Improving Access to Bank Information for Tax Purposes (Turkish Version) [electronic resource]

85 Pages·2002·2.6 MB·Turkish

by  Organisation for Economic Co-operation and Development

VERGSELAMAÇLARLABANKALARDAN
BLGALINMASIOLANAKLARININ
ARTIRILMASI
Çeviren:
HesapUzmanlanKuruluncaçevrilmitir.
MalilerKomitesi,C(97)64/FINALsaylKonseyKararhükümlerineuygunolarak
buraporungizliliinikaldrmveyaymlanmasnuygungörmütür
BukitapOECD'denalnanizinletürkçeyeçevrilmitir.
OEGD((0
BRL
EKONOMK VEKALKINMAÖRGÜTÜ
14Aralk 1960tarihindeParis’teimzalananve30Eylül 1961 tarihinde
yürürlüegirenAntlamasnagöre.EkonomikbirliiveKalknmaÖrgütü(OECD)
aadakiamaçlargerçekletirmeküzerepolitikalargelitirmekleyükümlüdür:
-biryandanfinansalistikrarkorurken,mümkünolanenyükseksürdürülebilir
ekonomikbüyümeveistihdamnsalanmasveÜyeülkelerinyaamstandartlarnn
yükseltilmesisuretiyledünyaekonomisiningelimesinekatkdabulunmak;
- ekonomik gelime sürecinde Üye olanve olmayan ülkelerin salkl
ekonomikgenilemesinekatkdabulunmak;ve
-çoktaraflveuluslararasyükümlülüklereuygunolarakayrmclkyapmama
temelindedünyaticaretiningenilemesinekatkdabulunmak.
OECD’ninkurucuüyeleri;Avusturya,Belçika,Kanada,Danimarka,Fransa,
APolrmtaenkiyza,,spYaunnaynai,stsavne,ç,zlsavnidçare,,rTlüarnkdiay,e,tnagliylat,ereLüvkeseAmBbDu’rdgi,r.HoAllaanddaa,yNeorrvaelça,n
ülkeleryanlarndagösterilentarihlerdekatlmasuretiyleÜyeolmulardr:Japonya(28
Nisan1964),Finlandiya(28Ocak1969),Avustralya(7Haziran1971),YeniZelanda
(29Mays1973),Meksika(18Mays1994),ÇekCumhuriyeti(21Aralk1995),
Macaristan(7Mays1996),Polonya(22Kasm1996)veKore(12Aralk1996).
Avrupa Topluluu Komisyonu OECD çalmalarna katlmaktadr (OECD
Antlamasnn13.Maddesi).
Bu kitap Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanl Hesap Uzmanlar
Kurulu’nunsorumluluualtndaImprovingAccesstoBankInformationforTax
Purposes/Ameliorerl'accesauxrenseignementsbancairesadesfinsfiscales
balylayaynlanan ngilizcevefranszca oriinalnüshalarndan türkçeye
çevrilmitir.TelifOECD,2000.
Türkçe çevirinin kalitesindenveorjinalmetinlearasndaki uyumdan
OECDsorumludeildir.
