ebook img

Hayata Prematüre Başlayanlar PDF

168 Pages·2012·11.469 MB·Turkish
Save to my drive
Quick download
Download
Most books are stored in the elastic cloud where traffic is expensive. For this reason, we have a limit on daily download.

Preview Hayata Prematüre Başlayanlar

Editör Doç. Dr. Nurullah Okumuş HAYATA PREMATÜRE BAŞLAYANLAR HAYATA PREMATÜRE BAŞLAYANLAR 1 HAYATA PREMATÜRE BAŞLAYANLAR ISBN 978-605-61802-2-4 1. Baskı, 1.000 Adet Kasım 2012, Ankara Yayın Hakları: Aysun Yayıncılık Yayın Editörü: Doç. Dr. Nurullah Okumuş Yayın Kordinatörü: Aysun Palalı Köktaş Tasarım ve Uygulama: AVEC Reklam Organizasyon www.avecreklam.com Baskı: MRK Baskı ve Tanıtım Hizmetleri - Ankara Mahatma Gandi Caddesi No: 105/3 G.O.P. – Çankaya – Ankara Tel: 0312 436 44 00 Fax: 0312 447 54 59 www.aysunyayincilik.com 2 HAYATA PREMATÜRE BAŞLAYANLAR ÖNSÖZ Sağlıklı bir yaşamın temeli sağlıklı bir gebelik sü- Erken doğumu önleyici tedbirlerin alınması, iyi ve reci ve sonrasında, zamanında ve sağlıklı bir do- kaliteli doğum öncesi gebelik bakımı ve takibi ve ğumda yatar. Ancak, her yıl Dünya’da çok sayıda prematüreliğin neden olduğu komplikasyonların bebek, gebelik süreci tamamlanmadan (Prema- ve uzun dönemli sekellerinin erken tanı ve uygun türe) doğmaktadır ve prematüre doğumların oranı yöntemlerle tedavisi, prematürenin hem kendisi- çeşitli nedenlerle giderek artmaktadır. ne, hem de aile ve toplum üzerine olan etkilerini azaltacak tedbirlerden sadece birkaçıdır. Prematüre bebekler, organ ve doku sistemleri Erken doğum bir hastalık olarak düşünülmemeli: yeterince gelişmeden doğdukları için, normal sü- Prematüre çocuklar da normal bir gelişim ve üret- relerinde doğmuş olan diğer bebeklerle karşılaş- ken ve sağlıklı bir yaşama kapasitesine sahiptir. tırıldıklarında, öğrenme ve davranış bozuklukları, Ancak bu kapasiteyi kendi başlarına harekete ge- serebral palsi, algısal eksiklik, infeksiyon ve kro- çirme ve kullanma yeteneğine sahip değillerdir. nik solunum hastalıkları açısından daha yüksek Bu noktada sağlık çalışanları, sağlık idarecileri ve risklere maruz kalmaktadırlar. hükümetlere büyük sorumluluk düşmektedir. Bi- Birçok durumda bu çocuklar ve aileleri, medikal, rey ve topluma olan etkilerinden bağımsız olarak, psikolojik, duygusal ve mali zorluklarla başa çık- prematürelerin sağlık ve diğer sorunlarının önle- mak zorunda kalmaktadırlar. Ayrıca bu çocukla- nebilir oluşuna rağmen, bu konuya ilişkin siyasi gündem halen en düşük noktadadır. Bu durum rın, hem doğumdan sonraki erken dönemdeki değişmek zorundadır ve somut eylemlerin devre- sağlık sorunlarının çözümü ileri teknoloji ve ileri ye alınması gerektiği de açıktır. Bu nedenle, sağ- beceri ve eğitime sahip sağlık çalışanına ihtiyaç lık hizmetine erişimi ve kaliteyi sağlayan standart duyması, hem de sekel kalan prematürelerin ve etkin politikalar, prematüreler, aileleri ve top- uzun dönemdeki, bazen de ömür boyu sürebilen lum için daha iyi sağlık sonuçlarını en ivedi şekil- kronik problemlerinin çözümü yüksek maliyet ge- de sağlamak zorundadır artık. rektirdiğinden, sağlık ve sosyal güvenlik sistemle- ri üzerindeki yükü oldukça fazla olmaktadır. Ulusal politika belirleyicileri, sağlık sorunlarına yö- nelik çözüm politikalarını, sadece mevcut sağlık Son yıllarda hem Ülkemizde, hem de Dünyada, sorunlarının çözümü için değil, prematüre olarak yenidoğan ve prematüre bakımında teknoloji ve dünyaya gelmiş olan bebekler, bunların aileleri ve bilgi alanındaki gelişmelerle, ileri derecede pre- bakımını üstlenenler için planlamak ve geliştirmek matüre bebeklerin bile artık yaşatılabilir hale gel- üzerine kurmalıdır. mesi de, bu durumun giderek büyüyecek sorun- lar yumağı haline geleceğini göstermektedir. Son yıllarda, sağlıklı ve sürdürülebilir toplumlar oluşturmak