HOSO-man aan die stuur van goed geoliede masjien HOSO-man aan die stuur van goed geoliede ...

68 Pages·2013·7.36 MB·Afrikaans

Desember 2013
BINNE
HOE BESTUUR EK MY
WEIDING NA DIE REËN? – BL. 8
PIERRE HUGO
HHOOSSOO--mmaann aaaann ddiiee ssttuuuurr
vvaann ggooeedd ggeeoolliieeddee mmaassjjiieenn
KERSFEES-UITGAWE

•••
inhoud
REDAKTEURSBRIEF
2 ‘n Jaareind-kruk

4 KERSBOODSKAPPE
DESEMBER 2013
HOOFSTORIE
8 Hoe bestuur ek my weiding ná die reën?
FUTURE FOCUS
KOLLIG OP PIERRE HUGO 56 Count each day not by the harvest, but by the
seeds you sow
14 HOSO-man aan die stuur van goed geoliede
masjien
ALGEMEEN
NUUS 3 ALLES EN NOG WAT: Spotprent; Sê Wie; en meer
18 SAB-toekomsplanne by garsdag bespreek 62 LEEFSTYL: Wen met Feather Hill Spa en
20 Nuwe toevoeging tot tiende Jongboer Senwes Scenario
Toekomsfokusdag
22 Eerste vee-ekspo leersaam vir produsent en RUBRIEKE
plaaswerker 58 AGRI-WENKE: Pak die seisoen só aan
23 Skoene-uitskop-kuieroggend by Monsanto 62 ‘n Terugblik op Senwes-aandeleverhandeling
Vrouedag 63 VIR DIE SIEL: God se volmaak
25 Groot waardering vir verskaffers se ondersteuning
64 VROUEDINAMIKA: Van onnie tot veeboer: Nou is
26 Veelvuldige geleenthede wink ná ooreenkoms die oop veld haar klaskamer
28 Hulp gevra met plattelandse geboorteregistrasie
30 Senwes wys sy “sewe wonders” aan KOMPETISIE
60 Fotokompetisie: Kwaliteit-foto’s sluit 2013 op ‘n
SENWES VILLAGE
hoë noot af
32 Kersgeskenke koop nie meer ‘n hoofpyn nie
34 Boer speel-speel saam met pappa PROMOSIE-ARTIKELS
36 Ontmoet jou Hinterland Verhoudingsbestuurder
24 Efekto: ‘n Insekvrye somer met Efekto
38 Betalings voortaan só hanteer
26 Prodist: MEGAFLEX – our stripe, your guarantee
39 Ervaar die hartlikheid van koöperasiewinkels uit
27 Technichem: Watter voordele hou Mikorisa en
vergange se dae
Harpin vir die produsent in?
40 Senwes-klante ervaar John Deere in die buiteland
29 Pannar: Pannar se staatmaker-sonneblombasters
41 Voorkom spyt, onderhou jou spuit
SENWES GRAINLINK Dui Senwes Scenario-artikels aan wat beskikbaar is op
Senwes se webtuiste by www.senwes.co.za.
42 Senwes Graanbemarking stig af van Grainlink
44 Investering in die toekoms
OOP DIE VOORBLAD
46 Opsies met Gert
PPierre Hugo, die meesterbrein
47 Wat hou die mieliemark vir produsente in?
aagter Vergezocht HO – The
53 Graaninligtingsdae weer ‘n groot sukses
PPerfect Lifestyle Oil en mede-
54 Die nuwe seisoen begin met stampe en stote eeienaar van die enigste
kkouepers in Suid-Afrika, gesels
oop bladsy 14 met Senwes
Maak seker jy ontvang die SScenario oor sy lewenspaadjie
eScenario e-nuusbrief elke tweede maand
een praktyke wat hom suksesvol
vir relevante maatskappy- en industrienuus.
ggemaak het. Die voorbladfoto
Teken in by www.senwes.co.za.
iis deur Wayne Viljoen geneem.
