ilköğretim din kültürü ve ahlâk bilgisi müfredatında yer alan olumsuz ahlâkî eğilimlerin ...

226 Pages·2007·0.96 MB·Turkish

T. C.
SELÇUK ÜNİVERSİTESİ
SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
İLK ÖĞRETİM DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ ÖĞRETMENLİĞİ
ANA BİLİM DALI

İLKÖĞRETİM DİN KÜLTÜRÜ VE AHLÂK BİLGİSİ
MÜFREDATINDA YER ALAN OLUMSUZ AHLÂKÎ
EĞİLİMLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

YÜKSEK LİSANS TEZİ

DANIŞMAN
Doç. Dr. Abdülkerim BAHADIR

HAZIRLAYAN
Hasan AKAN

KONYA - 2007

TC
SELÇUK ÜNİVERSİTESİ
SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜNE

Hasan AKAN’ a ait “İlköğretim Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi Müfredatında Yer
Alan Olumsuz Ahlâkî Eğilimlerin Düzeltilmesi” adlı çalışma, jürimiz tarafından İlköğ-
retim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenliği Ana Bilim Dalı\İlköğretim Din Kültü-
rü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenliği Dalında Yüksek Lisans tezi olarak kabul edilmiştir.

Tez Savunma Tarihi: 12.09.2007

Başkan………………………
Akademik Ünvanı, Adı Soyadı
İmza

Üye………………… Üye………………
Akademik Ünvanı, Adı Soyadı Akademik Ünvanı, Adı Soyadı
İmza İmza

ÖZET

Yüksek Lisans Tezi

İLKÖĞRETİM DİN KÜLTÜRÜ VE AHLÂK BİLGİSİ MÜFREDATINDA YER ALAN
OLUMSUZ AHLÂKÎ EĞİLİMLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Hasan AKAN
Selçuk Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü
İlk Öğretim Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
İlk Öğretim Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi Öğretmenliği Programı
Danışman: Doç. Dr. Abdülkerim BAHADIR
2007, 210 Sayfa

Jüri:Prof. Dr. Mustafa TAVUKÇUOĞLU
Doç. Dr. Abdülkerim Bahadır
Yrd. Doç. Dr. Adem ŞAHİN

Araştırmanın temel konusu ahlâk eğitimidir. İlköğretim Din Kültürü ve Ahlâk
Bilgisi müfredatında yer alan olumsuz ahlâki eğilimlerin düzeltilmesi için üzerinde du-
rulması gereken bir yöntem üzerinde durulmuştur. Çalışmada ahlâk eğitimi yapılırken
dikkat edilmesi gereken noktalara değinilerek, bu yönde yeni yöntemlerin gerekliliği
üzerinde durulmuştur. Eğitimcilerin bu alandaki yenilikleri takip ederek olumsuz ahlâ-
kî eğilimlerin düzeltilmesi için nasıl bir yöntem üzerinde durmaları gerektiğinden bah-
I
sedilmiştir. İşte bu sebeple de çalışmada, anlatım yöntemine yardımcı bir yöntem olarak
kabul edilebilecek olan hikâye, fabl ve şiir yöntemleri üzerinde durulmuştur.
Çalışmada ilk olarak ahlâk gelişimi hakkında genel bilgiler verildikten sonra, ele
alınan yöntemler olan hikâye, fabl ve şiir hakkında açıklamalara yer verilmiştir. Bu
bölümde tarafımızdan kaleme alınan hikâye, fabl ve şiirlerin yazım aşamasında dikkat
edilen noktalara değinilmiştir. Araştırmamızın ana bölümünü oluşturan ikinci kısımda
ise; yalan söylemek, hile yapmak, gıybet ve iftira, hırsızlık, kıskançlık, alay etmek, ki-
birlenmek, kötü zanda bulunmak, başkalarının özel hayatını araştırmak, anne baba ve
büyüklere saygısızlık, içki içmek ve kumar oynamak kavramlarıyla ilgili olarak tarafı-
mızdan kaleme alınan hikâye, fabl ve şiirlere yer verilmiştir.
Sonuç olarak, çalışmamızın uygulama bölümünde, ilköğretim çağı çocuklarının
ele aldığımız yöntemlerle ders anlatımı yapıldığında, güzel davranışları kazanmada da-
ha etkin oldukları gözlenmiştir. Bu nedenle de çalışmada eğitimcilere düşen görevlere de
değinerek, hikâye, fabl ve şiirlerin de hedef kitlemizin seviyelerine uygun olmasına dik-
kat edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Ahlâk eğitimi, hikâye, fabl, şiir, yöntem

