Yavuz Sultan Selim’in Emriyle Hazırlanan İBN ARABÎ MÜDAFAASI I ©I (cid:474)lk Harf Yayınevi, 2011 S A Kitabın tüm yayın hakları "I(cid:474)lk Harf Yayınevi"ne aittir. A F A D 〉 I (cid:474)lk Harf Yayınevi, 10 Ü Tasavvuf Serisi, 9 M BÎ 〉 I SBN A 978-605-5457-28-0 R A N 〉 G enel Yayın Yönetmeni/Editör B Ersan Güngör İ n a 〉 H azırlayan n a rl Yrd. Doç. Dr. Halil Baltacı zı a H 〉 S ayfa Düzeni e yl I(cid:474)rfan Güngörür ri m E 〉 K apak Tasarımı n m’i Sercan Arslan eli S 〉 B asım Tarihi n a 1. Baskı, I(cid:474)stanbul, Eylül 2011 t ul S z 〉 B askı / Cilt u v Şenyıldız Yay. Hed. Eşya ve Teks. San. Tic. Ltd. Şti. a Y (Serti(cid:976)ika No: 11964) • Gümüşsuyu Cad. No:3/2 - Topkapı / I(cid:474)stanbul ylı̂ Tel: 0212 483 47 91-92 e N d e 〉 İLK HARF YAYINEVİ m h Genel Dağıtım A / Çelik Yayınevi kı̂ k (Serti(cid:976)ika No, 14710) e M Ticarethane Sokak No: 59 Cağaloğlu - Fatih / I(cid:474)stanbul h Tel: +90 212 511 28 11 - 513 73 19 • Fax: +90 212 511 28 12 y e Ş www.celikyayinevi.com • info@celikyayınevi.com ŞEYH MEKKI(cid:441)/AHMED NEYLI(cid:441) Yavuz Sultan Selim’in Emriyle Hazırlanan İBN ARABÎ MÜDAFAASI Hazırlayan Yrd. Doç. Dr. Halil Baltacı İçindekiler 〉 Kısaltmalar ..........................................................................................................7 〉 I(cid:474)kinci Baskıya O(cid:454)nsöz .....................................................................................9 〉 O(cid:454)nsöz ...................................................................................................................13 〉 Giriş .......................................................................................................................17 BİRİNCİ BÖLÜM / 21 〉 Ahmed Neylı ̂Efendi ...................................................................................23 • Hayatı................................................................................................................23 • Şahsiyeti ve Edebî Kişiliği .......................................................................24 • Eserleri .............................................................................................................27 • Eserlerinin Muhtelif Kütüphanelerdeki Nüshaları ....................27 〉 Şeyh Mekkı ̂Efendi .......................................................................................31 • Hayatı................................................................................................................31 • Eserleri .............................................................................................................33 • el-Cânibü’l-Garbî’nin Muhtelif Kütüphanelerdeki Nüshaları ...35 İKİNCİ BÖLÜM / 37 〉 el-Fazlü’l-Vehbı’̂nin Muhtevası ve Değerlendirilmesi .........39 • el-Fazlü’l-Vehbî fî Tercemeti’l-Cânibi’l-Garbî .................................39 〉 Muhyiddın̂ I(cid:474)bn Arabı’̂ye Yapılan I(cid:474)tirazlar ....................................41 • Vahdet-i Vücûdla İlgili Olmayan İtirazlar ......................................51 • Vahdet-i Vücûdla İlgi(cid:474)li(cid:474) Olan Îti(cid:474)râz .....................................................86 • Sonuç ..............................................................................................................135 5 〈 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM / 137 〉 el-Fazlü’l-Vehbı ̂fı ̂Tercemeti’l-Cânibi’l-Garbı ̂..........................139 〉 Bâb-ı Evvel.....................................................................................................143 〉 I(cid:474)kinci Bâb .......................................................................................................155 〉 Hâtime ..............................................................................................................273 • Fasl-ı Evvel ...................................................................................................273 • Fasl-ı Sânî .....................................................................................................278 • Fasl-ı Sâlis ....................................................................................................281 • Vasiyyet ve İltimâs ...................................................................................283 〉 Kaynaklar .......................................................................................................287 〉 Dizin ...................................................................................................................291 〉 6 KISALTMALAR a : El yazması eserlerde sayfanın birinci yüzü a.g.e. : Adı geçen eser a.g.h. : Adı geçen hadıŝ a.g.m. : Adı geçen madde a.s. : Aleyhisselam b : El yazması eserlerde sayfanın ikinci yüzü b. : Bin, ibn (oğlu) Bkz; bkz. : Bakınız Bnz; bnz. : Benzer/benzeri bl. : Bölüm(ü) c. : Cilt çev. : Çeviren DI(cid:474)A : Diyanet I(cid:474)slâm Ansiklopedisi h. : hicri Haz; hzr. : Hazırlayan Hz. : Hazret-i I(cid:474).U(cid:454) : I(cid:474)stanbul U(cid:454)niversitesi k.s : Kaddesallâhu Sırrahu k.v : Kerremallâhu vechehü Krş.; krş. : Karşılaştırınız Ktp. : Kütüphane(si) m. : Mıl̂âdı̂ md. : Madde(si) müst. : Müstensih nr. : Numara nşr. : Neşreden ö. : O(cid:454)lümü r.a : Radiyallâhu anhu s. : Sayfa s.a. : Sallalâhu Aleyhivesellem sad. : Sadeleştiren str. : Satır(ı) şrh. : Şerh, şerheden thk. : Tahkik trc. : Terceme tsh. : Tashih tr. : Tarih [t.y.] : Tarih Yok v. : Vefat(ı) vr. : Varak [y.y] : Yayın Yeri Yok y.y. : Yüzyıl Yzm. : Yazma 7 〈 İkinci Baskıya Önsöz H amd A(cid:441)lemlerin Rabbi Allah’a, selât ü selâm O’nun kutlu peygamberine olsun. Akademik ve ilmı ̂çalışmalar yapan bütün araştırmacıla- rın en büyük isteği, pek büyük bir çabayla meydana getirdiği ürününü iki kapak arasında görmektir. Bu çalışma bir de ki- tap hâlinde yayınlanıp geniş kitlelere ulaşma imkânı buldu- ğunda, böylesi bir durum o kimse açısından büyük bir bah- tiyarlık sayılır. Bundan yaklaşık yedi sene önce yüksek lisans tezimizin “İ bn Arabî Müdafaası” ismiyle basılmış olması bizi ziyadesiyle mutlu etmişti. Muhyiddın̂ I b(cid:474) n Arabı’̂ye olan ilgi ve alakadan olacak, bir zaman sonra kitabın baskısı tükendi. Çe- şitli meşguliyetler sebebiyle bir daha ilgilenme fırsatını bu- lamadığımız bu çalışmanın, değerli arkadaşım araştırma gö- revlisi Ercan Alkan’ın da teşvikiyle yeniden basılması konusu gündeme geldi. Biz de çalışmamızı tekrar gözden geçirmek suretiyle yeniden basılması konusunda üzerimize düşeni yap- maya çalıştık. Muhyiddın̂ I b(cid:474) n Arabı ̂ismini ilk defa Il(cid:474)âhiyat Fakültesi’nin hazırlık sınıfında okurken duydum. Oturduğumuz mahalle câmiinin avlusunda bir namaz vakti tanıştığım ve maale- sef bir daha görüşemediğim genç bir tıp doktoru I (cid:474)bn Arabı ̂ 9 〈 〉 Şeyh Mekkî/Ahmed Neylî • İbn Arabî Müdafaası 〈 hakkında bilgim olup olmadığımı sormuş, kıymetine dikkat çekmişti. I(cid:474)lâhiyat Fakültesi’nde okuyan birisi olarak biraz da mahcûbiyet içinde bu ismi ilk kez duyduğumu söylediğimi ha- tırlıyorum. Tasavvufa ve I b(cid:474) n Arabı’̂ye alâkamın böyle başladı- ğını söyleyebilirim. Yüksek lisans sırasında I b(cid:474) n Arabı’̂yle ilgili bir konuda çalışmayı tercih etmemizin sebeplerinden birisi de bu hatıradır. Son yıllarda bütün dünyada ve ülkemizde genelde tasav- vufa, özelde I b(cid:474) n Arabı ̂ve tâkipçilerine büyük bir ilginin olduğu görülmektedir. Son dönemlerde bu hâlis I(cid:474)slâm ârifinin eser- leri büyük bir çaba içinde dilimize kazandırılmakta, üniversi- telerde her biri Ş eyh-i Ekber’in bir yönünü ortaya çıkarmaya çalışan akademik çalışmalar yapılmakta, pek çok yayınevi bu çalışmaları çeşitli isimlerle yayınlamaktadırlar. Bu anlamda çeşitli yayınevlerince “I (cid:474)bn Arabı ̂Kitaplığı” başlığı altında ya- yınlanan kitapların sayısı hiç de az değildir. Muhyiddın̂ I (cid:474)bn Arabı,̂ yazdığı eserleri, ortaya koyduğu görüş ve düşünceleri, kendisini takip eden talebe ve sevenle- riyle yaşadığı dönemden itibaren tasavvuf ve I(cid:474)slâm düşünce sistemini temelinden etkilemiş, özellikle Selçuklu-Osmanlı döneminin fikrı ̂ ve irfânı ̂ hayatına damga vurmuştur. Tesir alanının hem olabildiğince geniş hem de uzun soluklu oldu- ğunu gözlemlediğimiz I (cid:474)bn Arabı,̂ I(cid:474)slam düşüncesinde bir an- lamda mihenk olarak da kabul edilebilir. I(cid:474)lmı ̂ve irfânı ̂haya- tımızı derinden dönüştüren büyük eserlerinde dile getirdiği hakık̂ atlerin idrâkine varmak hiç de kolay olmamıştır. I (cid:474)bn Arabı’̂nin eser ve fikirleri, bazı insanlarda büyük bir heye- can ve rağbet uyandırırken bir takım insanlarda ise öfke ve rahatsızlığa sebep olmuştur. Bu nedenle eserlerinde dile ge- tirdiği fikirlerden dolayı çok defa eleştirilere maruz kalmış, beğenilip sevildiği oranda tenkit ve hoşnutsuzluğa düçar ol- muştur. Hatta denebilir ki, sevgiyle nefreti, hürmetle eleştiriyi, 〉 10
Description: