwoju infrastruk- do warsztatu, gdzie z dnia na dzień zaczął mi przy kierownicy. Niezależne zawiesze-
„geopark”. Do dzisiaj powołano 92 geopar- tury turystycznej, co zwiększy zatrudnie- Dr hab. inż. Marek Doktor, prof. aGh przybierać na postaci pierwszy w Małopol- nie wszystkich kół oparte jest w swojej bu-
ki światowe oraz 58 europejskich, a także nie w tym sektorze. Otwarte zostaną nowe Dr hab. inż. Jan Golonka, prof. aGh Na samym początku była tylko garst- sce bolid wyścigowy zbudowany przez stu- dowie o układ wielowahaczowy i specjalnie
organizacje – Sieć Europejskich Geoparków punkty informacji turystycznej, usług prze- Dr inż. krzysztof Miśkiewicz ka osób stale spotykających się i roz- dentów AGH. Szereg zastosowanych inno- dobrane amortyzatory z możliwością peł-
(www.europeangeoparks.org) oraz Świato- wodnickich, hotelowych czy gastronomicz- Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława wijających projekt auta wyścigowe- wacyjnych rozwiązań technicznych takich nej regulacji wszystkich parametrów pra-
wą Sieć Geoparków UNESCO (www.world- nych. Uruchomienie geoparku spowoduje Staszica w Krakowie go. Z kolejnymi miesiącami zespół rozrastał jak specjalnie ukształtowany bak, podwój- cy. Jak się potem okazało, zastosowane roz-
geopark.org). Pierwszym polskim geopar- konieczność tworzenia specjalistycznych Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony się coraz bardziej, a nowe osoby przyłącza- ny obieg paliwa, podwójna przepustnica, wiązania techniczne znalazły duże uznanie
kiem UNESCO został ustanowiony w 2011 wydawnictw (geoturystycznych map, Środowiska jące się do projektu wnosiły coraz to no- kompresor, a także układ dolotowy i wyde- i zostały docenione przez sędziów podczas
roku transgraniczny obszar o nazwie „Łuk przewodników, filmów i innych). W celu Katedra Geologii Ogólnej i Geoturystyki we pomysły i były odpowiedzialne za po- chowy własnej konstrukcji pozwoliło uzy- oceny technicznej auta.
8 9
Mużakowa”. Ma on również status Geopar- rozreklamowania geoparku zaistnieje po- www.kgos.agh.edu.pl szczególne działy konstrukcyjne. Cały czas skać samochód o dużym stosunku mocy do ciąg dalszy na stronie 10 
DOBRE PRAKTYKI OD BIZNESPLANU DO PRAKTYKI
Wspieramy
Czy Pogórza
dokończenie ze strony 9  tą konkurencję w całości i bez żadnej awa- ne doświadczenie, nie tylko ze względu
Zawody Formuły Student to najbardziej rii. W zależności od konstrukcji auta moż- na to, że były to pierwsze zawody, ale tak-
przedsiębiorczych
prestiżowe zawody przeznaczone dla na wystartować samochodem z napędem że dlatego, że tor ten cieszy się tak ogrom-
uczelni technicznych z całego świata. Jest spalinowym, hybrydowym lub elektrycz- ną sławą w środowisku wyścigowym. Choć
są gotowe
to bardzo złożone i sformalizowane przed- nym. Ważne jest, żeby wszystkie aspekty nie udało się tam zdobyć wysokiej punkta-
sięwzięcie, które odbywa się między innymi budowy samochodu były zgodne z aktual- cji to wyjazd pozwolił na nieocenioną wy-
we Włoszech, Niemczech, Wielkiej Brytanii, nym na dany sezon regulaminem zawiera- mianę doświadczeń z zakresu inżynierii
czy na Węgrzech. Są także edycje w Japo- jącym ponad 150 stron. Poprawność wypeł- wyścigowej pomiędzy zespołem, a pozo-
na sukces?