2
ÇNDEKLER
Sayfa
ÖNSÖZ 4
BölümIGenelBilgiveVergiselAmaçlarlaBankalardanBilgiAlnmasOlanaklara
ArtrlmasçinGerekenÖnlemler 5
A.GenelBilgi 5
B.VergiselAmaçlarlaBankalardanBilgiAlnmasOlanaklarnn
ArtrlmasçinGerekenÖnlemler 10
BölümIIBankaBilgilerininGizlilii-GelenekselveYeniBoyutlar 14
BankaBilgilerininGizliliininÖnemi 14
BankaBilgilerininGizliliininVergidaresiveHukukUygulamalarnaEtkisi 15
KüresellemeveFinansalPiyasalarnLiberallemesi 18
ElektronikTicaretveElektronikPara 19
KaraParaAklamaveVergiSuçlar 20
BölümIIIBankalardanVergiselAmaçlarlaBilgiAlnamamasnnOlumsuzSonuçl 24
UlusalDüzeydekiOlumsuzSonuçlar 24
UluslararasDüzeydekiOlumsuzSonuçlar 25
BölümIVÜlkeUygulamalarveGeliimi-YöneticiÖzeti 27
BankaBilgilerininGizliliininHukukiTemeli 27
Gizliliinstisnalar 27
BankaHesaplarnalikinBilgiTalebi 28
HesapHareketlerindeKullanlanAraçlar 29
VergidaresinceBankalardanBilgiAlnmas 29
VergiAnlamalarKapsamndaBilgiAlverii 30
VergiKonusundaDierBilgiAlveriiAraçveMekanizmalar 33
VergiMükellefininBilgiVermeYükümlülüü 34
FaizGelirleri:FaizGelirlerininVergilendirilmesindeKaynaktaStopajUygulamas.. 35
BankalardanBilgiAlnmasndaYeniEilimler 35
BankalarnEllerindekiBilgilerinGizliliinelikinKanunlardaYaplmas
ÖnerilenDeiiklikler 36
MevcutUygulamalardanÇkartlacakSonuçlar 36
EK:IDövizVarlkveBorçlar 38
EK:II
VergiselAmaçlarlaBankalardanBilgiAlnmasndaÜlkeUygulamalarKonulu
Aratrma 42
BBaannkkaalBairlngiVleerrigniisnelGiKzolniuliliarKoDnnusduandBailGgeinVelerBmilegiYükümlülüü 4520
VergiselAmaçlarlaBankalardanBilgiAlnabilmesi 52
Tammükelleflerinyurtdndakibankahesaplarnbildirmeyükümlülüü 74
Bankabilgilerininuluslararasanlamalaratarafülkelere
verilmesineilikinülkeuygulamalar 76
Bankabilgilerineulalmaskonusundakieilimler 79
3
ÖNSÖZ
Buraporbankalarnvedierfinanskurulularnnelindebulunanbilgilerin
vergiselamaçlarlaalveriihususundakiuluslararasibirliinigelitirecekyollarn
aratrlmasiçinMalilerKomitesitarafndanhazrlanmtr.
Raporuntemelamaçlar:
- OECD üyesi ülkelerin bankalardan bilgi alma konusundaki mevcut
uygulamalarnteshitetmek;
-bankalardanvergisel amaçlarla bilgialma olanaklarn artrmak üzere
önlemlertavsiyeetmektir.
Hernekadarvergiidareleriarasndakibilgialveriibirkaçekilaltnda
myaüpmlkaücankoblislagidaa,lvbeuririapüozredrainbedlelidubrirulvmearkgtiadmrük.elKloemfiitneesyönnrelaikrbiflgaiiztöadleebmielüezreirniinne
stopajatabitutulmasve/veyagerektiiekildevergilendirilmesinisalamaküzere
bilgialveriinindevamlvekendiliindenyaplabilmesiolanaklarnngelitirilmesi
hususunuaratrmaktaolup;bukonudakigelimelerdahasonragözdengeçirilecektir.
Raporun20.ParagrafndadabelirtildiiüzereMalilerKomitesi,vergi
idareleriningelirtoplamaveetkinbirbilgialveriisalamakonusundakigörevlerini
tamolarakyerinegetirebilmeleriiçin,dolaylveyadolayszolarak,hertürlüvergisel
amaçlabankabilgilerineulaabilmelerinetümOECDülkelerinceizinverilmesininen
idealçözümolduugörüündedir.OECDülkelerininbüyükçounluuburapordayer
alanönlemlerinbukonudakiilkadmlaroluturduugörüündedirveburadayeralan
önerilerdendahaileriönlemleriuygulamayakoymuolup;bütünülkelerindebuyolu
izlemesigerektiineinanmaktadrlar.AncakbazOECDülkeleri,vergiidaresinin
bankalardanbilgialmasnnöneminikabuletmeklebirlikte;mevcutkoullaraltnda
idealamacavarmalarnnönündebüyükgüçlüklerbulunduukamsndadrlar.Bu
nedenleOECDülkeleri,devametmekteolandiyaloguntaraflarndanbiriolarak,
mevcutdurumdaparagraf21’debelirtildiiekildehareketedilmesini oybirliiyle
kararlatrmlardr.Buülkeler,özelliklebankabilgileriningizliliiningerçekvetüzel
kiilerinfinansalilemleriningizliliininkorunmasndaoynadmerurolüngenel
olarakkabuledildiihususunudagözönünealarak,bukonudakidiyalogun,vergi
alanndaki uluslararas ibirliiningelitirilmesine yönelikdahageni kapsaml
mevcutdiyaloglabirliktedevamkonusundaanlamayavarmlardr.Üyeülkelerbu
rapordayeralanveOECD’ninvergialanndakidiertümönerilerindeolduugibi
balayclbulunmayanönerilerilerin,devametmekteolandiyalogatemelolarak
alnmaskonusundadagörübirliinevarmlardr.
