Harp Hatıralarım BiRiNCi DUNYA HARBi Ali Ihsan Sabis

345 Pages·2016·11.07 MB·Turkish

HarpH atıralarım
• • • • •
BiRiNCDiU NYA
•
HARBi
.
AliI hsaSna bis
EskAlit ıncvıeB irniciO rduK omutanı
DÖRDÜNCÜ CİLT
TOfdirÇeek,S meo kakÇ emberUIOf·istanbul
916
Tel:
61804 21- 6184 13 6
Faz: 5184 13 4 .
nehir yayı6n3l an:
hatıralyaarklıatn a rihd izi1s3 i:
Kapakd,i zvgeii çüdzen Anajhaanzsı'rltldaaı t.ı
Kapakb askOırshıa Onfs et'btaesv,ke ıc ilt
işlUemruitM atbaıakc'ıytlapat mldı.
©ATLASN&E HİİLRE TAi.ŞİŞİS,MT ANBUL,
1991
Dısan Sabi3s:0Ağ ustos1 88tarih2i ndeİ stanbul'da,
Ali
Cihansegmirt inddoeğ dİulm.ke ktebvieBe şiktAasşk e­
ri Rüşdiyebsiiti'rndiis kotennr1 a8,9s 5e nesHianldıec ı­
oğlu'nTdoapkiçM ue kteİbdia disliey'olnliea rgaikr di.
TopçHua rbiyedseti anmia mlay1ar9a0ks1 e nesinde
sahrtpaoç um ülzıiims-ain irsüit besvieby ilrei ncilikle
diploamladıS .ı nıfb irincisi oElrdkuıiHğnau-rnıbd iayne
Mektebigneçtie. 1 904'teH arp Akadentitahssji lidnebi ­i
rincibliitkilreEe rrkeaknH -aıry pü zbaoşlıdsHuıa. r p
Akademisib'inndberüa tşbeıs iymluea vinm,u allviem
müdüorl arak çalışBtaıl.k Ha1an9r 1b2ii'nşdete ikria k
ettİis.ta nbUıl'un·itşnggailltiianzrdlaeefi rnM daalnt a'ya
sürgeüdni l��iir.i Dnücniy Haa rbienvdvee Klaar ar­
gahU-mıu midHea rekıitH-aır bişyueb esifınrdkeva,e
müteadldoildo rkdUuın andanlıkAllatrııOnnrcddıau ,
Kumandl,1a1n.:ıdvaeİ stiHkalrabli dı\edB� e ncOir du
Kumandanhbgı"iiii.dlau ndu�·:Moülsairbaaikkr içmlou k­
harebeildearer tet Hie.n ükzı ryka şındaOyrkdeKou­n
mutanlığ.çmedkialıim emğeec beurd ildi.