nii, Australii i USA. Należy wyraźnie pod- niania regulaminu jest ściśle kontrolowana stałymi uczestnikami wyścigów. Obserwa-
kreślić, że są to przede wszystkim zawody przez sędziów już na etapie wysyłania pod- cja rozwiązań technologicznych, wymiana
informacji oraz poszerzanie wiedzy z zakre-
su metod projektowania, wytwarzania i lo-
gistyki pozwoliły na nabranie bezcennego ROZMOWA Z PIOTREM FIRLEJEM,
doświadczenia i umożliwiły przygotowania WŁAŚCICIELEM FIRMY CENTRUM USŁUG
do następnych zawodów sezonu 2013. Po TURYSTYCZNYCH I PRZEDSIĘBIORCZOŚCI,
ponad miesięcznym przygotowaniu i licz-
PASJONATEM TURYSTYKI GÓRSKIEJ
nych testach dynamicznych bolid został
I REGIONU POGÓRZA KARPACKIEGO
przygotowany do kolejnych zawodów.
Pod koniec sierpnia AGH Racing Team
pojechał na zawody Formuły Student, któ-
re odbyły się na Węgrzech na torze w miej- Dlaczego zdecydowałeś się założyć wła-
scowości Győr. Intensywne przygotowania sną firmę turystyczną?
oraz doświadczenie zdobyte na poprzed- To co robię dzisiaj wynika z moich wcze-
nich zawodach, pozwoliło zająć zespoło- śniejszych doświadczeń, zainteresowań,
wi miejsce w środku stawki punktowej (33 pasji. Turystyką interesowałem się od dzie-
miejsce na 66 zarejestrowanych zespołów), ciństwa. Najpierw były to wycieczki gór-
a przy tym pozwoliło na zajęcie pierwsze- skie z rodziną, później wycieczki organizo-
go miejsca w konkurencjach statycznych wane dla znajomych. Już w czwartej klasie
i drugiego miejsca w konkurencjach dy- szkoły podstawowej wiedziałem, że chcę
namicznych wśród polskich zespołów. Se- zostać geografem. W szkole średniej opi-
zon rajdowy 2013 to nie tylko dla zespo- sałem w pracach olimpijskich Las Tuchow-
łu fenomenalny debiut na arenie polskich ski i Jezioro Rożnowskie. Później studiowa-
zespołów wyścigowych klasy Formula Stu- łem Geografię i Gospodarkę Przestrzenną
Foto: © arch. AGH Racing dent / Formula SAE, ale przede wszystkim na Uniwersytecie Jagiellońskim, wybra-
łem specjalizację Geografia Turyzmu. Moja
praca magisterska związana była z turysty-
ką i Pogórzami: „Kierunki aktywizacji tu-
rystycznej Ciężkowickiego-Rożnowskiego
Parku Krajobrazowego”. W czasie studiów
ukończyłem kurs przewodnika beskidzkie-
go oraz pilota wycieczek. Po studiach nie
konstruktorskie mające na celu wyłonić naj- stawowej dokumentacji technicznej jeszcze początek nowej ery nauczania młode- mogłem znaleźć oferty pracy o jakiej ma-
lepszy bolid i budujący go zespół. Do jed- kilka miesięcy przed zawodami. Największy go pokolenia inżynierów poprzez udział rzyłem. W tym czasie pracowałem w lokal-
nych zawodów może wystartować tylko nacisk położony jest na bezpieczeństwo za- w interdyscyplinarnych, zaawansowanych nej grupie działania, znakowałem szlaki,
jeden bolid z danego uniwersytetu. Same wodników i ekip. projektach inżynieryjnych. prowadziłem wycieczki, pracowałem w biu- Foto: © Wiktor Chrzanowski
zawody podzielone są na dwie główne czę- Pierwszy start zespołu AGH Racing odbył Obecnie pierwszy zbudowany samochód rze turystycznym, uczestniczyłem w bar-
ści: pierwszą statyczną i drugą dynamiczną. się na początku lipca 2013 roku na Między- wyścigowy zespołu AGH Racing prezento- dziej lub mniej potrzebnych dzisiaj szkole-
Wygrywa zespół, który w obu częściach we narodowych Zawodach Formuła Student wany jest na pokazach i targach branżo- niach, działałem społecznie, kupiłem bilet Czy agroturystyka jest szansą dla roz- mimo wszystko agroturystyka nie jest ofer-
wszystkich konkurencjach zdobędzie naj- na torze Formuły 1 – Silverstone w Wielkiej wych i trwają przygotowania do budowy na samolot do Wielkiej Brytanii... ale nie po- woju turystyki na Pogórzu? tą, gdzie można przyjmować grupy 30-50
większą ilość punktów. W części statycznej Brytanii. Było to dla całego zespołu ogrom- kolejnego bolidu na nadchodzący sezon leciałem. Chęci i pomysłów nie brakowało, Nie przypisywałbym agroturystyce szcze- osobowe. Ciężko mówić o rozwoju Pogórza
oceniany jest: projekt, biznesplan i koszto- 2014/2015. Wszyscy studenci chcący wziąć dlatego w 2009 r. założyłem firmę Centrum gólnie dużej roli w promocji regionów. tylko za pomocą agroturystyki.