4
BÖLÜMI
BLGGAELNIENLMABSLIGOLVAENAVKELRAGRSIENLINAMARATÇILRAIRLMLAASIBAÇNNKAGLEARREDKAENN
ÖNLEMLER
A.GenelBilgi
1.Bankabilgilerindegizliliin,genelolarakgerçekvetüzelkiilerinfinansal
ilikileriningizliliininkorunmasgerektiiilkesinindoalsonucuolduukabul
edilir. Bankabilgileriningizlilii, müterisiyle ilikisinin bankay tümmüteri
ilemlerindegizliliezorlamasndandoar.Bütünülkeler,azveyaçokbankalara
müterilerininbilgileriniüçüncüahslaraaçklamayreddetmeyetkivemecburiyetini
verir.Üçüncüahslarcabubilgilerineldeedilmesi,hesapsahibininözelyaamnn
dokunulmazlhakknihlalederek,ticarivefinansalrefahnamuhtemelbirtehdit
oluturabilir.
2.Bununlabirlikte,vergiidaresidedahil,kamuyetkililerinekarbanka
bilgileriningizliliiilkesininuygulanmas,mükelleflereyasalolmayanfaaliyetlerini
saklamavevergidenkaçmaimkanverebilir.Vergiyasalarnndaiçindebulunduu
birçokyasannetkinbirekildeuygulanabilmesi, finansalilemlereilikinkaytlara
ulalmasn ve analizini gerektirir. Finansal kayt ve ilemlerin yasa
uygulayclarndangizlenebilmesiveyabubilgilereulalmasnnreddedilebilmesi,
vergidedahilolmaküzere hukukalannda,kaçakçlkvekanunhükümlerinden
kaçnmayaolanakverebilir.
3.TümOECDüyesiülkeler,karaparaaklamagibibelirlialanlardayasa
gücününuygulanmasndabankabilgilerininkamuidaresinceeldeedilmesineizin
verilmesininöneminikabuletmektedir.AyrcaOECDüyelerinintümü,enazndan
baz vergisel konularda vergi idarelerinin dolayl veya dolaysz olarak banka
“bvilegrigliesreilneamualçalaabrillamebsainnkealoalradnaankbislagliaamlanktmaadsrn1d.aIVü.yeBöüllükemdueygöuzleatmlaelnamriylbauliulngialni
yaplanbiraratrma(EkII),butürbilgilereulalmasnnkapsamvearaçlarmn
ülkedenülkeyedeitiinigöstermektedir.Üyeülkelerinçounluu,vergiidarelerinin
vergiselamaçlarlabankalardanbilgialabilmesinegenellikleizinverirken;azsaydaki
ülke,bubilgilerinalnmasnvergikaçakçlgibidurumlarlasnrlamaktadr.
4.Bankalardanbilgialnabilmesi,üyeülkelerinkendiparlamentolarncakabul
edilenvergikanunlarnnvergiidaresitarafndanetkinbirekildeuygulanabilmesine
olanak salar. OECD’ye üye ülkeler, OECD'nin Örnek Çifte Vergilendirme
Anlamasndayeralanvevergilemehakknnyakaynakülkedeveyayerleim
ülkesindebulunmasgerektii prensiplerinden,yerleim ülkesindevergilendirme
prensibiniuygulamaktadrlar.Yerleimülkesindevergilendirmeprensibiningerektii
gibi uygulanabilmesi, vergi idaresinin belirli durumlardaulusal ya dayabanc
bankalardanbilgi alabilmesinigerektirir. Vergi idarelerinin özel durumlar için
Ödenmesigerekenverginindoruluununkontrolü,salanmasvetahsiliilevergisuçlarnntakibive
soruturulmasvergiidaresitarafndan(dolaylveyadolayszoalarakadliveyadiermerciler
vastasyla)üstlenilenfaaliyetlerolup;buRapordagenelolarak“vergiidaresininamaçlar"veya“vergi
amaçlar"olarakifadeedilmitir.