içindekiler
SUNUŞ9
ÖNSÖ1Z1
BiriKnıcsiı m
BİRİNDCÜNYİA HARBİ
GİRİ1Ş5
OnsekiBzöilnücmi
23.2.v1e92 167. 2.19H1a7lP'iadlşe a 'vneırnd iği
emirler.
Bue mirlgeörrİeer ann'ç deakilnmaesybıeal ş ladık
21
OndokuzBuönlcüum
10/1M1a r1t9 71g eceBsaiğ dtaath leidyiel erek
İngilitzelreekdr ielo mlidşu ğu1n3dKo.al no rdu
bundsaonn Rruasv eİ ngiklıiszk acı içine
girmüezke irdei .
Kolordbuuky ıus kakçutratna rimçaaikln d ığımız
tedbirvleye arp tığhıamrıezk etler.
Hanıkm garbDıinydaNalekehri it aşmış
idi.
Köprüsoül myaanb un ehgreiç mçeakr eleri.
PaytBaokğ azıRnudstaa a rruzu.
Şehribşainm alCienbedleH- ıim rüzienr indeki
müdafmaeav zileİrnigmiiztleai azr ruzu.
NihayeDti alegnaribnı nnaas gıelç t4i4k .
Yirminci Bölüm
·D iyaGlaer bı1n8dK.ao lordyaurydaıi mç in
yaptığhıamrıezk etler.
EtheÇma yyıö ünndemkuih arebeler.
14F. ırkaKyuam andoalna rakg eylembniiişr
Almakna ymakaFmıırnkıa isyiıi ndıa re
edemediğviedn üdşemna nkdoraknar agke ri
kaçmasıdnodlaaanyz eılt tviemb idre veye
bindirgeerrgeiök n der.d im
191M7a yısso nunKdear kükG'etnere al Falkenhein
ilBeağ dat'ın
istirdarnh akkında görüştüm.
191.7T emmuz'İusntda'ana ib zuilgniltit Biurma.d a
Falkenihleete-iknr agrö rüştüm.
Süleymaniye bhuiAdrlu mdnazu anbdiat ini
Kürtlöelrd ürmüşler.
Bunuinn tikaamlımnaiıkç ianşe itritne dibi·
istenTieltkidkiam.t n ıeticebsuinnucdnae i z
olmadıbğidılinrıd Iismr.ea dirl in1c9e1E 7k im'inde
isteitfat im.
KafkaCse phesbiunlduen an DöKrodlüonrcdüu
..
Kumandialnbeıe caeidşii lm.d
Irak4ta.Kn o lordhuay�ae. k9 H3
YinnibirBiönlcüim
4.K olordunun Kubmaaşnldaadsıımn.a
Kolordvuazniuynve etn ii zaıhm a-rbi.
13K.o lordguimytiaoş l aMne rnsliiÇ olak
SabahaBtetyi'mniü nf sidvlieAlğ tiı nOcrıd u
Kumandanaılynehıinm dşekikaiy etleri.
VehbPia şa'vneırnde imğivire b uncae vab1ı5m5.
YirmiiBkiönlcüim
BaşkumandanRluısklitalaarenk e td ilmeünt areke
mukavelbeislidnivire be unn kaa rmşüıt alaamızı
soreamnr vee rdiğim cevap.
Ruslarçıenk iliriksetenit lmaoi lşd ukylearrlıe re
ErmevneiG ürcküı tablıanr akacvaeklb aunn lar
ilçea rpızşamrau retinin dhüaşsüınlü loelraecka ğı
aldığınız 1t6e5d birler.
YirmiüçBöülnücmü
Ruslamrültaa raekkdei .
ErmevneiG ürcületrodperna klarımızın
temizlen1m7e7s i.
Yirmidördüncü Bölüm
HududumkuazdaaV ra nv ilayetini tamamiyle
istirdat etEtrinkitesintğt 'iseno anmr a
ettiğkiümlilzi eyreztaldkiaa y anahruadku du
geçtİirkat.no praklkaarçıaEnnra m evnei
Nasturitleedrmiiabnki s adıyla
DilmvaenR umiyek'ayrieşl ıeh rair eketlveer imiz
yaptığmıumhıazr ebe2l17e r.
YirmibeşBiönlcüim
AltınOcrıd Kuu mandanltıağyıoinlnau ndum.
Mütarekkaedyaegr e çieknai yz arfıOnrddau nun
vaziyveeMt uis uelt rafınmduahkair ebeler.
Mütarmeukcei biMnuces ulİ'nug ilizblıerraek mağa
mecburhiayseoıtll d 2u8.4
YirmialBtöılnücmı
Mütarekeden sonreat meefrdaidmı. terhis
Mütarekenaahmkea mgıönraŞe a rktaalkit ı
vilayeİtnigni liztalrearf ınidşagna mlainnoiel maya
çaltıışn ı.
İstanbHuülk ümeAlttiı nOcrıd ulyauğv ederek beni
İstanbçualğ'ıar dı.
Haydarpaişsat asyoİnnugnidleait zrlaefrı mı
çevirbeenritee vkk eitft iler;
Garibhaannk aa pattılar.
NihayMeatl taad assıünrad ü3l2e6r .
DördüCniclüdS ionn3 u4 5

SUNUŞ
İnsainnısnanta ah akkümüonrütnaç yıak ıbşiıryllpikaote ­,
litiiltakera i ahr asıdnabd ikar a rşıtlığın oluşmaya başladığını
görmektTearihy,i bzu.g ünü kvaevg realmaeta cesağril aimam ­
kanı vebirirel noi ml duiğçuhin a kigmü çploelri tikazloa­rının
runlkuı lddıoğğrıu lttuadra'ih eil gdeeçnir me', yeniden düzen­
lemçea basgıinrami şlBeury düizrd.e knitd airri h-pkoarl­itika
şıtlıtğıarniıhn'i,rn e tsamrivi eh' 'k atraşrıdi ihyik'ei b içviem
ifadbeöyleü nsmoensuic duonğudu urğusnöuy lbeiyleiriz.
Restamrii bhü,y üikn sakni tleleriv akraotvlıazanindy ae,t e
nasgıell dikvlehe arnignii istiilkearlmeedtcitekevl teaeşpr­ ine
kiedle ceşke kidlüdzee nlehnaekrigemük c,yü ünr ütptoülğiüt i­
kaymıe şrulaaşmtaırmac ımnaat ufBetlulr'i.n eden'lhae­r' ile
yırsloın uçslıalrraa'n Üılrk.e ntairni hssüerlie ççe risindeki
güncpoelli tikabsirım antıokrltaay a konurt.o pB­öylece
belli
lumlyare,n diükş tüykald eadr eis teklediklgeürcetai ­ siyasal
rihleçarlidnıirı rylaanlırbş,ir g eçmbiişl gbiusgiük,na üv rama­
dav eg elecetğais arlaemkasdiak lhiaktallvearerih ,an etldeo­r
ğuracaktır.
Karşıta riiseh r estamrii kha rşıbsiı'rnb düato ülnark'ay er
alamRaezs.mt iari yha,p ıblüaynüa kr aştarılraom ratalyçı­a
kanlmıcşi,l dtolleurbs iulh gail iknüdteü phavneee lğeirtei m
kurumlarıhnakiam ,d olaybıüsyıühykal lkak itleylöenrlienni­
dirbein'r i limk'akrtaeşrnıi, sh ö,z kosniuysausosa sly,va ele ko­
nomikgü çledraey anmadığıbnüdyaüçnko ğunklaurğaun lıkta
kalmış,o rtadoal adnıad ağınıkv ey etebrsiilzg hiallienrkd üe­,
çübkir ç evrheaypes ediblimirişl d iumru mundaBdunır e.d enle
dek arşı yayıonr gandlaakn ünç aürka ştırmaayldaırn,
tarih,