rys, a dodatkowo przeprowadzane są: te- udział w projekcie w nadchodzącym se- Usług Turystycznych i Przedsiębiorczości. Agroturystyka to pojęcie szerokie, niepre- Współtworzysz wydarzenie „Żniwa
sty bezpieczeństwa, techniczne, głośności, zonie mogą skontaktować się z zespołem W czym się specjalizujesz? cyzyjne, dotyczy często bardzo słabo roz- w Paryi”. Czym wyróżnia się ta impreza?
przechyłu i hamowania. Po pozytywnym poprzez stronę www i Facebooka. Zapra- Wdrażam własne pomysły w szeroko po- winiętej bazy turystycznej. Mieszczą się „Żniwa w Paryi” to impreza posiadająca
przejściu przez wszystkie testy statyczne szamy także Firmy, które chciałyby zostać jętej turystyce. Jestem również przewod- w niej takie oferty: pensjonat na wsi o stan- swój wyjątkowy klimat. Takim projektom
sędziowie dopuszczają samochód do te- sponsorami w nadchodzącym sezonie lub nikiem, pilotem wycieczek, geografem dardzie hotelu, dom u starszej pani oferu- warto poświęcić czas. Przedsięwzięcie to
stów dynamicznych, na które składają się: podjąć współpracę przy budowie i testowa- dlatego prowadzę wiele wycieczek komer- jącej pokoje z łazienką na korytarzu, tra- współorganizuję z Mieczysławem Solarzem
przyspieszenie, jazda po ósemce, jazda po niu zaawansowanych technologicznie roz- cyjnych, głównie po Beskidach, Pieninach, dycyjne gospodarstwo rolne z chałupą – właścicielem gospodarstwa Paryja w Oł-
wyznaczonym torze, a także ostatnia i naj- wiązań z branży motoryzacyjnej. Gorcach, Pogórzu, Tarnowie i Skamieniałym drewnianą i często gospodarskim niepo- pinach oraz grupą osób nas wspierających.