5
bankalardanisteyebilecedibilgiler,yatrdanveçekilednparalarhakkmdakibilgiler
(örneinyasalveyayasa yollarlaeldeedilmikayt kazançlarntesbiti,hakdsz
indirim uygulamalarnn, “back to back” borç verme ilemleriyle gerçek
ilemlerin,parakaynaklarnn,yabancülkelerderesmigörevlilereverilenrüvetve
yaplandieraibeliödemelerinbelirlenebilmesiiçin),imzakartlar,(örneinbirtüzel
kiiliinbelirlenmesi,görünütebirbiriyleilikisizmükelleflerarasndakiilikiyi
ortayaçkarmakiçin)vefaizgelirlerinikapsar.Vergiidaresiiçinbankabilgileri,vergi
matrahnndoruluununbelirlenmesiveverginintahsiliaçsndanönemlidir.
5.Bankalardanbilgialnmasbirkaçekilaltndagerçekleebilir.OECD’yeüye
ülkelerinbüyükbirbölümünde,bellibirvergimükellefininbankahesabhakknda
yargsalyadaidariusullerçerçevesindedolaylyadadolayszolarakbankalardan
bilgisalanabilmektedir.Bazüyeülkelerinvergiidareleri,belirlikoullaraltnda
bankalaraaitiyerlerinegirerek,gereklibilgiyibankahesaplarndandorudanelde
edebilmeyetkisinedesahiptir.Dierbazüyeülkelerinvergiidareleri,merkeziveri
tabann kullanarak banka bilgilerine dorudan ulaabilmektedir. Baka baz
ülkelerdekivergiidareleriise,dorudanbubilgilereulamadadahasnrlolanaklara
sahipolup; idari duruma,bilgi isteme,yargkarar vb. dolaylyollarlabilgi
toplayabilmektedir.Ayrcabankalar,birçokvergiidaresinebelirlitürdekibilgileri
devamlvekendiliinden(otomatikolarak)vermektedir.Budurum,ulusalvergi
idaresininçalmalarnkolaylatrmaktavevergianlamalarnatarafülkeleredevaml
vekendiliindenverilebilecekbilgitürlerinigeniletmektedir.Butürdevamlve
kendiliindenbilgiverilmesi,mükellefleredeyararsalayabilmektedir.Örnein;baz
ülkelerdebutürbilgiler,beyannamelerinidaretarafndanhazrlanmasolanan
salayarakmükellefleriayrcabeyanyükümlülüündenkurtarmaktadr.Buraporda
üzerindedurulanhusus,vergiidaresinindorudanveyayargveyadieryetkili
mBaaknakmalbairlgialreraicnilnydleavbaemlilrlviebikrenodlaiylliainildgeilnikoalarblilkelceaklbvilegriiyiibkaonnkuaslua,rdsannraalmrasdfari.z
ödemelerinin stopaja tabitutulmasve/veya etkin bir ekilde vergilendirilmesi
hususundakiçalmadagözönünealnacaktr.
6.Vergiidaresininbankalardandolaylveyadolayszolarakbilgialmasnaizin
verilmesi,sözkonusubilginingizliliiniihlaletmez.BütünOECDülkelerindebanka
bilgileridedahilolmaküzere,tümmükellefbilgilerininkullanmkonusundavergi
ibdialrgeilleerriinisnkgbiizrlikloinitnrionlailhtlnaldianetutkualmraktaçdork.AayrrcacetzüamlaOrECiçDerüelnkelkeartindek,urvaelrlgair
bulunmaktadr. kili vergi anlamalarndaki karlkl bilgi alveriine yönelik
kurallardüzenleyenOECDÖrnekÇifteVergilendirmeAnlamasnn26.maddeside
vergi anlamalar çerçevesinde yaplan bilgi alveriinde, sözkonusu bilgilerin
gizliliinikorumayayönelikhükümleriçermektedir.
