ilk kez anne-baba olacaklara antenatal dönemde verilen eğitimin

267 Pages·2008·6.84 MB·Turkish

T.C.
EGE ÜNİVERSİTESİ
SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

İLK KEZ ANNE-BABA OLACAKLARA
ANTENATAL DÖNEMDE VERİLEN EĞİTİMİN
KAYGI DÜZEYLERİNE ETKİSİ

EBELİK ANABİLİM DALI PROGRAMI

Yüksek Lisans Tezi

Araştırma Görevlisi
Yeliz ÇAKIR KOÇAK

DANIŞMAN
Yrd. Doç. Dr. Dilek ÇAKIR

İZMİR
2007

T.C.
EGE ÜNİVERSİTESİ
SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

İLK KEZ ANNE-BABA OLACAKLARA
ANTENATAL DÖNEMDE VERİLEN EĞİTİMİN
KAYGI DÜZEYLERİNE ETKİSİ

EBELİK ANABİLİM DALI PROGRAMI

Yüksek Lisans Tezi

Araştırma Görevlisi
Yeliz ÇAKIR KOÇAK

DANIŞMAN
Yrd. Doç. Dr. Dilek ÇAKIR

İZMİR
2007

DEĞERLENDİRME KURULU ÜYELERİ

Adı Soyadı İmza

Başkan : Yrd. Doç. Dr. Dilek ÇAKIR ..........................................
(Danışman)

Üye : Doç. Dr. Esin ÇEBER ..........................................

Üye : Yrd. Doç. Dr. Neriman SOĞUKPINAR ..........................................

Üye : ..........................................

Yüksek Lisans Tezinin kabul edildiği tarih: ......................................................
ÖNSÖZ

Araştırmamın tüm aşamalarında her türlü destek ve yardımlarını esirgemeyen,
kişiliğini ve meslek yaşamını örnek aldığım danışmanım Sayın Yard. Doç. Dr. Dilek
ÇAKIR’a,
Araştırmamın uygulanmasına olanak sağlayan T. C. Sağlık Bakanlığı İzmir İli
Bornova İlçesi Evka 4 Sağlık Ocağı’nda görevli ebe, hemşire ve hekimlere,
Tezimin istatistik aşamasında bana yardımcı olan Sayın Doç. Dr. Gönül DİNÇ’e,
Araştırmaya katılmayı kabul eden ve soruları içtenlikle yanıtlayan anne ve baba
adaylarına,
Sürekli yanımda olduklarını bana hissettiren ve beni destekleyen annem Bağdat
ÇAKIR, Elmas KOÇAK, babam Ali Haydar ÇAKIR, Ahmet KOÇAK, kardeşlerim ve
eşim A. Ozan KOÇAK’a
Yüksek lisans eğitimim ve tez çalışmalarım sırasında bana destek olan, cesaret
veren E.Ü. İzmir Atatürk Sağlık Yüksekokulu öğretim elemanları, bölüm arkadaşlarım,
bütün hocalarım ve arkadaşlarıma teşekkür ediyorum.

İZMİR, 2007 YELİZ ÇAKIR KOÇAK
İÇİNDEKİLER

Sayfa

No

ÖNSÖZ ……………………………………………………………………….... IV

İÇİNDEKİLER ……………………………………………………………….. V

TABLOLAR DİZİNİ ……………………………………………………….... XIII

GRAFİKLER DİZİNİ …………..……………………………………………. XV

BÖLÜM I

1. GİRİŞ

1.1. Araştırmanın Konusu ……………………………………………………….... 1

1.2. Araştırmanın Amacı …………………...……………………………….…….. 3

1.3. Araştırmanın Hipotezleri …………………………………………………….. 4

1.4. Varsayımlar …………………………………………………………………... 4

1.5. Araştırmanın Önemi ………………………………………...………………... 4

1.6. Sınırlılıklar ve Karşılaşılan Güçlükler ……………………………………….. 5

1.7. Tanımlar …………………………………………………………….………... 6

1.7.1. Gebelik …...……………………………………………………….. 6

1.7.2. Kaygı ………………………………………….…………………... 6
1.7.2.1. Durumluk Kaygı ………………………………………….. 7
1.7.2.2. Sürekli Kaygı ……………………………………………... 7
1.8. Genel Bilgiler ……………………………………………………………….... 7
1.8.1. Kaygı …………………………………………………………….. 12

