Inkoopstrategie Zeeweringen zet zoden aan de dijk

76 Pages·2007·0.77 MB·Dutch

Mediatheekformulier

Naam: J. Nellen
Datum: 14-08-08

Opleiding (cid:137) Logistiek en economie
Soort verslag Afstuderen

Auteur J. Nellen

Titel en ondertitel Inkoopstrategie Zeeweringen zet zoden aan de dijk

Een marktverkenning naar aannemers in de waterbouw

Naam bedrijf / instantie Rijkswaterstaat Zeeland
Afstudeerplaats: Bedrijfsvoering Inkoopondersteuning

Plaats Middelburg

Bedrijfsbegeleider J. Prince-Kastelein

Hogeschoolbegeleider S. de Jong

Summary Het projectbureau Zeeweringen heeft als missie om enkele honderden kilometers dijk
te versterken om een superstorm tegen te houden. Dit project moet in 2015
opgeleverd worden. De vraag vanuit Rijkswaterstaat is hoe dit het beste bereikt kan
worden. Hiervoor is een marktverkenning gemaakt van de aannemerij in de
waterbouw. Op basis van deze marktverkenning, in combinatie met enkele analyses
zoals de inkoopportfolio, accountportfolio en de confrontatiematrix, zijn
aanbevelingen geformuleerd hoe 2015 het best gehaald kan worden. De
aanbevelingen zijn opgesplitst in drie delen:
1. de aanbestedingsprocedure;
2. de contractvorm;
3. de wijze van gunning.

Trefwoorden (5x) Waterbouw, inkoopstrategie, marktverkenning, Rijkswaterstaat, Zeeweringen.

Inkoopstrategie Zeeweringen zet zoden aan de dijk

Een onderzoek naar de inkoopstrategie voor het project
Zeeweringen

J. Nellen
Middelburg, 14 augustus 2007

Inkoopstrategie Zeeweringen zet zoden aan de dijk

Een onderzoek naar de inkoopstrategie voor het project
Zeeweringen

Middelburg, 14 augustus 2007

Auteur: J. Nellen
Student nummer: 030093
Opdrachtgever: Rijkswaterstaat Zeeland
Opleiding: Logistiek & Economie
Instelling: Nationale Hogeschool voor
Toerisme en Verkeer (NHTV)

Externe begeleider: J. Prince-Kastelein
Interne begeleider: S. de Jong

Voorwoord

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
In het vierde jaar van de studie Logistiek & Economie aan de Nationale
Hogeschool voor Toerisme en Verkeer (NHTV) bestaat het laatste gedeelte uit
een afstudeerstage. Dit stageonderzoek is uitgevoerd in het kader van het
afstudeerproces. Het onderzoek is uitgevoerd bij Rijkswaterstaat Zeeland, één
van de tien landelijke diensten van Rijkswaterstaat (RWS). Het onderzoek
betreft een marktverkenning van aannemers in de waterbouw en is uitgevoerd
in de maanden april tot en met augustus 2007.

Ik heb de afgelopen maanden met plezier bij RWS Zeeland gewerkt. Ik heb
veel mensen leren kennen en heb kennis gemaakt met een branche waar ik
weinig tot niets van wist toen ik begon aan dit onderzoek. Ik zou de mensen
die mij hebben geholpen met het onderzoek willen bedanken.

Zo wil ik als eerste mijn opdrachtgever, hoofd inkoopondersteuning Martin
Oosse, bedanken. Daarnaast wil ik mijn externe begeleider, Jeannette Prince-
Kastelein, bedanken voor de dagelijkse begeleiding, kritische opmerkingen en
handige aanwijzingen. Tevens gaat dank uit naar iedereen die tijd voor mij vrij
heeft gemaakt om te discussiëren over het onderzoek; Jack van der Horst,
Silvester Vermunt, Harry Pegel, Rense Dop, Juriaan Dreumer en Leo van Hese.
Speciale dank gaat ook uit naar Leo Tromp, voor de geboden hulp bij het
gebruik van SAP. Natuurlijk wil ik iedereen op ‘mijn’ afdeling bedanken, in het
bijzonder Sander Meijers, Mireille Vrijenhoek, Sjaak Bal en Ewald van Pamelen.
Ten slotte wil ik mijn interne begeleider, Sjef de Jong, bedanken voor zijn
begeleiding, suggesties en hulp bij het structureren van het onderzoek en het
verslag.

2
3
Samenvatting
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
In 1996 is gebleken dat een gedeelte van de dijken in Zeeland niet voldoen aan
de geldende veiligheidseisen. Daarom is besloten om de constructie van de
dijken te verbeteren. De toenmalige staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat
heeft de politieke belofte gedaan dat de werkzaamheden (het project
Zeeweringen) in 2015 opgeleverd zullen worden. Om deze datum te halen is
inzicht nodig in de bewegingen van de markt, aangezien bij het Projectbureau
Zeeweringen het idee is ontstaan dat aannemers zich mogelijk gaan
verplaatsen naar andere projecten. Als dit zo is, moet tijdig op deze
ontwikkeling worden gereageerd. Om dit te onderzoeken is de volgende
doelstelling geformuleerd:

Het doel van dit onderzoek is om een advies te formuleren op welke manier

het project Zeeweringen uitbesteed dient te worden, zodat het project uiterlijk

in 2015 opgeleverd wordt.

Om dit doel te bereiken is er gebruik gemaakt van de ABC-analyse, de inkoop-
portfolio, de accountportfolio en de confrontatiematrix. De ABC-analyse is
toegepast om een eerste beeld te krijgen van de mogelijk te voeren strategie.
Het geeft de belangrijkste spelers in de markt weer, tezamen met de
concurrentieverhoudingen. De inkoopportfolio is gebruikt om de inkoop-
strategie verder te onderbouwen. Uit de inkoopportfolio is gebleken dat
dijkbouw zich in het hefboomkwadrant bevindt. Aangezien het hefboom-
kwadrant een strategie van ‘verdeel en heers’ aanraadt, is er gezocht naar
nieuwe potentiële inschrijvers. Hiervoor is een enquête onder waterbouwers
gehouden. In de enquête gaven acht waterbouwers, die voldoen aan de
geschiktheidseisen aan bij het project betrokken te willen raken. Dit maakt het
mogelijk om de ‘verdeel en heers’ strategie beter te benutten.

De account portfolio is vergelijkbaar met de inkoopportfolio, met het verschil
dat er het perspectief van de leverancier in plaats van de inkoper wordt
ingenomen. Uit de account portfolio is naar voren gekomen dat de leveranciers
Rijkswaterstaat voornamelijk in het kern- en ontwikkelingssegment
positioneren. Na toepassing van de account portfolio is met behulp van de
confrontatiematrix de inkoopportfolio en accountportfolio gecombineerd. Op
basis hiervan blijft ‘verdeel en heers’ de te volgen strategie.

Naast de theorie is er tevens in de praktijk onderzocht hoe het project
Zeeweringen dient te worden uitbesteed. Dit is gedaan door de visie van zowel
de opdrachtgever als de opdrachtnemers te inventariseren op drie punten; de
aanbestedingsprocedure, de contractvorm en de wijze van gunning. Tijdens de
inventarisatie is er nog een vierde aandachtspunt bijgekomen, namelijk het
clusteren van dijkvakken. Wanneer de theorie en de praktijk met elkaar
geconfronteerd worden, leveren dit de volgende conclusies op:
1. Aanbestedingsprocedure: Hoewel de opdrachtgever samenwerking zoekt,
dient de huidige aanbestedingsprocedure (‘verdeel en heers’) niet te
veranderen, gezien het potentieel aantal inschrijvers en de mogelijkheid
om de inschrijvers tegen elkaar uit te spelen.

4
2. Contractvorm: Zowel de opdrachtgever als de opdrachtnemers zien geen
voordeel bij een D&C contract. De huidige contractvorm (E&C contract)
dient behouden te blijven.
3. Wijze van gunning: De opdrachtgever wil in de toekomst op EMVI
gunnen, slechts één van de opdrachtnemers wil dit. De wijze van gunning
dient te gebeuren op de laagste prijs, aangezien er (te) weinig
mogelijkheden zijn voor EMVI. Daarnaast kan EMVI het aantal inschrijvers
verminderen, wat de waarde van de strategie ‘verdeel en heers’
verminderd.
4. Clustering: Zowel de opdrachtgever als de opdrachtnemers staan open
voor het clusteren van dijkvakken. Clustering dient echter alleen toegepast
te worden wanneer dit niet leidt tot een uitsluiting van aannemers die
zonder clustering wel hadden ingeschreven.

Op basis van bovenstaande conclusies zijn de volgende drie aanbevelingen
geformuleerd.
1. Stimuleer de (acht) aangewezen potentiële gegadigden om in te schrijven,
bijvoorbeeld door deze waterbouwers (apart) te informeren dat er
binnenkort een opdracht op de markt komt waarop zij in kunnen schrijven.
2. Vul de account portfolio verder aan met waterbouwers die in dit
onderzoek nog niet zijn opgenomen, maar wel bij het project betrokken
zijn.
3. Onderzoek de mogelijkheid om de selectiecriteria aan te passen, wanneer
clustering van dijkvakken toegepast wordt. De selectiecriteria dienen op
een dergelijke manier te worden geformuleerd dat het aantal inschrijvers
niet daalt ten opzichte van de situatie wanneer er geen clustering
plaatsvindt.

5