Desember 2013 • www.senwes.co.za << S E N W E S S c e n a r i o >>
2 ••• REDAKTEURSBRIEF
‘n Jaareind-kruk

El
m
ari
e
H
e
Soos die jaar lb
einde se kant toe staan, e
gr
is dit opvallend hoe mense se geaardhede skielik
in uiterstes ontaard. Party is verheug dat die
feesseisoen uiteindelik op hande is; hulle sien uit
na ‘n vakansie by die see, in die bos of selfs om
met Jan Tuisbly se karretjie te ry. Dié vooruitsig is
nét die hupstoot wat hulle nodig het om deur te Veeprodusente in die sentrale deel van Suid-Afrika
druk tot die einde van die jaar. het moontlik ‘n ander scenario in gedagte, soos
Ander is móég. Hulle het alle moontlike energie oorbeweide weiding en diere wat onder voedingstres
deur die jaar opgebruik en al waarvoor hulle nou krag verkeer. Lees op bladsy 8 hoe om weiding ná die
het, is om op medepadgebruikers te skel en kollegas reën optimaal te bestuur en so die beste uit jou vee
af te jak. Hulle is geïrriteerd, ongeskik en kort van te kry. ‘n Werkswinkelbestuurder van Senwes gee
draad. As jy moontlik een van hulle teëkom, vermy ook op bladsy 41 wenke oor die instandhouding van
oogkontak en praat saggies. Volgende jaar lyk dinge spuite en op bladsy 47 kan jy meer lees oor wat die
weer beter. mieliemark vir produsente inhou.
Hierdie verskynsel laat my nogal dink aan die Daar bestaan bewyse dat dankbaarheid een van
voorstelling van hoe ‘n persoon tussen 20 en 30 jaar die beste teenwerkers vir stres is en dit is opvallend
oud die aanloop tot ‘n naweek ervaar, in teenstelling hoe effektief dit is. Wanneer ek voel asof die jaar my
met ‘n persoon ouer as 30 jaar. Die jonger generasie gaan onderkry, dink ek net aan alles waarvoor ek
lyk moeg en afgemat op ‘n Maandag, maar soos die dankbaar kan wees. ‘n Betekenisvolle aanhaling wat
week momentum opbou na die naweek, raak hulle mooi hierby aansluit, is die volgende: “If you have
al hoe meer energiek. Die ouer klomp ervaar weer food in your fridge, clothes on your back, a roof over
presies die teenoorgestelde. your head and a place to sleep, you are richer than
Skielik besef ek met ‘n skok dat ek ook besig is 75% of the world.” Selfs al was 2013 ‘n uitdagende
om my jonger dae agter te laat en die middeljare aan jaar in vele opsigte, het elkeen van ons iets om voor
te durf. Aangesien ek ook ‘n jaareind-mens is, is dit dankbaar te wees. Kyk dus terug oor die jaar wat was,
belangrik dat ek moet fokus om te keer dat ek nie wees bly en pak die nuwe jaar met nuwe moed aan!
heeltemal kop verloor voor die einde van die jaar nie; Ek wens elke produsent en Senwes-klant ‘n
dit doen ek deur my gedagtes op ‘n scenario te fokus geseënde Kersfees toe en mag 2014 jou stoutste
wat heelwat erger is, soos om nie genoeg kos op verwagtinge oortref!
veldskool te kry nie, ‘n maagvirus onder lede te hê of
‘n kaas-en-konfyttoebroodjie… Elmarie
SENWES SCENARIO
HOOFREDAKTEUR REDAKTEUR ADVERTENSIES SUBSKRIPSIE
Johan Grobler, Assistent-Hoofbestuurder: Elmarie Helberg, Infoworks Ruth Schultz, Infoworks Japie Fransman
Korporatiewe Bemarking, Tel: [phone] Sel: 073 339 2920 Tel: [phone] Sel: 072 855 2450 Tel: [phone]
Senwes, Tel: [phone] E-pos: [email protected] E-pos: [email protected] Faks: 018 464 7772
E-pos: [email protected] E-pos: [email protected]
MEDEWERKERS UITGEGEE EN GRAFIES VERSORG
UITGEWER Ds Willie Botha, Jacques Odendaal, DEUR INFOWORKS EIENAAR
Johan Smit, Infoworks Johan du Toit, Gerrit Oosthuizen, Castuff Uitlegkunstenaar: Joritha Hechter Senwes, Posbus 31, Klerksdorp, 2570
Tel: [phone] Sel: 082 553 7806 Sekgala, Ruth Schultz, Thys Grobbelaar, Tel: [phone], Postnet Suite 32, Tel: [phone]
Postnet Suite 32, Peter Mascher, Jenny Mathews, Izak du Privaat sak X10, Flamwood, 2572
Privaat sak X10, Flamwood, 2572 Plessis, Ansoné Venter, Marlo Kotze, DRUKWERK GEDRUK OP
E-pos: [email protected] Ronnie Ladeira, Christo Booyens, Douw Colorpress PAPIER
GOEDGEKEUR
Brink, Estie de Villiers, Antoon Smalberger, Tel: [phone]
DEUR FSC
Jannie Mouton, Gert van Wyk.