7.Vergiidaresininbankalardanbilgialmasnnengellenmesi,gerekulusal
gerekse uluslararas alanda olumsuz sonuçlar ortaya çkartabilmektedir. Ulusal
düzeydevergiidarelerininödenmesigerekenvergiyidoruolarakhesaplamasnve
tahsiliniengellerken;mükelleflerarasndadavergieitsizliiyaratabilmektedir.Baz
vergimükellefleri,finansalolanaklardanveteknolojidenyararlanarak,yasalolarak
ödemelerigerekenvergidenkaçmakamacyla,bankabilgilerininvergiidarelerinden
dgiazlveerngmiesyinüeküoldanaaklsmanlaybaonzaürlakke,levredregkiifsinsatnesmiknuinrualdualleatrinhkauklklnadnmaakütpah;elbeurheusyuosl
6
açmaktadr.Vedrgiselamaçlarlabankalardanbilgialnamamas,bazgelirtürlerinin
tümüylevergi kalmasnanedenolmakta;böylecefarklgelirkategorileriarasnda
eitsizliklerdomaktadr.Menkulsermayeiratlar,gayrimenkulsermayeiradveya
ücretgelirlerinegörehakszbiravantaj eldeetmekte;ayrca,bankalardanbilgi
alnamamasvergiidaresininvergitoplamagiderleriilemükelleflerinvergilerini
öderkenüstlenmekzorundakalacaklarekyükümlülükleriartrmaktadr.Uluslararas
düzeyde ise vergisel amaçlarlabankalardanyeterince bilgi alnamamas, vergi
anlamalarçerçevesindediertarafülkelerinbilgitaleplerininyerinegetirilememesi
nedeniylevergikonusundakiuluslararasibirliiniengelleyerek,ülkelerinbukonuda
tektaraflgiriimlerineyolaçmaktadr.Ayrcaekonominindoalgereklerinebal
olmasgerekensermayevefnanshareketlerini,bankabilgileriningizlendiiülkelere
yöneltmeksuretiyleyapaybirsapmayauratabilmektedir.
8.Busonuçlar,1980’lerinbandaOECDMalilerKomitesini(bundansonra
metinde Komite olarak belirtilecektir) bankalarn elindeki bilgilerinin gizlilii
konusunuelealmayayöneltti. 1985ylndaKomite, “VergilemeveBankaclk
BilgilerininGizliliininKötüyeKullanm’'balklbirraporhazrlad.(Burapor
“UluslararasVergidenKaçnmaveVergiKaçnna:DörtAratrma”adl1987tarihli
OECDyaynndayeralmtr).Buçalmayukardabelirtilenulusalveuluslararas
düzeydekiolumsuzsonuçlarelealarak,vergiidarelerininbankalardanbilgialma
olanaklarnnsnrlolduuülkelere,butürbilgileringizliliininvergiidarelerine
karsnrlandrlmasnönermi;buamaçlasözkonusuülkelerinvergiidarelerini,
dierOECDüyesiülkelerdeortayaçkanbuyöndekigelimeleriveAvrupaKonseyi
gibiuluslararaskurulularntavsiyelerinideörnekgöstererek,hükümetlerinezdinde
çabaharcamayaçarmtr.
9. 1985 ylndaki Raporda ayrca, vergi idarelerince bankalardan elde
edilebilecekverilerinkarlklbilgialveriiyoluyladahaileridüzeydekullanlmas
önerilmektedir.Raporvergiidarelerinebuamaçlaüçyolönermektedir,a)Banka
bilgilerininkarlklalveriininsorunyaratmayacagörüününkabuledilmesi;b)
OECD’ninÖrnekVergiAnlamasnn26.Maddesininizinverdiiazamiölçüdebilgi
alveriiyaplmas;vec)Uygundurumlarda,tekyanlolarakanlamayatarafolan
ülkelerebilgisalanmasdr.Ancak1985ylndakiraporda2yeralangörüleretüm
üyeülkelerkatlmamtr.Bununlabirlikteyeterliolmasadaburapor,uygulamada
bazilerlemelersalanmasnavesileolmutur.