II
ABSTRACT
Thesis of Master’s Degree

EVALUATION OF NEGATIVE ETHİCAL TENDENCIES IN RELIGION LESSONS
OF PRIMARY SCHOOL EDUCATION

Hasan AKAN
Selçuk University
Institute of Social Sciences
Deparment of Teacing Religion in Primary School
Supervisor: Doç Dr. Abdülkerim BAHADIR
2007, 210 pages

Jury: Prof. Dr. Mustafa TAVUKÇUOĞLU
Doç. Dr. Abdülkerim Bahadır
Yrd. Doç. Dr. Adem ŞAHİN

The objective of this research is ethical tendency. It is based on an important
method to improve the negative ethical thendencies in religion lessons of primary school
curriculum. In this researchit has been reffered to necessory points on ethic education
and suggested new methods on this topic it has been mentimed that educators must
fallow the in now tims in this field and choose on oppositemethod to improve these
negative ethical tendencies. Because of this, research is based on story, fable, and poems
which can be accepted as on optional method to narration method.
Firstly, it is given general instuctions about ethic development, and then
explonotions are given about story, fable, poem. This part is based on spelling phase of
these stories, fables and poems which are written by us. The second part,which forms
the main part of our research, is accured by poems, fables and stories about telling lies,
making tricks, slander, dealing with other peoples special life, disrespect to parents,
drinking alchol and gambling.
III
Consequently, in the application part of our research, it is abserved that using
methods are more effective in good behaviors of primary school age children. Because
of this, it has been mentioned that the levels of story, fable and poems must be
appropriate to students and educators must have some missions on this topic.
Key words: Education of ethic, story, fable, poem and method
IV
ÖNSÖZ
Ahlâkî davranış, insanın bir başka varlıkla girdiği ilişkide ortaya çıkmaktadır. Sosyal
varlık olan insan, kendi doğal ihtiyaçlarını karşılamak ve hayatını daha iyiye yönlendirmek
için insanlarla iş birliği yapmak zorundadır. Bunun için de, içinde bulunduğu toplumu mey-
dana getiren insanlarla iyi geçinmeli, güven ve sevgi dairesi içinde ilişkilerine yön vermelidir.
İşte sosyal insanların bu insanî münasebetlerini düzenleyen temel prensiplerden biri de ahlâk-
tır. Ahlâkın önemi de burada ortaya çıkmaktadır.
Sosyal yaşantımızı düzenleyen kurallar bütünü olan ahlâk, güzel yöntemlerle bireylere
aktarılmalıdır. Aksi olması durumunda bireyler, bir takım olumsuz davranışlar sergileyen in-
san konumuna gelecektir. Bu sebeple ahlâk eğitiminde yöntem büyük önem arz etmektedir.
İşte bunun için bu çalışma, olumsuz ahlâkî eğilimlerin düzeltilmesi için bir yöntem denemesi
olarak değerlendirilebilir. Bu amaçla çalışmada ahlâk eğitiminde yöntem olarak kullanılmak
üzere hikâye, fabl ve şiirlere yer verilmiştir.
Çalışma bir giriş ve iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; ahlâk gelişimi, eği-
timde din-ahlâk ilişkisi ve ahlâk eğitiminde edebî yöntemler olarak üç başlık altında konu ele
alınmıştır.
Ahlâk gelişimi bölümünde tanımlardan sonra ahlâkî gelişime etki eden faktörler üzerin-
de durulmuştur. Eğitimde din ve ahlâk ilişkisi bölümünde ise; din ve ahlâk kavramları açıkla-
narak aralarındaki benzerliklere değinilmiş, din ve ahlâk eğitimi hakkında bilgi verilmiştir.
Ayrıca bu bölümün sonunda olumsuz ahlâkî eğilimler hakkında çözüm yolları sunulmuştur.
Ahlâk eğitiminde edebî yöntemler bölümü çalışmamızın asıl bölümünü oluşturmaktadır. Bu
sebeple, bu bölümde hikâye, fabl ve şiir yönteminin özelliklerinden bahsedilmiş ve bunların
eğitimde nasıl kullanılacağına değinilmiştir. Bu bölümün sonunda da kaleme alınan hikâye,
fabl ve şiirlerin bir değerlendirmesi yapılmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde de konumuzla
ilgili yazmış olduğumuz hikâye, fabl ve şiirlere yer verilmiştir.
Çalışmamızın bu hale gelmesinde, çalışma boyunca değerli bilgilerinden istifade etti-
ğim danışmanım Doç. Dr. Abdülkerim Bahadır’a, fikir ve önerileriyle çalışmamıza katkıda
bulunan bölüm başkanımız Prof. Dr. Mustafa Tavukçuoğlu’na teşekkürü bir borç bilirim.

Hasan AKAN
KONYA-2007
I