• Alle regte van die inhoud van Senwes Scenario word voorbehou ingevolge die bepalings van Artikel 12 (7) van die Wet op Outeursreg.
• Die eienaar en uitgewer aanvaar nie aanspreeklikheid vir enige uitlatings in advertensies, promosie-artikels of deur medewerkers nie.
<< S E N W E S S c e n a r i o >> www.senwes.co.za • Desember 2013
Pieter & Tshepo ALLES EN NOG WAT • THIS AND THAT ••• 3
>> SÊ WIE?
Sowat 30 jaar gelede
het Suid-Afrika
200 000 ha grondbone
aangeplant en
nagenoeg 200 000 ton
geproduseer. Nou plant
ons nog net 40 000 ha
aan. Argentinië
produseer sowat
900 000 ton van
400 000 ha. As Suid-
Afrika maar net weer
kan teruggaan na
100 000 ton
grondbone. Dit kan baie
winsgewend vir boere
wees en as die ideale
wisselbougewas dien.
– ANTHONY EVANS –
(GRAANPRODUSENT VAN DIE
Senwesbel en NWK Beherend, onderskeidelik die beheermaatskappye van Senwes en JAAR-FINALIS)
NWK, het op 1 November vanjaar aandeelhouers in kennis gestel van ‘n beoogde tran-
saksie tussen dié twee maatskappye. Dit volg op die nuus in September vanjaar dat die
genoteerde maatskappy Grindrod, wat in vrag- en logistieke besigheid spesialiseer, ‘n
20% aandeel in Senwes en ‘n 20% aandeel in NWK verkry het.
Interesting places around the world
1. Stonehenge, England
A prehistoric monument in Wiltshire. Some claim that
it was constructed by witches as a temple of worship,
while others insist that it was made by aliens. Some
scientists say that Stonehenge has a cult nature and
is associated with the summer solstice.
2. Chichen Itza, Mexico
Chichen Itza is a pre-Columbian site built by the Maya,
on the Yucatán Peninsula in Mexico. Upon translation,
the name means "in the well of the Itza tribe". The
Mayan pyramid at Chichen Itza was selected as one of 5. Pyramids of Giza, Egypt
the new Seven Wonders of the World in July 2007 after Rising from the sand on the outskirts of Cairo are the
a global internet vote. pyramids, a complex of ancient monuments, which are
among the Seven Wonders of the Ancient World. The
3. Old City of Jerusalem and its walls ancient necropolis consists of the pyramid of Khufu,
This holy city is for Jews, Christians and Muslims, the pyramid of Hefren, the pyramid of Mikerin and
and has always kept the aura of mystique for its own the big sphinx. The highest of the pyramids is that of
people. Jerusalem has over 220 historic monuments, Cheops, standing at a height of 137,16 m. Initially, the
among them the wonderful Dome of the Rock from height of the pyramid was 146 m. S
the VII century, the Wailing Wall and the Tomb of Christ
(Holy Sepulchre).