10.Vergiidaresininfaaliyettebulunduuekonomik,yasalveteknolojikçevre
1985ylraporununonaylanmasndanbuyanabüyükdeiikliklergöstermitir.Son
onyldakiteknolojikdevrimlehzlananküreselleme,snrötesiilemlerdepatlama
düzeyinde bir büyüme yaratmtr. Özellikle bankaclk ve elektronik ticaret
alanndakiteknolojikilerlemeler,uluslararasbankaclyalnzcazenginkiilerinve
çokulusluirketlerindeil,genibirvergimükellefigrubununkullanmnaaçmtr.
OECDülkelerivepekçoküyeolmayanülketarafndankambiyokontrollerinin
kaldrlmasdasnrötesifnansalilemlerinhzlabüyümesiimkannsalamtr.Bu
yeni“ülkesnrtanmayanbankaclk”dönemi,snrötesiilemlerinartmasn
salam,ekonomikbüyümeiçinyenifrsatlarsunmuvedünyagenelindeyaam
v2e19248.5pyarlangrRaafplaorrnudnadayaApvluasntuörnyear,ilLerülkesebmabulrgo,lmPaordtkelkaizrvbeelsivrtiiçlrmee’kntiednirR.apormetniyleveRaporun22
7
;
standardmyükseltmitir.Ancakaynzamandadünyaçapnda,tümvergiidarelerinin
önüneçözülmesigerekenyenisorunlarçkarmtr.
ilemle1r1.iKçiünreyseenlilefmres,atltaerknyolaorjaitmvaektasderr.maYyeukhaarrdekaetlbeelriirntiinldsieirbgeisbit,lembeusi,frstaitclaarri
nüfusun giderek büyüyen bir ksmnn kullanmna açlmaktadr. Daha önce
görülmemisaylardakivergimükellefi,yasalolaraködemelerigerekenvergiden,
banka bilgileriningizliliinindahakapsamlolarakuygulandülkelerüzerinden
dahakolaylklakaçmaolanabulmaktadr.Böylecevergiselamaçlarlabankalardan
bilgialnamamasnnvebununsonucuolanolumsuzluklarnyarattistismarolana,
butürilemlerdegeçmitebilgikaynaolarakkullanlankambiyokontrolügibi
gelenekselaraçlarndaortadankalkmasylabüyükölçüdeartmtr.Vergiidarelerinin
yasadfaaliyetolanaklarndavevergimükelleflerininvergidenkaçmakonusunda
ortaya çkan benzer yeni frsatlar yakndan izleyebilmesi daha da önem
kyaazbaannmcakbtaandkra.larVdeargaiçlaidnarheelesraip,lafriyrmoalluayrlaafraaalsinydetaleryiarvaetrlgainidkaraersimnainkttilleamldenrdvae
kalankiilerinsaysndakiarttanendieetmektedir.Birülkeninvergiselamaçlarla
bankalardanbilgialmay snrlandrmaveyaönlemeyönündeki kararnn, dier
ülkelerin vergi idarelerini olumsuz yönde etkilemesi olasl imdiye kadar
görülmemiölçüdeartmtr.Bunedenlerdendolayvergiidareleri,vergiselamaçlarla
bankalardanbilgialnmasnnsnrlandrlmasnmyaratacaaadakisonuçlardan
giderekdahaçokendielenmektedir:
-Gerek tam, gereksedar mükelleflerin ödemeleri gereken verginin, vergi
idaresincedoruolaraktesbitivetahsilinigüçletirmesi;
-Vergikanunlarnauymamakiçinteknolojininyarattolanaklardanyararlanan
vergimükellefleriilediervergimükellefleriarasndakivergieitsizliinitevik
etmesi;
-Vergilendirmedemenkulsermayeiratlarylagayrimenkulsermayeiradlarve
ücretgelirleriarasndakieitsizliiartrmas;
-Vergi kanunlarna mükelleflerin gönüllü olarak uyma eilimini zaafa
uratmas;
-Vergiidaresininvergitoplamavevergimükelleflerininyasalyükümlülüklerini
yerinegetinnemaliyetleriniartrmas;
-Uluslararassermayeakndasapmayanedenolmas
-Hakszvergirekabetinekatkdabulunmasve
-Vergiidareleriarasndakiuluslararasibirliiniengellemesidir.
12.Vergiidareleri,buendielerinortadankaldrlabilmesiiçin,güçlübir
uluslararasibirliiningerekliolduunainanmaktadr.