1.8.1.1. Kaygının Tanımı ………………………………………. 12
1.8.1.2. Kaygının Belirtileri …………………………………..... 14
1.8.1.3. Kaygının Tipleri ……………………………………...... 16
1.8.1.4. Kaygının Nedenleri ……………………………………. 19
1.8.2. Gebelik …………………………………………………………... 19
1.8.2.1. Gebelikte Oluşan Fizyolojik Değişiklikler ……………………..... 20
1.8.2.1.1. Üreme Sistemi ………………………………………..... 20
1.8.2.1.2. Memeler ……………………………………………...... 20
1.8.2.1.3. Cilt ………………………………………………..…... 21
1.8.2.1.4. Kas-İskelet Sistemi ………………………………….... 21
1.8.2.1.5. Kardiyovasküler Sistem …………………………..…... 21
1.8.2.1.6. Solunum Sistemi …………………………………….... 22
1.8.2.1.7. Gastrointestinal Sistem ……………………………….. 22
1.8.2.1.8. Üriner Sistem ……………………………………..…... 22
1.8.2.1.9. Endokrin Sistem ……………………………………..... 22
1.8.2.1.10. Metabolik Değişiklikler ……………………………... 23
1.8.2.2. Anne Adayında Görülen Psikolojik Değişiklikler …………….... 23
1.8.2.2.1. Birinci Trimester …………………………………….... 24
1.8.2.2.2. İkinci Trimester ……………………………………….. 24
1.8.2.2.3. Üçüncü Trimester ……………………………………... 25
1.8.2.3. Anne Adayında Görülen Fiziksel ve Emosyonel Yakınmalar ...... 26
1.8.2.3.1. Bulantı-Kusma ………………………………………... 26
1.8.2.3.2. Mide Yanması ……………………………………….... 27
1.8.2.3.3. Diş Etlerinde Hipertrofi ……………………………..... 27
1.8.2.3.4. Sık İdrara Çıkma …………………………………….... 28
1.8.2.3.5. Konstipasyon ………………………………………….. 28
1.8.2.3.6. Hemoroidler …………………………………………... 28
1.8.2.3.7. Varisler ………………………………………………... 28
1.8.2.3.8. Bacaklarda Kramp …………………………………..... 29
1.8.2.3.9. Sırt-Bel-Eklem Ağrısı ……………………………….... 29
1.8.2.3.10. Memelerde Hassasiyet ………………………………. 29
1.8.2.3.11. Vaginal Akıntı ……………………………………...... 29
1.8.2.3.12. Solunum Sıkıntısı …………………………………..... 29
1.8.2.3.13. Yorgunluk ve Uyku Problemleri …………………….. 30
1.8.2.3.14. Baş Ağrısı ………………………………………..…... 30
1.8.3. Gebelikte Beslenme ………………………………………….…... 31

1.8.4. Gebelikte İlaç Kullanımı ……………………………………….... 32

1.8.5. Gebelikte Sigara Kullanımı …………………………………….... 33

1.8.6. Gebelikte Alkol Kullanımı ……………………………………..... 33

1.8.7. Gebelikte Vücut Hijyeni ve Giyim ……………………………..... 34

1.8.8. Gebelikte Egzersiz ……………………………………………...... 35

1.8.9. Gebelikte Seyahat ………………………………………………... 36

1.8.10. Gebelikte Cinsel Yaşam ………………………………………..... 36

1.8.11. Baba Adayı ………………………………………………………. 39

1.8.11.1. Baba Adayında Görülen Psikolojik Değişiklikler ……………... 40

1.8.11.1.1. Birinci Trimester ………………………………...…... 40
1.8.11.1.2. İkinci Trimester ………………………………….…... 40
1.8.11.1.3. Üçüncü Trimester …………………………………..... 41
1.8.11.2. Baba Adayında Görülen Fiziksel ve Emosyonel Yakınmalar ..... 41

1.8.12. Antenatal Bakım …………………………………………………. 43

BÖLÜM II

2. GEREÇ VE YÖNTEM

2.1. Araştırmanın Tipi ………………………………………………………….... 47

2.2. Araştırmada Kullanılan Gereçler ………………………………………….... 47

2.2.1. Anne Adayı Tanıtım Formu ……………………………………….... 47

2.2.2 Baba Adayı Tanıtım Formu …………………………………..……... 47

2.2.3. Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri …………………………….…... 48

2.2.4. Anne-Baba Adayı Eğitim Kitapçığı …………………….…………... 50

2.2.5. Anne-Baba Adaylarına Yönelik Gebelik Danışmanlığı İçin

Resimli Rehber………………………………………………………. 50

2.3. Araştırmanın Yeri ve Zamanı ……………………………………………..... 51

2.4. Araştırmanın Evreni ……………………………………………………….... 52

2.5. Araştırmanda Örneklem …………………………………………………...... 52

2.6. Bağımlı ve Bağımsız Değişkenler ………………………………………...... 52

2.7. Veri Toplama Yöntemi ve Süresi …………………………………………... 53

2.8. Verilerin Analizi …………………………………………………………..... 54

2.9. Süre ve Olanaklar ……………………………………………………….…... 55

2.10. Etik Açıklamalar …………………………………………………………... 55