Regstelling
4. Rapa Nui, Easter Island
The local name of Easter Island is Rapa Nui. It is a vol-
In die artikel “Kongres bemoedig produsente se
canic Polynesian island, guarded by huge stone statues.
uitdagende landbou-omgewing” op bladsy 16 van
The sinister figures were probably built to portray the
important ancestors of each clan. The statues weigh Senwes Scenario se Oktober-uitgawe word daar
hundreds of tons and rise above 9 feet. There are more verkeerdelik na Cor Janse van Vuuren (President:
than 800 and are found all over the Easter Island. These
Agri NW) as Cor van Rensburg verwys. Die
statues are among the wonders of the world. Over 3 000
people live among the statues on the island today. redaksie stel graag hierdie feit reg – Redakteur. S
Desember 2013 • www.senwes.co.za << S E N W E S S c e n a r i o >>
44 •••••• KKEERRSSBBOOOODDSSKKKKAAAAAAAAPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPEEEEEEEEEEEE
Senwes pluk die vrugte
van ‘n uitdagende jaar
– Uitvoerende Hoof neem 2013 in oënskou
As ‘n mens
oor die afgelope jaar terugkyk, Francois Strydom
was daar verskeie uitdagings, waaronder moeilike (Besturende
Direkteur:
landbou-omstandighede asook groot volatiliteit
Senwes)
op ekonomiese terrein met betrekking tot
wisselkoerse en wêreldonsekerhede. Plaaslik het
ons onder meer arbeidsonrus, politieke krisisse,
swak dienslewering, politieke leierloosheid en
misdaadkwessies ondervind.
Suid-Afrikaners is egter ongelooflik aanpasbaar
en gehard, en beskik oor ‘n buitengewone
veerkragtigheid sowel as oor die vermoë om
die negatiwiteit te vergeet en die positiwiteit te
onthou. Juis om hiérdie rede is Suid-Afrikaners
van die mees invloedryke mense in die wêreld.
internasionale maatskappye. Plaaslike maatskappye
‘n Positiewe aspek van 2013 is sonder twyfel
moet dus die opsie oorweeg om met mekaar in ven-
die vordering wat gemaak is met Senwes se
nootskap te tree en sinergieë te bou, sodat ons met
2020-strategie. Senwes ontvang baie versoeke en
die multinasionale maatskappye kan meeding. ‘n Ver-
ons sien geleenthede raak, maar dit moet by ons
dere struikelblok is die uitdaging van ‘n regulatoriese
strategie inpas. Die grootste uitdaging is dus om
owerheid wat op interne mededinging gefokus is en
te leer waarvoor om nee te sê. Aangesien Senwes
gevolglik die buitelandse mededinger ruim geleentheid
in vennootskappe glo, wat die maatskappy uniek
gee om onbelemmerd plaaslik besigheid te doen.
in die landbousektor maak, moet vennote se
kernwaardes met Senwes s’n ooreenstem. Ek glo vas
‘N TERUGBLIK OP 2013
in die volgende: “Culture and values eat strategy for
Wat die afgelope jaar betref, was daar heelwat
breakfast.” As jy op ‘n waardestelsel besluit het, moet
hoogtepunte in die maatskappy, waaronder
jy dit met jou strategie kombineer. Juis hierom toets
die eerste Toekomsfokus-gespreksforum by die
ons altyd ons aksies teen strategie.
NAMPO Oesdag. Senwes het waarlik hiermee
nuwe grond gebreek. Die R1 miljoen-trekking
SSSSEEEENNNNWWWWEEEESSSS GGGGRRRROOOOEEEEPPPP IIIINNNN 2222000022220000 het weer eens gemeenskapsbetrokkenheid
teweeggebring en dit is iets wat gebruik kan word
om gemeenskappe te aktiveer, eerder as om net
GGGGEEEEÏÏÏÏNNNNTTTTEEEEGGGGRRRREEEEEEEERRRRDDDDEEEE
LLLLAAAANNNNDDDDBBBBOOOOUUUUDDDDIIIIEEEENNNNSSSSTTTTEEEE VVVVOOOOEEEEDDDDSSSSEEEELLLL---- HHHHUUUULLLLPPPPBBBBRRRROOOONNNNNNNNEEEE BBBBEEEELLLLEEEEGGGGGGGGIIIINNNNGGGGSSSS as nóg ‘n lotery-funksie te dien.