13. BukapsamdaKomite,VergidenKaçnmaveVergiKaçakçlÇalma
Grubunun vergiselamaçlarlabankalardanbilgialnmaskonusundaüyeülkelerdeki
mevcutuygulamalarngözdengeçirilmesivebubilgilereulalmasolanaklarnn
gelitirilmesi amacylayeni çözümlerbulmaküzereyaptçalmasonucunda
hazrladtavsiyekararlarnonaylamtr. Vergisel amaçlarlabankabilgilerine
ulalmasna duyulan gereksinim baka amaçlarla yaplan çalmalarda da
vurgulanmtr. Finansal piyasalarn küresellemesi, sermaye ve gelirin
vergilendirilmesikonulubirraporda(1995Raporu)bankabilgileriningizliliine
ilikinhükümlerinsnrlandrlmayollarnaratrmasKomiteyetavsiyeedilmitir.
14.Konseytarafndan9Nisan1998’de3onaylanan“zararlvergirekabeti;yeni
domaktaolanküreselbirsorun”balklOECDraporunda;"zararlvergirekabetinin
önlenmesikapsamnda,vergiidarelerininbankalardanbilgialmasnkolaylatrmak
üzerekonuyailikinkanun,yönetmelikveuygulamalarnüyeülkelertarafndan
gözdengeçirilmesi.”4tavsiyeedilmektedir.
15.1995YlRaporundaayrca,snrötesifaizhareketlerininvergilendirilmesi
sorunununbilgialveriiveyastopajuygulanmasyollarndanbirininyadaher
ikisininbirliktekullanlmassuretiyleçözülebilmesininolanaklolupolmadnn
tesbitivebununteknikyönleriüzerineKomitetarafndanbiraratrmayaplmas
tavsiyeedilmitir.VergidenKaçnmaveVergiKaçakçlÇalmaGrubu(Yaratc
FinansallemlerÖzelGrubunundayardmyla)bukonudakifizibiliteçalmasn
sürdürmektedir. Avrupa Birlii de gerçek kiilerin snr ötesi faiz gelirlerinin
vergilendirilmesisorunuüzerindeçalmaktadr.ABKomisyonu,yaknzamanlarda
Com(98)295 FNAL sayl bir Direktif teklifi hazrlamtr. Kabul edilmesi
durumundasözkonusuDirektif,üyeülkelerindierABülkelerindeyerleik(tam
mükellef)gerçekkiilereyaptklarsnrötesifaizödemelerinde%20GelirVergisi
stopajyapmalarveyabutürfaizödemeleriyleilgiliolarakbuülkelerekendiliinden
vedevaml(otomatik)olarakbilgisalamalar eklindekiiki seçenektenbirini
uygulamalarnöngörmektedir.
16. Vergi idarelerininvergisel amaçlarlabankalardan bilgi almasna izin
verilmesinin,karaparaaklanmannönlenmesiyannda,dieryasalarnuygulanmasn
dadestekleyicibiretkiyesahipolduu,ülkelertarafndangiderekdahaçokkabul
edilmektedir.Bazsuçlular,finansalkurulularkullanmaksuretiylekaraparaaklama
önlemlerindenkaçnmayaçalmaktadrlar.Bunuvergikaçakçlyaptklarn,bu
hususundakaraparakapsamnndndakaldn,dolaysylakaraparaaklama
mevzuatnnkendilerineuygulanamayacaiddiasylayapmaktadrlar.FinansalEylem
GörevGücü(FATF)5sonzamanlardabusorunuçözmeküzerebazadmlaratmtr.
4Lüksemburgvesviçrezararlvergirekabetiraporunu,sözkonusuraporunII.Ekindeyeralan
4vgee1rrgeAikrlçaeellnedkrilr1ei9lo9mn7esatiyanlreaimhiialnikdkteianAnABiBmtBimanekavaezntulmaaittrinnrdn.aüzveerrgiinsdeelaanmalçalmaarylaabvaankraldartdicaanribiflagailiayeltnlmeraisnkonusuna
deinilmemeklebirlikte,vergialanndaibirliikonusundauluslararasdüzeydeortayaçkanolumlu
g5eFlAiFmTey2e4dOikEkCatDçeüklikelsmie,ktHeodinrg.Kong.Singapur,AvrupaKomisyonuveKörfezbirliiKonseyinin
katlmylaolumaktadr.