bardziej wymagająca konkurencja czyli en- AGH Racing Team – tworzymy z pasją. Mieście w Ciężkowicach. rządkiem. Gospodarstwa agroturystyczne Mamy w Polsce tysiące imprez o charakte-
durance – jest to prawie 20 kilometrowy Oferujesz dość szeroki zakres usług. często nie są nawet zgłaszane do ewiden- rze lokalnym bez klimatu, organizowanych
wyścig samochodów. Jak trudna jest to Dr inż. Daniel prusak Nazwa Centrum Usług Turystycznych cji gminnej, co jest obowiązkiem ustawo- na boiskach szkolnych, gdzie zadowalają-
konkurencja pokazują statystyki: tylko 30- opiekun naukowy zespołu AGH Racing i Przedsiębiorczości zobowiązuje, okre- wym. Są też pozytywne przykłady w każ- ca organizatorów frekwencja zależy tylko
10 -40% samochodów wyścigowych kończy Foto: © arch. AGH Racing www.facebook.com/aghracing śla cel. dej z tych kategorii, które podałem, ale ciąg dalszy na stronie 12  11
OD BIZNESPLANU DO PRAKTYKI
Foto: © Wiktor Chrzanowski Foto: © Wiktor Chrzanowski
ciąg dalszy ze strony 11 
od tego, jaka gwiazda wieczoru występuje. że powinienem. Tworząc ofertę w obrębie ki do rękodzielników, warsztaty, animację Kto wtedy przyjechał? Prowadzę serwisy tematyczne o Pogó- Ponieważ badania naukowe bez praktyki
Chcemy adresować ofertę do przyjezdnych Małopolski nie możemy zapominać o Pod- grup szkolnych. Są zainteresowani, projekt Trochę znajomych, ale przede wszystkim rzach Karpackich (www.pogorza.pl), Ska- niewiele znaczą, pojawił się pomysł, któ-
z większych miast – niech ich będzie mniej, karpaciu, Śląsku, Świętokrzyskim czy Lubel- się rozwija. Marka Pogórza będzie mocna, mieszkańcy Tarnowa, Gorlic, Jasła, Wyso- mieniałym Mieście w Ciężkowicach (www. ry ma połączyć światy nauki i turystycznej
ale niech to będą ludzie z zasobniejszymi skim. Pogórze, Małopolska nie są wyspami. kiedy poszczególne oferty turystyczne bę- wej, z sąsiednich powiatów, którzy usłyszeli skamienialemiasto.pl), Jeziorze Rożnow- przedsiębiorczości, ale na razie jest on w fa-
portfelami. Aby tutaj tacy turyści przyje- Dla turystów granice administracyjne nie dą przygotowane. o imprezie w mediach. Odbiór wśród miej- skim (www.jeziororoznowskie.pl), firmową zie projektów.
chali, impreza musi być autentyczna, niepo- są żadną przeszkodą, dla instytucji samo- Ty też angażujesz się w tworzenie ofer- scowych też był bardzo dobry. (www.cut.travel.pl), bloga (www.piotrfir- Zbliża się sezon zimowy. Co byś polecił
wtarzalna, wyjątkowa, z zachowaniem tra- rządowych jest wręcz przeciwnie. Staram ty turystycznej. Jak wyglądają kulisy Mówiłeś, że chcecie ściągać tutaj przede lej.com) i kilka innych, bo po prostu to lu- turystom na czas ferii na Pogórzu?
dycji i regionalnej kultury, bez straganów się zrozumieć osoby pracujące w samorzą- przygotowania takich imprez jak Żniwa wszystkim turystów wielkomiejskich. bię. Chciałbym mieć również realny wpływ W zeszłym roku doszło do zawiązania cie-
odpustowych, bez sztuczności. Jeżeli uda dach, nie obrażam się, robię swoje. w Paryi? Czy to już się udaje? na rozwój turystyki, a bez działalności w in- kawej inicjatywy: zintegrowanie działań
się przyciągnąć grupy zorganizowane na Promocja regionu powinna się kręcić Przede wszystkim każde działanie to bar- Przyjeżdżają ludzie z Krakowa, pojedyn- ternecie jest to bardzo trudne. Prowadzę te stacji narciarskiej Jurasówka w Siemiecho-
tą imprezę, to już teraz mogę powiedzieć, wokół jakiegoś przewodniego tematu, dzo duże zaangażowanie. Dużo pomysłów cze osoby z Wrocławia, Warszawy, Olszty- strony z własnej inicjatywy i traktuję je ja- wie i Osady Zdrowia i Wypoczynku Mo-
że kolejne pomysły czekają na realizację. Na hasła. Jak myślisz, co mogłoby pełnić przychodzi do głowy, nie wszystkie są zre- na. Staramy się też poszerzać działalność ko inwestycję. Pogórza to jest temat, któ- drzewiowe Wzgórze w Faściszowej w oko-
razie uczymy się na tej pierwszej. taką funkcję w przypadku Pogórzy Kar- alizowane, wiele projektów ewoluuje, kilka promocyjną. W tym roku zrobiliśmy ulotki, ry jeszcze czeka na swój czas, ale jestem licach Zakliczyna. Powstał konkretny pakiet
Myślisz, że tu gdzie działasz powstaje packich? czeka na lepsze okoliczności. Współpraca które rozdawaliśmy turystom za pośrednic- przekonany, że warto inwestować w tą dla turystów: jazda na nartach, odnowa
taka spójna, ciekawa oferta? Można promować region przykładowo ha- z gospodarstwem agroturystycznym „Pary- twem współpracujących z nami osób. Mam markę. Między innymi dlatego wymyśliłem biologiczna, basen, jacuzzi. W wielu miej-
Działam nie tylko na Pogórzach, obser- słem „Pogórze... na zdrowie”. Od razu jed- ja” to jeden z pierwszych projektów, od któ- świadomość, że nasza promocja jest dalece wydarzenie oparte na wspólnej promo- scowościach organizowane są kuligi konne.