NNNNYYYYWWWWEEEERRRRHHHHEEEEDDDDEEEE
Die Hinterland-aankondiging was ‘n groot
geleentheid vir Senwes, terwyl die vestiging
LOGISTIEK
van CertiSure ‘n gesamentlike onderneming is
wat perfekte sin gemaak het en die sinergieë
FINANSIËLE DIENSTE
wat in die vooruitsig gestel is, is oortref. Die
Senwes se 2020-strategie.
totstandkoming van TradeVantage, om sodoende
Multinasionale maatskappye het ook toenemend die graanbemarkingsfunksie in ‘n aparte entiteit te
meer tot die Suid-Afrikaanse- en Afrika-mark toege- bedryf, is nóg ‘n eerste in die mark.
tree. Waar ons op plaaslike vlak met mekaar vir mark- Japie Grobler se uittrede ná ‘n termyn van
spasie gekompeteer het, kompeteer ons nou met 13 jaar as Senwes se Voorsitter, het die einde van ‘n
<< S E N W E S S c e n a r i o >> www.senwes.co.za • Desember 2013
KERSBOODSKAPPE •••• 5
era aangekondig. ‘n Wedstryd word altyd deur ‘n span afgelewer, terwyl Senwes se ander besighede nie een
gewen, maar daardie wen is onmoontlik sonder indivi- werklik ‘n groot terugslag ervaar het nie.
due wat presteer. Ek glo Senwes se span het individue
soos Japie nodig gehad. Danie Minnaar is die nuwe WAT HOU DIE TOEKOMS IN?
Voorsitter van Senwes en bring ‘n nuwe en vars uit- Senwes sien onder meer uit na die totstandkoming
daging waarna ons met groot verwagting uitsien. van die nuwe SEB-trust, die Kotulo-trust. Een van die
Op aandeelhouersvlak is ons verlig dat die Treacle- grootste mislukkings van ons regering is die feit dat
saak afgehandel is en dat ons dit met ‘n ander Breëbasis Swart Ekonomiese Bemagtiging (BBSEB)
aandeelhouersgroep, wat oor beide strategiese en nie effektief toegepas word nie. Ons gemeenskappe
operasionele belyning beskik, kon vervang. Nog ‘n sal die bevoordeeldes van die trust wees, terwyl
prestasie van die afgelope jaar was ons finansiële die opbrengste van die trust aan tersiêre opleiding
resultate. 2013 het die tweede beste finansiële asook aan infrastruktuur en sportfasiliteite in ons
resultate in die 104-jarige geskiedenis van Senwes gemeenskappe gaan. In terme van konsolidasie hou
opgelewer. Wat produsente goed sal verstaan, is 2014 nóg geleenthede in wat die Grindrod-sinergieë
dat hierdie jaar se finansiële resultate eintlik niks betref, terwyl samesprekings tussen Senwesbel
met 2013 te doen het nie; dit gaan inderwaarheid en NWK Beherend ‘n daadwerklike effek op albei
oor wat twee tot drie jaar gelede geïmplementeer maatskappye se aandeleprys tot gevolg kan hê.
is. Besighede binne die portefeulje het uitnemend Ons as Suid-Afrikaners kan heelwat negatiewe
presteer en die insetkanaal het ongekende resultate aspekte opnoem, maar die uitdaging is egter om
op die positiewe aspekte te fokus. Diegene wat
WINS NA BELASTING gewoonlik bo uitkom, is nie noodwendig dié wat oor
R'm die hoogste akademiese kwalifikasie beskik nie; dit
is die mense wat “ten spyte van” reageer en nie “as
gevolg van” nie. Ek wens ook ons produsente ‘n
suksesvolle landboujaar toe. Maak die meeste van
die feesseisoen saam met jou geliefdes.
Danie Minnaar
(Voorsitter:
368 209 219 265 307
Senwes)
2009 2010 2011 2012 2013
Kersboodskappe
Ons nader die
einde van die jaar teen
‘n vinnige tempo. Die lewe hardloop teen sy eie
tyd en spoed. Die eerste paar buie reën het begin graag wil
uitsak, daar is nog nie ‘n pit in die grond nie, maar hê ons moet
daar moet ‘n paar woorde vir Senwes Scenario as leef en ook te
Kersboodskap geskryf word. In die volgende agt weke doen soos wat Hy
moet die hele land se somergewasse geplant word, graag wil hê ons moet
dan is dit Kersfees. My gunsteling gesegde is dat die doen.