üzere, geliştirilen sağlık politikaları- Ancak, prematüre bebeklerin hem birey olarak nın büyük kısmı, sağılıklı yaşlanma hedefine yö- kendisine, hem ailesine, hem de topluma yansı- nelik olarak hayata geçirilmeye çalışılmaktadır. yan bu problemlerinin önemli bir kısmının, alına- Ancak, sağlıklı yaşlanmanın doğumda başladı- cak tedbirlerle ve uygun müdahalelerle önlenebi- ğını unutmamak gerekiyor. Bu nedenle, eğer bu lir olduğu bilinen bir gerçektir. olumlu çabaları, gerçekçi ve doğru olarak hayata geçirmek istiyorsak, zamanından önce doğmuş Prematüre bebeği, sadece erken dönemdeki bebekler için neler yapabileceğini kendimize sor- sorunlarının çözülmesi gereken bir birey ve te- malıyız. melinde prematüriteyi bir hastalık olarak gören algılama ve buna yönelik tedbir ve uygulamala- rın, bu sorunun çözümüne katkısı olmayacağı da Doç. Dr. Nurullah Okumuş aşikardır. HAYATA PREMATÜRE BAŞLAYANLAR 3 DESTEK VEREN ORGANİZASYONLAR Aşağıdaki ismi belirtilen dernek ve kurumlar PREMATÜRK’ün amacını, geliştirilmiş doğum öncesi ba- kım, prematüriteyi önleyici tedbirler, prematüre olarak dünyaya gelmiş olan yenidoğan bebeklerin ve ailelerinin tedavi, bakım ve sosyal destekleri ile yeterli doğum sonrası bakım hizmetleri aracılığıyla hayata en iyi başlangıcı yapabilmeleri amacına değer vermektedirler. Aşağıdaki kuruluşlar bu nedenle, PREMATÜRK’ün, “Prematüre Doğanlar” adlı rapor çalışmalarını güçlü bir şekilde desteklemektedirler. ! T.C. Sağlık Bakanlığı ! T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ! Gelişimsel Pediatri Derneği ! Türk Neonatoloji Hemşireliği Derneği ! El Bebek, Gül Bebek Derneği ! Anne ve Bebek Sağlığı Vakfı ! Sağlıklı Nesiller Derneği FİNANSAL DESTEK Bu rapor kitabı, PREMATÜRK tarafından hazırlandı ve Abbott'un Koşulsuz Katkılarıyla yayınlandı. İçeriğindeki bilgi ve görüşler yazarlara aittir. 4 HAYATA PREMATÜRE BAŞLAYANLAR TEŞEKKÜR PREMATÜRK, bu rapor kitabının tamamlanmasında çok büyük katkılar sağlayan kişilere teşekkürü borç bilmektedir. T.C. Sağlık Bakanlığı, T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, PREMATÜRK’ün kuruluş aşamasında çok önemli desteği olan TBMM Sağlık Komisyonu üyesi, TBMM Çocuk Hakları komisyo- nu başkanı ve Türk Neonatoloji Derneği Başkanı sayın Prof. Dr. Türkan Dağoğlu (İstanbul Milletvekili), Gelişimsel Pediatri Derneği Başkanı ve Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Gelişimsel Pediatri Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İlgi Ertem, El Bebek Gül Bebek Derneği başkanı Özgür Doğa Keleş, Anne ve Bebek Sağlığı Vakfı Başkan Yardımcısı ve Zeynep Kamil Kadın ve Çocuk Hastalıkları, Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Yenidoğan Kliniği Eğitim sorumlusu Prof. Dr. Fahri Ovalı ve ekibi, Sağlıklı Nesiller Derneği başkanı Enginer Birdal, Neonatoloji Hemşireliği Derneği başkanı Hemşire Döne Eroğlu, Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Yenidoğan Kliniği sorumlusu Doç. Dr. Ayşegül Zenciroğlu ve ekibi ile Ankara Dr. Zekai Tahir Burak Kadın Hastalıkları ve Doğum Hastanesi Yenidoğan Klinik sorumlusu Prof. Dr. Uğur Dilmen ve ekibi ve PremaTürk Koalisyonu Başkanı ve Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi ve Yenidoğan Kliniği Eğitim Görevlisi Doç. Dr. Nurullah Okumuş’a, tüm prematüreler ve aileleri adına sonsuz teşekkür ve saygılarımızı sunuyoruz. HAYATA PREMATÜRE BAŞLAYANLAR 5 EDİTÖR Doç. Dr. Nurullah Okumuş PremaTürk Koalisyonu Başkanı, Ankara Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkla- rı, Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi ve Yenidoğan Kliniği Eğitim Görevlisi. 