' • « 1 r- r •yj; ’ T'-? "7 • j; 7 ;< ••: J <,'• \ 1. ~ ■' \ — ’■■' **v 1 * i? U h ‘ i ;• •' % Z 4 ' ’ - i J J - \ib Macitej Md u s\ - ’ • •. - '* f. • • ' b' • -■ *■ /;"- / -.-T. i . i ,:■■... • ’ » i *’ . ’ f? ' ?r'' • /l • ' / ■ f 1.7- 1‘- •<' t, ' .'i rS, . ' . !'•,• >” • JJ’ ’ * * ■ • ‘‘ • n rł. /’<•Tl 7 I?-' ; ?'•;? t-'i ■| U vl, j/4 /»li.•-ą\: f?/ r4p V.dl ' \ • :: ■r.Ą • ■ r.: .( ’ • 1 , • ; f : Ji<!ę1 ■*• ■ " j * : i. •?-,*4 -4/< _j\U.•j/j i ' OT | ',ś i,. -‘11 f .•'■•.. Holendersko-japońskie zwiBzki kulturowe i inspiracje JaponiB w sztuce holenderskiej XVII stulecia POLSKI INSTYTUT STUDIÓW NAD SZTUKĄ ŚWIATA POLISH INSTITUTE OF WORLD ART STUDIES STUDIA I MONOGRAFIE STUDIES AND MONOGRAPHS pod redakcjB MAŁGORZATY BIERNACKIE] WALDEMARA DELUGI JERZEGO MALINOWSKIEGO (redaktor naczelny) JANA WIKTORA SIENKIEWICZA EMILII ZIÓŁKOWSKIEJ (sekretarz redakcji) TOM 19 Maciej Tybus Holendersko-japońskie zwiBzki kulturowe i inspiracje JaponiB w sztuce holenderskiej XVII stulecia The Dutch-Japanese cultural relationships and Japanese inspirations in 17th c. Dutch art Polski Instytut Studiów nad SztukB Świata Wydawnictwo Tako Warszawa-Toruń 2016 POLSKI INSTYTUT STUDIÓW NAD SZTUKĄ ŚWIATA POLISH INSTITUTE OF WORLD ART STUDIES STUDIA I MONOGRAFIE STUDIES AND MONOGRAPHS Recenzenci prof. dr hab. Irena Rolska prof. dr hab. Jacek Tylicki Zdjęcie na okładce Jacob Coeman, Pieter Cnoll z rodziną, Rijksmuseum Amsterdam © Copyright by Maciej Tybus 2016 © Copyright by Polski Instytut Studiów nad SztukB Świata 2016 © Copyright by Wydawnictwo Tako 2016 Publikacja została dofinansowana ze środków MNiSW (nr umowy 1OO5/P-DUN/2O15) ISBN 978-83-62737-96-3 Polski Instytut Studiów nad SztukB Świata ul. Warecka 4/6 m 10, 00-040 Warszawa e-mail: [email protected] www.world-art.pl Wydawnictwo Tako ul. Słowackiego 71/5, 87-100 Toruń tel. +48 501 77 25 42 e-mail: [email protected] www.tako.biz.pl Skład komputerowy: Wojciech Prusakiewicz - Rekwizytornia Drzew KsiBżkę można zamówić: Polski Instytut Studiów nad SztukB Świata: [email protected] Wydawnictwo Tako: www.sklep.tako.biz.pl Spis treści Wprowa(cid:20)zenie........................................................................................................ 9 1. Wcze(cid:25)ne kontakty pomię(cid:20)zy E(cid:31)ropą i Japonią....................................... 11 1.1. E(cid:31)ropejczycy wobec Azji..................................................................... 11 1.2. Syt(cid:31)acja polityczna w Japonii w XVI i XVII w................................ 16 1.3. Obraz Japonii i Japończyków w E(cid:31)ropie........................................ 21 1.4. Japoń(cid:25)kie mi(cid:25)je (cid:20)yplomatyczne........................................................ 52 2. E(cid:31)ropejczycy w Azji W(cid:25)cho(cid:20)niej — polityka, han(cid:20)el, k(cid:31)lt(cid:31)ra.............. 65 2.1. Polityka E(cid:31)ropejczyków wzglę(cid:20)em Japonii.................................... 65 2.2. Holen(cid:20)er(cid:25)ka Kompania W(cid:25)cho(cid:20)nioin(cid:20)yj(cid:25)ka i jej wkła(cid:20) w rozwój (cid:25)to(cid:25)(cid:31)nków holen(cid:20)er(cid:25)ko-japoń(cid:25)kich............ 84 2.3. Wcze(cid:25)na japonologia.......................................................................... 91 3. O(cid:20)zwiercie(cid:20)lenie kontaktów z Japonią w (cid:25)zt(cid:31)ce holen(cid:20)er(cid:25)kiej XVII w. 104 3.1. Szt(cid:31)ki pla(cid:25)tyczne................................................................................. 106 3.2. Rzemio(cid:25)ło arty(cid:25)tyczne......................................................................... 140 Po(cid:20)(cid:25)(cid:31)mowanie...................................................................................................... 157 Sakoku — mit izolacji Japonii....................................................................... 157 Obraz Japonii i Japończyków w E(cid:31)ropie................................................. 157 Wpływ k(cid:31)lt(cid:31)ry japoń(cid:25)kiej na (cid:25)zt(cid:31)kę holen(cid:20)er(cid:25)ką................................... 158 Bibliografia.............................................................................................................. 160 Wykaz (cid:31)żytych (cid:25)krótów............................................................................... 160 Tek(cid:25)ty źró(cid:20)łowe.............................................................................................. 160 Literat(cid:31)ra prze(cid:20)miot(cid:31)................................................................................. 160 Spi(cid:25) il(cid:31)(cid:25)tracji.......................................................................................................... 167 In(cid:20)ek(cid:25)...................................................................................................................... 173 S(cid:31)mmary................................................................................................................ 181