(HAP) Hazırlama Kılavuzu

260 Pages·2016·10.58 MB·Turkish

Acil Sağlık Hizmetleri
Genel Müdürlüğü
HASTANE AFET VE
ACİL DURUM PLANI (HAP)
HAZIRLAMA KILAVUZU
ISBN: 978-975-590-590-7
Sağlık Bakanlığı Yayın Numarası: 1020
Kapak Tasarım
ATT Abdurrahman KURT
Diyarbakır İl Ambulans Servisi Başhekimliği
Baskı
Çizgi Bilim Tasarım Tanıtım. Hiz. Tic. Ltd. Şti.
Reşit Galip Cd. İlkadım Sk. No. 11 / 11 G.O.P.
Çankaya/ANKARA Tel: [phone]
e-posta: [email protected]
Basım Tarihi
Şubat - 2016
Editörler
Uzm. Dr. Muzaffer AKKOCA
Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü
Afet ve Acil Durum Yönetimi Daire Başkanı
Hemşire Emine EMER
Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü
Afet ve Acil Durum Yönetimi Daire Başkanlığı
Hastane Afet ve Acil Durum Planı Hazırlama Kılavuzu Hazırlama Ekibi (alfabetik)
- Ebe Tülay AKGÜN
Bursa İl Sağlık Müdürlüğü
- Uzm. Dr. Emel BAŞKAN
Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu
- Dr. Duygu BAŞKIRT
İzmir İl Sağlık Müdürlüğü
- Prof. Dr. Mehtap BULUT
Medipol Üniversitesi Acil Tıp Ana Bilim Dalı
- Dr. H. Nüvit ÖZGÜNTER DİVRİK
İzmir İl Sağlık Müdürlüğü
- Dr. Serdar GÜNSEREN
İzmir İl Sağlık Müdürlüğü
- Dr. H. Hakan KARAKAŞ
Diyarbakır İl Sağlık Müdürlüğü
- Dr. Hasan ODABAŞIOĞLU
İzmir İl Sağlık Müdürlüğü
- Sağlık Memuru Selahattin OKÇU
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
- Uzm. Hemşire Fadime YILMAZ TAŞCI
İstanbul Beyoğlu Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği
- Gülgün TEZGİDER
Acil Destek Vakfı (ADV)
- Uzm. Psikolog Yeşim ÜNAL
İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü
- Yrd. Doç. Dr. Sıdıka TEKELİ YEŞİL
Hacettepe Üniversitesi Halk Sağlığı Enstitüsü
- Doç. Dr. Serkan YILMAZ
Kocaeli Üniversitesi Acil Tıp Ana Bilim Dalı
3
Hastane Afet ve Acil Durum Planı (HAP) Hazırlama Kılavuzu
KAVRAMSAL KISALTMA ve KARŞILIKLAR (alfabetik)
•AMP : Acil Müdahale Planı
•AS : Acil Servis
•ATB : Ayaktan Tedavi Bölümü
•HAP : Hastane Afet ve Acil Durum Planı
•İL SAKOM : İl Sağlık Afet Koordinasyon Merkezi
•İL-SAP : İl Sağlık Afet ve Acil Durum Planı
•İşAT : İş Akış Talimatı
•KBRN : Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik, Nükleer
•KHBGS : Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği
•KKM : Komuta Kontrol Merkezi
•OEP : Olay Eylem Planı
•OYM : Olay Yönetim Merkezi
•OYS : Olay Yönetim Sistemi
•OYE : Olay Yönetim Ekibi
•SB : Sağlık Bakanlığı
•SOP : Standart Operasyon Prosedürü
•TSK : Türk Silahlı Kuvvetleri
4
Hastane Afet ve Acil Durum Planı (HAP) Hazırlama Kılavuzu
SUNUŞ
Ülkemiz bulunduğu coğrafik yapı itibarıyle gerek doğa kaynaklı gerek insan kaynaklı her türlü afet
ve acil durumun yaşandığı bir konuma sahiptir.
Dünyada ve ülkemizde bugüne kadar yaşanan afet ve acil durumlardan edinilen tecrübeler, her sektö-
rün kendi alanındaki tehlike ve riskleri belirleyerek, yaşanacak olumsuz durumlara hazırlıklı olmaları
gerektiğini göstermektedir. Sağlık sektörünün önemli bileşenlerinden olan hastaneler, aynı zamanda top-
lumun can damarı niteliğindedir. Hastaneler afet ve acil durumun boyutu ne olursa olsun, sağlık
hizmetini kesintiye uğratmadan sunmaya devam etmek zorundadır. Bu bağlamda, yaşanacak her türlü
afet ve acil durumlarda hastanelerin sundukları sağlık hizmetinin sürdürülebilir olması için “Hastane
Afet ve Acil Durum Planı (HAP) Hazırlama Kılavuzu” hazırlanmıştır.
Hastane Afet ve Acil Durum Planı, hastane hizmetlerinin her durumda sürdürülebilir olmasını sağ-
layarak, hasta ve yaralılara en etkin tedavi hizmetinin sunulmasını ve personelin ihtiyaç ve güvenliğini
gözetmeyi hedeflemektedir.