6 HAYATA PREMATÜRE BAŞLAYANLAR BÖLÜM EDİTÖRLERİ Doç. Dr. Nurullah Okumuş Doç. Dr. Ayşegül Zenciroğlu PremaTürk Koalisyonu Başkanı, Ankara Dr. Sami Ankara Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağ- Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, lığı ve Hastalıkları, Eğitim ve Araştırma Hastanesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi ve Ye- Yenidoğan Kliniği Eğitim Sorumlusu. nidoğan Kliniği Eğitim Görevlisi. Hemşire Döne Eroğlu Prof. Dr. Fahri Ovalı Neonatoloji Hemşireleri Derneği Başkanı ve An- kara Gazi Üniversitesi Yenidoğan Kliniği Sorumlu Anne ve Bebek Sağlığı Vakfı Başkan Yardımcısı Hemşiresi. ve İstanbul Zeynep Kamil Kadın ve Çocuk Hasta- lıkları, Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Yenidoğan Doç. Dr. Dilek Dilli Kliniği Eğitim Sorumlusu. Ankara Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağ- lığı ve Hastalıkları, Eğitim ve Araştırma Hastanesi Prof. Dr. Uğur Dilmen Yenidoğan Kliniği. Sağlık Bakanlığı, Sağlık Araştırmaları Genel Mü- dürü ve Ankara Dr. Zekai Tahir Burak Kadın Has- Prof. Dr. İlgi Ertem talıkları ve Doğum Hastanesi Yenidoğan Kliniği Gelişimsel Pediatri Derneği Başkanı ve Ankara Eğitim Sorumlusu. Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Has- talıkları Anabilim Dalı, Gelişimsel Pediatri Bilim Doç. Dr. Dilek Uygur Dalı Başkanı. Ankara Dr. Zekai Tahir Burak Kadın Hastalıkları ve Doğum Hastanesi, Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Özgür Doğa Keleş Uzmanı. “El Bebek, Gül Bebek Derneği” Başkanı. HAYATA PREMATÜRE BAŞLAYANLAR 7 YAZARLAR Doç. Dr. Nurullah Okumuş Uzm. Dr. Dilek Yavuzcan Öztürk Ankara Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağ- İstanbul Zeynep Kamil Kadın ve Çocuk Hastalık- lığı ve Hastalıkları, Eğitim ve Araştırma Hastanesi ları, Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Yenidoğan Yenidoğan Kliniği. Kliniği. Uzm. Dr. Ebru Yalın İmamoğlu Dr. Sema Özbaş İstanbul Zeynep Kamil Kadın ve Çocuk Hastalık- T.C. Sağlık Bakanlığı. ları, Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Yenidoğan Kliniği. Şirin Aydın T.C. Sağlık Bakanlığı. Uzm. Dr. Selim Sancak İstanbul Zeynep Kamil Kadın ve Çocuk Hastalık- Prof. Dr. Uğur Dilmen ları, Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Yenidoğan Ankara Dr. Zekai Tahir Burak Kadın Hastalıkları ve Kliniği. Doğum Hastanesi, Yenidoğan Kliniği. Uzm. Dr. Seçil Erçin Uzm. Dr. Atalay Demirel İstanbul Zeynep Kamil Kadın ve Çocuk Hastalık- İstanbul Zeynep Kamil Kadın ve Çocuk Hastalık- ları, Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Yenidoğan ları, Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Yenidoğan Kliniği. Kliniği. Uzm. Dr. Sadık Yurttutan Uzm. Dr. Hande Özgün Karatepe Ankara Dr. Zekai Tahir Burak Kadın Hastalıkları ve Doğum Hastanesi, Yenidoğan Kliniği. İstanbul Zeynep Kamil Kadın ve Çocuk Hastalık- ları, Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Yenidoğan Uzm. Dr. F. Emre Canpolat Kliniği. Ankara Dr. Zekai Tahir Burak Kadın Hastalıkları ve Doğum Hastanesi, Yenidoğan Kliniği. Uzm. Dr. Emine Kavas İstanbul Zeynep Kamil Kadın ve Çocuk Hastalık- Uzm. Dr. Mehmet Yekta Öncel ları, Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Yenidoğan Ankara Dr. Zekai Tahir Burak Kadın Hastalıkları ve Kliniği. Doğum Hastanesi, Yenidoğan Kliniği. Uzm. Dr. Bilge Demirel Uzm. Dr. Evrim A. Dizdar İstanbul Zeynep Kamil Kadın ve Çocuk Hastalık- Ankara Dr. Zekai Tahir Burak Kadın Hastalıkları ve ları, Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Yenidoğan Doğum Hastanesi, Yenidoğan Kliniği. Kliniği. Doç. Dr. Ş. Suna Oğuz Uzm. Dr. Sevilay Topçuoğlu Ankara Dr. Zekai Tahir Burak Kadın Hastalıkları ve İstanbul Zeynep Kamil Kadın ve Çocuk Hastalık- Doğum Hastanesi, Yenidoğan Kliniği. ları, Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Yenidoğan Kliniği. Uzm. Dr. Erhan Çalışıcı Ankara Dr. Zekai Tahir Burak Kadın Hastalıkları ve Uzm. Dr. Leyla Kolsuz Doğum Hastanesi, Yenidoğan Kliniği. İstanbul Zeynep Kamil Kadın ve Çocuk Hastalık- ları, Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Yenidoğan Uzm. Dr. Fatmanur Sarı Kliniği. Ankara Dr. Zekai Tahir Burak Kadın Hastalıkları ve Doğum Hastanesi, Yenidoğan Kliniği. Uzm. Dr. Alev Aktaş İstanbul Zeynep Kamil Kadın ve Çocuk Hastalık- Uzm. Dr. Halil Değirmencioğlu ları, Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Yenidoğan Ankara Dr. Zekai Tahir Burak Kadın Hastalıkları ve Kliniği. Doğum Hastanesi, Yenidoğan Kliniği. 