Liewe Vader my ‘n produsent in die weste gemaak Ek glo en vertrou dat jy en jou familie tyd saam
het, sodat ek my afhanklikheid van Hom kan besef. sal kan deurbring in hierdie Kersgety en mag ons
As ons dan aan Kersfees dink, is dit met diepe almal net weer tot die besef kom dat Hy vir ons
dankbaarheid dat Hy die grootste offer reeds sondes aan die kruis gesterf het.
namens ons betaal het. Dit is gewoonlik die tyd om My dank gaan ook aan almal wat in die afgelope
stil te raak en voorraadopname van jou eie lewe jaar by Senwes betrokke was; dankie vir die bydrae
te doen. Wat is verkeerd en wat moet ek anders wat ‘n verskil aan mense gemaak het. Ek bid jou ‘n
doen? Ons leef in ‘n land waar ons as Christene baie geseënde Kersfees en voorspoedige 2014 toe.
soveel geleenthede het om te leef soos wat Hy vervolg op bladsy 6
Desember 2013 • www.senwes.co.za << S E N W E S S c e n a r i o >>
6 ••• KERSBOODSKAPPE
Kersboodskappe
vervolg van bladsy 5
JP Meintjes
Met 2013 wat (Produsent)
einde se kant toe staan, As ‘n produsent moedig ek
maak baie mense gereed om Kersfees langs my medeprodusente
die see of by ‘n ander vakansiebestemming aan om tydens die
deur te bring, terwyl produsente van regoor die komende planttyd
land voorberei vir ‘n uitdagende plantseisoen net weer eens
wat voorlê. Selfs al het die afgelope seisoen te besef hoe
vele uitdagings aan menige saaiprodusent afhanklik ons
gestel, kan ons egter steeds die nuwe seisoen van God is en om
met dankbaarheid teenoor ons Skepper Hom te dank vir
tegemoetgaan, vir die eenvoudige rede dat ons Sy enigste Seun wat
produsente in die bevoorregte posisie is om te vir my en jou sonde
kan doen wat vir ons die lekkerste is, naamlik aan die kruis gesterf het.
om te boer. Tydens die feestyd is my gedagtes ook by
Ek het ook gedurende die afgelope seisoen net diegene wat hul geliefdes in die afgelope jaar aan
weer eens besef dat my plaas nie eintlik myne is die dood afgestaan het; mag julle die vrede van
nie, maar dat dit slegs aan my geleen word vir die ons Hemelse Vader in hierdie Kerstyd ervaar. My
60 tot 80 jaar wat ek daarop kan boer en woon. gebed vir elke produsent in Suid-Afrika is vrede,
Al was die afgelope seisoen dus droog en die veiligheid op plase asook ‘n voorspoedige en
opbrengste nie watwonders nie, kan ek steeds geseënde 2014. Mag ons deur die genade van
dankbaar wees om vir nóg ‘n nuwe seisoen God ‘n fantastiese 2014 beleef, nie net op die
gereed te maak. Ons kan met hoop aangaan… lande nie, maar ook by die huis!
Kobus
Aan die einde Dannhauser
van elke jaar staan ons die skielike besef gekom
(Produsent)
almal by ‘n kruispad. Agter ons lê al ons doelwitte, dat almal wat daar
drome en nuwejaarsvoornemens. Sommige daarvan begrawe is, ook
is bereik, ander ongelukkig nie. Dit kan ‘n mens óf in súlke tye
terneergedruk laat, óf jou aanspoor om volgende en in tye
jaar harder te probeer. Hoewel ons beheer oor wat selfs
sommige aspekte van die lewe het, sal ons nooit veel erger
volle beheer oor ander hê nie. Gelukkig kan ons dan was, kop
terugval op die groot konstantheid van God se sorg, bo water
genade en beskerming. moes hou.
Kerstyd is vir my die bevestiging van daardie God se sorg
genade en getrouheid van God. Elke jaar is daar het ons familie
‘n Kersfees en in die jare wat kom, sál elke egter nog altyd
25 Desember die viering en herdenking van deur sulke moeilike tye
Jesus Christus se geboorte wees. Net so is God gedra. Hy was nog altyd betyds en getrou.
se genade en seën ook oor ons; dit hou vir altyd! Ons is dankbaar vir die milde reëns wat op
Tydens die afgelope jaar se droogte het die sekere plekke geval het en ons bid vir uitkoms oral
Dannhauser-familie slegs God gehad waaraan ons waar dit nog droog is.
kon vashou en in wie ons kon glo en vertrou. Ons Aan die hele Senwes-familie, dankie dat julle so
familie boer al geslagte lank (135 jaar) op dié nou saam met die boeregemeenskap leef in swaar
plaas en in Oktober, toe alles van droogte vergaan en in goeie tye en altyd ons probleme en behoeftes
het en daar nie meer kos vir die diere was nie, het verstaan en saam na oplossings soek. Geseënde
ek een oggend verby die familiekerkhof gery en tot Kersfees en ‘n voorspoedige 2014 aan almal!