17.8Mays1998tarihindeG-7ülkeleriMaliyeBakanlantoplantsnnsonuç
bildirgesinde;G-7ülkelerinin,karaparaaklamaylamücadeleolanaklarnartrmak
amacyla,vergiyleilgilisuçlarlaetkinbirekilde mücadeleetmekkonusunda
anlamayavardklarbelirtilmitir.Buanlamannamaçlanunlardr: 1)karapara
aklamaylamücadelesistemleriçerçevesindeüpheligörülenilemlerin,aynzamanda
vergikaçrmaamactamashalindededierülkelereraporedilmesiningüvence
altnaalnmas,2)karaparakonusundayetkilikurulularnvergiyleilgilisuçlarn
soruturulmasnayardmcolmaküzerevergiidarelerinebilgisalamasnamümkün
olduuncaizinverilmesi,3)butürbilgilerin,kendivergiidarelerinesaland
koullaraltndabakaülkeleredeverilmesi,4)butürbilgilerinvergiselamaçlarla,
karaparannaklanmassistemininetkinliinizayflatmayacakekildekullanlmas.
FATFveKomite,G-7’lertarafndanortayaatlanbukonulandakapsayacakekilde
kendiçalmaprogramlarngeniletmekararalmlardr.
18. Buson giriimler, vergisel amaçlarla bankalardandahafazlabilgi
alnabilmesikonusundaki artanilgiyiyanstmaktadr. Komitevergiselamaçlarla
bankabilgilerineulalmaskonusundaönemlibiradmatarak,OECDüyeliiiçin
bavuranülkelere“vergiselamaçlarlabankalardanbilgialnabilmesininkabulü”
artngetirmitir.Rapordayeniveeskiüyeleriçinvergiselamaçlarlabankalardan
bilgi alnabilmesi konusunda önlemler önerilmi olup; henüz bu önlemleri
uygulamayanülkelerdekanun,yönetmelikveidariuygulamalarn,vergiidarelerinin
bankalardan bilgi alma olanan artracak ekilde zamanla deitirmek üzere
giriimlerebalamalariçintevikedilmektedir.
B-Vergisel Amaçlarla Bankalardan Bilgi Alnmas Olanaklarnn
ArtrlmasçinGerekenÖnlemler
19.BuRapordabelirlenensorunlar evrensel nitelikteolduundantektek
ülkelerdüzeyindeelealnpçözülmelerigüçtür.Flerülkebusorunlarçözecek
önlemlerkonusundakendibanagiriimlerdebulunduysadabugünekadarbukonuda
çoksnrlbirilerlemesalanabilmitir.Buraporda,belirlibirkiiyleilgilibilgitalebi
üzerinevergiidaresininbankalardandolaylveyadolayszolarakbilgialmasna
olanak verecek önlemlerbelirlenmektedir. Halen OECD ülkelerinde vergisel
amaçlarlabankalardan bilgialnmasvebubilgilerindierülkelerlealveriinde
farklyetkivearaçlarsözkonusuolmaklabirlikte,genelliklebukonudakiyetkinin
oldukçageniolduugörülmektedir.
20.dealolantümOECDülkelerindevergiidarelerine,vergitoplamagörevini
yerinegetirebilmelerinevedierülkelerleetkinbirbilgialveriiyapabilmelerine
olanakvermeküzere,bankalardanhertürlüvergiselamaçladolaylveyadolaysz
olarakbilgialabilmeizniverilmesidir.Bazülkelerinbankabilgilerinebudüzeyde
ulalabilmesineolanaksalamaküzere,kendikanunveidariuygulamalarndadier
ülkeleregöredahafazladeiiklikyapmasgerekmektedir.Bununsonucuolarakbu
türülkelerinhedefeancakadmadmyaklamassözkonusuolacaktr.6
6sviçreOECDörnekvergianlamasnn26.maddesineçekincekoymuolmaklabirlikte;
2pa1r.apgarraagfrlaafrtnadbaelyierrtialldainiöünzleermeleproiliçteikkianlcaersniddandediaikblriakkyacaapkmtary.ayönelirse21ave21balt
10