8 HAYATA PREMATÜRE BAŞLAYANLAR YAZARLAR Uzm. Dr. Nilüfer Güzoğlu Uzm. Dr. Sema Arayıcı Ankara Dr. Zekai Tahir Burak Kadın Hastalıkları ve Ankara Dr. Zekai Tahir Burak Kadın Hastalıkları ve Doğum Hastanesi, Yenidoğan Kliniği. Doğum Hastanesi, Yenidoğan Kliniği. Uzm. Dr. Nazan Erbil Uzm. Dr. Gülsüm Kadıoğlu İstanbul Zeynep Kamil Kadın ve Çocuk Hastalık- Ankara Dr. Zekai Tahir Burak Kadın Hastalıkları ve ları, Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Yenidoğan Doğum Hastanesi, Yenidoğan Kliniği. Kliniği. Hemşire Döne Eroğlu Uzm. Dr. H.Gözde Kanmaz Ankara Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Yenido- Ankara Dr. Zekai Tahir Burak Kadın Hastalıkları ve ğan Kliniği. Doğum Hastanesi, Yenidoğan Kliniği. Hemşire Sultan Güner Başara Doç. Dr. Dilek Uygur Ankara Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Yenido- Ankara Dr. Zekai Tahir Burak Kadın Hastalıkları ve ğan Kliniği. Doğum Hastanesi, Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği. Hemşire Keziban Dik Ankara Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Yenido- Uzm. Dr. Birgül Say ğan Kliniği. Ankara Dr. Zekai Tahir Burak Kadın Hastalıkları ve Doğum Hastanesi, Yenidoğan Kliniği. Hemşire Semra Çavuş Ankara Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Yenido- Doç.Dr. Nurdan Uraş ğan Kliniği. Ankara Dr. Zekai Tahir Burak Kadın Hastalıkları ve Doğum Hastanesi, Yenidoğan Kliniği. Hemşire Fadik Çökelek Ankara Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Yenido- Uzm. Dr. Serdar Beken ğan Kliniği. Ankara Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağ- lığı ve Hastalıkları, Eğitim ve Araştırma Hastanesi Hemşire Dilek Aydın Yenidoğan Kliniği. Ankara Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Yenido- ğan Kliniği. Doç. Dr. Ayşegül Zenciroğlu Ankara Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağ- Yrd. Doç. Dr. Gülsüm Atay lığı ve Hastalıkları, Eğitim ve Araştırma Hastanesi Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı Yenidoğan Kliniği. ve Hastalıkları ABD, Gelişimsel Pediatri Bilim Dalı. Doç. Dr. Dilek Dilli Prof. Dr. İlgi Ertem Ankara Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağ- Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı lığı ve Hastalıkları, Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve Hastalıkları ABD, Gelişimsel Pediatri Bilim Dalı. Yenidoğan Kliniği. Uz. Dr. Zeynep Eras Uzm. Dr. Arzu Dursun Ankara Dr. Zekai Tahir Burak Kadın Hastalıkları Ankara Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağ- ve Doğum Hastanesi, Gelişimsel Pediatri Kliniği. lığı ve Hastalıkları, Eğitim ve Araştırma Hastanesi Yenidoğan Kliniği. Yrd. Doç. Dr. Bahar Bingöler Pekcici Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı Uz. Dr. Fatma Neşe Onat ve Hastalıkları ABD, Gelişimsel Pediatri Bilim Dalı. Ankara Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağ- lığı ve Hastalıkları, Eğitim ve Araştırma Hastanesi Özgür Doğa Keleş Yenidoğan Kliniği. El Bebek, Gül Bebek Derneği. HAYATA PREMATÜRE BAŞLAYANLAR 9 İÇİNDEKİLER Önsöz .................................................................3 Prematüre Bebeklerde Kafa İçi (İntraventriküler) Kanamalar ........................................................43 Destek Veren Organizasyonlar ...........................4 Şaşılık ...............................................................45 Finansal Destek ..................................................4 Prematüre Retinopatisi (Rop) ...........................45 Teşekkür .............................................................5 Prematürelerde Kalp Hastalıkları ......................46 Editör ..................................................................6 Ani Bebek Ölümü Sendromu (Sıds) .................47 Bölüm Editörleri ..................................................7 Fıtıklar ...............................................................49 Yazarlar ...............................................................8 Bölüm III ........................................................51 Bölüm I ..........................................................13 Prematürelerin Kronik Dönem Medikal Prematüre ve Sorunlarına Genel Bakış ............13 Problemleri .......................................................51 Prematüre Tanımı, Özellikleri, Risk Faktörleri ve Prematürenin Kronik Akciğer Hastalığı Komplikasyonları ..............................................13 [Bronkopulmoner Displazi (Bpd)] ....................51 Ülkemizde ve Dünyada Durum ........................20 Prematürelerde Rsv İnfeksiyonu ......................54 Ülkemizde Yenidoğan Sağlığı Konusundaki Son Reaktif Hava Yolu Hastalıkları ..........................56 Yıllardaki Gelişmeler .........................................25 Hidrosefali ........................................................59 Bölüm II .........................................................31 Periventriküler Lökomalazi (Pvl) .......................59 Prematürelerin Akut Dönem Medikal Problemleri .......................................................31 Serebral Palsi ...................................................60 Solunum Sıkıntısı (Respiratuar Distres Prematürelerde İşitme Sorunları .......................61 Sendromu) .......................................................31 Bölüm IV ........................................................65 Pnömoni (Zatürre) ............................................32 Çoğul Gebelikler ve Prematürite ......................65 Apne (Solunum Durması) .................................32 Çoğul Gebelikler ve Riskleri .............................65 Hava Kaçakları .................................................33 Çoğul Bebek Bakımı .........................................69 Prematüre ve Isı Kontrolü .................................33 Bölüm V .........................................................71 Prematüre Bebeklerde İnfeksiyonlar ................34 Prematüre Bebeğin Bakımında Prematüre Bebeklerde Beslenme Sorunları ....36 Önemli Noktalar ...............................................71 İnfantil Kolik (Gaz Sancısı) ................................37 Prematüre Bebeğin Temel Tıbbi Bakımı ...........71 Nekrotizan Enterokolit (Nek) ............................38 Prematürenin Rutin Bakımı (Göbek, Cilt, Göz Bakımları ve Banyo) .........................................72 Gastroözefageal Reflü ......................................40 Prematüre Bebeklerde Beslenme ....................78 Kabızlık (Konstipasyon) ...................................41 Prematüre Bebeğin Aşılaması ..........................80 Prematürelerde Hematolojik Problemler ..........41 Bebek Masajı ....................................................82 Prematüre ve Yenidoğanlarda Konvulsiyonlar (Havale) ............................................................42 Kanguru Bakımı ................................................85 10 HAYATA PREMATÜRE BAŞLAYANLAR

See more

The list of books you might like

Most books are stored in the elastic cloud where traffic is expensive. For this reason, we have a limit on daily download.