<< S E N W E S S c e n a r i o >> www.senwes.co.za • Desember 2013

88 ••••••• HOOFSTORIE
HHooee bbeessttuuuurr eekk mmyy wweeiiddiinngg
nnáá ddiiee rreeëënn??
DIE OORGROTE MEERDERHEID VAN VELD IN DIE SENTRALE DELE VAN DIE
LAND IS TANS IN ‘N OORBEWEIDE TOESTAND. DIERE VERKEER ONDER
VOEDINGSTRES EN HOEWEL HULLE NOG NIE NOODWENDIG ERG MAER IS
NIE, IS HULLE WEL IN ‘N NEGATIEWE ENERGIEFASE SEDERT HULLE VAN DIE
OESRESTE VERWYDER IS. HIERDIE SITUASIE BELOOF EGTER NIE ‘N GOEIE
RESULTAAT TE WEES VIR DIE DEKSEISOEN WAT REEDS ONDERWEG IS NIE.
> TEKS: IZAK DU PLESSIS gestoorde voedingsreserwes afhanklik om nuwe
blaargroei aan die gang te sit (Figuur 2). Hierdie
Die grootste bekommernis
voedingsreserwes onderhou die nuwe groei totdat die
wat dus nou heers, is om aan diere se fotosintese-proses meer voedingstowwe produseer
droëmateriaalbehoeftes te voldoen wanneer as wat die bogrondse dele benodig.
reënneerslae ontvang word. Die uitdaging is om
dit só te doen sonder om die reeds kwesbare PLANTREAKSIE
weidings verder te beskadig. ‘n Grondige kennis oor Die uiteindelike produksie van veld hang grootliks
grasplantfisiologie word egter hiervoor benodig. af van die hoeveelheid wortels wat geproduseer is.
Grasse in veld wat in ‘n goeie toestand is, is geneig
ELEMENTÊRE GRASPLANTFISIOLOGIE om groter en dieper wortelstelsels te ontwikkel as
Die elementêre basis van grasplantfisiologie is dat grasse in veld wat in ‘n swak toestand is. Dít stel
grasplante voedingsreserwes skuif. Gedurende die grasse in goeie veld in staat om nie net langer
laat somer en herfs, wanneer plante saadskiet, reënafwesigheidsperiodes te oorleef nie, maar ook
word voedingsreserwes vanaf die blare na die meer voedingstowwe te produseer as grasse in
wortels verskuif (Figuur 1). Dit het tot gevolg dat die swak veld. Plante vorm voorts meer wortels wanneer
voedingswaarde van die blaar- en stingelmateriaal goeie reënvaltoestande ervaar word as tydens swak
daal. Aangesien dormante grasplante nie reënvaltoestande. Onthou ook dat die bogrondse
fotosinterende plantmateriaal bevat nie, is hulle groei van die wortelgroei afhanklik is. In Tabel 1
tydens die aanvang van die groeiproses van die word hierdie beginsels gedemonstreer.
TABEL 1: DIE VERSKILLENDE ONTWIKKELINGSPATRONE VAN GRASSE IN SWAK VELD
TEENOOR GRASSE IN GOEIE VELD (AANGEPAS VANAF SNYMAN, 2012).
SWAK VELD GOEIE VELD
368 kg/ha Droëmateriaalproduksie 1 238 kg/ha
WORTELPRODUKSIE
44% 0 mm - 50 mm 21%
25% 50 mm - 100 mm 32%
24% 100 mm - 300 mm 35%
7% 300 mm - 900 mm 12%
615 kg/ha Wortelproduksie 2 341 kg/ha
<< S E N W E S S c e n a r i o >> www.senwes.co.za • Desember 2013