wuję co dzieje się w tym temacie na tere- nak dodam, że bez dobrej oferty, niczemu rego zaczynałem. Impreza „Żniwa w Paryi” niewystarczająca, ale mamy określony cel, cji „Otwarte Wrota Pogórza”. W 2013 r. ta- A jakie są twoje plany na najbliższe mie-
nie całej Polski. Wiele można się nauczyć dobremu takie hasło nie służy. Ludzie nie – to pomysł, który rodził się przy ogrom- do którego dążymy i w kolejnym roku bę- ką akcję zorganizowaliśmy po raz pierwszy. siące?
wyjeżdżając za granicę. U nas na Pogórzu chcą być oszukiwani, w końcu wyjeżdża- nym zaangażowaniu wielu osób. Zaczyna- dę chciał osiągnąć kolejny stopień rozwoju Kolejna edycja już w 2014 r. Przygotowuję dużą publikację turystycz-
nie ma dobrej, zintegrowanej oferty tury- ją w czasie długo oczekiwanego urlopu za liśmy wcześniej od organizacji mistrzostw naszych działań promocyjnych. Jezioro Rożnowskie to temat bardzo roz- ną oraz strategię turystyczną okolic Tar-
stycznej. Każdy coś próbuje zrobić na wła- odłożone przez cały rok pieniądze. Z mo- w zjazdach na workach ze słomą. Taka tro- Czy ludzie wracają, albo polecają waszą wojowy, nasze działania spotykają się tutaj nowa. W najbliższym czasie chcę zająć się
sną rękę. ich doświadczeń wynika, że sama nazwa chę zwariowana impreza sportowa ma po- ofertę swoim znajomym? z dużym zainteresowaniem. Nie ma drugie- sprzedażą oryginalnych pamiątek z regio-
Jak oceniasz rolę samorządu czy lokal- Pogórza niewielu turystom cokolwiek mó- tencjał turystyczny. Ludzie chcą się zaba- Mamy już stałą grupę sympatyków impre- go takiego serwisu o Jeziorze Rożnowskim nu, wprowadzę w przyszłym roku kilka no-
nych grup działania w tworzeniu spójnej wi. Szukamy więc tematów, które mogą lu- wić, przy okazji można sprzedać trochę zy, pomimo dobrej frekwencji, nasze cele i okolicach. Portal pomaga dotrzeć do tych wych pomysłów, a dotychczasowe mam
oferty turystycznej? dzi zainteresować. To może być oferta zwią- potraw regionalnych, wypromować miej- wybiegają dalej. Chcemy zwiększać udział turystów, zainteresować ofertą potencjal- zamiar nadal rozwijać skutecznie. Jestem
Nie jest tajemnicą, że pomiędzy samorzą- zana z tradycyjnym rzemiosłem, klimatem sce, które leży na uboczu. osób z kraju i z zagranicy, bo wiemy, że to nych klientów. Można powiedzieć, że stro- elementem turystycznej układanki. Jeżeli
dami brakuje prawdziwej współpracy wy- dawnej wsi, ze zdrowiem, ekologią, aktyw- Czy impreza zakończyła się sukcesem? co robimy, jest wyjątkowym przykładem ny już na siebie zarabiają. Za ich pośrednic- ja będę przygotowany na odniesienie suk-
chodzącej poza ramy administracyjne nością, wypoczynkiem, zabawą... Z LGD Gdyby nie duża frekwencja, pewnie nie by- prezentacji dawnych czasów. Impreza jest twem zgłaszają się osoby zainteresowane cesu, to również Pogórza Karpackie będą
i obowiązki służbowe. Dawniej nie mogłem Dunajec-Biała i biurem turystycznym Po- łoby dalszej współpracy. Była wtedy ostra jedyną rekonstrukcją żniw w naturalnym np. zorganizowaniem kilkudniowego wy- lepiej przygotowane.