Afet yönetim evrelerinin tamamını kapsayan “Hastane Afet ve Acil Durum Planı” çok yönlü ve di-
siplinli bir çalışma yürütmeye kılavuzluk ederken, İl Sağlık Afet ve Acil Durum Planı’nın (İL-SAP) en
önemli basamaklarından birini teşkil ederek ulusal afet yönetim sistemine de çok önemli bir katkı sağla-
yacaktır.
Hastanelerimizin, afet ve acil durumlara hazırlıklı olmaları amacıyla yapılan bu çalışmada emeği ge-
çen herkese teşekkür ediyorum.
Dr. Mehmet MÜEZZİNOĞLU
Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanı
5
Hastane Afet ve Acil Durum Planı (HAP) Hazırlama Kılavuzu
SUNUŞ
Hastane Afet ve Acil Durum Planı (HAP) Uygulama Yönetmeliği’nin Resmi Gazetede 20.03.2015 ta-
rihinde yayınlanarak yürürlüğe girmesinin ardından, Hastane Afet ve Acil Durum Planı (HAP) Hazırlama
Kılavuzunun yayınlanmasıyla önemli bir eksik tamamlanmıştır.
Afet ve acil durumlarda etkin sağlık hizmeti sunmak için, afet yönetiminin hazırlık ve zarar azaltma
döneminin en iyi şekilde değerlendirilmesi gerekmektedir. Hastane Afet ve Acil Durum Planı (HAP) Ha-
zırlama Kılavuzu, hazırlık ve zarar azaltma evrelerinde tehlikelerin belirlenmesi, risklerin ve kayıpların
azaltılması amacıyla etkin bir planlama süreci hedeflemektedir.
Hastanelerde afet ve acil durum yönetimini geliştirmek, hastanelerin fiziksel ve fonksiyonel olarak afet
ve acil durumlara hazırlıklı olmasını sağlamak, afet halinde zamanında, hızlı ve etkili müdahalede bulu-
narak en kısa sürede olağan işleyişe dönmek Bakanlığımızın öncelikli hedefleri arasında yer almaktadır.
Bu hedeflerle hazırlanan kılavuz, standart bir çerçeve ve detaylı açıklamalara sahip olmakla birlikte, has-
tanelerimizin özgün şartlarını göz önünde bulundurarak kendilerine en uygun planlamayı yapabilecekleri
esnek bir yaklaşım da içermektedir. Bu yaklaşım sağlık sistemimizin il düzeyi planları olan İl Sağlık Afet
ve Acil Durum Planları (İL-SAP) ile de uyumludur ve tıpkı bu planlarda olduğu gibi afet yönetiminin tüm
evrelerini kapsamaktadır.
Hastane Afet ve Acil Durum Planı (HAP) Hazırlama Kılavuzu, kamu, özel, üniversite ve TSK Sağlık
Komutanlığına bağlı hastaneleri afet yönetiminde ortak dilde ve afet yanıtında buluşturacaktır.
Prof. Dr. Eyüp GÜMÜŞ
Sağlık Bakanlığı Müsteşarı
6
Hastane Afet ve Acil Durum Planı (HAP) Hazırlama Kılavuzu
SUNUŞ
Hastanelerin, afet ve acil durumlarda sağlık hizmetini devam ettirebilmesi ve hızlı bir şekilde yanıt
verebilmesi adına kılavuz ile çok önemli bir eksikliği tamamlamış bulunuyoruz. Bu kılavuzun hazırlan-
masında Bakanlığımızın ve sahada çalışan personelimizin kazandığı deneyimler ile kabul gören
uluslararası çalışmalardan elde edilen bilgilerden yararlanılmıştır. Afet ve acil durumlarda en kısa
zamanda organize olmak, etkin hastane hizmeti sunmak ve nihayetinde mümkün olduğunca çok sayıda
insan hayatını kurtarmak hedefimizdir.
Emeği geçen herkese teşekkür ederim.
Uzm. Dr. Mehmet BAKAR
Sağlık Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı
7
Hastane Afet ve Acil Durum Planı (HAP) Hazırlama Kılavuzu
SUNUŞ
Hastane Afet ve Acil Durum Planı (HAP) Hazırlama Kılavuzunun hazırlanması için hazırlama
komisyonumuz bir yıldır yoğun bir şekilde çalışmaktadır. Ülkemiz için önemli bir eksiği tamamlamanın
guruy-la tüm hastanelerimizin uygulayabileceği bir kılavuz olduğunu belirtmek isterim. Kılavuz
uygulamaları; güncel gelişmelere, yeni bilgilere kolaylıkla adapte olacak şekilde hazırlanmıştır.
Kılavuzun basılmasına müteakip eğitimlerimizle uygulayıcılara ulaşılacaktır. 2016 yılı Hastane Afet ve
Acil Durum Planları (HAP) adına çok önemli bir yıl olacaktır.
Afet ve Acil Durum Yönetimi Daire Başkanlığımıza ve hazırlama ekip üyelerine yaptıkları çalışmalar
için teşekkür ederim.
Doç. Dr. Osman Arıkan NACAR
Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü
8
Hastane Afet ve Acil Durum Planı (HAP) Hazırlama Kılavuzu