zrozumieć dlaczego tak się dzieje. Teraz już land-Active z Krakowa stworzyliśmy pro- zima, do Paryi niełatwo trafić, ale przyje- krajobrazie. Nie jest nawet rekonstrukcją, poczynku w tych okolicach lub wynajęciem Dziękuję za rozmowę.
wiem, o co chodzi, robię swoje i współpra- jekt dla turystów przyjeżdżających do Kra- chało 120 osób. Mieliśmy przygotowane 50 tutaj każdy czuje, że żniwa się po prostu przewodnika po okolicy.
cuję z tymi osobami, które chcą coś dobre- kowa „Crazy Village”, „Sooclose”. Chcemy, porcji bigosu, który w czasie imprezy mu- dzieją. Czy w branży turystycznej jest pole do rozMawiał: MacieJ łata
go robić i w takim zakresie jaki uważam aby turysta ukopał sam ziemniaki, zapalił sieliśmy cudownie rozmnażać (śmiech). Jesteś bardzo aktywny w Internecie. współpracy między przedsiębiorcami, Tarnowska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A.
za słuszny. Mam tą przewagę, że nie mu- w piecu, upiekł chleb, wyprasował ubranie W nocy przed imprezą na wszelki wypadek Prowadzisz kilka portali tematycznych. a światem nauki? [email protected]
szę ograniczać się przestrzennie – to je- żelazkiem na duszę. Współpracuję również drukowałem dodatkowe numery startowe Po co to robisz? Zarabiasz na nich, trak- Badania poparte działaniami praktycz-
den z największych atutów przedsiębior- z Fundacją NADWyraz i Szlakiem Rzemiosła, na zawody, bo już dzień wcześniej mieliśmy tujesz je jako narzędzie promocji czy nymi dają bardzo dobre rozpoznanie po- Zdjęcia udostępnione przez Piotra Firleja,
12 13
czości. Działam wszędzie, gdzie uważam, gdzie wspólnie oferujemy ciekawe wyciecz- sygnały o zwiększonym zainteresowaniu. może jako działalność społeczną? trzeb, trendów, kierunków turystycznych. autor: Wiktor Chrzanowski
CO SŁYCHAĆ W DIZAJNIE HISTORIA SUKCESU
cydują się często na wyprawę z namiotem. Forma inspirowana jest tradycyjną re-
Dostępność nowoczesnego sprzętu już nie gionalną architekturą. Niewielkie rozmiary
zmusza turystów do wracania o zmroku do obiektu i wykorzystane materiały minima-
schroniska. Pojawia się potrzeba wytycze- lizują ingerencję w otoczenie. Huba „przy-
nia nowych szlaków i zapewnienia opieki rasta” do podłoża i staje się spójną częścią
zarówno tradycjonalistom jak i amatorom krajobrazu. Jednym z istotnych założeń jest
nietypowych wędrówek. modułowa konstrukcja – stąd nazwa pro-
Z myślą o nich powstał koncepcyjny pro- jektu „Huba”. Obiekt dzieli się na moduł sy-
jekt Huba. Schronienia takie są energe- pialny oraz moduł energetyczny. Ułatwia
tycznie niezależne i mogą znajdować się to jego konserwację oraz ponowne prze-
na większych wysokościach niż położo- twarzanie zużytych elementów. Sypial-
ne w dolinach schroniska. Projekt zakła- nia zbudowana jest z naturalnego drewna.
da rozbudowę infrastruktury turystycz- Izolacją termiczną jest drewniany wiór po-
nej górskich regionów oraz propagowanie zyskany z drzew powalonych przez wiatr.
wykorzystywania energii odnawialnej. Kie- Moduł energetyczny, dostawiony do czę-
rując się zasadami projektowania zrówno- ści drewnianej, wykonany jest z łatwo re-
Projekt ważonego, Huba wykorzystuje natural- cyclingowanego tworzywa formowanego
ne zasoby klimatyczne gór: wiatr i wodę. rotacyjnie i szczelnie zamknięty. Do jego
Średnia prędkość wiatru w wyższych par- wnętrza dostęp ma jedynie osoba upraw-
tiach gór wynosi ok 6 m/s, a dochodzi do niona do serwisowania. Całość wyposażona
Huba 30 m/s. Roczna suma opadów przekracza jest w efektywną w tych warunkach werty-
1200 mm/m2, najwyższe opady miesięczne kalną turbinę wiatrową.
odnotowywane są w trakcie lata. Pozwala Energia wytworzona przy pomocy gene-
to na zapewnienie Hubie energii elektrycz- ratora magazynowana jest w akumulatorze.
nej oraz dostarczenie do niej czystej wody. Dzięki temu zapewnione jest ogrzewanie,
▲ Montaż Huby
MAŁGORZATA BLACHNICKA Lato już za nami, niebawem skończy infrastruktura pozwala na bezpieczne od-
[email protected] się też sezon wypraw w góry. Pewnie krywanie gór o każdej porze roku. Dzię-
każdy z nas wybrał się, chociaż raz na ki PTTK schroniska w polskich górach nie
wycieczkę z plecakiem i wstąpił do schro- są hotelami, ale miejscami spotkań. Co ro-
MICHAŁ HOLCER niska. Czy wiemy jednak, dzięki komu by- ku do grona podróżników dołączają nowi
[email protected] ło to możliwe? Turystyka górska w Polsce dbając by tradycja polskiej turystyki gór-
www.michal-hol.eu ma bardzo długą i bogatą tradycję. O jej skiej była wciąż żywa.
ciągły rozwój troszczy się Polskie Towarzy- Aby jednak ta forma aktywności była
stwo Turystyczno-Krajoznawcze wywodzą- atrakcyjna dla kolejnych pokoleń potrzebu-
ce się z założonego w 1873 roku Towarzy- je ona dostosować się do nowych potrzeb
X Moduł energetyczny
stwa Tatrzańskiego. Obecnie zrzesza ono turystów i nowych możliwości. Coraz więcej
ponad 60 tysięcy członków i zapewnia 20 osób zaczyna wychodzić w góry, na szla-
tysięcy miejsc noclegowych na terenie ca- kach i w schroniskach bywa tłoczno. Osoby
łego kraju. Tworzona przez lata na szlakach chcące obcować z górami sam na sam de-
oświetlenie oraz energia dla pompy. Spe-
cjalne żłobienia na dachu odprowadzają
spływającą deszczówkę do zbiornika, któ-
ra po drodze poddawana jest filtracji. Woda
wykorzystana w umywalce po oczyszcze-
niu trafia z powrotem do zbiornika. Moż-
liwe jest również skorzystanie z prysznica
znajdującego się na zewnątrz. Na bocznej
ścianie umieszczony jest metalowy uchwyt
pozwalający na bezpieczne pozostawienie
sprzętu sportowego.
Z równą atencją zaprojektowane zostało
wnętrze obiektu. Znajdują się tam 4 miej-
sca do odpoczynku (w tym dwa wiszące –
zamykane w ścianie) oraz umywalka. Jedna
ze ścian zawiera w sobie wbudowany grzej-
nik. Jest to nawiązanie do regionalnej archi-
tektury, gdzie w rogu izby znajdowało się
źródło ciepła.
14 X Elementy Huby oraz moduł energetyczny 15
ciąg dalszy na stronie 16 